Wa A l-Ladh ī na Yu'uminū na Bimā 'Un zila 'Ilayka Wa Mā 'Un zila Min Qab lika Wa Bil-'Ā kh irati Hum Yūqinū na [2.4] Ий Мухәммәд г-м, ул тәкъвә мөэминнәр сиңа иңдерелгән Коръәнгә ышанып, аның белән гамәл кылалар һәм синнән элек иңдерелгән китапларга да ышаналар (ләкин Тәүрат вә Инҗил белән гамәл кылмыйлар) һәм ахирәткә дә ышанып, аның өчен гамәл кылалар. وَالَّذِي نَ يُؤْمِنُو نَ بِمَا أُن ْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُن ْزِلَ مِن ْ قَ
'Ū lā 'ika `Alá Hud áan Min Rab bihim Wa 'Ū lā 'ika Humu A l-Mufliĥū na [2.5] Ул тәкъва мөэминнәр Раббылары тарафыннан туры юлга күнүчеләр һәм алар ахирәттә өстенлек табучылар. أُ وْلَا ئِكَ عَلَى هُد ى ً مِن ْ رَبِّهِمْ وَأُ وْلَا ئِكَ هُمُ ا لْمُفْلِحُو نَ
'Inn a A l-Ladh ī na Kafarū Sawā 'un `Alayhim 'A 'An dh artahum 'Am Lam Tun dh ir hum Lā Yu'uminū na [2.6] Аллаһуга, Коръәнгә ышанмаган көферләрне Аллаһ ґәзабы белән куркытсаң да, куркытмасаң да бертигез, һич иман китермәсләр. إِنّ َ ا لَّذِي نَ كَفَرُوا سَوَا ءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَن ذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُن ذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُو نَ
Kh atama A l-Lahu `Alá Qulūbihim Wa `Alá Sam `ihim Wa `Alá 'Ab şār ihim Gh ish āwatun Wa Lahum `Adh ā bun `Ažī mun [2.7] Аллаһу тәгалә көферләрнең күңелләренә аңламаулык, колакларына ишетмәүлек, күзләренә күрмәүлек пәрдәсен корды һәм аларга ахирәттә олугъ ґәзаб булыр. خَتَمَ ا ل لَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَب ْصَار ِهِمْ غِشَاوَة ٌ وَلَهُمْ عَذَا بٌ عَظِي م ٌ
Wa Mina A n -Nā si Man Yaqū lu 'Ā mann ā Bil-Lahi Wa Bil-Yawmi A l-'Ā kh ir i Wa Mā Hum Bimu'uminī na [2.8] Мөселманнар арасында монафикълар да бар, алар Аллаһуга һәм ахирәт көненә ышандык диләр, ләкин үзләре ышанучы түгелләр. وَمِنَ ا ل نّ َا سِ مَن ْ يَقُو لُ آمَنّ َا بِا ل لَّهِ وَبِالْيَوْمِ ا لآخِرِ وَمَا هُم ْ بِمُؤْمِنِي نَ
Yukh ādi`ū na A l-Laha Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa Mā Yakh da`ū na 'Illā 'An fusahum Wa Mā Yash `urū na [2.9] Ул монафикълар Аллаһуны һәм мөселманнарны алдамакчы булалар, ләкин һич алдый алмаслар, фәкать үзләрен алдыйлар, шуны сизмиләр. يُخَادِعُو نَ ا ل لَّهَ وَا لَّذِي نَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُو نَ إِلاّ أَن فُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُو نَ
Fī Qulūbihim Marađun Fazādahumu A l-Lahu Marađāan Wa Lahum `Adh ā bun 'Alī mun Bimā Kānū Yakdh ibū na [2.10] Аларның күңелләрендә Аллаһуга каршылык чире бар, Аллаһ аларның каршылык чирләрен арттырды, вә аларга ахирәттә рәнҗеткүче ґәзабдыр, ялган сөйләгәннәре өчен. فِي قُلُوبِهِم ْ مَرَض ٌ فَزَادَهُمُ ا ل لَّهُ مَرَضا ً وَلَهُمْ عَذَا بٌ أَلِي م ٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُو نَ
Wa 'Idh ā Qī la Lahum Lā Tufsidū Fī A l-'Arđi Qālū 'Inn amā Naĥnu Muşliĥū na [2.11] Җир өстендә фетнә чыгарып, кешеләр арасын бозмагыз диелсә аларга, юк без бозмыйбыз, бәлки төзәтәбез, диләр. وَإِذَا قِي لَ لَهُمْ لاَ تُفْسِدُوا فِي ا لأَرْضِ قَالُو ا إِنّ َمَا نَحْنُ مُصْلِحُو نَ
'Alā 'Inn ahum Humu A l-Mufsidū na Wa Lakin Lā Yash `urū na [2.12] Аң булыгыз! Шул монафикълар кешеләр арасын бозып, җир өстендә фәсәд кылучылар, ләкин шуны үзләре сизмиләр. أَلاَ إِنّ َهُمْ هُمُ ا لْمُفْسِدُو نَ وَلَكِن ْ لاَ يَشْعُرُو نَ
Wa 'Idh ā Qī la Lahum 'Ā minū Kamā 'Ā mana A n -Nā su Qālū 'Anu'uminu Kamā 'Ā mana A s-Sufahā 'u 'Alā 'Inn ahum Humu A s-Sufahā 'u Wa Lakin Lā Ya`lamū na [2.13] Әгәр аларга: "Саф гакыллы кешеләр ышанган кебек сез дә саф күңел белән ышаныгыз", – диелсә, алар: "Без ахмаклар ышанган кебек ышаныйкмы", – диләр, аң булыгыз! Әлбәттә, алар үзләре ахмаклар, ләкин белмиләр. وَإِذَا قِي لَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ ا ل نّ َا سُ قَالُو ا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ ا ل سُّفَه Wa 'Idh ā Laqū A l-Ladh ī na 'Ā manū Qālū 'Ā mann ā Wa 'Idh ā Kh alaw 'Ilá Sh ayāţīnihim Qālū 'Inn ā Ma`akum 'Inn amā Naĥnu Mustahzi'ū na [2.14] Ул монафикълар мөселманнарга очрасалар: "Без иман китердек, сезнең белән бергәбез", – диләр, әгәр үзләренең шайтан дуслары белән калсалар: "Без, әлбәттә, сезнең белән бергәбез һәм сезнең белән берлектә мөселманнарны мәсхәрә кылучыбыз", – диләр. وَإِذَا لَقُوا ا لَّذِي نَ آمَنُوا قَالُو ا آمَنّ َا وَإِذَا خ
Al-Lahu Yastahzi'u Bihim Wa Yamud duhum Fī Ţugh yānihim Ya`mahū na [2.15] Аллаһ аларны үзләрен каты мәсхәрә кылыр һәм аларны адашу юлында калдырыр, хак юлны таба алмыйча, хәйран булып йөрерләр. ا ل لَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُو نَ
'Ū lā 'ika A l-Ladh ī na A sh taraw A đ-Đalālata Bil-Hud á Famā Rabiĥat Tijāratuhum Wa Mā Kānū Muhtadī na [2.16] Шул монафикълар туры юлны ташлап, адашу юлын алдылар. Аларга бозык сәүдәләре уңыш һәм файда бирмәде, һәм алар туры юлга күнелүче дә булмадылар. أُ وْلَا ئِكَ ا لَّذِي نَ ا شْتَرَوُا ا ل ضَّلاَلَةَ بِا لْهُدَى فَمَا رَبِحَت ْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِي نَ
Math aluhum Kamath ali A l-Ladh ī A stawqada Nārāan Falamm ā 'Ađā 'at Mā Ĥawlahu Dh ahaba A l-Lahu Binūr ihim Wa Tarakahum Fī Žulumā tin Lā Yub şirū na [2.17] Аларның мисалы – караңгы кичтә ут яндырып, үз тирәләрен яктырткан вакытларында Аллаһ утларын сүндереп, караңгыда калдырган, һичнәрсә күрмәүче кешеләр кебидер. مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ ا لَّذِي ا سْتَوْقَدَ نَارا ً فَلَمّ َا أَضَا ءَتْ مَا حَوْلَه ُ ُ ذَهَبَ ا ل لَّهُ بِنُور ِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَا ت ٍ لاَ يُب ْصِرُو نَ
Şumm un Bukmun `Um yun Fahum Lā Yarji`ū na [2.18] Алар хак сүзне ишетүдән саңгыраулар, хак сүзне сөйләүдән телсезләр, туры юлны күрүдән сукырлар, алар һидәяткә кайтмаслар. صُمّ ٌ بُكْمٌ عُمْي ٌ فَهُمْ لاَ يَرْجِعُو نَ
'Aw Kaşayyibin Mina A s-Samā 'i Fī hi Žulumā tun Wa Ra`dun Wa Barqun Yaj `alū na 'Aşābi`ahum Fī 'Ā dh ānihim Mina A ş-Şawā`iqi Ĥadh ara A l-Mawti Wa A ll ā hu Muĥīţun Bil-Kāfir ī na [2.19] Яки алар кат-кат караңгыланган төнне күк күкрәүле, яшенле каты яңгыр астында калган кешеләр кеби. Күк күкрәүнең вә яшеннең катылыгында бармакларын колакларына тыгалар, үлемнән куркып. Аллаһ имансызларның бетен эшләрен чолгап алучы. أَوْ كَصَيِّب ٍ مِنَ ا ل سَّمَا ءِ فِي ه ِ ِ ظُلُمَا ت ٌ Yakā du A l-Barqu Yakh ţafu 'Ab şārahum Kullamā 'Ađā 'a Lahum Mash aw Fī hi Wa 'Idh ā 'Ažlama `Alayhim Qāmū Wa Law Sh ā 'a A l-Lahu Ladh ahaba Bisam `ihim Wa 'Ab şār ihim 'Inn a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.20] Яшен уты күз нурларын суырып алырга якынлашты. Яшен уты аларның алларын яктыртса, берничә адым атлыйлар, яшен уты китеп, караңгыда калсалар, бара алмыйча туктыйлар. Әгәр Аллаһ теләсә иде, әлбәттә, ишетүләрен һәм күрүләрен алып аларны колаксыз, күзсез кылыр иде. Әлбәттә, Аллаһ һәрнәрсәгә кадир. يَكَا دُ Yā 'Ayyuhā A n -Nā su A `budū Rab bakumu A l-Ladh ī Kh alaqakum Wa A l-Ladh ī na Min Qab likum La`allakum Tattaqū na [2.21] Ий кешеләр! Сезне һәм сездән элек булган кешеләрне халык кылучы Аллаһуга гыйбадәт кылыгыз! Аллаһ газабыннан куркучы җөмләсеннән булу өчен. يَا أَيُّهَا ا ل نّ َا سُ ا عْبُدُوا رَبَّكُمُ ا لَّذِي خَلَقَكُمْ وَا لَّذِي نَ مِن ْ قَب ْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُو نَ
Al-Ladh ī Ja`ala Lakumu A l-'Arđa Firāsh āan Wa A s-Samā 'a Binā 'an Wa 'An zala Mina A s-Samā 'i Mā 'an Fa'akh raja Bihi Mina A th -Th amarā ti R izqāan Lakum Falā Taj `alū Lillahi 'An dādāan Wa 'An tum Ta`lamū na [2.22] Сезне халык кылучы – Аллаһ сезгә җирне түшәк кылды, өстегезгә күкне бина кылды, күктән яңгыр иңдереп, сезгә ризык булсын өчен төрле җимешләр, игеннәр үстерде. Аллаһуга һичкемне, һичнәрсәне тиңдәш, охшаш кылмагыз! Үзегез дә беләсез Аның тиңдәше юклыгын! ا لَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ا لأَرْضَ فِرَاشا ً وَا ل سَّمَا ءَ بِن Wa 'In Kun tum Fī Raybin Mimm ā Nazzalnā `Alá `Ab dinā Fa'tū Bisūratin Min Mith lihi Wa A d `ū Sh uhadā 'akum Min Dū ni A l-Lahi 'In Kun tum Şādiqī na [2.23] Әгәр колыбызга (Мухәммәд г-мгә) иңдергән Коръәннән шикләнсәгез, Коръән сүзләренә охшашлы бер сүрә китерегез һәм Аллаһудан башка барча ярдәмчеләрегезне ярдәмгә чакырыгыз! Әгәр Коръән – Аллаһ сүзе түгел дигәнегез дөрес булса! وَإِن ْ كُن تُمْ فِي رَيْب ٍ مِمّ َا نَزَّلْنَا عَلَى عَب ْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَة ٍ مِن ْ مِثْلِه Fa'in Lam Taf`alū Wa Lan Taf`alū Fa A ttaqū A n -Nā ra A llatī Waqūduhā A n -Nā su Wa A l-Ĥijāratu 'U`id dat Lilkāfir ī na [2.24] Әгәр бер сурә китерә алмаган булсагыз, һәм китерә дә алмассыз! Куркыгыз җәһәннәм утыннан, аның эчендә утын булучы – адәмнәр һәм ташлардыр!! Ул җәһәннәм Коръән белән гамәл кылмаучы көферләргә хәзерләнде. فَإِن ْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَن ْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا ا ل نّ َا رَ ا لَّتِي وَقُودُهَا ا ل
Wa Bash sh ir i A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti 'Ann a Lahum Jann ā tin Taj r ī Min Taĥtihā A l-'Anhā ru Kullamā Ruziqū Minhā Min Th amaratin R izqāan Qālū Hādh ā A l-Ladh ī Ruziq nā Min Qab lu Wa 'Utū Bihi Mutash ābihāan Wa Lahum Fīhā 'Azwā jun Muţahharatun Wa Hum Fīhā Kh ālidū na [2.25] Инде иман кигереп изге гамәлләр кылучыларга, әлбәттә, асларыннан елгалар агучы җәннәтләр белән сөенеч бир! Җәннәттә аларның алларына җимешләр китерелгәндә "Бу җимешләр без дөньяда ашаган җимешләр", – диярләр. Ләкин аларның тәме башка булыр. Аларга анда һичкемнең никахында булмаган пакь хатыннар булыр, алар җән&
'Inn a A l-Laha Lā Yastaĥyī 'An Yađr iba Math alāan Mā Ba`ūđatan Famā Fawqahā Fa'amm ā A l-Ladh ī na 'Ā manū Faya`lamū na 'Ann ahu A l-Ĥaq qu Min Rab bihim Wa 'Amm ā A l-Ladh ī na Kafarū Fayaqūlū na Mādh ā 'Arā da A l-Lahu Bihadh ā Math alāan Yuđillu Bihi Kath īrāan Wa Yahdī Bihi Kath īrāan Wa Mā Yuđillu Bihi 'Illā A l-Fāsiqī na [2.26] Аллаһу тәгалә чебенне вә чебеннән өстенрәк үрмәкүчне мисал итүдә, әлбәттә, оялмас. Коръәнгә ышанучылар бу мисалны, әлбәттә, Раббыларыннан дип беләләр. Әмма көферләр шундый хәшәрәтләрне мисал итеп китерүдә Аллаһуның максады нәрсә диләр. Аллаһ, шундый мисаллар белән күп кешеләрне адаштырыр, һәм күп кешеләрне тур&
Al-Ladh ī na Yan quđū na `Ahda A l-Lahi Min Ba`di Mīth āqihi Wa Yaq ţa`ū na Mā 'Amara A l-Lahu Bihi 'An Yūşala Wa Yufsidū na Fī A l-'Arđi 'Ū lā 'ika Humu A l-Kh āsirū na [2.27] Ул фасыйклар Аллаһуга биргән ґәхедләрен бозалар һәм кисәрләр Аллаһу тәгалә тоташырга әмер иткән нәрсәләрне. Ягъни мөселман булган якын кардәшләрдән һәм Коръән белән гамәл кылучы мөселманнардан киселәләр һәм җир өстендә төрле бозыклык кылалар, алар һәлак булучылар. ا لَّذِي نَ يَن قُض Kayfa Takfurū na Bil-Lahi Wa Kun tum 'Am wātāan Fa'aĥyākum Th umm a Yumītukum Th umm a Yuĥyīkum Th umm a 'Ilayhi Turja`ū na [2.28] Ий кешеләр! Аллаһуга ышанмаска ничек булдыра аласыз? Бит сез дөньяга килгәнче мәет идегез, Ул сезне тергезде һәм Ул сезне үтерер, вә Ул сезне кыямәт көнне тергезер, аннары Аңа хөкемгә кайтырсыз. كَيْفَ تَكْفُرُو نَ بِا ل لَّهِ وَكُن تُمْ أَمْوَاتا ً فَأَحْيَاكُمْ ثُمّ َ يُمِيتُكُمْ ثُمّ َ يُحْيِيكُمْ ثُمّ َ إِلَيْهِ تُرْجَعُو نَ
Huwa A l-Ladh ī Kh alaqa Lakum Mā Fī A l-'Arđi Jamī`āan Th umm a A stawá 'Ilá A s-Samā 'i Fasawwāhunn a Sab `a Samāwā tin Wa Huwa Bikulli Sh ay'in `Alī mun [2.29] Ул – Аллаһ җирдәге барча нәрсәне сезнең өчен халык кылды, соңра күкне төзергә теләде һәм күкне җиде кат итеп тергезде. Ул һәрнәрсәне белүче. هُوَ ا لَّذِي خَلَقَ لَكُم ْ مَا فِي ا لأَرْضِ جَمِيعا ً ثُمّ َ ا سْتَوَى إِلَى ا ل سَّمَا ءِ فَسَوَّاهُنّ َ سَب ْعَ سَمَاوَا ت ٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِي م ٌ
Wa 'Idh Qā la Rab buka Lilmalā 'ikati 'Inn ī Jā`ilun Fī A l-'Arđi Kh alīfatan Qālū 'Ataj `alu Fīhā Man Yufsidu Fīhā Wa Yasfiku A d -Dimā 'a Wa Naĥnu Nusab biĥu Biĥam dika Wa Nuqad disu Laka Qā la 'Inn ī 'A`lamu Mā Lā Ta`lamū na [2.30] Һәм әйтте синең Раббың фәрештәләргә: "Мин, әлбәттә, җир өстендә хәлфә итеп Адәмне кылмакчымын. Фәрештәләр әйттеләр: "Ий, Раббыбыз! Бозыклык кылучы, сугышып кан түгүче затны җир өстенә хәлифә кыласыңмы? Без исә Сине мактап тәсбихләр әйтәбез, һәм Сине һәр кимчелектән пакьсең дип игътикад итәбез". Аллаһ фәрештәләргә: "
Wa `Allama 'Ā dama A l-'Asmā 'a Kullahā Th umm a `Arađahum `Alá A l-Malā 'ikati Faqā la 'An bi'ū nī Bi'asmā 'i Hā 'uulā ' 'In Kun tum Şādiqī na [2.31] Аллаһ Адәмгә исемнәрнең барчасын өйрәтте дә, фәрештәләргә әйтте: "Әгәр дөрес сөйләүчеләрдән булсагыз, Адәм белгән исемнәрне барчасын әйтеп бирегез". وَعَلَّمَ آدَمَ ا لأَسْمَا ءَ كُلَّهَا ثُمّ َ عَرَضَهُمْ عَلَى ا لْمَلاَئِكَةِ فَقَا لَ أَن ْبِئُ ونِي بِأَسْمَا ءِ هَا ؤُلاَء إِن ْ كُن تُمْ صَادِقِي نَ
Qālū Sub ĥānaka Lā `Ilma Lanā 'Illā Mā `Allam tanā 'Inn aka 'An ta A l-`Alī mu A l-Ĥakī mu [2.32] Фәрештәләр әйттеләр: "Ий һәр кимчелектән пакь булган Раббыбыз! Бездә һич белем юк, мәгәр Син белдергәнне генә беләбез, Син, әлбәттә, һәрнәрсәне белүче, хикмәт белән эш кылучысың". قَالُوا سُب ْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنّ َكَ أَن ْتَ ا لْعَلِي مُ ا لْحَكِي مُ
Qā la Yā 'Ā damu 'An bi'hum Bi'asmā 'ihim Falamm ā 'An ba'ahum Bi'asmā 'ihim Qā la 'Alam 'Aqul Lakum 'Inn ī 'A`lamu Gh ayba A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Wa 'A`lamu Mā Tub dū na Wa Mā Kun tum Taktumū na [2.33] Аллаһ Адәмгә әйтте: "Фәрештәләргә исемнәрнең барчасын әйтеп бир", – дип. Адәм исемнәрнең барчасын әйтеп биргәч, Аллаһ фәрештәләргә әйтте: "Мин сезгә әйтмәдеммени җирдәге вә күкләрдәге яшерен нәрсәләрне беләмен һәм сезнең ачык эшләгән вә яшерен эшләгән эшләрегезне дә беләмен дип?". قَا لَ يَا آدَمُ أَ Wa 'Idh Qulnā Lilmalā 'ikati A sjudū Li'dama Fasajadū 'Illā 'Ib lī sa 'Ab á Wa A stakbara Wa Kā na Mina A l-Kāfir ī na [2.34] "Хөрмәт йөзеннән Адәмгә сәҗдә кылыгыз", – дип фәрештәләргә әйткән вакытыбызда, алар сәҗдә кылдылар, мәгәр Иблис сәҗдә кылмады, тәкәбберләнде һәм көферләрдән булды. وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِكَةِ ا سْجُدُوا لِأدَمَ فَسَجَدُو ا إِلاَّ إِب ْلِي سَ أَبَى وَا سْتَكْبَرَ وَكَا نَ مِنَ ا لْكَافِر ِي نَ
Wa Qulnā Yā 'Ā damu A skun 'An ta Wa Zawjuka A l-Jann ata Wa Kulā Minhā Ragh adāan Ĥayth u Sh i'tumā Wa Lā Taq rabā Hadh ihi A sh -Sh ajarata Fatakūnā Mina A ž-Žālimī na [2.35] Вә Адәмгә әйттек: "Үзең һәм хатының җәннәттә торыгыз һәм җимешләрен киңлек илә, теләгәнчә ашагыз, мәгәр менә бу агачка якын бармагыз, әгәр шуны эшләсәгез, залимнәрдән булырсыз". وَقُلْنَا يَا آدَمُ ا سْكُنْ أَن ْتَ وَزَوْجُكَ ا لْجَنّ َةَ وَكُلاَ مِنْهَا رَغَداً حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَق ْرَبَا هَذِهِ ا ل شَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ا ل ظَّالِمِي نَ
Fa'azallahumā A sh -Sh ayţā nu `Anhā Fa'akh rajahumā Mimm ā Kānā Fī hi Wa Qulnā A hbiţū Ba`đukum Liba`đin `Adū wun Wa Lakum Fī A l-'Arđi Mustaqarrun Wa Matā `un 'Ilá Ĥī nin [2.36] Иблис, бу агач җимешен ашасагыз җәннәттә мәңге каласыз, дип, аларны алдады, алар Иблис сүзенә ияреп, җимешне ашап алдандылар. Иблис аларны җәннәттән чыгарып андагы нигъмәтләрдән аерды. Моннан соң әйттек: "Ий Адәм һәм Иблис, бер-берегезгә дошман булганыгыз хәлдә җиргә иңегез! Сезгә җирдә торырлык урын һәм яшәү өчен к
Fatalaq q á 'Ā damu Min Rab bihi Kalimā tin Fatā ba `Alayhi 'Inn ahu Huwa A t-Tawwā bu A r-Raĥī mu [2.37] Адәм галәйһис-сәлам тәүбәгә ашыкты һәм Раббысы тарафыннан өйрәткән тәүбә-истигъфәр сүзләренә юлыкты, һәм тәүбә итеп, Аллаһудан гафу сорады, Аллаһ тәүбәсен кабул итеп гөнаһын гафу итте. Аллаһ тәүбәләрне кабул итүче, рәхимле. فَتَلَقَّى آدَمُ مِن ْ رَبِّه ِ ِ كَلِمَا ت ٍ فَتَا بَ عَلَيْهِ إِنّ َه ُ ُ هُوَ Qulnā A hbiţū Minhā Jamī`āan Fa'imm ā Ya'tiyann akum Minn ī Hud áan Faman Tabi`a Hudā ya Falā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.38] Без әйттек: "Барчагыз да җәннәттән чыгып җиргә иңегез!" Әмма минем сезгә туры юлга күндерүче сүзләр, әлбәттә, килер, Минем сүзләремә ияргән затка курку һәм кайгы булмас. قُلْنَا ا هْبِطُوا مِنْهَا جَمِيعا ً فَإِمّ َا يَأْتِيَنّ َكُم ْ مِنّ ِي هُد ى ً فَمَن ْ تَبِعَ هُدَا يَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُو نَ
Wa A l-Ladh ī na Kafarū Wa Kadh dh abū Bi'ā yātinā 'Ū lā 'ika 'Aşĥā bu A n -Nā r i Hum Fīhā Kh ālidū na [2.39] Имансызлар һәм аятьләребезне ялган диючеләр – ут әһелләредер, алар анда мәңге калырлар. وَالَّذِي نَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُ وْلَا ئِكَ أَصْحَا بُ ا ل نّ َا ر ِ هُمْ فِيهَا خَالِدُو نَ
Yā Banī 'Isrā 'ī la A dh kurū Ni`matiya A llatī 'An`am tu `Alaykum Wa 'Awfū Bi`ahdī 'Ū fi Bi`ahdikum Wa 'Ī yā ya Fārhabū ni [2.40] Ий Ягъкуб балалары! Сезгә биргән нигъмәтләремне хәтерләгез, һәм Тәүрат белән гамәл кылырга сездән ґәһед алдым, шул гаһедемне үтәгез! Әгәр Минем ґәһедемне үтәсәгез, Миндә сезнең гаһедегезне үтәрмен һәм җәннәткә кертермен, Миңа гына кол булыгыз һәм Миннән генә куркыгыз! يَا بَنِي إِسْرَا ئِي لَ ا
Wa 'Ā minū Bimā 'An zaltu Muşad diqāan Limā Ma`akum Wa Lā Takūnū 'Awwala Kāfir in Bihi Wa Lā Tash tarū Bi'ā yātī Th amanāan Qalīlāan Wa 'Ī yā ya Fa A ttaqū ni [2.41] Кулыгыздагы Тәүратка ышанганыгыз хәлдә Без иңдергән Коръәнгә дә ышаныгыз, ягъни аның белән гамәл кылыгыз, Коръәнгә беренче көферләрдән булмагыз һәм Безнең аятьләребезне дөнья малына сатмагыз! Ягъни байлар малына кызыгып, яки алардан куркып, Аллаһ хөкемнәрен яшермәгез һәм үзгәртмәгез, Минем газабымнан сакла
Wa Lā Talbisū A l-Ĥaq qa Bil-Bāţili Wa Taktumū A l-Ĥaq qa Wa 'An tum Ta`lamū na [2.42] Хакны батыл белән бутамагыз һәм дөреслекне яшермәгез! Бит үзегез дә хаклыкны беләсез. وَلاَ تَلْبِسُوا ا لْحَقَّ بِا لْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا ا لْحَقَّ وَأَن ْتُمْ تَعْلَمُو نَ
Wa 'Aqīmū A ş-Şalāata Wa 'Ā tū A z-Zakāata Wa A rka`ū Ma`a A r-Rāki`ī na [2.43] Намазларны үтәгез һәм зәкәт садакасын бирегез һәм намаз укучылар белән бергә намаз укыгыз, ягъни Коръән юлыңда булган мөселманнардан аерылмагыз! وَأَقِيمُوا ا ل صَّلاَةَ وَآتُوا ا ل زَّكَا ةَ وَا رْكَعُوا مَعَ ا ل رَّاكِعِي نَ
'Ata'murū na A n -Nā sa Bil-Bir r i Wa Tan sawna 'An fusakum Wa 'An tum Tatlū na A l-Kitā ba 'Afalā Ta`qilū na [2.44] Сез кешеләрне изгелеккә өндисезме? Әмма үзегезне онытасыз, бит сез Аллаһ китабын укыйсыз, шуны уйлап карамыйсызмы? (Бу аять вәгазь сөйләп тә сөйләгәне белән гамәл кылмаучылар хакындадыр). أَتَأْمُرُو نَ ا ل نّ َا سَ بِا لْبِرِّ وَتَن سَوْنَ أَن فُسَكُمْ وَأَن ْتُمْ تَتْلُو نَ ا لْكِتَا بَ أَفَلاَ تَعْقِل Wa A sta`īnū Biş-Şab r i Wa A ş-Şalāati Wa 'Inn ahā Lakabīratun 'Illā `Alá A l-Kh āsh i`ī na [2.45] Авырлыкны күтәрергә чыдамлы булып, вә намаз укып Аллаһудан ярдәм сорагыз! Намазларны вакытында үтәп бару, әлбәттә, авыр йөктер, мәгәр авыр булмас, Аллаһудан курыккан һәм рәхмәтен өмет иткән тәкъва кешеләргә. وَاسْتَعِينُوا بِا ل صَّب ْر ِ وَا ل صَّلاَةِ وَإِنّ َهَا لَكَبِيرَة ٌ إِلاَّ عَلَى ا لْخَاشِعِي نَ Al-Ladh ī na Yažunn ū na 'Ann ahum Mulāqū Rab bihim Wa 'Ann ahum 'Ilayhi Rāji`ū na [2.46] Чөнки алар Раббыларына юлыгачакларын һәм Аңа хөкемгә кайтачакларын беләләр. ا لَّذِي نَ يَظُنّ ُو نَ أَنّ َهُم ْ مُلاَقُو رَبِّهِمْ وَأَنّ َهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُو نَ
Yā Banī 'Isrā 'ī la A dh kurū Ni`matiya A llatī 'An`am tu `Alaykum Wa 'Ann ī Fađđaltukum `Alá A l-`Ālamī na [2.47] Ий Ягъкуб балалары! Мин сезгә биргән нигъмәтләрне хәтерләгез һәм нигъмәт бирүдә сезне бөтен дөнья кешеләреннән артык кылдым, шуны фикерләгез! يَا بَنِي إِسْرَا ئِي لَ ا ذْكُرُوا نِعْمَتِيَ ا لَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنّ ِي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى ا لْعَالَمِي نَ
Wa A ttaqū Yawmāan Lā Taj zī Nafsun `An Nafsin Sh ay'ā an Wa Lā Yuq balu Minhā Sh afā`atun Wa Lā Yu'ukh adh u Minhā `Ad lun Wa Lā Hum Yun şarū na [2.48] Һәм куркыгыз кыямәт көненнән, ярдәм итә алмас ул көндә һичбер зат икенче затка бер эш белән дә! Ул көндә шәфәгать итү кабул ителмәс һәм ґәзабтан котылу өчен һичнәрсә алынмас. وَاتَّقُوا يَوْما ً لاَ تَج ْزِي نَفْسٌ عَن ْ نَفْس ٍ شَيْئا ً وَلاَ يُق ْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَة ٌ وَلاَ يُؤْخَذُ مِنْهَا عَد ْل ٌ وَلاَ هُمْ يُن صَرُو نَ
Wa 'Idh Naj jaynākum Min 'Ā li Fir `awna Yasūmūnakum Sū 'a A l-`Adh ā bi Yudh ab biĥū na 'Ab nā 'akum Wa Yastaĥyū na Nisā 'akum Wa Fī Dh ālikum Balā 'un Min Rab bikum `Ažī mun [2.49] Фиргаун кавеменнән сезне коткаруыбызны да хәтерләгез! Алар сезне яман ґәзаб белән ґәзаблап, кыз балаларыгызны калдырып, ир балаларыгызны бугазлый иделәр. Бу эшләр сезгә Раббыгыздан бәла вә зур каза иде. وَإِذْ نَجَّيْنَاكُم ْ مِن ْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُو ءَ ا لْعَذَا بِ يُذَبِّحُو نَ أَب ْنَا ءَكُمْ وَيَسْتَحْيُو نَ نِسَا ءَكُمْ وَفِ
Wa 'Idh Faraq nā Bikumu A l-Baĥra Fa'an jaynākum Wa 'Agh raq nā 'Ā la Fir `awna Wa 'An tum Tan žurū na [2.50] Янә фикер итегез, ярдык без сезләргә дәрьяны һәм сезне коткарып, Фиргаун кавемен һәлак иттек суда батырып, үзегез дә карап тордыгыз. وَإِذْ فَرَق ْنَا بِكُمُ ا لْبَحْرَ فَأَن ْجَيْنَاكُمْ وَأَغْرَق ْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَأَن ْتُمْ تَن ظُرُو نَ
Wa 'Idh Wā`ad nā Mūsá 'Arba`ī na Laylatan Th umm a A ttakh adh tumu A l-`Ij la Min Ba`dihi Wa 'An tum Žālimū na [2.51] Янә хәтерләгез шуны, Мусага Тәүратны иңдермәк өчен Тур тавында аны кырык көн тотмак белән вәгъдә кылдык. Муса Тур тавына киткәч, сез бозау ясап, шул бозауга гыйбадәт кыла башладыгыз. Шуның өчен сез залимнәрсез. وَإِذْ وَا عَد ْنَا مُوسَى أَرْبَعِي نَ لَيْلَة ً ثُمّ َ ا تَّخَذْتُمُ ا لْعِج ْلَ مِن ْ بَعْدِهTh umm a `Afawnā `An kum Min Ba`di Dh ālika La`allakum Tash kurū na [2.52] Шул эшегездән соң сезне гафу кылдык, шөкер итүегез өчен. Чөнки алар Муса кайткач тәүбә иттеләр. ثُمّ َ عَفَوْنَا عَن ْكُم ْ مِن ْ بَعْدِ ذَلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُو نَ
Wa 'Idh 'Ā taynā Mūsá A l-Kitā ba Wa A l-Furqā na La`allakum Tahtadū na [2.53] Янә шуны хәтерләгез, туры юлга күнелмәклегегез өчен Муса г-мгә китап бирдек. Ул китап хак белән батыл арасын аеручы иде. وَإِذْ آتَيْنَا مُوسَى ا لْكِتَا بَ وَا لْفُرْقَا نَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُو نَ
Wa 'Idh Qā la Mūsá Liqawmihi Yā Qawmi 'Inn akum Žalam tum 'An fusakum Biā ttikh ādh ikumu A l-`Ij la Fatūbū 'Ilá Bār i'ikum Fāq tulū 'An fusakum Dh ālikum Kh ayrun Lakum `In da Bār i'ikum Fatā ba `Alaykum 'Inn ahu Huwa A t-Tawwā bu A r-Raĥī mu [2.54] Муса г-м кавеменә әйтте: "Ий кавемем! Сез, әлбәттә, үзегезгә золым кылдыгыз бозауга табынганыгыз өчен, халкыгызга тәүбә итегез, үзегезне үтерегез! Ягъни бозауга табынучыларны үтерегез, шул сезгә тәүбә булыр. Халкыгыз каршында бу эш сезгә хәерле. Аллаһ тәүбәләрне кабул итәр, әлбәттә, Ул – тәүбәләрне кабул итүче, рәхимl
Wa 'Idh Qultum Yā Mūsá Lan Nu'umina Laka Ĥattá Nará A l-Laha Jahratan Fa'akh adh atkumu A ş-Şā`iqatu Wa 'An tum Tan žurū na [2.55] "Янә, ий Муса! Безгә Аллаһуны ачык итеп күрсәтмичә, сиңа ышанмыйбыз, Аллаһуны безгә күрсәт!" – дигәнегезне дә хәтерләгез! Аллаһуны күрергә теләгән вакытыгызда Аның нуры сезне тотты, ул нурга карап торган хәлегездә. (Муса Тур тавына Аллаһудан Тәүрат алырга барганда үзе белән бергә җитмеш кеше алды, ул кешеләрне тау ит
Th umm a Ba`ath nākum Min Ba`di Mawtikum La`allakum Tash kurū na [2.56] Аллаһ әйтте: "Нурым белән янып үлгәнегездән соң тергездек сезне шөкер итүегез өчен". ثُمّ َ بَعَثْنَاكُم ْ مِن ْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُو نَ
Wa Žallalnā `Alaykumu A l-Gh amā ma Wa 'An zalnā `Alaykumu A l-Mann a Wa A s-Salwá Kulū Min Ţayyibā ti Mā Razaq nākum Wa Mā Žalamūnā Wa Lakin Kānū 'An fusahum Yažlimū na [2.57] Ий Ягькуб балалары! Болытны Без сезгә күләгә кылдык, һәм сезгә күктән ширбәт һәм кош итен иңдердек, ашагыз Без биргән хәләл һәм пакь ризыкларны! Без аларга золым кылмадык, ләкин алар үзләренә золым кылдылар. (Дәрьядан котылгач, аларга Аллаһудан әмер булды: "Залим кәферләр белән сугыш кылыгыз", – дип, ләкин алар Аллаһуl
Wa 'Idh Qulnā A d kh ulū Hadh ihi A l-Qaryata Fakulū Minhā Ĥayth u Sh i'tum Ragh adāan Wa A d kh ulū A l-Bā ba Suj jadāan Wa Qūlū Ĥiţ ţatun Nagh fir Lakum Kh aţāyākum Wa Sanazī du A l-Muĥsinī na [2.58] Янә: "Әрихә шәһәренә керегез", – дип әйткәнемне дә хәтерләгез! Ягъни кырык елдан соң Муса үлгәч, Ягькуб балаларына Әрихә шәһәренә керергә Аллаһудан әмер булды. Шәһәргә кергәч, андагы ризыкларны киңлек белән теләгәнчә ашагыз, шәһәр капкасыннан кергәндә баш иеп, түбәнчелек белән керегез, һәм хаталарыбызны гафу ит, Р
Fabad dala A l-Ladh ī na Žalamū Qawlāan Gh ayra A l-Ladh ī Qī la Lahum Fa'an zalnā `Alá A l-Ladh ī na Žalamū R ij zāan Mina A s-Samā 'i Bimā Kānū Yafsuqū na [2.59] Ягькуб балалары арасында булган залимнәр шәһәргә кергәндә үзләренә золым кылдылар, ягъни шәһәр капкасыннан кергәндә Аллаһудан әмер ителгән сүзне әйтмичә, башка сүзгә алыштырдылар, ягъни шәһәргә кергәндә Аллаһудан гафу сорап, тәүбә итеп керер урнына, шайтан өйрәткән сүзне әйтеп, тәкәбберләнеп керделәр. Ул за
Wa 'Idh A stasq á Mūsá Liqawmihi Faqulnā A đr ib Bi`aşā ka A l-Ĥajara Fān fajarat Minhu A th natā `Ash rata `Aynāan Qad `Alima Kullu 'Unā sin Mash rabahum Kulū Wa A sh rabū Min R izqi A l-Lahi Wa Lā Ta`th aw Fī A l-'Arđi Mufsidī na [2.60] Янә шуны хәтерләгез, Муса үзенең кавеме өчен Аллаһудан су сорады, Без Мусага әйттек: "Таягың белән ташка сук", – дип. Муса таягы белән ташка сукты, таштан 12 чишмә акты, чөнки алар 12 кабилә иделәр. Һәр кабилә үзенең чишмәсен белде. Аллаһ биргән ризыклардан ашагыз, эчегез, әмма җир өстендә бозыклык кылып йөрмәгез, дип әйтелд
Wa 'Idh i Qultum Yā Mūsá Lan Naşbir a `Alá Ţa`ā min Wāĥidin Fād `u Lanā Rab baka Yukh r ij Lanā Mimm ā Tun bitu A l-'Arđu Min Baq lihā Wa Qith th ā 'ihā Wa Fūmihā Wa `Adasihā Wa Başalihā Qā la 'Atastab dilū na A l-Ladh ī Huwa 'Ad n á Bial-Ladh ī Huwa Kh ayrun A hbiţū Mişrāan Fa'inn a Lakum Mā Sa'altum Wa Đur ibat `Alayhimu A dh -Dh illatu Wa A l-Maskanatu Wa Bā 'ū Bigh ađabin Mina A l-Lahi Dh ālika Bi'ann ahum Kānū Yakfurū na Bi'ā yā ti A l-Lahi Wa Yaq tulū na A n -Nabīyī na Bigh ayr i A l-Ĥaq qi Dh ālika Bimā `Aşaw Wa Kānū Ya`tadū na [2.61] Янә әйттегез: "Ий Муса, без бер төрле генә ризыкка сабыр итә алмыйбыз, безнең өчен Раббыңнан дога кыл, җирдә үсә торган нәрсәләрдән: кыяр, сарымсак, суган һәм вак орлыклардан сорап". Муса аларга әйтте: "Аллаһ биргән әүвәлге яхшы ризыкларны үзегез сораган начар ризыкларга алыштырасызмы? Шәһәргә керегез, сез сораган н
'Inn a A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa A l-Ladh ī na Hādū Wa A n -Naşārá Wa A ş-Şābi'ī na Man 'Ā mana Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Wa `Amila Şāliĥāan Falahum 'Aj ruhum `In da Rab bihim Wa Lā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.62] Гамәлсез генә ышанучылардан, вә яһүдләрдән, вә насаралардан һәм төрле нәрсәләргә табынучылардан берәү Аллаһуга иман китереп Коръән, сөннәт дәлилләре белән изге гамәлләр кылса, андый мөэминнәрнең кылган әҗере Раббылары хозурында, аларга курку һәм кайгы булмас. إِنّ َ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَ Wa 'Idh 'Akh adh nā Mīth āqakum Wa Rafa`nā Fawqakumu A ţ -Ţū ra Kh udh ū Mā 'Ā taynākum Biqūwatin Wa A dh kurū Mā Fī hi La`allakum Tattaqū na [2.63] Янә сездән ґәһед алган вакытыбызны хәтерләгез! Өстегезгә Тур тавын күтәрдек вә әйттек: "Тәүратны алыгыз һәм аның белән ихлас вә тырышлык илә гамәл кылыгыз, һәм анда булган Безнең вәгазьләр белән вәгазьләнегез, бәлки Аллаһдан куркучы булырсыз. وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ ا ل طُّو رَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُم ْ
Th umm a Tawallaytum Min Ba`di Dh ālika Falawlā Fađlu A l-Lahi `Alaykum Wa Raĥmatuhu Lakun tum Mina A l-Kh āsir ī na [2.64] Тур тавының өстегезгә төшүеннән Без сезне коткарганыбыздан соң күп вакыт үтмәде, Тәүрат белән гамәл кылырга биргән вәгъдәгезне бозып, аның белән гамәл кылмый башладыгыз. Әгәр сезгә Аллаһуның фазълы вә рәхмәте булмаса иде, әлбәттә, һәммәләрегез һәлак булыр идегез. ثُمّ َ تَوَلَّيْتُم ْ مِن ْ بَعْدِ ذَلِكَ فَلَوْلاَ فَضْلُ ا Wa Laqad `Alim tumu A l-Ladh ī na A `tadaw Min kum Fī A s-Sab ti Faqulnā Lahum Kūnū Qiradatan Kh āsi'ī na [2.65] Шимбә көне хакында Аллаһ хөкемен бозучыларыгызны, әлбәттә, белдегез. Чиктән үтүчеләрне һәлак итмәк өчен Аллаһ аларга әйтте: "Хур булганыгыз хәлдә – маймыл булыгыз", – дип. Шунда ук маймыл булдылар. (Ягькуб балалары Муса гәләйһис-сәләмгә каршы килеп, җомга урына шимбә көнне сайладылар. Шуннан соң Аллаһ аларга шимбә к}
Faja`alnāhā Nakālāan Limā Bayna Yadayhā Wa Mā Kh alfahā Wa Maw`ižatan Lilmuttaqī na [2.66] Без аларны шулай хурлыкка салдык һәм һәлак иттек гыйбрәт өчен вә Аллаһудан курыкканлыкларга вәгазь булсын өчен. فَجَعَلْنَاهَا نَكَالا ً لِمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَة ً لِلْمُتَّقِي نَ
Wa 'Idh Qā la Mūsá Liqawmihi 'Inn a A l-Laha Ya'murukum 'An Tadh baĥū Baqaratan Qālū 'Atattakh idh unā Huzūan Qā la 'A`ūdh u Bil-Lahi 'An 'Akū na Mina A l-Jāhilīn [2.67] Янә Мусаның сезгә сыер бугазларга әмер иткәнен хәтерләгез! Муса кавеменә әйтте: "Дөреслектә Аллаһ сезгә сыер бугазларга боера". Алар әйттеләр: "Безне сыер бугазларга кушып мәсхәрә кыласыңмы?" Муса әйтте: "Сезне мәсхәрә кылып ахмаклардан булудан Аллаһуга сыгынамын". (Яһүдләрдән бер кеше үтерелгән иде, ләкин кем ү
Qālū A d `u Lanā Rab baka Yubayyin Lanā Mā Hiya Qā la 'Inn ahu Yaqū lu 'Inn ahā Baqaratun Lā Fār iđun Wa Lā Bikrun `Awā nun Bayna Dh ālika Fāf`alū Mā Tu'umarū na [2.68] Алар әйттеләр: "Ий Муса, Раббыңнан сора – сыерның сыйфатларын безгә ачык бәян итсен!" Муса әйтте: "Аллаһу таґәлә әйтәдер: сыер карт та, яшь тә булмасын, урта яшьләрдә булсын! Күп сорашып тормагыз, Аллаһ кушканны эшләгез". قَالُوا ا د ْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن ْ لَنَا مَا هِيَ قَا لَ إِنّ َه ُ ُ يَقُو لُ إِنّ َهَا بَقَرَة ٌ
Qālū A d `u Lanā Rab baka Yubayyin Lanā Mā Lawnuhā Qā la 'Inn ahu Yaqū lu 'Inn ahā Baqaratun Şafrā 'u Fāqi`un Lawnuhā Tasurru A n -Nāžir ī na [2.69] Әйттеләр: "Ий Муса Раббыңдан сора ул сыерның төсе нинди, әйтсен!" Муса әйтте: "Аллаһ әйтә, ул сыерның төсе ачык сары булыр, аңа караучыларны ґәҗәбләндерер", – дип. قَالُوا ا د ْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن ْ لَنَا مَا لَوْنُهَا قَا لَ إِنّ َه ُ ُ يَقُو لُ إِنّ َهَا بَقَرَة ٌ صَفْرَا ءُ فَاقِع ٌ لَوْنُهَا تَسُرُّ ا ل نّ َاظِر Qālū A d `u Lanā Rab baka Yubayyin Lanā Mā Hiya 'Inn a A l-Baqara Tash ābaha `Alaynā Wa 'Inn ā 'In Sh ā 'a A l-Lahu Lamuhtadū na [2.70] Алар әйттеләр: "Ий Муса, Раббыңнан сора ул сыерның бөтен хәлен безгә бәян итсен! Ул сыер кырда утлап йөрүчеме? Яки җир сөрүчеме? Бер-берсенә охшаган сыерларны күрдек, ләкин үзебезгә кирәк сыерны аера алмадык. Әгәр ул сыерның бөтен хәлен безгә бәян итсә, Аллаһ теләсә, ул сыерны табарбыз" قَالُوا ا د ْع
Qā la 'Inn ahu Yaqū lu 'Inn ahā Baqaratun Lā Dh alū lun Tuth ī r u A l-'Arđa Wa Lā Tasqī A l-Ĥarth a Musallamatun Lā Sh iyata Fīhā Qālū A l-'Ā na Ji'ta Bil-Ĥaq qi Fadh abaĥūhā Wa Mā Kādū Yaf`alū na [2.71] Муса әйтте: "Дөреслектә Аллаһ әйтәдер: ул сыер, әлбәттә, җир сөреп, җир сугарып мәшәкать чикмәгән сыердыр, ул сыерда чуарлык юк һәм һәр кимчелектән пакь". Алар. "Хәзер сыерның бөтен хәлен бәян кылдың, инде табарга мөмкин булыр", – диделәр һәм сыерны таптылар, бик зур бәягә сатып алып бугазладылар. Ләкин сыерның бәясе биl
Wa 'Idh Qataltum Nafsāan Fa A d dāra'tum Fīhā Wa A ll ā hu Mukh r ijun Mā Kun tum Taktumū na [2.72] Бер кешене үтереп, кем үтерде дип шаулашкан вакытыгызны да хәтерләгез! Аллаһ сез яшергән нәрсәне ачып күрсәтүче. Ягъни үтерүчеләрне мәетнең үзеннән әйттерде. وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسا ً فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا وَا ل لَّهُ مُخْر ِج ٌ مَا كُن تُمْ تَكْتُمُو نَ
Faqulnā A đr ibū hu Biba`đihā Kadh ālika Yuĥyī A l-Lahu A l-Mawtá Wa Yur īkum 'Ā yātihi La`allakum Ta`qilū na [2.73] Без әйттек: "Сыерның берәр әгъзасы белән мәеткә сугыгыз". Сыерның койрыгы белән мәеткә суктылар, мәет терелде һәм үтерүчеләрне әйтте, алар хөкем ителделәр. Шул мәетне тергезгән кебек Аллаһ кыямәт көнне мәетләрне тергезер. Әнә шулай, Аллаһ үзенең барлыгына һәм берлегенә дәлилләр күрсәтә, бәлки гыйбрәтләнерсез һ
Th umm a Qasat Qulūbukum Min Ba`di Dh ālika Fahiya Kālĥijārati 'Aw 'Ash ad du Qaswatan Wa 'Inn a Mina A l-Ĥijārati Lamā Yatafaj jaru Minhu A l-'Anhā ru Wa 'Inn a Minhā Lamā Yash sh aq qaqu Fayakh ruju Minhu A l-Mā 'u Wa 'Inn a Minhā Lamā Yahbiţu Min Kh ash yati A l-Lahi Wa Mā A l-Lahu Bigh āfilin `Amm ā Ta`malū na [2.74] Аллаһу тәгаләнең күп могҗизаларыннан соң мәетнең терелгәнен һәм Аллаһ хөкемнәрен бозучыларның маймыл вә дуңгыз сурәтенә кереп һәлак булуларын күрдегез, шуннан сон, да күңелегез йомшармады, бәлки таштай катты, хәтта таштан да катырак булды. Дөреслектә, таш таулардан елгалар ага, зур таш ярылса, эченнән су чыга һә
'Afataţ ma`ū na 'An Yu'uminū Lakum Wa Qad Kā na Far ī qun Minhum Yasma`ū na Kalā ma A l-Lahi Th umm a Yuĥarr ifūnahu Min Ba`di Mā `Aqalū hu Wa Hum Ya`lamū na [2.75] Ий сез мөселманнар! Яһүдләрнең сезнең динегезгә кереп мөселман булуларын телисезме? Дөреслектә, яһүдләрдән бер төркем җәмәгать ишеттеләр Аллаһуның сүзен, ягъни Тәүратны, соңыннан үзгәрттеләр Аллаһуның сүзен, аңлагач һәм белгәчтен. أَفَتَط ْمَعُو نَ أَن ْ يُؤْمِنُوا لَكُمْ وَقَد ْ كَا نَ فَر ِي ق
Wa 'Idh ā Laqū A l-Ladh ī na 'Ā manū Qālū 'Ā mann ā Wa 'Idh ā Kh alā Ba`đuhum 'Ilá Ba`đin Qālū 'Atuĥad dith ūnahum Bimā Fataĥa A l-Lahu `Alaykum Liyuĥā j jūkum Bihi `In da Rab bikum 'Afalā Ta`qilū na [2.76] Ул яһүдләр мөселманнарга очраганда: "Иман китердек", – диләр. Әгәр аулакта бер-берсенә юлыксалар әйтерләр ул яһүдләр үзара: "Ник хәбәр бирәсез мөэминнәргә үзегезгә Аллаһ ачык бәян кылган эшләрне" (Ягъни алар, Тәүратны укып беләләр иде Мухәммәднең хак расүл икәнен; ләкин аулакта бер-беренә әйтерләр иде: "Тәүраттаг&
'Awalā Ya`lamū na 'Ann a A l-Laha Ya`lamu Mā Yusir rū na Wa Mā Yu`linū na [2.77] Ул яһүдләр белмиләрме аларның күрсәтеп эшләгән һәм яшереп эшләгән эшләрен Аллаһу тәгаләнең белгәнлеген? Әлбәттә, беләләр, ләкин мәкерлек кылалар. أَوَلاَ يَعْلَمُو نَ أَنّ َ ا ل لَّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّو نَ وَمَا يُعْلِنُو نَ
Wa Minhum 'Umm īyū na Lā Ya`lamū na A l-Kitā ba 'Illā 'Amānī ya Wa 'In Hum 'Illā Yažunn ū na [2.78] Яһүдләрдән Тәүратны белмәүчеләр дә бар. Алар ата-бабадан калган ялган хөрафәт сүзләрне генә беләләр. Алар хакны белмиләр, мәгәр ялган, ясалма динне хак дин дип төшенәләр һәм шул сукыр төшенүләре белән эш кылалар. (Нинди үкенеч! Бүгенге безнең мөселманнарыбыз да наданнар, Коръән хөкемнәрен белмиләр һәм бидәгатьне
Fawaylun Lilladh ī na Yaktubū na A l-Kitā ba Bi'aydīhim Th umm a Yaqūlū na Hādh ā Min `In di A l-Lahi Liyash tarū Bihi Th amanāan Qalīlāan Fawaylun Lahum Mimm ā Katabat 'Aydīhim Wa Waylun Lahum Mimm ā Yaksibū na [2.79] Ни үкенеч, үзләре китап язып, бу китап Аллаһудан диючеләргә! Алар бу эшне эшлиләр надан халыктан аз акча алыр өчен. Аларга һәлакәтлек ялган китап язганнары өчен, янә аларга һәлакәтлек явызлык кылганнары өчен. فَوَيْل ٌ لِلَّذِي نَ يَكْتُبُو نَ ا لْكِتَا بَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمّ َ يَقُولُو نَ هَذَا مِنْ عِن ْدِ ا ل لَّهِ لِيَشْتَرُو<
Wa Qālū Lan Tamassanā A n -Nā ru 'Illā 'Ayyāmāan Ma`dūdatan Qul 'Ā ttakh adh tum `In da A l-Lahi `Ahdāan Falan Yukh lifa A l-Lahu `Ahdahu 'Am Taqūlū na `Alá A l-Lahi Mā Lā Ta`lamū na [2.80] Яһүдләр: "Безне ахирәттә җәһәннәм ґәзабы тотмас, мәгәр саналмыш көнлек кенә тотар", – диләр. Син аларга әйт: "Ґәзаб кылмаска Аллаһ сезгә вәгъдә кылдымы? Әгәр вәгъдә кылган булса, Аллаһ, әлбәттә, вәгъдәсенә хыйлафлык кылмыйдыр. Сез Аллаһ хакында белмәгәнне сөйлисезме?". وَقَالُوا لَن ْ تَمَسَّنَا ا ل Balá Man Kasaba Sayyi'atan Wa 'Aĥāţat Bihi Kh aţī 'atuhu Fa'ū lā 'ika 'Aşĥā bu A n -Nā r i Hum Fīhā Kh ālidū na [2.81] Бәлки бер кеше фәхеш вә хәрам эшләрне кәсеп итсә һәм ул кешене хаталыклары чырнап алса, андый кешеләр, әлбәттә, ут әһелләре, алар анда мәңге калырлар. بَلَى مَن ْ كَسَبَ سَيِّئَة ً وَأَحَاطَتْ بِه ِ ِ خَطِي ئَتُه ُ ُ فَأُ وْلَا ئِكَ أَصْحَا بُ ا ل نّ َا ر ِ هُمْ فِيهَا خَالِدُو نَ
Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti 'Ū lā 'ika 'Aşĥā bu A l-Jann ati Hum Fīhā Kh ālidū na [2.82] Әмма иман китереп, изге гамәлләрне кылган хак мөэминнәр җәннәт әһелләре, алар анда мәңге калырлар. وَالَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ أُ وْلَا ئِكَ أَصْحَا بُ ا لْجَنّ َةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُو نَ
Wa 'Idh 'Akh adh nā Mīth ā qa Banī 'Isrā 'ī la Lā Ta`budū na 'Illā A l-Laha Wa Bil-Wālidayni 'Iĥsānāan Wa Dh ī A l-Qurb á Wa A l-Yatām á Wa A l-Masākī ni Wa Qūlū Lilnn ā si Ĥusnāan Wa 'Aqīmū A ş-Şalāata Wa 'Ā tū A z-Zakāata Th umm a Tawallaytum 'Illā Qalīlāan Min kum Wa 'An tum Mu`r iđū na [2.83] Янә Ягькуб балаларыннан ґәһед алдык: "Миңа гына гыйбадәт кылыгыз, ата-анага, мөселман булган якын кардәшләргә, ятимнәргә, мескеннәргә изгелек итегез! Кешеләргә яхшы сүзләр сөйләгез, намазларыгызны вакытында үтәгез, һәм зәкәт садакаларыгызны бирегез!" – дип. Соңыннан Аллаһуга биргән ґәһедегездән аерылдыгыз, мәг&
Wa 'Idh 'Akh adh nā Mīth āqakum Lā Tasfikū na Dimā 'akum Wa Lā Tukh r ijū na 'An fusakum Min Diyār ikum Th umm a 'Aq rartum Wa 'An tum Tash /hadū na [2.84] Ий Ягькуб балалары! Сугышып каныгызны түкмәгез, явызлык белән бер-берегезне йортларыгыздан чыгармагыз дип сездән ґәһед алган вакытыбызны да хәтерләгез! Үзегез бу ґәһедне кабул иттегез һәм шәһәдәт бирдегез. وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ لاَ تَسْفِكُو نَ دِمَا ءَكُمْ وَلاَ تُخْر ِجُو نَ أَن فُسَكُم ْ مِن ْ دِيَار ِكُمْ ثُمّ َ أَق ْرَرْتُمْ وَ
Th umm a 'An tum Hā 'uulā ' Taq tulū na 'An fusakum Wa Tukh r ijū na Far īqāan Min kum Min Diyār ihim Tažāharū na `Alayhim Bil-'Ith mi Wa A l-`Ud wā ni Wa 'In Ya'tūkum 'Usārá Tufādūhum Wa Huwa Muĥarramun `Alaykum 'Ikh rājuhum 'A Fatu'uminū na Biba`đi A l-Kitā bi Wa Takfurū na Biba`đin Famā Jazā 'u Man Yaf`alu Dh ālika Min kum 'Illā Kh izyun Fī A l-Ĥayāati A d -Dun yā Wa Yawma A l-Qiyāmati Yurad dū na 'Ilá 'Ash ad di A l-`Adh ā bi Wa Mā A l-Lahu Bigh āfilin `Amm ā Ta`malū na [2.85] Ий, Ягькуб балалары! Ґәһедләрегезне бозып, бер-берегезне үтерәсез һәм үзегездән булган бер җәмәгатьне йортлардан куып чыгарасыз. Бу хәрам булган эшләрдә, шәригатькә хилаф юл һәм дошманлык белән залимнәргә ярдәм итәсез. Әгәр сезгә әсирләр килсә, аларны мал биреп азат итегез дип тә сездән ґәһед алдык. Мал биреп ала
'Ū lā 'ika A l-Ladh ī na A sh taraw A l-Ĥayāata A d -Dun yā Bil-'Ā kh irati Falā Yukh affafu `Anhumu A l-`Adh ā bu Wa Lā Hum Yun şarū na [2.86] Югарыда зекер ителгән кешеләр, ахирәтне дөньяга саттылар, ягъни дөньяны гына кәсеп итеп ахирәтткә кул селтәделәр. Аларга ахирәттә ґәзаб җиңеләйтелмәс, һәм аларга أُ وْلَا ئِكَ ا لَّذِي نَ ا شْتَرَوُا ا لْحَيَا ةَ ا ل دُّن ْيَا بِا لآخِرَةِ فَلاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ ا لْعَذَا بُ وَلاَ هُمْ يُن صَرُو نَ
Wa Laqad 'Ā taynā Mūsá A l-Kitā ba Wa Qaffaynā Min Ba`dihi Bir -Rusuli Wa 'Ā taynā `Īsá A b na Maryama A l-Bayyinā ti Wa 'Ayyad nā hu Birū ĥi A l-Qudusi 'Afakullamā Jā 'akum Rasū lun Bimā Lā Tahwá 'An fusukum A stakbartum Fafar īqāan Kadh dh ab tum Wa Far īqāan Taq tulūn [2.87] Шиксез, Мусага Тәүратны бирдек һәм аның эзеннән башка пәйгамбәрләрне аңа иярттек, һәм Мәрьям угълы Гыйсага ислам динен өйрәтүче Инҗилне бирдек, һәм Гыйсаны Җәбраил фәрештә белән куәтләдек. Күңелләрегез сөймәгән гадел хөкемнәр белән сезгә пәйгамбәр килсә, тәкәбберләндегез, пәйгамбәрләрнең кайберләренә ышан
Wa Qālū Qulūbunā Gh ulfun Bal La`anahumu A l-Lahu Bikufr ihim Faqalīlāan Mā Yu'uminū na [2.88] Яһүдләр мактанып әйттеләр: "Безнең күңелебез белем савыты", – дип. Аларның күңелләре белем савыты түгел, бәлки ахмаклык савытыдыр, шуның өчен хакны инкяр иттеләр. Аллаһ аларны көферлекләре өчен ләгънәт кылды. Инде алардан мөэминнәр әз булыр. وَقَالُوا قُلُوبُنَا غُلْف ٌ بَل ْ لَعَنَهُمُ ا ل لَّهُ بِكُفْر ِهِمْ فَقَلِيلا ً مَا
Wa Lamm ā Jā 'ahum Kitā bun Min `In di A l-Lahi Muşad diqun Limā Ma`ahum Wa Kānū Min Qab lu Yastaftiĥū na `Alá A l-Ladh ī na Kafarū Falamm ā Jā 'ahum Mā `Arafū Kafarū Bihi Fala`natu A l-Lahi `Alá A l-Kāfir ī na [2.89] Һәм килгән вакытта ул яһүдләргә Аллаһудан Коръән дөресләп, алар кулларыңда булган Тәүратны инкяр иттеләр. Үзләре Коръән иңмәс борын: "Ий Раббыбыз! Кәфер булган дошманнарыбызны җиңү өчен Мухәммәд г-м хөрмәтенә безгә ярдәм бир", – дияләр иде. Әмма Мухәммәд ґәләйһис-сәләм аларга ачык дәлилләр белән килгәч, аны пәйга
Bi'sa Mā A sh taraw Bihi 'An fusahum 'An Yakfurū Bimā 'An zala A l-Lahu Bagh yāan 'An Yunazzila A l-Lahu Min Fađlih `Alá Man Yash ā 'u Min `Ibādihi Fabā 'ū Bigh ađabin `Alá Gh ađabin Wa Lilkāfir ī na `Adh ā bun Muhī nun [2.90] Аллаһу тәгаләнең, үзе теләгән бәндәсенә Фазълы рәхмәте белән Коръән иңдерүенә хөседләнеп, Коръәнне инкяр итү көферлегенә үзләрен алыштырулары нинди яман алыштырудыр. Ул яһүдләр бер ачудан икенче ачуга кайттылар. Ягъни, Гыйсаны инкяр итеп, Аллаһуны бер ачуландырдылар, Мухәммәд г-мне һәм Коръәнне инкяр итеп, ике&
Wa 'Idh ā Qī la Lahum 'Ā minū Bimā 'An zala A l-Lahu Qālū Nu'uminu Bimā 'Un zila `Alaynā Wa Yakfurū na Bimā Warā 'ahu Wa Huwa A l-Ĥaq qu Muşad diqāan Limā Ma`ahum Qul Falima Taq tulū na 'An biyā 'a A l-Lahi Min Qab lu 'In Kun tum Mu'uminī na [2.91] Яһүдләргә Аллаһ иңдергән Коръәнгә ышаныгыз дигәндә, үзебезгә иңдерелгән Тәүратка ышаныгыз, диләр. Алларындагы Коръәнгә ышанмыйлар, ул Коръән хак булса да һәм кулларындагы Тәүратны тәсъдыйклаучы булса да. Әгәр үзегез әйткәнчә, Тәүратка ышанып, аның белән гамәл кылучылардан булсагыз, Мухәммәд г-м килгәнче ни өч
Wa Laqad Jā 'akum Mūsá Bil-Bayyinā ti Th umm a A ttakh adh tumu A l-`Ij la Min Ba`dihi Wa 'An tum Žālimū na [2.92] Шиксез, Муса сезгә ислам динен өйрәтүче, Аллаһ хөкемнәрен ачык бәян итүче Тәүрат белән килде. Ә сез Муса, Тур тавына киткәч, бозауга гыйбадәт кылдыгыз, шуның өчен сез залимнәрсез. وَلَقَد ْ جَا ءَكُم ْ مُوسَى بِا لْبَيِّنَا تِ ثُمّ َ ا تَّخَذْتُمُ ا لْعِج ْلَ مِن ْ بَعْدِه ِ ِ وَأَن ْتُمْ ظَالِمُو نَ
Wa 'Idh 'Akh adh nā Mīth āqakum Wa Rafa`nā Fawqakumu A ţ -Ţū ra Kh udh ū Mā 'Ā taynākum Biqūwatin Wa A sma`ū Qālū Sami`nā Wa `Aşaynā Wa 'Ush r ibū Fī Qulūbihimu A l-`Ij la Bikufr ihim Qul Bi'samā Ya'murukum Bihi 'Ī mānukum 'In Kun tum Mu'uminī na [2.93] Бабаларыгыздан Тәүрат белән гамәл кылырга ґәһед алган вакытыбызны да хәтерләгез! Өстегезгә Тур тавын күтәреп, үзегезгә бирелгән Тәүратны алыгыз һәм аның белән ныклап гамәл кылыгыз, вә Тәүраттагы Аллаһ хөкемнәрен ишетеп, кабул итегез, дидек. Яһүдләр: "Ишеттек әммә ишеткән белән гамәл кылмыйча Аллаһуга гасый бу
Qul 'In Kānat Lakumu A d -Dā ru A l-'Ā kh iratu `In da A l-Lahi Kh ālişatan Min Dū ni A n -Nā si Fatamann aw A l-Mawta 'In Kun tum Şādiqī na [2.94] Әйт: "Әгәр җәннәт ялгыз сезгә генә тиешле булса, Аллаһ каршында, Аллаһудан үлем сорагыз! Сүзегез вә эшегез дөрес булса". قُلْ إِن ْ كَانَتْ لَكُمُ ا ل دَّا رُ ا لآخِرَةُ عِن ْدَ ا ل لَّهِ خَالِصَة ً مِن ْ دُو نِ ا ل نّ َا سِ فَتَمَنّ َوْا ا لْمَوْتَ إِن ْ كُن تُمْ صَادِقِي نَ
Wa Lan Yatamann awhu 'Abadāan Bimā Qad damat 'Aydīhim Wa A ll ā hu `Alī mun Biž-Žālimī na [2.95] Әлбәттә, алар эшләгән явыз эшләренең газабыннан куркып, Аллаһудан үлемне мәңге сорамаслар. Аллаһ залимнәрнең эшен бик яхшы белә. وَلَن ْ يَتَمَنّ َوْهُ أَبَدا ً بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَا ل لَّهُ عَلِي م ٌ بِا ل ظَّالِمِي نَ
Wa Latajidann ahum 'Aĥraşa A n -Nā si `Alá Ĥayāatin Wa Mina A l-Ladh ī na 'Ash rakū Yawad du 'Aĥaduhum Law Yu`amm aru 'Alfa Sanatin Wa Mā Huwa Bimuzaĥziĥihi Mina A l-`Adh ā bi 'An Yu`amm ara Wa A ll ā hu Başī r un Bimā Ya`malū na [2.96] Ий Мухәммәд г-м, дөнья тереклегенә кешеләрнең комсызрагын, әлбәттә, яһүдләрне табарсың, һәм мөшриклектә аларны катырак мөшрик табарсың. Бер яһүд дөньяда мең ел яшәүне телидер. Ләкин ул яһүдиең дөньяда мең ел яшәве Аллаһ газабыннан аны ерак кылучы түгелдер. Аллаһ аларның кылган эшләрен күрүче. وَلَتَجِدَنّ َهُمْ أَحْرَصَ Qul Man Kā na `Adūwāan Lijib r ī la Fa'inn ahu Nazzalahu `Alá Qalbika Bi'idh ni A l-Lahi Muşad diqāan Limā Bayna Yadayhi Wa Hud áan Wa Bush rá Lilmu'uminī na [2.97] Ий Мухәммәд г-м әйт: "Кем Җәбраил фәрештәгә дошман булса, ул Аллаһу тәгаләгә дә дошмандыр". Җәбраил Коръәнне Аллаһ әмере белән синең күңелеңә иңдерде. Коръән Тәүрат вә Инҗилнең хаклыгын тәсдыйклаучы һәм туры юлга күндерүче, вә мөэминнәрне җәннәт белән шатландыручы. (Ґүмәр разыяллаһу ґәнһу, яһүдләрдән: "Ник Мухәмм&
Man Kā na `Adūwāan Lillahi Wa Malā 'ikatihi Wa Rusulihi Wa Jib r ī la Wa Mīkā la Fa'inn a A l-Laha `Adū wun Lilkāfir ī na [2.98] Бер кеше Аллаһуга һәм Аның фәрештәләренә, пәйгамбәрләренә, Җәбраилгә һәм Микәилгә дошман булса, ул кеше кәфердер. Аллаһ, әлбәттә, көферләргә дошмандыр. مَن ْ كَا نَ عَدُوّا ً لِلَّهِ وَمَلاَئِكَتِه ِ ِ وَرُسُلِه ِ ِ وَجِب ْر ِي لَ وَمِيكَا لَ فَإِنّ َ ا ل لَّهَ عَدُوّ ٌ لِلْكَافِر ِي نَ
Wa Laqad 'An zalnā 'Ilayka 'Ā yā tin Bayyinā tin Wa Mā Yakfuru Bihā 'Illā A l-Fāsiqū na [2.99] Ий Мухәммәт г-м, шиксез, Без сиңа һәр нәрсәне ачык аңлатучы аятьләрне иңдердек. Ул аятьләрне вөҗдансыз фәсыйк кешеләр генә инкяр итәләр. وَلَقَد ْ أَن زَلْنَا إِلَيْكَ آيَا ت ٍ بَيِّنَا ت ٍ وَمَا يَكْفُرُ بِهَا إِلاَّ ا لْفَاسِقُو نَ
'Awakullamā `Āhadū `Ahdāan Nabadh ahu Far ī qun Minhum Bal 'Akth aruhum Lā Yu'uminū na [2.100] Янә яһүдләр Тәүрат белән гамәл кылырга Аллаһуга ґәһед бирсәләр, алардан бер таифә ул гаһедне ташлады. Бәлки яһүдләрнең күберәге иман китермәс булды. أَوَكُلَّمَا عَاهَدُوا عَهْدا ً نَبَذَه ُ ُ فَر ِي ق ٌ مِنْهُم ْ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يُؤْمِنُو نَ
Wa Lamm ā Jā 'ahum Rasū lun Min `In di A l-Lahi Muşad diqun Limā Ma`ahum Nabadh a Far ī qun Mina A l-Ladh ī na 'Ū tū A l-Kitā ba Kitā ba A l-Lahi Warā 'a Žuhūr ihim Ka'ann ahum Lā Ya`lamū na [2.101] Һәм алар янына Аллаһудан рәсүл килгәч, үзләрендәге Тәүрат китабын дөресләп, китаб җибәрелгән адәмнәрдән, ягъни яһүдләрдән бер таифә Аллаһ китабы – Тәүрат вә Инҗилне артларына ташладылар, бәлки аларны белмәс булдылар. وَلَمّ َا جَا ءَهُمْ رَسُو ل ٌ مِنْ عِن ْدِ ا ل لَّهِ مُصَدِّق ٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَر Wa A ttaba`ū Mā Tatlū A sh -Sh ayāţī nu `Alá Mulki Sulaymā na Wa Mā Kafara Sulaymā nu Wa Lakinn a A sh -Sh ayāţī na Kafarū Yu`allimū na A n -Nā sa A s-Siĥra Wa Mā 'Un zila `Alá A l-Malakayni Bibābila Hārū ta Wa Mārū ta Wa Mā Yu`allimā ni Min 'Aĥadin Ĥattá Yaqūlā 'Inn amā Naĥnu Fitnatun Falā Takfur Fayata`allamū na Minhumā Mā Yufarr iqū na Bihi Bayna A l-Mar'i Wa Zawjihi Wa Mā Hum Biđā rr ī na Bihi Min 'Aĥadin 'Illā Bi'idh ni A l-Lahi Wa Yata`allamū na Mā Yađurruhum Wa Lā Yan fa`uhum Wa Laqad `Alimū Lamani A sh tarā hu Mā Lahu Fī A l-'Ā kh irati Min Kh alā qin Wa Labi'sa Mā Sh araw Bihi 'An fusahum Law Kānū Ya`lamū na [2.102] Яһүдләр, Сөләйман пәйгамбәрдән соң шайтаннарның сихыр белемен өйрәтүләренә дә иярделәр. (Шайтаннар сихыр китабын язып, Сөләйман г-м тәхете астына куйдылар. Сөләйман үлгәч, бер шайтан кеше сурәтендә килеп: "Әгәр Сөләйман г-м калдырган мирасын белергә теләсәгез, тәхете астын карагыз", – диде. Чыннан да, тәхет астынна&
Wa Law 'Ann ahum 'Ā manū Wa A ttaqaw Lamath ūbatun Min `In di A l-Lahi Kh ayrun Law Kānū Ya`lamū na [2.103] Әгәр яһүдләр, Коръәнгә ышанып, аның белән гамәл кылсалар һәм сихырны ташласалар, әлбәттә, Аллаһудан биреләчәк нигъмәтләр алар өчен хәерле, әгәр аңласалар. وَلَوْ أَنّ َهُمْ آمَنُوا وَا تَّقَوْا لَمَثُوبَة ٌ مِنْ عِن ْدِ ا ل لَّهِ خَيْر ٌ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُو نَ
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū Lā Taqūlū Rā`inā Wa Qūlū A n žurnā Wa A sma`ū Wa Lilkāfir ī na `Adh ā bun 'Alī mun [2.104] Ий мөэминнәр! Мухәммәд г-мгә: "Раґинә", – дип әйтмәгез, бәлки: "Безгә рәхмәт карау илә карагыл", – дип әйтегез һәм аның сүзләренә колак салыгыз! Бит Аллаһуга яки пәйгамбәргә киреләнеп кәфер булган кешеләргәдер каты ґәзаб. (Сахәбәләр, Мухәммәд г-мгә безләрне һидияттә уңышка ирештер дигән мәгънәдә "раґинә" дип әйтә торг
Mā Yawad du A l-Ladh ī na Kafarū Min 'Ahli A l-Kitā bi Wa Lā A l-Mush r ikī na 'An Yunazzala `Alaykum Min Kh ayr in Min Rab bikum Wa A ll ā hu Yakh taşşu Biraĥmatihi Man Yash ā 'u Wa A ll ā hu Dh ū A l-Fađli A l-`Ažī mi [2.105] Ий мөэминнәр! Раббыгыздан сезгә хәерле аятьләрнең иңевен кәферләр һәм мөшрикләр һич тә яратмыйлар. Аллаһ, үзе теләгән бәндәләренә рәхмәт кылыр, Ул үзенә итагать иткәннәргә олугъ фазыйләт иясе. مَا يَوَدُّ ا لَّذِي نَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ ا لْكِتَا بِ وَلاَ ا لْمُشْر ِكِي نَ أَن ْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُم ْ مِنْ خَيْر ٍ مِMā Nan sakh Min 'Ā yatin 'Aw Nun sihā Na'ti Bikh ayr in Minhā 'Aw Mith lihā 'Alam Ta`lam 'Ann a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.106] Әгәр кайбер аятьләрнең хөкемнәрен үзгәртсәк яки оныттырсак, ул аятьләргә охшашлы аятьләрне яки яхшыракны бирербез. Әллә белмисеңме Аллаһуның һәр нәрсәгә көче җиткәнен? مَا نَن سَخْ مِن ْ آيَةٍ أَوْ نُن سِهَا نَأْتِ بِخَيْر ٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنّ َ ا ل لَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْء ٍ قَدِي ر ٌ
'Alam Ta`lam 'Ann a A l-Laha Lahu Mulku A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Wa Mā Lakum Min Dū ni A l-Lahi Min Wa Lī yin Wa Lā Naşī r in [2.107] Әллә белмисеңме җир һәм күкләр байлыгы шиксез Аллаһу тәгаләнеке икәнлеген? Бит Аллаһудан башка сезгә кирәк нәрсәләрегезне бирүче вәли һәм ярдәмче юк. أَلَمْ تَعْلَمْ أَنّ َ ا ل لَّهَ لَه ُ ُ مُلْكُ ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضِ وَمَا لَكُم ْ مِن ْ دُو نِ ا ل لَّهِ مِن ْ وَلِيّ ٍ وَلاَ نَصِي ر ٍ 'Am Tur īdū na 'An Tas'alū Rasūlakum Kamā Su'ila Mūsá Min Qab lu Wa Man Yatabad dali A l-Kufra Bil-'Ī mā ni Faqad Đalla Sawā 'a A s-Sabī li [2.108] Ий кешеләр! Аллаһуга иман китермәк өчен безгә Аллаһуны күрсәт дип пәйгамбәрдән сорамакчы буласызмы? Әүвәлдә Муса г-мнән кавеме сораган кебек. Бер кеше иманны көфергә алыштырса, ул кеше, шиксез, туры юлдан адашты. أَمْ تُر ِيدُو نَ أَن ْ تَسْأَلُوا رَسُولَكُمْ كَمَا سُئِلَ مُوسَى مِن ْ قَب ْلُ وَمَن ْ يَتَبَدَّلِ ا لْكُفْرَ بِا لإِيمَا Wad da Kath ī r un Min 'Ahli A l-Kitā bi Law Yarud dūnakum Min Ba`di 'Ī mānikum Kuffārāan Ĥasadāan Min `In di 'An fusihim Min Ba`di Mā Tabayyana Lahumu A l-Ĥaq qu Fā`fū Wa A şfaĥū Ĥattá Ya'tiya A l-Lahu Bi'am r ihi 'Inn a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.109] Китабий кәферләрнең күберәге сезнең, иман китергәннән соң көферлеккә кайтувыгызны телиләр, сезгә хөседлекләре булганы өчен вә ул көферләргә Тәүратта Мухәммәд г-мнең дине хак икәнлеге ачыкланганнан соң. Гафу итегез һәм яхшылык белән киселегез шул көферләрдән, Аллаһ үзе хөкем иткәнче. وَدَّ كَثِي ر Wa 'Aqīmū A ş-Şalāata Wa 'Ā tū A z-Zakāata Wa Mā Tuqad dimū Li'n fusikum Min Kh ayr in Tajidū hu `In da A l-Lahi 'Inn a A l-Laha Bimā Ta`malū na Başī r un [2.110] Ий мөэминнәр, намазларыгызны вакытында үтәгез һәм зәкәт садакаларыгызны бирегез! Ахирәт өчен үз файдагызга кылган изге гамәлләрегезнең әҗерен Аллаһ хозурында табарсыз. Аллаһ сезнең кылган гамәлләрегезне, әлбәттә, күрүче. وَأَقِيمُوا ا ل صَّلاَةَ وَآتُوا ا ل زَّكَا ةَ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأن فُسِك
Wa Qālū Lan Yad kh ula A l-Jann ata 'Illā Man Kā na Hūdāan 'Aw Naşārá Tilka 'Amānīyuhum Qul Hātū Burhānakum 'In Kun tum Şādiqīn [2.111] Яһүдләр һәм насаралар әйтәләр: "Җәннәткә һичкем кермәс, мәгәр яһүдләр яки насаралар керер", – дип. Әмма аларның бу сүзләре – алдана торган бушка өметләнүдер. Әгәр җәннәткә без генә керәбез дигән сүзегез дөрес булса, дәлилләрегезне китерегез! Бу сүзләрне Аллаһ әйттеме? وَقَالُوا لَن ْ يَد ْخُلَ ا لْجَBalá Man 'Aslama Waj hahu Lillahi Wa Huwa Muĥsinun Falahu 'Aj ruhu `In da Rab bihi Wa Lā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.112] Бер кеше йөзен Аллаһуга тәслим кылса, ягъни Аллаһуның барча хөкемнәренә риза булып, бөтен вөҗүден Аллаһуга тапшырса, һәм яхшылыкны, изге гамәлләрне кылучы булса, аның әҗере Раббысы хозурында, аларга ахирәттә курку һәм көенү булмас. بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَج ْهَه ُ ُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِن ٌ فَلَهُ~ ُ أَج ْرُه ُ ُ عِن ْدَ رَبِّه
Wa Qālati A l-Yahū du Laysati A n -Naşārá `Alá Sh ay'in Wa Qālati A n -Naşārá Laysati A l-Yahū du `Alá Sh ay'in Wa Hum Yatlū na A l-Kitā ba Kadh ālika Qā la A l-Ladh ī na Lā Ya`lamū na Mith la Qawlihim Fa-Allā hu Yaĥkumu Baynahum Yawma A l-Qiyāmati Fīmā Kānū Fī hi Yakh talifū na [2.113] Яһүд әйтте: "Насара хак диндә түгел", – дип. Насара әйтте: "Яһүд хак диндә түгел", – дип. Үзләре Аллаһ китабын укылар, ләкин Аллаһ хөкемнәрен бозып, диннәрен батыл кылдылар. (Коръән белән гамәл кылмаган бидәгатьчеләр дә нәкъ мөшрикләр әйткән сүзне әйтәләр. Ягъни, Коръән дәлилләре белән генә дин тотучы, хак мөэминнәрне ям&
Wa Man 'Ažlamu Mimm an Mana`a Masājida A l-Lahi 'An Yudh kara Fīhā A smuhu Wa Sa`á Fī Kh arābihā 'Ū lā 'ika Mā Kā na Lahum 'An Yad kh ulūhā 'Ilā Kh ā 'ifī na Lahum Fī A d -Dun yā Kh izyun Wa Lahum Fī A l-'Ā kh irati `Adh ā bun `Ažī mun [2.114] Аллаһ хөкемнәре йөреп торган, Коръәннән вәгазь сөйләнеп Ислам тәрбиясе бирелә торган мәсҗидләрдә Аллаһуга гыйбадәт кылудан, Коръәндәге Аллаһ хөкемнәрен сөйләүдән хак мөэминнәрне тыйган һәм шундый мәсҗидләрне юк итәргә тырышкан, фәсыйк хәтле залим кеше булырмы? Ул залимнәргә хакыйкый Аллаһ мәсҗидләренә ке
Wa Lillahi A l-Mash r iqu Wa A l-Magh r ibu Fa'aynamā Tuwallū Fath amm a Waj hu A l-Lahi 'Inn a A l-Laha Wāsi`un `Alī mun [2.115] Кояш чыга торган һәм кояш бата торган тарафта, әлбәттә, Аллаһу тәгаләнекедер. Күңелегез Аллаһуда булса, кайсы якка юнәлсәгез дә, Аллаһ ризасын табарсыз. Бит Аллаһ рәхмәт кылуда киңлек иясе һәм күңелләрне белүче. (Намаздан башка булган зекерләрдә һәм изге эшләрне кылганда, кыйблага юнәлү ләзем түгел. Сәфәрдә булга
Wa Qālū A ttakh adh a A l-Lahu Waladāan Sub ĥānahu Bal Lahu Mā Fī A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Kullun Lahu Qānitū na [2.116] Яһүдләр һәм насаралар әйттеләр: "Аллаһ бала тудырды", – дип. Аллаһ бала тудыру кимчелегеннән пакь, җирдә һәм күкләрдә булган барча мәхлук аныкы. Барчасы да Аллаһуга итагать итәләр һәм Аңа гына гыйбадәт кылалар. (Яһүдләр Гозәерне Аллаһуның угьлы диләр, насаралар Гыйсаны Аллаһуның угьлы диләр, фәрештәләрне Аллаһун
Badī `u A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Wa 'Idh ā Qađá 'Am rāan Fa'inn amā Yaqū lu Lahu Kun Fayakū nu [2.117] Аллаһу тәгалә үзенең кодрәте белән күкләрне һәм җирне төзүче. Әгәр Аллаһ бернәрсәне төзергә теләсә: "Бар бул", – дип әйтер, шунда ук төзелеп бар булыр. بَدِي عُ ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضِ وَإِذَا قَضَى أَمْرا ً فَإِنّ َمَا يَقُو لُ لَه ُ ُ كُن ْ فَيَكُو نُ
Wa Qā la A l-Ladh ī na Lā Ya`lamū na Lawlā Yukallimunā A l-Lahu 'Aw Ta'tīnā 'Ā yatun Kadh ālika Qā la A l-Ladh ī na Min Qab lihim Mith la Qawlihim Tash ābahat Qulūbuhum Qad Bayyann ā A l-'Ā yā ti Liqawmin Yūqinū na [2.118] Аллаһуны танымаган ахмаклар әйттеләр: Аллаһ безнең белән сөйләшсә иде, яки берәр галәмәт күрсәтсә иде, шуннан соң Аллаһуга иман китерер идек", – дип. Әүвәлге ахмак кавем дә боларның кеби сүз әйтте, ягъни Муса г-мнән безгә Аллаһуны күрсәт, диделәр. Аларның күңелләре бер-берсенекенә охшады. Дөреслектә, Без аятьләребез
'Inn ā 'Arsalnā ka Bil-Ĥaq qi Bash īrāan Wa Nadh īrāan Wa Lā Tus'alu `An 'Aşĥā bi A l-Jaĥī mi [2.119] Шиксез, Без сине хак дин белән җибәрдек. Коръән белән гамәл кылучыларны җәннәт белән шатландыручы һәм аның белән гамәл кылмаучыларны җәһәннәм ґәзабы белән куркытучы итеп. Син җәһәннәм әһелләре өчен соралмыш булмассың, ягъни алар өчен җавап бирмәссең. إِنّ َا أَرْسَلْنَا كَ بِا لْحَقِّ بَشِيرا ً وَنَذِيرا Wa Lan Tarđá `An ka A l-Yahū du Wa Lā A n -Naşārá Ĥattá Tattabi`a Millatahum Qul 'Inn a Hud á A l-Lahi Huwa A l-Hud á Wa La'ini A ttaba`ta 'Ahwā 'ahum Ba`da A l-Ladh ī Jā 'aka Mina A l-`Ilmi Mā Laka Mina A l-Lahi Min Wa Lī yin Wa Lā Naşī r in [2.120] Яһүдләр һәм насаралар синнән һич риза булмаслар, аларга ияреп, диннәренә кергәнеңә чаклы. Син аларга әйт: "Диндә Аллаһ һидәяте генә һидәятдер". Сиңа барча дәлилләр килгәннән соң мөшрикләрнең һәм бидәгатьчеләрнең нәфесләре теләгән нәрсәләргә иярсәң, газабымнан котылу өчен Аллаһудан башка якын зат һәм ярдәмче
Al-Ladh ī na 'Ā taynāhumu A l-Kitā ba Yatlūnahu Ĥaq qa Tilāwatihi 'Ū lā 'ika Yu'uminū na Bihi Wa Man Yakfur Bihi Fa'ū lā 'ika Humu A l-Kh āsirū na [2.121] Без китап биргән кешеләр, Аллаһ китабын хак уку белән укылар, һәр сүзенә ышанып гамәл кылалар, алар хак мөэминнәр. Аллаһ китабына ышанмаучылар һәлак булучылар. ا لَّذِي نَ آتَيْنَاهُمُ ا لْكِتَا بَ يَتْلُونَه ُ ُ حَقَّ تِلاَوَتِهِ~ ِ أُ وْلَا ئِكَ يُؤْمِنُو نَ بِه ِ ِ وَمَن ْ يَكْفُرْ بِه ِ ِ فَأُ وْلَا ئِكَ هُمُ ا لْخَاسِر Yā Banī 'Isrā 'ī la A dh kurū Ni`matiya A llatī 'An`am tu `Alaykum Wa 'Ann ī Fađđaltukum `Alá A l-`Ālamī na [2.122] Ий Ягъкуб балалары! Мин сезгә биргән нигъмәтләремне һәм фазыйләттә сезне бөтен дөнья кешеләреннән артык кылганымны хәтерләгез! يَا بَنِي إِسْرَا ئِي لَ ا ذْكُرُوا نِعْمَتِيَ ا لَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنّ ِي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى ا لْعَالَمِي نَ
Wa A ttaqū Yawmāan Lā Taj zī Nafsun `An Nafsin Sh ay'ā an Wa Lā Yuq balu Minhā `Ad lun Wa Lā Tan fa`uhā Sh afā`atun Wa Lā Hum Yun şarū na [2.123] Куркыгыз кыямәт көненнән! Ул көндә бер кешегә икенче кеше өчен җәза кылынмас, ул көндә ґәзабтан котылу өчен берәр нәрсә бирим дисә кабул ителмәс, ул көндә шәфәгать итәргә теләгән кеше шәфәгать итә алмас, һәм аларга ярдәмче дә булмас. وَاتَّقُوا يَوْما ً لاَ تَج ْزِي نَفْسٌ عَن ْ نَفْس ٍ شَيْئا ً وَلاَ يُق ْبَلُ مِنْهَا عَد ْل Wa 'Idh A b talá 'Ib rāhī ma Rab buhu Bikalimā tin Fa'atamm ahunn a Qā la 'Inn ī Jā`iluka Lilnn ā si 'Imāmāan Qā la Wa Min Dh urr īyatī Qā la Lā Yanā lu `Ahdī A ž-Žālimī na [2.124] Янә Ибраһим пәйгамбәрнең эшләрен хәтерләгез! Раббысы Ибраһимны боерган эшләр белән сынады. Ибраһим г-м йөкләтелгән эшләрне үтәгәч, Аллаһ әйтте: "Ий Ибраһим! Мин сине кешеләргә Имам итеп билгеләдем". Ибраһим г-м әйтте: "Ий Раббым! нәселемне дә Имамнар кыл!" Аллаһ әйтте: "Имам кылыр өчен булган вәгъдәм залимнәргә иреш
Wa 'Idh Ja`alnā A l-Bayta Math ābatan Lilnn ā si Wa 'Am nāan Wa A ttakh idh ū Min Maqā mi 'Ib rāhī ma Muşalláan Wa `Ahid nā 'Ilá 'Ib rāhī ma Wa 'Ismā`ī la 'An Ţahhirā Baytiya Lilţ ţā 'ifī na Wa A l-`Ākifī na Wa A r-Rukka`i A s-Sujū d i [2.125] Янә хәтерләгез! Кәгъбатулланы кешеләргә кайтачак урын итеп кылдык. (Бөтен дөньядан мөселманнар анда барып һәр елны хаҗ гамәлләрен үтиләр.) Шулай үк Кәгъбатулланы кешеләргә имин урын итеп кылдык. Инде Ибраһим г-м аяк баскан урынны намаз укый торган урын итеп алыгыз! Ягъни Кәгьба әйләнәсендә намаз укыгыз. Ибраһим г-
Wa 'Idh Qā la 'Ib rāhī mu Rab bi A j `al Hādh ā Baladāan 'Ā mināan Wa A rzuq 'Ahlahu Mina A th -Th amarā ti Man 'Ā mana Minhum Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Qā la Wa Man Kafara Fa'umatti`uhu Qalīlāan Th umm a 'Ađţarruhu 'Ilá `Adh ā bi A n -Nā r i Wa Bi'sa A l-Maşī r u [2.126] Янә хәтерләгез Ибраһим г-мнең әйткәнен: "Ий Раббым, бу Мәккә шәһәрен имин кыл һәм Аллаһуга вә ахирәт көненә ышанучыларны төрле җимешләр белән ризыкландыр". Аллаһ әйтте: "Мәккә кешеләрнең көферләрен дә ризыкландырырмын, ләкин Мин аларны аз гына файдаландырырмын, соңра аларны ахирәттә ут газабына кайтарырмын". Н
Wa 'Idh Yarfa`u 'Ib rāhī mu A l-Qawā`ida Mina A l-Bayti Wa 'Ismā`ī lu Rab banā Taqab bal Minn ā 'Inn aka 'An ta A s-Samī `u A l-`Alī mu [2.127] Ибраһим илә Исмәгыйль Кәгъбатулланың нигезен күтәргәч: "Ий Раббыбыз! Эшебезне кабул ит! Син ишетүче һәм күңелләрне белүчесең", – дип дога кылдылар. وَإِذْ يَرْفَعُ إِب ْرَاهِي مُ ا لْقَوَاعِدَ مِنَ ا لْبَيْتِ وَإِسْمَاعِي لُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنّ َا إِنّ َكَ أَن ْتَ ا ل سَّمِي عُ ا لْعَلِي مُ
Rab banā Wa A j `alnā Muslimayni Laka Wa Min Dh urr īyatinā 'Umm atan Muslimatan Laka Wa 'Ar inā Manāsikanā Wa Tub `Alaynā 'Inn aka 'An ta A t-Tawwā bu A r-Raĥī mu [2.128] Ий Раббыбыз! Икебезне дә үзеңә итагать итүче мөселманнардан кыл һәм нәселебездән дә мөселман булган җәмәгатьне насыйп ит һәм безгә хаҗ гамәлләрен өйрәт вә тәүбәләребезне кабул итеп гөнаһларыбызны гафу ит! Син, әлбәттә, тәүбәләрне кабул итүче, рәхимлесең. رَبَّنَا وَا ج ْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ْ ذُرِّيَّتِنَا أُمّ Rab banā Wa A b `ath Fīhim Rasūlāan Minhum Yatlū `Alayhim 'Ā yātika Wa Yu`allimuhumu A l-Kitā ba Wa A l-Ĥikmata Wa Yuzakkīhim 'Inn aka 'An ta A l-`Azī zu A l-Ĥakī mu [2.129] Ий Раббыбыз! Бездән соң нәселебезгә үзләре арасыннан пәйгамбәр күндер! Ул пәйгамбәр өйрәтер аларга Синең китабыңны һәм ислам диненең бөтен хөкемнәрен һәм пакьләр аларны мөшриклектән, бидәгать гамәлләрдән һәм хәрам нәҗесләрдән. Ий Раббыбыз! Шиксез Сиңа тиңдәш юк, көч-кодрәт иясесең һәм һәр эшне мәслихәтче кылу&
Wa Man Yargh abu `An Millati 'Ib rāhī ma 'Illā Man Safiha Nafsahu Wa Laqadi A şţafaynā hu Fī A d -Dun yā Wa 'Inn ahu Fī A l-'Ā kh irati Lamina A ş-Şāliĥī na [2.130] Ибраһим г-м тоткан ислам диненнән һичкем баш тартмас, мәгәр үз-үзенә ахмаклык кылган җәһил кеше генә баш тартыр. Шиксез, Ибраһим г-мне Үзебез дөньяда Имамга һәм пәйгамбәрлеккә сайладык, һәм ул ахирәттә изгеләр белән җәннәттә булыр. وَمَن ْ يَرْغَبُ عَن ْ مِلَّةِ إِب ْرَاهِي مَ إِلاَّ مَن ْ سَفِه َ َ نَفْسَه ُ ُ وَلَقَدِ ا 'Idh Qā la Lahu Rab buhu 'Aslim Qā la 'Aslam tu Lirab bi A l-`Ālamī na [2.131] Ибраһим г-мгә Раббысы әйтте: "Аллаһуга итагать итеп чын мөселман бул!" Ибраһим г-м әйтте: "Бөтен галәмнәрне тәрбияләүче Аллаһуга итагать итеп чын мөселман булдым", – дип. إِذْ قَا لَ لَه ُ ُ رَبُّهُ~ ُ أَسْلِمْ قَا لَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ ا لْعَالَمِي نَ
Wa Waşşá Bihā 'Ib rāhī mu Banī hi Wa Ya`qū bu Yā Banī ya 'Inn a A l-Laha A şţafá Lakumu A d -Dī na Falā Tamūtunn a 'Illā Wa 'An tum Muslimū na [2.132] Ибраһим г-м угылларына васыять әйтте һәм әмер бирде: "Ий угылларым, шиксез, Аллаһ сезгә ислам динен ирекле итте. Дөрес һәм ныклап Аллаһ динен тотыгыз! Динегез була торып, кәфер булмагыз, мөселман булып яшәп, мөселман булып үлегез!" Ягькуб г-мдә угылларына шул ук сүзләрне әйтте. Яһүдләр исә Ягъкуб безгә: "Яһүдлекне ташл
'Am Kun tum Sh uhadā 'a 'Idh Ĥađara Ya`qū ba A l-Mawtu 'Idh Qā la Libanī hi Mā Ta`budū na Min Ba`dī Qālū Na`budu 'Ilahaka Wa 'Ilaha 'Ā bā 'ika 'Ib rāhī ma Wa 'Ismā`ī la Wa 'Isĥā qa 'Ilahāan Wāĥidāan Wa Naĥnu Lahu Muslimū na [2.133] Ий яһүдләр! Ягькуб пәйгамбәр үлер алдында сез аның янында идегезме? Ул сезгә сез әйткән сүзләрне әйттеме? Юк, әйтмәде. Менә ул угылларын җыеп әйтте: "Мин үлгәннән соң нәрсәгә гыйбәдәт кылырсыз?" Угыллары әйтте: "Син үлгәч синең Иләһәңә, вә аталарың – Ибраһим, Исмагыйл, Исхакларның Иләһәсенә гыйбәдәт кылырбыз, Ул Аллаһ
Tilka 'Umm atun Qad Kh alat Lahā Mā Kasabat Wa Lakum Mā Kasab tum Wa Lā Tus'alū na `Amm ā Kānū Ya`malū na [2.134] Зекер ителгән пәйгамбәрләр һәм аларның өммәтләре дөньядан үтеп киттеләр, кәсеп иткән сәваблары һәм гөнаһлары үзләренә. Сезнең дә кәсеп иткән сәвабларыгыз һәм гөнаһларыгыз үзегезгәдер. Аларның эшләгән эшләреннән соралмассыз. تِلْكَ أُمّ َة ٌ قَد ْ خَلَتْ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُم ْ مَا كَسَب ْتُمْ وَلاَ تُسْأَلُو نَ عَمّ َا كَانُوا
Wa Qālū Kūnū Hūdāan 'Aw Naşārá Tahtadū Qul Bal Millata 'Ib rāhī ma Ĥanīfāan Wa Mā Kā na Mina A l-Mush r ikī na [2.135] Яһүдләр әйтте: "Яһүд булыгыз, туры юлга күнәрсез", – дип. Насаралар әйттеләр: "Насара булыгыз, туры юлга күнәрсез" – дип. Син аларга әйт: "Туры юл яһүд динендә дә түгел, насара динендә дә түгел. Шиксез, туры юл – Ибраһим г-м тоткан дин, ул батылдан хакка авышты һәм ул мөшрикләрдән дә булмады. Әлбәттә аның дине хак, аның диненә и
Qūlū 'Ā mann ā Bil-Lahi Wa Mā 'Un zila 'Ilaynā Wa Mā 'Un zila 'Ilá 'Ib rāhī ma Wa 'Ismā`ī la Wa 'Isĥā qa Wa Ya`qū ba Wa A l-'Asbā ţi Wa Mā 'Ū tiya Mūsá Wa `Īsá Wa Mā 'Ū tiya A n -Nabīyū na Min Rab bihim Lā Nufarr iqu Bayna 'Aĥadin Minhum Wa Naĥnu Lahu Muslimū na [2.136] Ий мөэминнәр әйтегез: "Аллаһуга һәм үзебезгә иңдерелгән Коръәнгә һәм Ибраһим, Исмагыйл, Исхак, Ягькуб пәйгамбәрләргә иңдерелгән вәхийгә, аларның балаларына иңдерелгән вәхийгә, Мусага иңдерелгән Тәүратка һәм дә барча пәйгамбәрләргә иңдерелгән вәхийләргә ышандык, пәйгамбәрләрне берсен икенчесеннән аермый
Fa'in 'Ā manū Bimith li Mā 'Ā man tum Bihi Faqadi A htadaw Wa 'In Tawallaw Fa'inn amā Hum Fī Sh iqā qin Fasayakfīkahumu A l-Lahu Wa Huwa A s-Samī `u A l-`Alī mu [2.137] Әгәр яһүд һәм насара, сезнең кебек пәйгамбәрләргә дә, китапларга да, барчасына ышанып, Коръән белән гамәл кылсалар иде, әлбәттә, туры юлга күнелер иделәр. Әгәр бу эшләрдән баш тартсалар, ул вакытта алар, әлбәттә, адашмакталар. Коръән белән гамәл кылучы кешеләрнең һидияттә икәнлекләрен һәм Коръән белән гамәл кылмау
Şib gh ata A l-Lahi Wa Man 'Aĥsanu Mina A l-Lahi Şib gh atan Wa Naĥnu Lahu `Ābidū na [2.138] Коръән хөкемнәре Аллаһ динедер, шул дингә керегез! Аллаһ диненнән күркәмрәк дин булырмы? Шулай булгач, Аллаһ динен кабул итегез, һәм Аллаһуга гына гыйбадәт кылабыз һәм Аңа гына итагать итәбез, диегез! صِب ْغَةَ ا ل لَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ ا ل لَّهِ صِب ْغَة ً وَنَحْنُ لَه ُ ُ عَابِدُو نَ
Qul 'Atuĥā j jūnanā Fī A l-Lahi Wa Huwa Rab bunā Wa Rab bukum Wa Lanā 'A`mālunā Wa Lakum 'A`mālukum Wa Naĥnu Lahu Mukh lişū na [2.139] Янә, ий сез яһүдләр вә насаралар һәм бидәгәтче мөселманнар! Аллаһ хөкемнәре хакында безнең белән тартышасызмы? Батыл гамәлләрегезне, ялган дәлилләрегезне дөрес димәкче буласызмы? Бит Аллаһ сезнең да, безнең дә Раббыбыз. Без Коръән белән гамәл кылсак, файдасы үзебезгә булыр. Сез Коръән белән гамәл кылмасагыз, зар
'Am Taqūlū na 'Inn a 'Ib rāhī ma Wa 'Ismā`ī la Wa 'Isĥā qa Wa Ya`qū ba Wa A l-'Asbā ţa Kānū Hūdāan 'Aw Naşārá Qul 'A'an tum 'A`lamu 'Ami A l-Lahu Wa Man 'Ažlamu Mimm an Katama Sh ahādatan `In dahu Mina A l-Lahi Wa Mā A l-Lahu Bigh āfilin `Amm ā Ta`malū na [2.140] Әйә, сез әйтәсезме: "Ибраһим, Исмагыйл, Исхак, Ягькуб һәм башка пәйгамбәрләр яһүд динендә яки насара динендә иделәр", – дип? Син аларга әйт: "Пәйгамбәрләрнең кайсы диндә булганлыкларын сезме белүчерәк, яки Аллаһ белүчерәкме? Пәйгамбәрләр хакында белгән нәрсәсен Аллаһудан яшереп маташкан кеше хәтле залим кеше булm
Tilka 'Umm atun Qad Kh alat Lahā Mā Kasabat Wa Lakum Mā Kasab tum Wa Lā Tus'alū na `Amm ā Kānū Ya`malū na [2.141] Зекер ителгән пәйгамбәрләр һәм аларның өммәтләре дөньядан үтеп киттеләр. Кәсеп иткән сәваблары һәм гөнаһлары үзләренәдер. Сезнең дә кәсеп иткән сәвабларыгыз һәм гөнаһларыгыз үзегезгәдер. Аларның кылган эшләреннән ахирәттә сез соралмассыз. تِلْكَ أُمّ َة ٌ قَد ْ خَلَتْ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُم ْ مَا كَسَب ْتُمْ وَلاَ تُسْأَلُو نَ عَ Sayaqū lu A s-Sufahā 'u Mina A n -Nā si Mā Wa Llāhum `An Qib latihimu A llatī Kānū `Alayhā Qul Lillahi A l-Mash r iqu Wa A l-Magh r ibu Yahdī Man Yash ā 'u 'Ilá Şirāţin Mustaqī min [2.142] Кешеләрнең надан ахмаклары әйтерләр: "Мөселманнарны нәрсә мәҗбүр итте кыйблаларын ташлап башка тарафка юнәлергә?" Чөнки Мухәммәд г-м Мәдинәгә күчкәч, сигез ай мәсҗид Әкъсага юнәлеп намаз укыдылар. Соңыннан Аллаһудан әмер булды, мәсҗид Хәрамга юнәлеп укырга. Бу хәлне мөшрикләр белгәч: "Мухәммәд кыйбласын ташлk
Wa Kadh alika Ja`alnākum 'Umm atan Wasaţāan Litakūnū Sh uhadā 'a `Alá A n -Nā si Wa Yakū na A r-Rasū lu `Alaykum Sh ahīdāan Wa Mā Ja`alnā A l-Qib lata A llatī Kun ta `Alayhā 'Illā Lina`lama Man Yattabi`u A r-Rasū la Mimm an Yan qalibu `Alá `Aqibayhi Wa 'In Kānat Lakabīratan 'Illā `Alá A l-Ladh ī na Had á A l-Lahu Wa Mā Kā na A l-Lahu Liyuđī `a 'Ī mānakum 'Inn a A l-Laha Bin -Nā si Lara'ū fun Raĥī mun [2.143] Ий Мухәммәд өммәте сезне хак кыйблага күндергәнебез кебек, сезне гадел, туры җәмәгать кылдык, бу эшегез белән бөтен дөнья кешеләренә шаһид булуыгыз өчен, һәм Мухәммәд г-мдә сезнең хаклыкта булуыгызга шаһит булсын өчен. Ий Мухәммәд г-м, авыштырмадык сине әүвәлге кыйблаң мәсҗид Әкъсадан мәсҗид Хәрамга, мәгәр авышт
Qad Nará Taqalluba Waj hika Fī A s-Samā 'i Falanuwalliyann aka Qib latan Tarđāhā Fawalli Waj haka Sh aţ ra A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Wa Ĥayth u Mā Kun tum Fawallū Wujūhakum Sh aţ rahu Wa 'Inn a A l-Ladh ī na 'Ū tū A l-Kitā ba Laya`lamū na 'Ann ahu A l-Ĥaq qu Min Rab bihim Wa Mā A l-Lahu Bigh āfilin `Amm ā Ya`malū na [2.144] Әлбәттә, күрәбез, ий Мухәммәд г-м, йөзеңне күккә күтәреп торуыңны. (Мухәммәд г-м кыйбла үзгәрмәс борын ук, Ибраһим г-м төзегән кәгьбаттулланы кыйбла булуын тели иде. Шул хакта Җәбраилгә Аллаһ белән сөйләш дигән иде, Җәбраил сөйләшергә вәгъдә биреп китте. Шуннан соң күккә карап Җәбраилне көтәр булды). Әлбәттә, сине үзең
Wa La'in 'Atayta A l-Ladh ī na 'Ū tū A l-Kitā ba Bikulli 'Ā yatin Mā Tabi`ū Qib lataka Wa Mā 'An ta Bitābi`in Qib latahum Wa Mā Ba`đuhum Bitābi`in Qib lata Ba`đin Wa La'ini A ttaba`ta 'Ahwā 'ahum Min Ba`di Mā Jā 'aka Mina A l-`Ilmi 'Inn aka 'Idh āan Lamina A ž-Žālimī na [2.145] Ий Мухәммәд г-м, китаби көферләргә кыйбла хакында Коръәннән бөтен дәлилләрне китерсәң дә, алар һаман да синең кыйблаңа иярмәсләр, син да аларның кыйбласына иярүче түгелсең. Һәм алар да бер-берсенең кыйблаларына иярүче түгелләр. Ий Мухәммәд г-м, сиңа һәрнәрсә турында ачык дәлилләр килгәннән соң көферләрнең, бидәг
Al-Ladh ī na 'Ā taynāhumu A l-Kitā ba Ya`r ifūnahu Kamā Ya`r ifū na 'Ab nā 'ahum Wa 'Inn a Far īqāan Minhum Layaktumū na A l-Ĥaq qa Wa Hum Ya`lamū na [2.146] Без китап биргән – яһүд һәм насара Мухәммәд г-мне үз балаларын таныган кебек таныйлар. Алардан бер фирка беләләр аның пәйгамбәр икәнлеген, ләкин хакны яшерәләр, Коръәнгә һәм пәйгамбәргә ышанмыйлар. ا لَّذِي نَ آتَيْنَاهُمُ ا لْكِتَا بَ يَعْر ِفُونَه ُ ُ كَمَا يَعْر ِفُو نَ أَب ْنَا ءَهُمْ وَإِنّ َ فَر ِيقا Al-Ĥaq qu Min Rab bika Falā Takūnann a Mina A l-Mum tar ī na [2.147] Хаклык Раббыңнан, ягъни Аллаһудан килгән вәхий һәммәсе хак, вәхийгә шикләнүчеләрдән булма! ا لْحَقُّ مِن ْ رَبِّكَ فَلاَ تَكُونَنّ َ مِنَ ا لْمُمْتَر ِي نَ
Wa Likullin Wij hatun Huwa Muwallīhā Fāstabiqū A l-Kh ayrā ti 'Ayna Mā Takūnū Ya'ti Bikumu A l-Lahu Jamī`āan 'Inn a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.148] Һәр милләтнең үз кыйбласы бар, һәрберсе үз кыйбласына юнәлер. Ләкин мөшрикләрнең кыйблалары батыл. Әммә мөселманнарның кыйбласы хак кыйбладыр. Сез мөселманнар яхшы эштә ярышыгыз һәм алга чыгыгыз! Кайда гына булсагыз да, Аллаһ барыгызны да хөкем итәр өчен бер урынга җыяр, әлбәттә, Аллаһуның һәрнәрсәгә көче җитәдk
Wa Min Ĥayth u Kh araj ta Fawalli Waj haka Sh aţ ra A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Wa 'Inn ahu Lalĥaq qu Min Rab bika Wa Mā A l-Lahu Bigh āfilin `Amm ā Ta`malū na [2.149] Сәфәргә кайсы урыннан чыксаң да, намаз укыганда йөзеңне кәгъбаттуллага юнәлдер! Бу эш Раббыңнан хак булган әмердер, Аллаһ сезнең эшләгән эшләрегездән гафил түгел. وَمِنْ حَيْثُ خَرَج ْتَ فَوَلِّ وَج ْهَكَ شَط ْرَ ا لْمَسْجِدِ ا لْحَرَا مِ وَإِنّ َه ُ ُ لَلْحَقُّ مِن ْ رَبِّكَ وَمَا ا ل لَّهُ بِغَافِلٍ عَمّ َا تَعْمَلُو نَ
Wa Min Ĥayth u Kh araj ta Fawalli Waj haka Sh aţ ra A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Wa Ĥayth u Mā Kun tum Fawallū Wujūhakum Sh aţ rahu Li'allā Yakū na Lilnn ā si `Alaykum Ĥuj jatun 'Illā A l-Ladh ī na Žalamū Minhum Falā Takh sh awhum Wa A kh sh awnī Wa Li'atimm a Ni`matī `Alaykum Wa La`allakum Tahtadū na [2.150] Сәфәргә кайсы урыннан чыксаң да, намаз укыганда йөзеңне кәгъбаттуллага юнәлдер. Кайсы урыңда булсагыз да, йөзләрегезне Аллаһ йорты тарафына юнәлдерегез! Сезне шелтә кылырга яһүд вә насарага урын калмасын өчен. Мөселманнар мәсҗид Әкъсага юнәлгәндә яһүдләр әйттеләр: "Динебезне кабул итмәделәр, кыйблабызны каk
Kamā 'Arsalnā Fīkum Rasūlāan Min kum Yatlū `Alaykum 'Ā yātinā Wa Yuzakkīkum Wa Yu`allimukumu A l-Kitā ba Wa A l-Ĥikmata Wa Yu`allimukum Mā Lam Takūnū Ta`lamū na [2.151] Без сезнең арагызга үзегез кеби бер кешене расүл итеп җибәрдек. Ул расүл сезгә Безнең аятьләребезне укый, сезне мөшриклек нәҗесеннән пакьлый, Аллаһ китабын һәм хөкемнәрен өйрәтә һәм белмәгәнегезне сезгә белдерә. (Ий мөэминнәр! Бөтен дөнья кешеләрен адаштырган, аздырган талаштырган, сугыштырып, яшь, кан түктергә
Fādh kurūnī 'Adh kurkum Wa A sh kurū Lī Wa Lā Takfurū ni [2.152] Ислам дине сезгә биргән нигъмәтләремнең иң зурысы, шөкер йөзеннән Мине зекер итегез! Коръән белән вәгазьләнегез, әмерләрен үтәгез, тыйганнарыннан тыелыгыз, шуны башкаларга да ирештерегез! Мине зекердән куймагыз, нигъмәтләремне онытмагыз, шулай булсагыз, Мин дә сезне дөнья һәм ахирәт рәхмәтемә алырмын. Нигъмәт&
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū A sta`īnū Biş-Şab r i Wa A ş-Şalāati 'Inn a A l-Laha Ma`a A ş-Şābir ī na [2.153] Ий мөэминнәр! Дөньяда һидәятле, ахирәттә җәннәтле булу өчен көрәшүегездә Аллаһудан ярдәм сорагыз – тормыш вә дин юлындагы төрле авырлыкларга сабыр итеп, чыдамлы булу белән һәм намазларыгызны вакытында үтәү белән. Шиксез, Аллаһ чыдамлы мөэминнәр белән бергә. يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُوا ا
Wa Lā Taqūlū Liman Yuq talu Fī Sabī li A l-Lahi 'Am wā tun Bal 'Aĥyā 'un Wa Lakin Lā Tash `urū na [2.154] Сез Аллаһ юлында сугышып шәһид булган мөэминнәрне: "Үлекләр", – дип әйтмәгез! Бәлки алар Аллаһ хозурында терекләрдер, ләкин сез сизмисез. وَلاَ تَقُولُوا لِمَن ْ يُق ْتَلُ فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ أَمْوَا ت ٌ بَلْ أَحْيَا ء ٌ وَلَكِن ْ لاَ تَشْعُرُو نَ
Wa Lanab luwann akum Bish ay'in Mina A l-Kh awfi Wa A l-Jū `i Wa Naq şin Mina A l-'Am wli Wa A l-'An fusi Wa A th -Th amarā ti Wa Bash sh ir i A ş-Şābir ī na [2.155] Ий мөэминнәр! Без сезне, әлбәттә, сыныйбыз куркынычлардан бер куркыныч биреп, ачлык биреп, малларыгызны киметеп, сәләмәтлекләрегезне киметеп, кетмәгәндә якыннарыгызны үтереп, игеннәрегезне һәм бакча җимешләрегезне киметеп. Аллаһудан сынар өчен бирелгән төрле авырлыкларга риза булып һаман Аллаһ юлыннан барm
Al-Ladh ī na 'Idh ā 'Aşābat/hum Muşībatun Qālū 'Inn ā Lillahi Wa 'Inn ā 'Ilayhi Rāji`ū na [2.156] Ул чыдамлы мөэминнәргә бер кайгы килсә: "Без, әлбәттә, Аллаһ бәндәләре һәм хөкемгә Аллаһуга кайтучыларбыз, шуның өчен Аллаһ биргән казаларга сабыр итебез", – диләр. ا لَّذِي نَ إِذَا أَصَابَتْهُم ْ مُصِيبَة ٌ قَالُو ا إِنّ َا لِلَّهِ وَإِنّ َا إِلَيْهِ رَاجِعُو نَ
'Ū lā 'ika `Alayhim Şalawā tun Min Rab bihim Wa Raĥmatun Wa 'Ū lā 'ika Humu A l-Muhtadū na [2.157] Бәлә-казаларга риза булып, сабыр итүче мөэминнәргә Раббыларыннан гафу итмәк һәм рәхмәт кылмактыр. Шуның белән бергә алар туры юлга күнүчеләр. أُ وْلَا ئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَا ت ٌ مِن ْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَة ٌ وَأُ وْلَا ئِكَ هُمُ ا لْمُهْتَدُو نَ
'Inn a A ş-Şafā Wa A l-Marwata Min Sh a`ā 'ir i A l-Lahi Faman Ĥaj ja A l-Bayta 'Aw A `tamara Falā Junā ĥa `Alayhi 'An Yaţ ţawwafa Bihimā Wa Man Taţawwa`a Kh ayrāan Fa'inn a A l-Laha Sh ākir un `Alī mun [2.158] Сафа һәм Мәрвә таулары, әлбәттә, Аллаһуга гыйбадәт кыла торган урыннарның билгеләредер. Берәү, Кәгьбаттулланы таваф кылып, хаҗ гамәлләрен үтәсә, яки нәфел-хаҗ кылса, ул кешегә гөнаһ юктыр Сафа һәм Мәрвә тауларын таваф кылуда. Ягъни, фарыз хаҗга хәтле яки хаҗдән соң шул тауларны таваф кылучыга гөнаһ юк, әлбәттә, сәваб
'Inn a A l-Ladh ī na Yaktumū na Mā 'An zalnā Mina A l-Bayyinā ti Wa A l-Hud á Min Ba`di Mā Bayyann ā hu Lilnn ā si Fī A l-Kitā bi 'Ū lā 'ika Yal`anuhumu A l-Lahu Wa Yal`anuhumu A l-Lā`inū na [2.159] Шиксез, явыз галимнәр Без иңдергән ачык аңлатмаларны һәм туры юлны кешеләрдән яшерәләр, Коръәндә кешеләр өчен һәр нәрсәне ачык бәян кылганыбыздан соң. Аларны Аллаһ ләгънәт кыла һәм барча ләгънәт кылучылар ләгънәт кылалар. إِنّ َ ا لَّذِي نَ يَكْتُمُو نَ مَا أَن زَلْنَا مِنَ ا لْبَيِّنَا تِ وَا<
'Illā A l-Ladh ī na Tābū Wa 'Aşlaĥū Wa Bayyanū Fa'ū lā 'ika 'Atū bu `Alayhim Wa 'Anā A t-Tawwā bu A r-Raĥī mu [2.160] Әгәр тәүбә итсәләр, Коръән белән гамәл кылып төзәлсәләр, һәр яшергән яки үзгәрткән аятьләрне дөресләп кешеләргә ирештерсәләр, шул вакытта тәүбәләрен кабул итеп, гөнаһларын гафу итәрмен. Әлбәттә, Мин тәүбәне кабул итүче, рәхимле. إِلاَّ ا لَّذِي نَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَبَيَّنُوا فَأُ وْلَا ئِكَ أَتُو بُ عَلَيْهِمْ وَأَن
'Inn a A l-Ladh ī na Kafarū Wa Mātū Wa Hum Kuffā run 'Ū lā 'ika `Alayhim La`natu A l-Lahi Wa A l-Malā 'ikati Wa A n -Nā si 'Aj ma`ī na [2.161] Коръән белән гамәл кылмыйча кәфер булган кешеләр – тәүбә итмичә, Коръәнгә кайтмыйча, кәфер хәлләрендә үлделәр. Аларгадыр Аллаһуның ләгнәте һәм фәрештәләрнең һәм барча кешеләрнең ләгънәте! إِنّ َ ا لَّذِي نَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّا رٌ أُ وْلَا ئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ ا ل لَّهِ وَا لْمَلاَئِكَةِ وَا Kh ālidī na Fīhā Lā Yukh affafu `Anhumu A l-`Adh ā bu Wa Lā Hum Yun žarū na [2.162] Алар – ґәзабта, ләгънәт астында мәңге калырлар, алардан ґәзаб җиңеләйтелмәс һәм аларга рәхмәт карау белән карау да булмас. خَالِدِي نَ فِيهَا لاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ ا لْعَذَا بُ وَلاَ هُمْ يُن ظَرُو نَ
Wa 'Ilahukum 'Ilahun Wāĥidun Lā 'Ilā ha 'Illā Huwa A r-Raĥmā nu A r-Raĥī mu [2.163] Ий кешеләр! Сезнең Иләһегезнең тиңдәше юк – бер генә Иләһедер. Ул – Аллаһ барча барлыкка рәхимле. وَإِلَهُكُمْ إِلَه ٌ ٌ وَا حِد ٌ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ ا ل رَّحْمَنُ ا ل رَّحِي مُ
'Inn a Fī Kh alqi A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Wa A kh tilā fi A l-Layli Wa A n -Nahā r i Wa A l-Fulki A llatī Taj r ī Fī A l-Baĥr i Bimā Yan fa`u A n -Nā sa Wa Mā 'An zala A l-Lahu Mina A s-Samā 'i Min Mā 'in Fa'aĥyā Bihi A l-'Arđa Ba`da Mawtihā Wa Bath th a Fīhā Min Kulli Dā b batin Wa Taşr ī fi A r-R iyā ĥi Wa A s-Saĥā bi A l-Musakh kh ar i Bayna A s-Samā 'i Wa A l-'Arđi La'ā yā tin Liqawmin Ya`qilū na [2.164] Җир һәм күкләрнең төзелешендә, төн белән көннең бер-берсенә каршы булуларында, кешеләргә кирәк нәрсәләрне күтәреп диңгезләрдә корабларның йөрүендә, күктән яңгыр яудырып, Аллаһу тәгаләнең үлгән җирне тергезүендә, җир өстендә һәртөрле хайваннарны халык кылуында, җилне һәм җир белән күк арасында болытны йөртү
Wa Mina A n -Nā si Man Yattakh idh u Min Dū ni A l-Lahi 'An dādāan Yuĥib būnahum Kaĥub bi A l-Lahi Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū 'Ash ad du Ĥub bāan Lillahi Wa Law Yará A l-Ladh ī na Žalamū 'Idh Yarawna A l-`Adh ā ba 'Ann a A l-Qūwata Lillahi Jamī`āan Wa 'Ann a A l-Laha Sh adī du A l-`Adh ā b i [2.165] Аллаһудан башканы Аллаһ тотучы мөшрикләр сынымларын Аллаһуны сөйгән кеби сөяләр. Әммә Аллаһуга нык ышанган чын мөэминнәр Аллаһуны каты сөю белән сөяләр. Коръән белән гамәл кылмыйча, үзләренә золым кылган кешеләр белсәләр иде ахирәттә җәһәннәм ґәзабын күргәндә, барча куәт Аллаһуныкы икәнлеген, һәм Аллаһ каты
'Idh Tabarra'a A l-Ladh ī na A ttubi`ū Mina A l-Ladh ī na A ttaba`ū Wa Ra'aw A l-`Adh ā ba Wa Taqaţ ţa`at Bihimu A l-'Asbā b u [2.166] Ул залимнәрнең ияртүчеләре җәһәннәм газабын күргәндә үзләренә иярүчеләрдән бизәчәкләрен һәм араларында дуслык киселәчәген дөньяда вакытта белсәләр иде! Әлбәттә, ул адашкан галимнәр кешеләрне адашу юлына чакырмаслар иде, бәлки Коръән белән гамәл кылырга чакырыр иделәр. إِذْ تَبَرَّأَ ا لَّذِي نَ ا Wa Qā la A l-Ladh ī na A ttaba`ū Law 'Ann a Lanā Karratan Fanatabarra'a Minhum Kamā Tabarra'ū Minn ā Kadh ālika Yur īhimu A l-Lahu 'A`mālahum Ĥasarā tin `Alayhim Wa Mā Hum Bikh ār ijī na Mina A n -Nā r i [2.167] Ияртүче залимнәргә иярүчеләр җәһәннәм ґәзабын күргәндә: "Әгәр без дөньяга кире кайтарылсак, әлбәттә, алардан бизәр идек, алар бездән бизгән кебек", – диәчәкләрен дөньяда вакытта белсәләр иде! Әлбәттә, ул залимнәргә иярмичә, Коръән белән гамәл кылырга өйрәтүчеләргә иярер иделәр. Ул ияртүче һәм иярүче залимнәргә u
Yā 'Ayyuhā A n -Nā su Kulū Mimm ā Fī A l-'Arđi Ĥalālāan Ţayyibāan Wa Lā Tattabi`ū Kh uţuwā ti A sh -Sh ayţā ni 'Inn ahu Lakum `Adū wun Mubīn [2.168] Ий кешеләр! Җирдә булган пакь, хәләл ризыкларны гына ашагыз! Вә шайтан эзенә кермәгез, ул сезгә ачык дошман! يَا أَيُّهَا ا ل نّ َا سُ كُلُوا مِمّ َا فِي ا لأَرْضِ حَلالا ً طَيِّبا ً وَلاَ تَتَّبِعُوا خُطُوَا تِ ا ل شَّيْطَا نِ إِنّ َه ُ ُ لَكُمْ عَدُوّ ٌ مُبِين
'Inn amā Ya'murukum Bis-Sū 'i Wa A l-Faĥsh ā 'i Wa 'An Taqūlū `Alá A l-Lahi Mā Lā Ta`lamū na [2.169] Шайтан сезне фәкать төрле яман эшләргә: зина кылу, хәмер эчү һәм хатыннарның ґәүрәт әгъзаларын күрсәтеп йөрүләре кеби фәхеш эшләргә өнди, һәм Аллаһ хакында дәлилсез ялган сөйләргә котыртадыр. Аллаһудан куркыгыз, шайтанга һич иярмәгез! إِنّ َمَا يَأْمُرُكُم ْ بِا ل سُّو ءِ وَا لْفَحْشَا ءِ وَأَن
Wa 'Idh ā Qī la Lahum A ttabi`ū Mā 'An zala A l-Lahu Qālū Bal Nattabi`u Mā 'Alfaynā `Alayhi 'Ā bā 'anā 'Awalaw Kā na 'Ā bā 'uuhum Lā Ya`qilū na Sh ay'ā an Wa Lā Yahtadū na [2.170] Мөшрикләргә һәм бидеґәтче мөселманнарга һичкемгә, һичнәрсәгә иярмәгез, фәкать Аллаһ иңдергән Коръән хөкемнәренә иярегез, дип әйтелсә, алар әйтәләр: "Ата-бабаларыбызны нинди юлда тапсак, шул юлга иярәбез, алар кылган гамәлләрне кылабыз, алар юлыннан чыкмыйбыз", – диләр. Әйә, аларның ата-бабалары ислам диненең хак
Wa Math alu A l-Ladh ī na Kafarū Kamath ali A l-Ladh ī Yan`iqu Bimā Lā Yasma`u 'Illā Du`ā 'an Wa Nidā 'an Şumm un Bukmun `Um yun Fahum Lā Ya`qilū na [2.171] Коръәнгә ышанмаучы яки аның хөкемнәрен тотмаучы кяферләрнең мисалы: бер кеше тарафыннан кычкырып чакырылган хайван кебиләр. Ул хайван тавышны ишетеп, чакыруны белсә дә, башка сүзнең мәгънәсен белми. Шул хайван кеби, кешеләр хак сүзне ишетүдән саңгыраулар, хак сүзне сөйләүдән телсезләр һәм гыйбрәтләрне күрүдә
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū Kulū Min Ţayyibā ti Mā Razaq nākum Wa A sh kurū Lillahi 'In Kun tum 'Ī yā hu Ta`budū na [2.172] Ий мөэминнәр! Без сезгә биргән пакь, хәләл ризыклардан гына ашагыз һәм Аллаһуга шөкер итегез, әгәр Аңа гына гыйбадәт кылучы булсагыз! يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُوا كُلُوا مِن ْ طَيِّبَا تِ مَا رَزَق ْنَاكُمْ وَا شْكُرُوا لِلَّهِ إِن ْ كُن تُمْ إِيَّا ه ُ ُ تَعْبُدُو نَ
'Inn amā Ĥarrama `Alaykumu A l-Maytata Wa A d -Dama Wa Laĥma A l-Kh in zī r i Wa Mā 'Uhilla Bihi Ligh ayr i A l-Lahi Famani A đţurra Gh ayra Bāgh in Wa Lā `Ā din Falā 'Ith ma `Alayhi 'Inn a A l-Laha Gh afū run Raĥī mun [2.173] Әлбәттә, Аллаһ сезгә үлгән хайван итен, бугаз канын, дуңгыз итен һәм Аллаһудан башка затның исеме белән бугазланган хайван итен хәрам кылды. (Мәсәлән: бер кабер иясенә атап бугазланган хайван ите хәрамдыр). Берегез һич ашарга тапмаса, ачка үлү ихтималы булганда, җан саклау өчен золым итүдән башка һәм җан саклаудан ар
'Inn a A l-Ladh ī na Yaktumū na Mā 'An zala A l-Lahu Mina A l-Kitā bi Wa Yash tarū na Bihi Th amanāan Qalīlāan 'Ū lā 'ika Mā Ya'kulū na Fī Buţūnihim 'Illā A n -Nā ra Wa Lā Yukallimuhumu A l-Lahu Yawma A l-Qiyāmati Wa Lā Yuzakkīhim Wa Lahum `Adh ā bun 'Alī mun [2.174] Шиксез, залим галимнәр Аллаһу иңдергән Коръән хөкемнәрен надан мөселманнардан яшерәләр һәм Аллаһ хөкемнәрен бетәчәк дөньяның аз малына саталар. Ягъни, бидеґәт гамәлләр белән мөселманнарны алдыйлар һәм ашларын ашап, акчаларын алалар. Әнә шул аш ашар, акча алыр өчен Коръән хөкемнәрен яшерүче, үзгәртүче залимнә
'Ū lā 'ika A l-Ladh ī na A sh taraw A đ-Đalālata Bil-Hud á Wa A l-`Adh ā ba Bil-Magh firati Famā 'Aşbarahum `Alá A n -Nā r i [2.175] Алар мөселман булып Аллаһ хөкемнәрен белгәннән соң, үзләре дә гамәл кылмыйча, башкаларга да ирек бирмичә, һидәятне биреп, адашуны, Аллаһуның ярлыкавын биреп, газабын алдылар. Аларны нәрсә мәҗбүр итте ут газабына чыдарга? Ягъни, дөньяда вакытта Коръән белән гамәл кылырга чыдамыйлар, ахирәттә ут ґәзабына ничек чыд
Dh ālika Bi'ann a A l-Laha Nazzala A l-Kitā ba Bil-Ĥaq qi Wa 'Inn a A l-Ladh ī na A kh talafū Fī A l-Kitā bi Lafī Sh iqā qin Ba`ī d in [2.176] Бу кешеләргә ут ґәзабы тиешле булды, Аллаһу тәгалә җәһәннәм газабыннан котылырга һәм җәннәткә керергә юл күрсәтеп, хаклык белән Коръән иңдергәннән соң Коръән белән гамәл кыйлмаганнары һәм Коръән күрсәткән юлдан бармаганнары өчендер. Коръән хөкемнәренә хыйлафлык кыйлучылар шиксез һидәяттән мәхрүм булып, ту
Laysa A l-Bir ra 'An Tuwallū Wujūhakum Qibala A l-Mash r iqi Wa A l-Magh r ibi Wa Lakinn a A l-Bir ra Man 'Ā mana Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Wa A l-Malā 'ikati Wa A l-Kitā bi Wa A n -Nabīyī na Wa 'Ā tá A l-Mā la `Alá Ĥub bihi Dh awī A l-Qurb á Wa A l-Yatām á Wa A l-Masākī na Wa A b na A s-Sabī li Wa A s-Sā 'ilī na Wa Fī A r-R iqā bi Wa 'Aqā ma A ş-Şalāata Wa 'Ā tá A z-Zakāata Wa A l-Mūfū na Bi`ahdihim 'Idh ā `Āhadū Wa A ş-Şābir ī na Fī A l-Ba'sā 'i Wa A đ-Đarrā 'i Wa Ĥī na A l-Ba'si 'Ū lā 'ika A l-Ladh ī na Şadaqū Wa 'Ū lā 'ika Humu A l-Muttaqū na [2.177] Ий мөшрикләр, кояш чыга торган якка һәм кояш бата торган якка юнәлеп табынуларыгыз Аллаһу хозурында изгелек түгел. Ләкин берәү Аллаһуга, ахирәт көненә, фәрештәләргә, китапларга һәм пәйгамбәрләргә иман китереп үзенә кадерле малыннан мөхтәҗ булган якын кардәшләренә, ятимнәргә, мескеннәргә, мөсафирләргә, мөхтәҗ
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū Kutiba `Alaykumu A l-Qişā şu Fī A l-Qatlá A l-Ĥurru Bil-Ĥurr i Wa A l-`Ab du Bil-`Ab di Wa A l-'Un th á Bil-'Un th á Faman `Ufiya Lahu Min 'Akh ī hi Sh ay'un Fa A ttibā `un Bil-Ma`rū fi Wa 'Adā 'un 'Ilayhi Bi'iĥsā nin Dh ālika Takh fī fun Min Rab bikum Wa Raĥmatun Famani A `tad á Ba`da Dh ālika Falahu `Adh ā bun 'Alī mun [2.178] Ий мөэминнәр үтерелмеш кеше хакына сезгә касас фарыз ителде: азат кеше үтерелсә аның урынына үтерүчеләр ягыннан бер азат кеше үтерелер, кол үтерелсә урынына кол үтерелер, хатын үтерелсә урынына хатын үтерелер. Әгәр үтерүче кеше, үтерелгән кешенең якыннары тарафыннан ихтыяры гафу ителеп үлем җәзасыннан коткар
Wa Lakum Fī A l-Qişā şi Ĥayāatun Yā 'Ū lī A l-'Albā bi La`allakum Tattaqū na [2.179] Үтерүчене үзен үтерүдә – яшәү бар, ий гакыл ияләре! – бәлки касас белән үтерелүдән котылу өчен кеше үтерүдән сакланырсыз! Чөнки касас булганда кеше үтерү әзәядер. وَلَكُمْ فِي ا لْقِصَا صِ حَيَا ة ٌ يَا أُ وْلِي ا لأَلْبَا بِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُو نَ
Kutiba `Alaykum 'Idh ā Ĥađara 'Aĥadakumu A l-Mawtu 'In Taraka Kh ayrāan A l-Waşīyatu Lilwālidayni Wa A l-'Aq rabī na Bil-Ma`rū fi Ĥaq qāan `Alá A l-Muttaqī na [2.180] Сезләрдән берегезгә үлем хазыйр булганда калачак малы турында ата-анасы һәм якын кардәшләре өчен гаделлек һәм тигезлек белән васыять әйтү фарыз булды. كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ا لْمَوْتُ إِن ْ تَرَكَ خَيْرا ً ا لْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَا لأَق ْرَبِي نَ بِا لْمَعْرُو فِ حَقّاً عَلَى ا لْمُتَّقِي نَ
Faman Bad dalahu Ba`damā Sami`ahu Fa'inn amā 'Ith muhu `Alá A l-Ladh ī na Yubad dilūnahu 'Inn a A l-Laha Samī `un `Alī mun [2.181] Берәү ишеткәннән соң васыятьне үзгәртсә, гөнаһы үзгәртүчегә булыр. Бит Аллаһ ишетүче һәм белүче. فَمَن ْ بَدَّلَه ُ ُ بَعْدَمَا سَمِعَه ُ ُ فَإِنّ َمَا إِثْمُه ُ ُ عَلَى ا لَّذِي نَ يُبَدِّلُونَهُ~ ُ إِنّ َ ا ل لَّهَ سَمِي عٌ عَلِي م ٌ
Faman Kh ā fa Min Mūşin Janafāan 'Aw 'Ith māan Fa'aşlaĥa Baynahum Falā 'Ith ma `Alayhi 'Inn a A l-Laha Gh afū run Raĥī mun [2.182] Варисләрдән берсе яки васыятьне кабул итүче, васыятьнең хаталык белән яки золымлык белән шәригатькә хыйлаф әйтелгәнен белеп, ул васыятьне үзгәртеп, гаделлек белән араларын төзәтсә, хата булган васыятьне дөресләү өчен үзгәртсә, гөнаһ юктыр. Әлбәттә, Аллаһ ярлыкаучы һәм рәхимле. فَمَنْ خَا فَ مِن ْ م Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū Kutiba `Alaykumu A ş-Şiyā mu Kamā Kutiba `Alá A l-Ladh ī na Min Qab likum La`allakum Tattaqū na [2.183] Ий мөэминнәр! Сездән әүвәлгеләргә рузә тоту фарыз ителгәне кеби сезгә дә, һәр елны бер ай рузә тоту фарыз ителде, шаять, рузәне калдырудан яки рузәга кимчелек китерүдән сакланырсыз! يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ ا ل صِّيَا مُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ا لَّذِي نَ مِن ْ قَب ْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُو نَ
'Ayyāmāan Ma`dūdā tin Faman Kā na Min kum Mar īđāan 'Aw `Alá Safar in Fa`id datun Min 'Ayyā min 'Ukh ara Wa `Alá A l-Ladh ī na Yuţīqūnahu Fid yatun Ţa`ā mu Miskī nin Faman Taţawwa`a Kh ayrāan Fahuwa Kh ayrun Lahu Wa 'An Taşūmū Kh ayrun Lakum 'In Kun tum Ta`lamū na [2.184] Рузә саналмыш көннәр, ягъни рузә ае 29 көннән һәм 30 көннән киләдер. Сезләрдән берәрегез чирләсә, яки сәфәрдә булса рузәне тотмасын. Чирле кеше сәламәтләнгәч, сәфәрдәге кеше өенә кайткач, калган көннәрен бер көн өчен бер көн тотып тәмам итәр. Авырлык белән тотучыларга фидия лязем, бер көн өчен бер мескенне бер көн ашатм
Sh ahru Ramađā na A l-Ladh ī 'Un zila Fī hi A l-Qur'ā nu Hud áan Lilnn ā si Wa Bayyinā tin Mina A l-Hud á Wa A l-Furqā ni Faman Sh ahida Min kumu A sh -Sh ahra Falyaşum hu Wa Man Kā na Mar īđāan 'Aw `Alá Safar in Fa`id datun Min 'Ayyā min 'Ukh ara Yur ī du A l-Lahu Bikumu A l-Yusra Wa Lā Yur ī du Bikumu A l-`Usra Wa Litukmilū A l-`Id data Wa Litukab birū A l-Laha `Alá Mā Hadākum Wa La`allakum Tash kurū na [2.185] Рамазан ае бик шәриф ай, ул айда Аллаһудан кешеләргә туры юлны күрсәтүче һәм һидиятне ачык бәян кыйлучы Коръән иңдерелде. Сезләрдән рамазан аена ирешкән һәрберегез, әлбәттә, рузә тотсын! (Аллаһуның рузә тотарга биргән әмере: ирләргә, хатыннарга, яшьләргә, картларга, байларга, ярлыларга, патшаларга, гадиләргә, эшчел&
Wa 'Idh ā Sa'alaka `Ibādī `Ann ī Fa'inn ī Qar ī bun 'Ujī bu Da`wata A d -Dā `i 'Idh ā Da`ā ni Falyastajībū Lī Wa Līu'uminū Bī La`allahum Yarsh udū na [2.186] Әгәр бер бәндәм Миннән сорар булса, Мин әлбәттә, аңа һәрвакыт якынмын, Миннән сораса, сораганын бирермен. Әммә сораучылар үземә һәм сүземә ныклап ышансыннар һәм Миңа буйсынып, Коръән белән гамәл кылсыннар! Әгәр Мин әйткәнчә эш кылсалар, шаять, туры юлны табарлар. وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنّ ِي فَإِنّ ِي قَر ِي بٌ أُجِ
'Uĥilla Lakum Laylata A ş-Şiyā mi A r-Rafath u 'Ilá Nisā 'ikum Hunn a Libā sun Lakum Wa 'An tum Libā sun Lahunn a `Alima A l-Lahu 'Ann akum Kun tum Takh tānū na 'An fusakum Fatā ba `Alaykum Wa `Afā `An kum Fāl'ā na Bāsh irūhunn a Wa A b tagh ū Mā Kataba A l-Lahu Lakum Wa Kulū Wa A sh rabū Ĥattá Yatabayyana Lakumu A l-Kh ayţu A l-'Ab yađu Mina A l-Kh ayţi A l-'Aswadi Mina A l-Faj r i Th umm a 'Atimm ū A ş-Şiyā ma 'Ilá A l-Layli Wa Lā Tubāsh irūhunn a Wa 'An tum `Ākifū na Fī A l-Masājidi Tilka Ĥudū du A l-Lahi Falā Taq rabūhā Kadh ālika Yubayyinu A l-Lahu 'Ā yātihi Lilnn ā si La`allahum Yattaqū na [2.187] Рамазан аенда авыз ачканнан соң таңга хәтле хатыннарыгызга якынлык кылу хәләл ителде. Хатыннарыгыз сезгә, сез аларга киемсез, ягъни хатыннарыгыздан файдаланыгыз да башкаларга күңел төшермәгез. Аллаһ белде сезнең үз-үзегезгә хыянәт иткәнегезне, тәүбәләрне кабул итеп, гөнаһларыгызны гафу итте. Хәзер инде рама
Wa Lā Ta'kulū 'Am wālakum Baynakum Bil-Bāţili Wa Tud lū Bihā 'Ilá A l-Ĥukkā mi Lita'kulū Far īqāan Min 'Am wā li A n -Nā si Bil-'Ith mi Wa 'An tum Ta`lamū na [2.188] Малларыгызны үз арагызда хыянәт юлы белән ашамагыз, һәм кешеләрнең малларын хөкем аркылы золымлык белән алыр өчен казыйлар, хөкемдарлар алдына малыгызны салмагыз – ришвәт бирмәгез! Үзегез беләсез бу эшнең золым икәнен. وَلاَ تَأْكُلُو ا أَمْوَالَكُم ْ بَيْنَكُم ْ بِا لْبَاطِلِ وَتُد ْلُوا بِهَا إِلَى ا لْحُكّ Yas'alūnaka `Ani A l-'Ahillati Qul Hiya Mawāqī tu Lilnn ā si Wa A l-Ĥaj ji Wa Laysa A l-Bir ru Bi'an Ta'tū A l-Buyū ta Min Žuhūr ihā Wa Lakinn a A l-Bir ra Mani A ttaq á Wa 'Tū A l-Buyū ta Min 'Ab wābihā Wa A ttaqū A l-Laha La`allakum Tufliĥū na [2.189] Ий Мухәммәд г-м! Синнән ай хәлен сорашалар. Ул ай – кешеләр өчен вакытларны күрсәтә торган һәм хаҗ аен, хаҗ көннәрен белдерә торган әсбаб, диген. (Мөшрикләр хаҗ көннәрендә башны кояштан яшерергә ярамый дип, өйләренең кыегын һәм түшәмен алып, өйләренә өстән төшеп йөргәннәр. Мөселманнарда бу эшне эшләмәсеннәр өчен Алл
Wa Qātilū Fī Sabī li A l-Lahi A l-Ladh ī na Yuqātilūnakum Wa Lā Ta`tadū 'Inn a A l-Laha Lā Yuĥib bu A l-Mu`tadī na [2.190] Аллаһ юлында сугышыгыз, сезгә каршы сугыш башлаган кәферләр белән! Ләкин чиктән үтмәгез, ягъни үзегез сугыш башламагыз, сугыш башламау килешүен бозмагыз, сугышка катнашмаган кешене үтермәгез һәм әсирләрне җәберләмәгез! Аллаһ, әлбәттә, чиктән үтүчеләрне сөйми. وَقَاتِلُوا فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ ا
Wāq tulūhum Ĥayth u Th aqiftumūhum Wa 'Akh r ijūhum Min Ĥayth u 'Akh rajūkum Wa A l-Fitnatu 'Ash ad du Mina A l-Qatli Wa Lā Tuqātilūhum `In da A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Ĥattá Yuqātilūkum Fī hi Fa'in Qātalūkum Fāq tulūhum Kadh ālika Jazā 'u A l-Kāfir ī na [2.191] Көферләр сезгә каршы сугыш башласалар кайда очыратсагыз шунда үтерегез аларны һәм аларны өйләреннән чыгарыгыз, алар сезне чыгарган кеби, ягъни алар сезгә нинди золым кылсалар, сез дә аларга шулай җавап бирегез. Кәферләр мәсҗид Хәрам янында сезгә каршы сугыш башламасалар һәм сезне үтермәсәләр аларны аңда үтер
Fa'ini A n tahaw Fa'inn a A l-Laha Gh afū run Raĥī mun [2.192] Әгәр ул мөшрикләр, сугыштан туктап, ислам динен кабул итсәләр, Аллаһ, әлбәттә, ярлыкаучы һәм рәхимле. فَإِنِ ا ن تَهَوْا فَإِنّ َ ا ل لَّهَ غَفُو ر ٌ رَحِي م ٌ
Wa Qātilūhum Ĥattá Lā Takū na Fitnatun Wa Yakū na A d -Dī nu Lillahi Fa'ini A n tahaw Falā `Ud wā na 'Illā `Alá A ž-Žālimī na [2.193] Көферләрне һәм мөшрикләрне үтерегез җир өстендә фетнә беткәнгә чаклы һәм җир өстендә Аллаһ дине – ислам гына калганга чаклы. Әгәр көферлекне ташлап, исламга керсәләр, аларга дошманлык күрсәтү юк, мәгәр Коръән юлына кермәгән залимнәргә дошман булу һәм аларны үтерү дөрес. وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُو نَ فِتْنَة ٌ وَيَكُو نَ
Ash -Sh ahru A l-Ĥarā mu Bish -Sh ahr i A l-Ĥarā mi Wa A l-Ĥurumā tu Qişāşun Famani A `tad á `Alaykum Fā`tadū `Alayhi Bimith li Mā A `tad á `Alaykum Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Ma`a A l-Muttaqī na [2.194] Хәрам булган ай – хәрам булган ай бәрабәренәдер. Ягъни Мәккә мөшрикләре үткән елда хәрам булган Зүлкагьдә аенда һөҗум ясап, сезне Мәккә шәһәренә мәсҗид Хәрамга кертмәделәр, шуңа җавап итеп, сез бу елда Мәккә шәһәренә басып кердегез. Сугышырга хәрам булган айлар, икенче хәрам булган айларга алмаш буладыр. Берәр зал
Wa 'An fiqū Fī Sabī li A l-Lahi Wa Lā Tulqū Bi'aydīkum 'Ilá A t-Tahlukati Wa 'Aĥsinū 'Inn a A l-Laha Yuĥib bu A l-Muĥsinī na [2.195] Аллаһ ризалыгы өчен Ул күрсәткән урыннарга малларыгыздан садака бирегез! Дәхи изгелек итегез, Аллаһ изгеләрне сөя. وَأَن فِقُوا فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ وَلاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى ا ل تَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُو ا إِنّ َ ا ل لَّهَ يُحِبُّ ا لْمُحْسِنِي نَ
Wa 'Atimm ū A l-Ĥaj ja Wa A l-`Um rata Lillahi Fa'in 'Uĥşirtum Famā A staysara Mina A l-Had yi Wa Lā Taĥliqū Ru'ū sakum Ĥattá Yab lugh a A l-Had yu Maĥillahu Faman Kā na Min kum Mar īđāan 'Aw Bihi 'Adh áan Min Ra'sihi Fafid yatun Min Şiyā min 'Aw Şadaqatin 'Aw Nusukin Fa'idh ā 'Amin tum Faman Tamatta`a Bil-`Um rati 'Ilá A l-Ĥaj ji Famā A staysara Mina A l-Had yi Faman Lam Yajid Faşiyā mu Th alāth ati 'Ayyā min Fī A l-Ĥaj ji Wa Sab `atin 'Idh ā Raja`tum Tilka `Ash aratun Kāmilatun Dh ālika Liman Lam Yakun 'Ahluhu Ĥāđir ī A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Sh adī du A l-`Iqā b i [2.196] Фарыз һәм нәфел хаҗны үтәргә ниятләсәгез, икесен дә Аллаһ ризалыгы өчен шартларын җиткереп үтәгез! Хаҗ сәфәренә чыккач чирләп яки башка гозер белән Мәккә шәһәренә барып җитә аямасагыз, кулыгыздагы корбанлыкны хаҗиләргә биреп җибәрегез, корбанлыклар бугазланачак көнне сезнең өчен бугазларлар. Хаҗиләр артынl
Al-Ĥaj ju 'Ash /hurun Ma`lūmā tun Faman Farađa Fīhinn a A l-Ĥaj ja Falā Rafath a Wa Lā Fusū qa Wa Lā Jidā la Fī A l-Ĥaj ji Wa Mā Taf`alū Min Kh ayr in Ya`lam hu A l-Lahu Wa Tazawwadū Fa'inn a Kh ayra A z-Zā di A t-Taq wá Wa A ttaqūnī Yā 'Ū lī A l-'Albā b i [2.197] Хаҗ кылу мәгълүм булган айлар, ягъни Шәүвәл, Зүлкагьдә, һәм Зүлхиҗҗәнең ахыргы ун көннәре. Берәү хаҗ кылырга ниятләп ихрам багласа, хаҗ гамәлләре тәмам булганчы якынлык кылу, шәригатькә хыйлаф булган эшләрне эшләү һәм юлдашлар белән низаглашу һич дөрес булмый. Әгәр Аллаһуга итагать итеп изге эшләр эшләсәгез, Алл
Laysa `Alaykum Junāĥun 'An Tab tagh ū Fađlāan Min Rab bikum Fa'idh ā 'Afađtum Min `Arafā tin Fādh kurū A l-Laha `In da A l-Mash `ar i A l-Ĥarā mi Wa A dh kurū hu Kamā Hadākum Wa 'In Kun tum Min Qab lihi Lamina A đ-Đā llī na [2.198] Хаҗ вакытында Раббыгызның фазълы рәхмәтеннән сәүдә белән мал кәсеп итүегездә гөнаһ юктыр. Ґәрәфәт тавыннан Минәгә кайтканда Миздәләфәдә тукталып Аллаһуны зекер итегез! Аллаһуны зекер итегез сезне туры юлга күндергәне өчен, әүвәлдә адашуда булган булсагыз да. لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَا حٌ أَن ْ تَب ْتَغُوا فَضْلاTh umm a 'Afīđū Min Ĥayth u 'Afā đa A n -Nā su Wa A stagh firū A l-Laha 'Inn a A l-Laha Gh afū run Raĥī mun [2.199] Аннары кешеләр кайткан юл белән кайтыгыз, ягъни Ґәрәфәттән Миздәләфәгә, аннан Минәгә, Минәдән Мәккәгә кайтыгыз! Күрсәтелгән урыннарда Аллаһуны зекер итеп, намаз укып, гафу сорагыз! Аллаһ әлбәттә гафу итүче, рәхимле. ثُمّ َ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَا ضَ ا ل نّ َا سُ وَا سْتَغْفِرُوا ا Fa'idh ā Qađaytum Manāsikakum Fādh kurū A l-Laha Kadh ikr ikum 'Ā bā 'akum 'Aw 'Ash ad da Dh ikrāan Famina A n -Nā si Man Yaqū lu Rab banā 'Ā tinā Fī A d -Dun yā Wa Mā Lahu Fī A l-'Ā kh irati Min Kh alā q in [2.200] Хаҗ гамәлләрегезне тәмам иткәч, Аллаһуны зекер итегез аталарыгызны зекер иткән кеби, яки Аллаһуны катырак зекер итегез! Кешеләрдән берәү әйтәдер: "Ий Раббыбыз! Безгә дөньяда теләгәнебезне бир", – дип. Аллаһуга ышанса да дөньяны гына кәсеп итеп һәм Аллаһудан дөньяны гына сорап ахирәтне оныталар. Аңа ахирәттә ґәза
Wa Minhum Man Yaqū lu Rab banā 'Ā tinā Fī A d -Dun yā Ĥasanatan Wa Fī A l-'Ā kh irati Ĥasanatan Wa Qinā `Adh ā ba A n -Nā r i [2.201] Янә алардан бар дөньяны хәләл юл белән, ахирәтне хак юл белән кәсеп итеп: "Ий Раббыбыз! Безгә дөньяда матур тормыш бир һәм ахирәттә дә матур тормыш бир һәм җәһәннәм утыннан безне сакла", – диючеләр. وَمِنْهُم ْ مَن ْ يَقُو لُ رَبَّنَا آتِنَا فِي ا ل دُّن ْيَا حَسَنَة ً وَفِي ا لآخِرَةِ حَسَنَة ً وَقِنَا عَذَا بَ ا 'Ū lā 'ika Lahum Naşī bun Mimm ā Kasabū Wa A ll ā hu Sar ī `u A l-Ĥisā b i [2.202] Бу кешеләргә дөньяда һәм ахирәттә Аллаһудан өлеш булыр эшләгән эшләре һәм кылган гамәлләре хәтле, кәсепләреннән артык бирелмәс. Аллаһ тизлек белән кешеләрнең кәсепләрен хисаплап тиешле җәзаны билгеләүче. (Имансыз динсезләр, дөнья кирәге өчен Аллаһуны телләренә алалар: "Ий Раббым! бәлә-казадан сакла, эшемне уң
Wa A dh kurū A l-Laha Fī 'Ayyā min Ma`dūdā tin Faman Ta`aj jala Fī Yawmayni Falā 'Ith ma `Alayhi Wa Man Ta'akh kh ara Falā 'Ith ma `Alayhi Limani A ttaq á Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann akum 'Ilayhi Tuĥsh arū na [2.203] Билгеле олугъ көннәрдә ягъни хаҗ көннәрендә Аллаһуны күп зекер итегез! Берәү хаҗ кылганда Минәдән ашыгып, икенче көнне Мәккәгә кайтса аңа гөнаһ юк, берәү кичегеп, өченче көнгә калса, аңа да гөнаһ юктыр, гөнаһтан сакланучылар өчен. Шулай булгач, Аллаһудан куркыгыз! Гөнаһлардан сакланыгыз! Яхшы белегез, хөкемгә Алла
Wa Mina A n -Nā si Man Yu`jibuka Qawluhu Fī A l-Ĥayāati A d -Dun yā Wa Yush /hidu A l-Laha `Alá Mā Fī Qalbihi Wa Huwa 'Alad du A l-Kh işā mi [2.204] Ий Мухәммәд г-м! Дөнья тереклегендә кайбер кешеләрнең татлы сүзе, якты йөзе сине гаҗәбләндерер һәм шатландырыр, күңелемдәге изге ниятне Аллаһ белә дип Аллаһуны үзенә шаһид кыйлып сөйләр, әммә үзе синең һәм мөселманнарның зарарына йөрүче дәгъвәтчеләрнең иң катырагы булыр. (Әхнәс исемле бер залим пәйгамбәр янына
Wa 'Idh ā Tawallá Sa`á Fī A l-'Arđi Liyufsida Fīhā Wa Yuhlika A l-Ĥarth a Wa A n -Nasla Wa A ll ā hu Lā Yuĥib bu A l-Fasā d a [2.205] Ул залим синнән аерылгач җир өстендә йөрер яман эшләрне кыйлмак өчен һәм игеннәрне, хайваннарны һәләк итеп нәселен бетермәк өчен. Аллаһу тәгалә явызлыкны, зарарлы эшләрне һич тә сөйми. وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي ا لأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ ا لْحَرْثَ وَا ل نّ َسْلَ وَا ل لَّهُ لاَ يُحِبُّ ا لْفَسَا د َ
Wa 'Idh ā Qī la Lahu A ttaqi A l-Laha 'Akh adh at/hu A l-`Izzatu Bil-'Ith mi Faĥasbuhu Jahann amu Wa Labi'sa A l-Mihā d u [2.206] Әгәр ул залимга Аллаһудан курык дип әйтелсә, тотар аны ачу һәм наданлык гайрәте тәкәбберләнеп явыз эшләрне, төрле гөнаһларны эшләмәк өчен. Аңа ґәзаб йөзеннән җәһәннәм газабы җитәр. Ул җәһәннәм – анда кайтучылар өчен нинди яман урын. وَإِذَا قِي لَ لَهُ ا تَّقِ ا ل لَّهَ أَخَذَتْهُ ا لْعِزَّةُ بِا لإِثْمِ فَحَسْبُه ُ ُ جَهَ Wa Mina A n -Nā si Man Yash r ī Nafsahu A b tigh ā 'a Marđāati A l-Lahi Wa A ll ā hu Ra'ū fun Bil-`Ibā d i [2.207] Янә кешеләрдән шундый кеше бар, бөтен вөҗүден биреп Аллаһу тәгаләнең ризалыгын сатыл алыр, ягъни хаклык өчен шаһид булганчы көрәшер, сугышыр, үлемнән курыкмас. Аллаһ әнә шундый коллары өчен бик тә рәхимле. وَمِنَ ا ل نّ َا سِ مَن ْ يَشْر ِي نَفْسَهُ ا ب ْتِغَا ءَ مَرْضَا ةِ ا ل Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū A d kh ulū Fī A s-Silmi Kā ffatan Wa Lā Tattabi`ū Kh uţuwā ti A sh -Sh ayţā ni 'Inn ahu Lakum `Adū wun Mubī nun [2.208] Ий мөэминнәр! Һәммәгез дә берләшкән хәлегездә Коръән эчендә булган тынычлык, хаклык юлына керегез! Әмма Коръән хөкемнәренә, тынычлык юлына каршы булган шайтан юлына кермәгез! Ул сезгә мәгълүм булган ачык дошман. يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُوا ا د ْخُلُوا فِي ا ل سِّلْمِ كَافَّة ً وَلاَ تَتَّبِعُو Fa'in Zalaltum Min Ba`di Mā Jā 'atkumu A l-Bayyinā tu Fā`lamū 'Ann a A l-Laha `Azī zun Ĥakī mun [2.209] Аллаһ сезгә Коръән белән һәрнәрсәне ачык бәян иткәннән соң хактан тайсагыз, Аллаһ сызган сызыктан читкә чыксагыз, яки ислам динен шайтан гамәлләре һәм кәфер эшләре белән бутап пычратсагыз, диннең дөреслеген югалтсагыз ул вакытта яхшы белегез! Әлбәттә Аллаһ галиб-җиңүче һәм каты хөкем итүче. فَإِن ْ زَلَلْتُ Hal Yan žurū na 'Illā 'An Ya'tiyahumu A l-Lahu Fī Žulalin Mina A l-Gh amā mi Wa A l-Malā 'ikatu Wa Quđiya A l-'Am ru Wa 'Ilá A l-Lahi Turja`u A l-'Umū ru [2.210] Коръән белән гамәл кылмаучы төрле фиркаләр көтмиләр Аллаһудан һичнәрсәне, мәгәр караңгы болыт эченнән Аллаһуның каты газабы килгәнен яки фәрештәләрнең ґәзаб белән килгәнен көтәләр. Аллаһуның әмере үтәлде, ягъни Коръән белән гамәл кылучыларга һидәять булачагы, вә Коръән белән гамәл кылмаучыларга хактан ада
Sal Banī 'Isrā 'ī la Kam 'Ā taynāhum Min 'Ā yatin Bayyinatin Wa Man Yubad dil Ni`mata A l-Lahi Min Ba`di Mā Jā 'at/hu Fa'inn a A l-Laha Sh adī du A l-`Iqā b i [2.211] Яһүдләрдән сора Без аларга күпме ґәҗәб могҗизалар бирдек һәм һәрнәрсәне ачык аңлатучы китап бирдек. Берәү Аллаһуның нигъмәтләре булган һидәятне көферлеккә алыштырса, ул нигъмәт Аллаһудан килгәннән соң, Аллаһ андый кешеләрдән каты ґәзаб белән үч алачак. سَلْ بَنِي إِسْرَا ئِي لَ كَمْ آتَيْنَاهُم ْ مِن ْ
Zuyyina Lilladh ī na Kafarū A l-Ĥayāatu A d -Dun yā Wa Yaskh arū na Mina A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa A l-Ladh ī na A ttaqaw Fawqahum Yawma A l-Qiyāmati Wa A ll ā hu Yarzuqu Man Yash ā 'u Bigh ayr i Ĥisā b in [2.212] Әммә Аллаһудан куркып гөнаһлардан сакланучы тәкъва кешеләр ахирәттә, әлбәттә, көферләрдән өстен булырлар. Аллаһ үзе теләгән бәндәсен хисапсыз ризыкландырыр. زُيِّنَ لِلَّذِي نَ كَفَرُوا ا لْحَيَا ةُ ا ل دُّن ْيَا وَيَسْخَرُو نَ مِنَ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَا لَّذِي نَ ا تَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ ا لْقِيَامَةِ وَ Kā na A n -Nā su 'Umm atan Wāĥidatan Faba`ath a A l-Lahu A n -Nabīyī na Mubash sh ir ī na Wa Mun dh ir ī na Wa 'An zala Ma`ahumu A l-Kitā ba Bil-Ĥaq qi Liyaĥkuma Bayna A n -Nā si Fīmā A kh talafū Fī hi Wa Mā A kh talafa Fī hi 'Illā A l-Ladh ī na 'Ū tū hu Min Ba`di Mā Jā 'at/humu A l-Bayyinā tu Bagh yāan Baynahum Fahad á A l-Lahu A l-Ladh ī na 'Ā manū Limā A kh talafū Fī hi Mina A l-Ĥaq qi Bi'idh nihi Wa A ll ā hu Yahdī Man Yash ā 'u 'Ilá Şirāţin Mustaqī min [2.213] Кешеләр һәммәсе дә ислам динендә иделәр, соңра төрле диннәргә бүленделәр. Аллаһ һәммә кавемнәргә пәйгамбәр күндерде, Аллаһуга баш игәннәрне җәннәтләр белән сөендерүче, һәм Аллаһуга буйсынмаган кешеләрне җәһәннәм газабы белән куркытучы итеп. Янә Аллаһ аларга китап иңдерде хаклык белән, ихтыйлаф кылышкан кеш
'Am Ĥasib tum 'An Tad kh ulū A l-Jann ata Wa Lamm ā Ya'tikum Math alu A l-Ladh ī na Kh alaw Min Qab likum Massat/humu A l-Ba'sā 'u Wa A đ-Đarrā 'u Wa Zulzilū Ĥattá Yaqū la A r-Rasū lu Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Ma`ahu Matá Naşru A l-Lahi 'Alā 'Inn a Naşra A l-Lahi Qar ī b un [2.214] Ий сез мөэминнәр! Аз гына гамәл белән, җиңел генә җәннәткә керергә исәплисезме? Сездән әүвәлге кавемнәргә килгән авырлыклар әле сезгә килгәне юк. Аларны ачлык, сырхау, бәлә-казалар һәм сугыш авырлыклары тотты, хәтта көчләре бетте, пәйгамбәр һәм аңа ияргән мөэминнәр әйттеләр: "Аллаһуның ярдәме безгә кайчан булыр и
Yas'alūnaka Mādh ā Yun fiqū na Qul Mā 'An faq tum Min Kh ayr in Falilwālidayni Wa A l-'Aq rabī na Wa A l-Yatām á Wa A l-Masākī ni Wa A b ni A s-Sabī li Wa Mā Taf`alū Min Kh ayr in Fa'inn a A l-Laha Bihi `Alī mun [2.215] Аллаһ ризалыгы өчен бирә торган садакалар хакында синнән сорашалар. Син аларга әйт: "Яхшы нәрсәләрегездән ата-аналарыгызга, якын кардәшләрегезгә, ятимнәргә, мескеннәргә һәм мөсафирләргә бирегез", – дип. يَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُن فِقُو نَ قُلْ مَا أَن فَق ْتُم ْ مِنْ خَيْر ٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَا لأَق ْرَبِي نَ وَا Kutiba `Alaykumu A l-Qitā lu Wa Huwa Kurhun Lakum Wa `Asá 'An Takrahū Sh ay'ā an Wa Huwa Kh ayrun Lakum Wa `Asá 'An Tuĥib bū Sh ay'ā an Wa Huwa Sh arrun Lakum Wa A ll ā hu Ya`lamu Wa 'An tum Lā Ta`lamū na [2.216] Ий мөэминнәр! Үзегезне һәм динегезне саклау өчен кәферләрнең һөҗүменә каршы сугышу сезгә фарыз ителде. Ләкин үзегез өчен файдалы сугыш сезгә яман күренде, янә үзегез өчен изге булган нәрсәләрнең сезгә яман булып күренүе бик якын һәм үзегез өчен зарарлы булган нәрсәләрнең, сөекле булып күренүе бик якын. Сезгә нәl
Yas'alūnaka `Ani A sh -Sh ahr i A l-Ĥarā mi Qitā lin Fī hi Qul Qitā lun Fī hi Kabī r un Wa Şad dun `An Sabī li A l-Lahi Wa Kufrun Bihi Wa A l-Masjidi A l-Ĥarā mi Wa 'Ikh rā ju 'Ahlihi Minhu 'Akbaru `In da A l-Lahi Wa A l-Fitnatu 'Akbaru Mina A l-Qatli Wa Lā Yazālū na Yuqātilūnakum Ĥattá Yarud dūkum `An Dīnikum 'Ini A staţā`ū Wa Man Yartadid Min kum `An Dīnihi Fayamut Wa Huwa Kāfir un Fa'ū lā 'ika Ĥabiţat 'A`māluhum Fī A d -Dun yā Wa A l-'Ā kh irati Wa 'Ū lā 'ika 'Aşĥā bu A n -Nā r i Hum Fīhā Kh ālidū na [2.217] Сугышу хәрам булган айда сугышуның хөкемнәрен синнән сорыйлар. (Мөшрикләрнең кәрванчылары белән сахәбәләр арасында кечкенә сугыш булды, рәҗаб ае иде.) Хәрам булган айда сугышу – зур гөнаһ, дип әйт! Әмма кешеләрне Аллаһ юлыннан тыю, Аллаһуга яки Аның, китабына ышанмау, мәсҗид Хәрамда намаз укудан тыю яки мөселманнар
'Inn a A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa A l-Ladh ī na Hājarū Wa Jāhadū Fī Sabī li A l-Lahi 'Ū lā 'ika Yarjū na Raĥmata A l-Lahi Wa A ll ā hu Gh afū run Raĥī mun [2.218] Дөреслектә, иман китергән хак мөэминнәр ислам динен куәтләр өчен Коръән белән гамәл кыйлучы хак мөселманнар янына күчеп киттеләр һәм ислам динен яклап көферләргә каршы сугыштылар, алар бу эшләрне Аллаһуның рәхмәтен өмет итеп эшләделәр. Аллаһ әнә шундый мөэминнәрне ярлыкаучы һәм рәхмәт кылучы. إِنّ Yas'alūnaka `Ani A l-Kh am r i Wa A l-Maysir i Qul Fīhimā 'Ith mun Kabī r un Wa Manāfi`u Lilnn ā si Wa 'Ith muhumā 'Akbaru Min Naf`ihimā Wa Yas'alūnaka Mādh ā Yun fiqū na Quli A l-`Afwa Kadh ālika Yubayyinu A l-Lahu Lakumu A l-'Ā yā ti La`allakum Tatafakkarū na [2.219] Ий Мухәммәд г-м! Синнән хәмер һәм отыш уены хакында сорашалар. Әйт: "Ул нәрсәләрдә зур гөнаһ бар һәм кешеләргә аз гына файдасы да бар, ләкин файдасына караганда гөнаһы һәм зарары зуррак". Янә синнән: "Садака кылып нәрсә бирик һәм күпме бирик", – дип сорыйлар. "Үзегездән арткан малны бирегез һәм гафу итегез", – дип әйт. Әнә ш
Fī A d -Dun yā Wa A l-'Ā kh irati Wa Yas'alūnaka `Ani A l-Yatām á Qul 'Işlāĥun Lahum Kh ayrun Wa 'In Tukh āliţūhum Fa'ikh wānukum Wa A ll ā hu Ya`lamu A l-Mufsida Mina A l-Muşliĥi Wa Law Sh ā 'a A l-Lahu La'a`natakum 'Inn a A l-Laha `Azī zun Ĥakī mun [2.220] Сезгә дөньяда һәм ахирәттә нәрсә файдалы, нәрсә зарарлы шуларны Аллаһ Коръәндә ачык бәян кыладыр. Янә синнән ятимнәр хакында сорашалар. Аларның барча эшләрен ислах кылу, юлга салу алар өчен хәерле, дип әйт. Әгәр ятимнәрне үз гаиләгезгә кушсагыз, алар сезнең кардәшләрегездер. Аллаһ белер ятимнәр эшен юлга салучыд
Wa Lā Tan kiĥū A l-Mush r ikā ti Ĥattá Yu'uminn a Wa La'amatun Mu'uminatun Kh ayrun Min Mush r ikatin Wa Law 'A`jabatkum Wa Lā Tun kiĥū A l-Mush r ikī na Ĥattá Yu'uminū Wa La`ab dun Mu'uminun Kh ayrun Min Mush r ikin Wa Law 'A`jabakum 'Ū lā 'ika Yad `ū na 'Ilá A n -Nā r i Wa A ll ā hu Yad `ū 'Ilá A l-Jann ati Wa A l-Magh firati Bi'idh nihi Wa Yubayyinu 'Ā yātihi Lilnn ā si La`allahum Yatadh akkarū na [2.221] Ислам динендә булмаган мөшрикә хатынга никахланмагыз, хәтта иман китереп, ислам динен тотучы булганга чаклы. Кол булган мөселман хатыны хәерле азат булган мөшрикә хатыннан, ул мөшрикә хатын чибәрлеге яки байлыгы белән сезне гәҗәбләндерсә дә. Янә мөшрик булган ирләргә мөселман булган хатыннарыгызны никахлан
Wa Yas'alūnaka `Ani A l-Maĥī đi Qul Huwa 'Adh áan Fā`tazilū A n -Nisā ' Fī A l-Maĥī đi Wa Lā Taq rabūhunn a Ĥattá Yaţ hurna Fa'idh ā Taţahharna Fa'tūhunn a Min Ĥayth u 'Amarakumu A l-Lahu 'Inn a A l-Laha Yuĥib bu A t-Tawwābī na Wa Yuĥib bu A l-Mutaţahhir ī na [2.222] Янә синнән хатыннарның күрем каны хакында сорыйлар. Әйт: "Күрем каны нәҗес кан", – дип. Күремле вакытларында хатыннарыгыздан киселеп торыгыз, аларга якын бармагыз, күремнәре бетеп, пакьланганнарына чаклы. Күремнәреннән пакьлансалар, Аллаһ әмер иткән урыннан якынлык кылыгыз. Дөреслектә, Аллаһ тәүбә итеп төзәлүче
Nisā 'uukum Ĥarth un Lakum Fa'tū Ĥarth akum 'Ann á Sh i'tum Wa Qad dimū Li'n fusikum Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann akum Mulāqū hu Wa Bash sh ir i A l-Mu'uminī na [2.223] Хатыннарыгыз сезгә игенлек урыны, үзегез теләгән яктан игенлекләрегезгә килегез! Ягыш алдан булса да, арттан булса да, ләкин фәкать алдагы юлга керегез! Хатыннарыгыз белән эш кылганда яхшылыкны үзегез башлап кылыгыз, якынлык кылырга да үзегез башлагыз, бисмиллә әйтегез, Аллаһудан изге бала сорагыз! Аллаһудан ку
Wa Lā Taj `alū A l-Laha `Urđatan Li'ymānikum 'An Tabarrū Wa Tattaqū Wa Tuşliĥū Bayna A n -Nā si Wa A ll ā hu Samī `un `Alī mun [2.224] Ий мөэминнәр! Антыгызны Аллаһуга сылтау кылмагыз, ягъни гөнаһлы эшләрне эшләр өчен вә яхшы эшләрне эшләмәс өчен, Аллаһ исеме илә ант итмәгез, аннары бу яхшы эшне эшләр идем, ләкин ул эшне эшләмәскә ант иткән идем, димәгез. Әгәр берәр сәваблы эшне эшләмим дигән, яки берәр гөнаһлы эшне эшләрмен дигән антыгыз булса, ул а
Lā Yu'uākh idh ukumu A l-Lahu Bil-Lagh wi Fī 'Aymānikum Wa Lakin Yu'uākh idh ukum Bimā Kasabat Qulūbukum Wa A ll ā hu Gh afū run Ĥalī mun [2.225] Аллаһ сезне ґәзаб белән тотмас буш антларыгыз өчен, ягъни дөрес дип белеп хатага ант итеп, соңра хаталыгы мәгълүм булгач, бу антны үтәмисез һәм кәффәрәтен дә бирмисез. Ләкин Аллаһ тотар сезне, хата икәнен белеп явыз ният белән ант итсәгез. Әнә шундый антны бозу һәм кәффәрәтен бирү лязем була. Аллаһ ант итү эшләрен төk
Lilladh ī na Yu'ulū na Min Nisā 'ihim Tarab buşu 'Arba`ati 'Ash /hur in Fa'in Fā 'ū Fa'inn a A l-Laha Gh afū run Raĥī mun [2.226] Хатыннарына якынлык кылмаска ант иткән ирләргә дүрт ай көтмәк тиешле, әгәр тору нияте белән шул дүрт ай эчендә якынлык кылса, Аллаһ ярлыкаучы һәм рәхмәт итүче. لِلَّذِي نَ يُؤْلُو نَ مِن ْ نِسَا ئِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُر ٍ فَإِن ْ فَا ءُ وا فَإِنّ َ ا ل لَّهَ غَفُو ر ٌ رَحِي م ٌ
Wa 'In `Azamū A ţ -Ţalā qa Fa'inn a A l-Laha Samī `un `Alī mun [2.227] Шул дүрт ай эчендә якынлык кылмыйча талак итүне ниятләгән булса, Аллаһ сүзләрне ишетүче, күңелләрне белүче. Дүрт ай үткәч, хатыны талак булыр, ягъни никахлары бозылыр. وَإِنْ عَزَمُوا ا ل طَّلاَقَ فَإِنّ َ ا ل لَّهَ سَمِي عٌ عَلِي م ٌ
Wa A l-Muţallaqā tu Yatarab başna Bi'an fusihinn a Th alāth ata Qurū 'in Wa Lā Yaĥillu Lahunn a 'An Yaktum na Mā Kh alaqa A l-Lahu Fī 'Arĥāmihinn a 'In Kunn a Yu'uminn a Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Wa Bu`ūlatuhunn a 'Aĥaq qu Birad dihinn a Fī Dh ālika 'In 'Arādū 'Işlāĥāan Wa Lahunn a Mith lu A l-Ladh ī `Alayhinn a Bil-Ma`rū fi Wa Lilrr ijā li `Alayhinn a Darajatun Wa A ll ā hu `Azī zun Ĥakī mun [2.228] Талак кылынган хатыннар икенче иргә барганчы, өч күрем үткәнче көтәрләр. Хәләл булмас ул хатыннарга, Аллаһ халык кылган карыннарындагы баланы һәм күремне яшермәкләре, әгәр Аллаһуга һәм ахирәт көненә ышансалар. Ул талак кылынган хатыннарны үз ирләре өч күрем эчендә кайтарып алырга хаклы, әгәр яхшы торырга теләс
Aţ -Ţalā qu Marratā ni Fa'im sā kun Bima`rū fin 'Aw Tasr īĥun Bi'iĥsā nin Wa Lā Yaĥillu Lakum 'An Ta'kh udh ū Mimm ā 'Ā taytumūhunn a Sh ay'ā an 'Illā 'An Yakh āfā 'Allā Yuqīmā Ĥudū da A l-Lahi Fa'in Kh iftum 'Allā Yuqīmā Ĥudū da A l-Lahi Falā Junā ĥa `Alayhimā Fīmā A ftadat Bihi Tilka Ĥudū du A l-Lahi Falā Ta`tadūhā Wa Man Yata`ad da Ĥudū da A l-Lahi Fa'ū lā 'ika Humu A ž-Žālimū na [2.229] Талак ике мәртәбә – ягъни ир хатынын бер мәртәбә талак кыйлгач та, икенче мәртәбә талак кылгач та бергә торырга теләге булса, кайтарып алырга хаклы була. Әммә өченче мәртәбә талак кылса якынлык кылырга да, кайтарып алырга да хакы юктыр. Икенче талактан соң кайтарып алса шәригать кушканча гаделлек белән хатын итеп т
Fa'in Ţallaqahā Falā Taĥillu Lahu Min Ba`du Ĥattá Tan kiĥa Zawjāan Gh ayrahu Fa'in Ţallaqahā Falā Junā ĥa `Alayhimā 'An Yatarāja`ā 'In Žann ā 'An Yuqīmā Ĥudū da A l-Lahi Wa Tilka Ĥudū du A l-Lahi Yubayyinuhā Liqawmin Ya`lamū na [2.230] Әгәр берәү хатынын өченче мәртәбә талак кылса, ул хатын иренә хәләл булмас, хәтта икенче иргә никахланып аерылганга чаклы. Өченче талактан соң бу хатынны никахлап алган ир талак кылса, әүвәлге ир никахлап кайтарып алса, иргә дә, хатынга да гөнаһ булмас, Аллаһ чикләгән чик эчендә яши алуларына ышансалар. Бу хөкемнәр
Wa 'Idh ā Ţallaq tumu A n -Nisā ' Fabalagh na 'Ajalahunn a Fa'am sikūhunn a Bima`rū fin 'Aw Sarr iĥūhunn a Bima`rū fin Wa Lā Tum sikūhunn a Đirārāan Lita`tadū Wa Man Yaf`al Dh ālika Faqad Žalama Nafsahu Wa Lā Tattakh idh ū 'Ā yā ti A l-Lahi Huzūan Wa A dh kurū Ni`mata A l-Lahi `Alaykum Wa Mā 'An zala `Alaykum Mina A l-Kitā bi Wa A l-Ĥikmati Ya`ižukum Bihi Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Bikulli Sh ay'in `Alī mun [2.231] Әгәр хатыннарыгызны талак кылсагыз гыйтдәтләре үткән булса, яхшылык белән тору теләгендә булсагыз, якынлык кылыгыз да гаделлек белән торыгыз, яки аларны яхшылык белән ихтыярларына куегыз! Әгәр яхшылык белән тору ниятегез булмаса, беренче яки икенче талактан соң золымлык белән чиктән үтеп зарар итү өчен яки гы&
Wa 'Idh ā Ţallaq tumu A n -Nisā ' Fabalagh na 'Ajalahunn a Falā Ta`đulūhunn a 'An Yan kiĥna 'Azwājahunn a 'Idh ā Tarāđaw Baynahum Bil-Ma`rū fi Dh ālika Yū`ažu Bihi Man Kā na Min kum Yu'uminu Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Dh ālikum 'Azká Lakum Wa 'Aţ haru Wa A ll ā hu Ya`lamu Wa 'An tum Lā Ta`lamū na [2.232] Әгәр хатыннарны талак кылсагыз һәм аларның гыйтдәләре үтсә, ул хатыннарны әүвәлге ирләре белән никахланудан тыймагыз, әгәр үзләре шәригать кушканча яшәргә риза булсалар. Аллаһуның бу хак сүзләре белән вәгазьләнәдер сезләрдән Аллаһуга һәм ахирәт көненә иман китергән кешеләр. Никах һәм талак хакындагы Аллаһm
Wa A l-Wālidā tu Yurđi`na 'Awlādahunn a Ĥawlayni Kāmilayni Liman 'Arā da 'An Yutimm a A r-Rađā`ata Wa `Alá A l-Mawlū di Lahu R izquhunn a Wa Kiswatuhunn a Bil-Ma`rū fi Lā Tukallafu Nafsun 'Illā Wus`ahā Lā Tuđā rra Wa A -Datun Biwaladihā Wa Lā Mawlū dun Lahu Biwaladihi Wa `Alá A l-Wār ith i Mith lu Dh ālika Fa'in 'Arādā Fişālāan `An Tarāđin Minhumā Wa Tash āwur in Falā Junā ĥa `Alayhimā Wa 'In 'Arad tum 'An Tastarđi`ū 'Awlādakum Falā Junā ĥa `Alaykum 'Idh ā Sallam tum Mā 'Ā taytum Bil-Ma`rū fi Wa A ttaqū A l-Laha Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Bimā Ta`malū na Başī r un [2.233] Аналар балаларын тулы ике ел имезсеннәр! Бу хөкем имезү хакын тулысынча үтәргә теләүче хатыннар өчен. Атага лязем була бала имезүче яки тәрбияләүче хатынны ризык һәм кием белән тәэмин итү шәригать кушканча гаделлек белән. Бер кеше дә көче җитмәгән эш белән йөкләтелмәс, мәгәр көче җиткән белән йөкләтелер. Бала ан
Wa A l-Ladh ī na Yutawaffawna Min kum Wa Yadh arū na 'Azwājāan Yatarab başna Bi'an fusihinn a 'Arba`ata 'Ash /hur in Wa `Ash rāan Fa'idh ā Balagh na 'Ajalahunn a Falā Junā ĥa `Alaykum Fīmā Fa`alna Fī 'An fusihinn a Bil-Ma`rū fi Wa A ll ā hu Bimā Ta`malū na Kh abī r un [2.234] Сезләрдән кайбер ирләр хатыннарын калдырып үлеп китсәләр, ул хатын гыйтдәтне дүрт ай ун көн көтәр. Әгәр ул хатыннарның гыйтдәтләре үтсә, сез валиләргә гөнаһ булмас, аларның шәригатькә моафикъ зиннәтләнүләрендә. Аллаһ сезнең кылган эшләрегездән хәбәрдәр. وَالَّذِي نَ يُتَوَفَّوْنَ مِن ْكُمْ وَيَذَرُو نَ أَزْوَاجا ً يَتَرَبَّصْنَ بِأَ Wa Lā Junā ĥa `Alaykum Fīmā `Arrađtum Bihi Min Kh iţ bati A n -Nisā ' 'Aw 'Aknan tum Fī 'An fusikum `Alima A l-Lahu 'Ann akum Satadh kurūnahunn a Wa Lakin Lā Tuwā`idūhunn a Sir rāan 'Illā 'An Taqūlū Qawlāan Ma`rūfāan Wa Lā Ta`zimū `Uq data A n -Nikā ĥi Ĥattá Yab lugh a A l-Kitā bu 'Ajalahu Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Ya`lamu Mā Fī 'An fusikum Fāĥdh arū hu Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Gh afū run Ĥalī mun [2.235] Гөнаһ булмас сезгә гыйтдәт саклый торган хатыннарны яучыламак хакында белдергән сүзләрегездә. Мәсәлән: "Син миңа охшыйсың, мин сине яратам", – дип әйтүдә, яки әйтмичә күңелдә генә саклауда. Аллаһ белде, әлбәттә, сез яучылыйсыз ул хатыннарны, ләкин гыйтдәт эчендә яучылау дөрес булмас. Ул хатыннар белән яшертен вәгъ
Lā Junā ĥa `Alaykum 'In Ţallaq tumu A n -Nisā ' Mā Lam Tamassūhunn a 'Aw Tafr iđū Lahunn a Far īđatan Wa Matti`ūhunn a `Alá A l-Mūsi`i Qadaruhu Wa `Alá A l-Muq tir i Qadaruhu Matā`āan Bil-Ma`rū fi Ĥaq qāan `Alá A l-Muĥsinī na [2.236] Никахлангач якынлык кылмыйча талак кылсагыз, яки никах вакытында мәһерне тәгаенләмәгән булсагыз, сезгә гөнаһ юк. Якынлык кылмыйча талак кылынган хатыннарга берәз нәрсә бирегез! Якынлык кылмыйча талак кылынган хатыннарга көч җиткән хәтле мал бирү изге мөэминнәрнең хаклары булды. لاَ جُنَا حَ عَلَيْكُمْ إِن Wa 'In Ţallaq tumūhunn a Min Qab li 'An Tamassūhunn a Wa Qad Farađtum Lahunn a Far īđatan Fanişfu Mā Farađtum 'Illā 'An Ya`fū na 'Aw Ya`fuwa A l-Ladh ī Biyadihi `Uq datu A n -Nikā ĥi Wa 'An Ta`fū 'Aq rabu Lilttaq wá Wa Lā Tan saw A l-Fađla Baynakum 'Inn a A l-Laha Bimā Ta`malū na Başī r un [2.237] Никахланган вакытта мәһер бирергә сөйләшкән булсагыз, аннары никахтан сон, якынлык кымыйча талак кылсагыз, ул вакытта сөйләшкән мәһернең яртысын бирү лязем булыр. Мәгәр хатыннар гафу итсәләр, ягъни алмыйбыз дисәләр, бирү лязем булмый. Якынлык кылмыйча талак кылган хатынга сөйләшкән мәһерне барын да бирергә ир
Ĥāfižū `Alá A ş-Şalawā ti Wa A ş-Şalāati A l-Wusţ á Wa Qūmū Lillahi Qānitī na [2.238] Ий мөэминнәр! Биш вакыт вә җомга намазларына сакчы булыгыз, ягъни намазны көтеп алып, әүвәл вакытында укыгыз, хосусан икенде намазына игътибар бирегез, бер нәрсә дә сәбәп булмасын намазны калдырырга яки кичектерергә, чөнки намазга каза юк, һәм намаз укыганда Аллаһудан куркып, нык бирелеп укыгыз һәм намазда түбән
Fa'in Kh iftum Far ijālāan 'Aw Rukbānāan Fa'idh ā 'Amin tum Fādh kurū A l-Laha Kamā `Allamakum Mā Lam Takūnū Ta`lamū na [2.239] Куркынычлы җирләрдә аяк өстеңдә яки утырган хәлдә ишара белән укыгыз! Кайчан куркынычлардан имин булсагыз, Аллаһ өйрәткәнчә камил итеп укыгыз! Аллаһ сезне өйрәтмәс борын, намаз укырга белми идегез. فَإِنْ خِفْتُمْ فَر ِجَالاً أَوْ رُكْبَانا ً فَإِذَا أَمِن تُمْ فَاذْكُرُوا ا ل لَّهَ كَمَا عَلَّمَكُم ْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُو نَ
Wa A l-Ladh ī na Yutawaffawna Min kum Wa Yadh arū na 'Azwājāan Waşīyatan Li'zwājihim Matā`āan 'Ilá A l-Ĥawli Gh ayra 'Ikh rā jin Fa'in Kh araj na Falā Junā ĥa `Alaykum Fī Mā Fa`alna Fī 'An fusihinn a Min Ma`rū fin Wa A ll ā hu `Azī zun Ĥakī mun [2.240] Сезләрдән берәү хатынын калдырып үлеп китсә, әмма үлмәс борын, хатыннарына өйләреннән чыкмыйча бер ел тору белән һәм кирәк-ярак белән тәэмин ителү илә васыять әйтү лязем була. Шул ирнең варисләре яки ата-анасы хатынны өйдән чыгармасыннар бер елга чаклы, әгәр хатыннар үз ихтыяры белән чыксалар, Варисләргә гөнаһ б
Wa Lilmuţallaqā ti Matā `un Bil-Ma`rū fi Ĥaq qāan `Alá A l-Muttaqī na [2.241] Талак кылынган хатыннарга ирләре мал бирергә бурычлы, яхшылык белән хатын хакларын бирү тәкъва мөэминнәрнең хакы. وَلِلْمُطَلَّقَا تِ مَتَا ع ٌ بِا لْمَعْرُو فِ حَقّاً عَلَى ا لْمُتَّقِي نَ
Kadh ālika Yubayyinu A l-Lahu Lakum 'Ā yātihi La`allakum Ta`qilū na [2.242] Аллаһу тәгалә әнә шулай сезгә аятьләрен ачык итеп бәян кыла, шаять дөрес аңлап, дөрес гамәл кылырсыз! كَذَلِكَ يُبَيِّنُ ا ل لَّهُ لَكُمْ آيَاتِه ِ ِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُو نَ
'Alam Tara 'Ilá A l-Ladh ī na Kh arajū Min Diyār ihim Wa Hum 'Ulū fun Ĥadh ara A l-Mawti Faqā la Lahumu A l-Lahu Mūtū Th umm a 'Aĥyāhum 'Inn a A l-Laha Ladh ū Fađlin `Alá A n -Nā si Wa Lakinn a 'Akth ara A n -Nā si Lā Yash kurū na [2.243] Ий Мухәммәд г-м, белдеңме аларның хәлләрен? Тагун чиреннән куркып, үлемнән качып, күп мең кешеләр өйләреннән чыктылар, Аллаһ аларга: "Үлегез!" – диде, алар үлделәр. Соңра гыйбрәт өчен аларны тергезде. Дөреслектә Аллаһ кешеләргә фазыйләт иясе, ләкин күп кешеләр шөкер итмиләр. أَلَمْ تَرَ إِلَى ا لَّذِي نَ خَرَجُوا مِ Wa Qātilū Fī Sabī li A l-Lahi Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Samī `un `Alī mun [2.244] Лязем булганда Аллаһ юлында сугышыгыз, үлемнән курыкмагыз! Белегез, Аллаһ шиксез ишетүче һәм белүче. وَقَاتِلُوا فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ وَا عْلَمُو ا أَنّ َ ا ل لَّهَ سَمِي عٌ عَلِي م ٌ
Man Dh ā A l-Ladh ī Yuq r iđu A l-Laha Qarđāan Ĥasanāan Fayuđā`ifahu Lahu 'Ađ`āfāan Kath īratan Wa A ll ā hu Yaq biđu Wa Yab suţu Wa 'Ilayhi Turja`ū na [2.245] Берәү Аллаһуга бурычка биргән кеби яхшы эшләрне, изге гамәлләрне Аллаһ ризалыгы өчен генә кылса, Аллаһ ул мөэминнең әҗерен күп мәртәбә арттырыр. Аллаһ кайбер кешенең тормышын тар кылыр, кайбер кешенең тормышын киң кылыр. Хөкем өчен, әлбәттә, Аллаһуга кайтасыз. مَن ْ ذَا ا لَّذِي يُق ْر ِضُ ا 'Alam Tara 'Ilá A l-Mala'i Min Banī 'Isrā 'ī la Min Ba`di Mūsá 'Idh Qālū Linabī yin Lahum A b `ath Lanā Malikāan Nuqātil Fī Sabī li A l-Lahi Qā la Hal `Asaytum 'In Kutiba `Alaykumu A l-Qitā lu 'Allā Tuqātilū Qālū Wa Mā Lanā 'Allā Nuqātila Fī Sabī li A l-Lahi Wa Qad 'Ukh r ij nā Min Diyār inā Wa 'Ab nā 'inā Falamm ā Kutiba `Alayhimu A l-Qitā lu Tawallaw 'Illā Qalīlāan Minhum Wa A ll ā hu `Alī mun Biž-Žālimī na [2.246] Муса пәйгамбәрдән соң Ягъкуб балаларыннан бер җәмәгатьнең хәлен белдеңме? Алар үзләренең пәйгамбәре Юшагъ г-мгә әйттеләр: "Безгә патша билгелә, без аңа буйсынып Аллаһ юлында кәферләр белән сугышыр идек", – дип. Юшагъ әйтте: "Әгәр сезгә сугыш фарыз ителсә, ихтимал сугышмассыз, карышырсыз", – дип. Алар әйттеләр: "Безгә
Wa Qā la Lahum Nabīyuhum 'Inn a A l-Laha Qad Ba`ath a Lakum Ţālū ta Malikāan Qālū 'Ann á Yakū nu Lahu A l-Mulku `Alaynā Wa Naĥnu 'Aĥaq qu Bil-Mulki Minhu Wa Lam Yu'uta Sa`atan Mina A l-Mā li Qā la 'Inn a A l-Laha A şţafā hu `Alaykum Wa Zādahu Basţatan Fī A l-`Ilmi Wa A l-Jismi Wa A ll ā hu Yu'utī Mulkahu Man Yash ā 'u Wa A ll ā hu Wāsi`un `Alī mun [2.247] Пәйгамбәрләре әйтте: "Аллаһ сезгә Талутны патша кылды". Алар пәйгамбәргә әйттеләр: "Кайда инде ул Талутка безнең өстән патша булу, патша булу өчен без хаклырак, чөнки Талутка малдан байлык бирелмәгән". (Ләкин Талут ярлы булса да гакыллы, галим һәм көчле иде). Пәйгамбәрләре әйтте: "Аллаһ сезгә Талутны патшалыкка ихты
Wa Qā la Lahum Nabīyuhum 'Inn a 'Ā yata Mulkihi 'An Ya'tiyakumu A t-Tābū tu Fī hi Sakīnatun Min Rab bikum Wa Baqīyatun Mimm ā Taraka 'Ā lu Mūsá Wa 'Ā lu Hārū na Taĥmiluhu A l-Malā 'ikatu 'Inn a Fī Dh ālika La'ā yatan Lakum 'In Kun tum Mu'uminī na [2.248] Пәйгамбәрләре әйтте Талутның Аллаһудан билгеләнгән патша икәнлеген: "Аллаһудан бер сандык килер, аның эчендә күңелләрегез карар – табардай нәрсәләр булыр – Муса илә Һарунның гаиләләре калдырган Муса г-мнең таягы, чалмасы, чапаны һәм башка нәрсәләр булыр, ул сандыкны фәрештә алып килер". Аллаһудан сезгә бу санды
Falamm ā Faşala Ţālū tu Bil-Junū di Qā la 'Inn a A l-Laha Mub talīkum Binahar in Faman Sh ar iba Minhu Falaysa Minn ī Wa Man Lam Yaţ `am hu Fa'inn ahu Minn ī 'Illā Mani A gh tarafa Gh urfatan Biyadihi Fash ar ibū Minhu 'Illā Qalīlāan Minhum Falamm ā Jāwazahu Huwa Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Ma`ahu Qālū Lā Ţāqata Lanā A l-Yawma Bijālū ta Wa Junūdihi Qā la A l-Ladh ī na Yažunn ū na 'Ann ahum Mulāqū A l-Lahi Kam Min Fi'atin Qalīlatin Gh alabat Fi'atan Kath īratan Bi'idh ni A l-Lahi Wa A ll ā hu Ma`a A ş-Şābir ī na [2.249] Талут ґәскәр белән шәһәрдән чыгып сәфәргә киткәндә гаскәргә әйтте: "Аллаһ сезне бер елга белән сыный, мин әйткәнчә эш кылыгыз, шул елгадан су эчкән кеше миннән түгел, миннән аерылып калыр, фәкать су эчмәгән кеше генә минем белән сугышка барыр, яки учы белән алып бер мәртәбә генә эчкән кеше миңа юлдаш булыр". Әммә күбе
Wa Lamm ā Barazū Lijālū ta Wa Junūdihi Qālū Rab banā 'Afr igh `Alaynā Şab rāan Wa Th ab bit 'Aq dāmanā Wa A n şurnā `Alá A l-Qawmi A l-Kāfir ī na [2.250] Мөэминнәр Җалутка һәм аның гаскәренә якын килгәч әйттеләр: "Ий Раббыбыз, безгә сабырлык, батырлык бир һәм аякларыбызны нык беркет һәм кәфер кавемен җиңәргә ярдәм бир". وَلَمّ َا بَرَزُوا لِجَالُو تَ وَجُنُودِه ِ ِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْر ِغْ عَلَيْنَا صَب ْرا ً وَثَبِّتْ أَق ْدَامَنَا وَا ن ْصُرْنَا عَلَى ا لْقَوْمِ ا لْكَافِر Fahazamūhum Bi'idh ni A l-Lahi Wa Qatala Dāwū du Jālū ta Wa 'Ā tā hu A l-Lahu A l-Mulka Wa A l-Ĥikmata Wa `Allamahu Mimm ā Yash ā 'u Wa Lawlā Daf`u A l-Lahi A n -Nā sa Ba`đahum Biba`đin Lafasadati A l-'Arđu Wa Lakinn a A l-Laha Dh ū Fađlin `Alá A l-`Ālamī na [2.251] Аллаһ ярдәме белән аз санда булган мөэминнәр гаскәре, күп санда булган кәфер гаскәрен җиңделәр һәм Даут, көферләрнең башлыгы – Җалутны үтерде. Аллаһ Даутка байлык һәм пәйгамбәрлек бирде һәм аңа үзе теләгән нәрсәләрне өйрәтте. Әгәр Аллаһ кешеләрне якламаса иде, әлбәттә, җирдәге кешеләр һәммәсе һәлак булыр иделәр. &
Tilka 'Ā yā tu A l-Lahi Natlūhā `Alayka Bil-Ĥaq qi Wa 'Inn aka Lamina A l-Mursalī na [2.252] Бу сөйләнгән кыйссалар Аллаһуның аятьләре, ий Мухәммәд г-м, аны сиңа хаклык белән укыйбыз, әлбәттә, син рәсүлләрдән. تِلْكَ آيَا تُ ا ل لَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِا لْحَقِّ وَإِنّ َكَ لَمِنَ ا لْمُرْسَلِي نَ
Tilka A r-Rusulu Fađđalnā Ba`đahum `Alá Ba`đin Minhum Man Kallama A l-Lahu Wa Rafa`a Ba`đahum Darajā tin Wa 'Ā taynā `Īsá A b na Maryama A l-Bayyinā ti Wa 'Ayyad nā hu Birū ĥi A l-Qudusi Wa Law Sh ā 'a A l-Lahu Mā A q tatala A l-Ladh ī na Min Ba`dihim Min Ba`di Mā Jā 'at/humu A l-Bayyinā tu Wa Lakini A kh talafū Faminhum Man 'Ā mana Wa Minhum Man Kafara Wa Law Sh ā 'a A l-Lahu Mā A q tatalū Wa Lakinn a A l-Laha Yaf`alu Mā Yur ī d u [2.253] Коръәндә зекер ителгән рәсүлләрне дәрәҗәдә берсеннән икенчесен артык кылдык. Аларның кайберләре Аллаһ белән сөйләште, кайберләрен Аллаһ югары дәрәҗәгә күтәрде. Мәрьям угълы Гыйсага ачык аңлатмалы Инҗилне бирде, һәм аңа Җәбраил белән ярдәм бирде. Ягъни кәферләр аны үтерергә теләделәр, ләкин Аллаһ аны үзенең р
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū 'An fiqū Mimm ā Razaq nākum Min Qab li 'An Ya'tiya Yawmun Lā Bay`un Fī hi Wa Lā Kh ullatun Wa Lā Sh afā`atun Wa A l-Kāfirū na Humu A ž-Žālimū na [2.254] Ий мөэминнәр! Мин сезгә биргән байлыктан Аллаһ юлына һәм мохтаҗларга садака бирегез, кыямәт көне килмәс борын, ул көндә үзегезне ут газабыннан сатып алу сәүдәсе булмас һәм ул көндә дуслык һәм шәфәгать итү эшләре булмас, зәкәтне бирмичә кәфер булган кешеләр залимнәрдер. يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُ Al-Lahu Lā 'Ilā ha 'Illā Huwa A l-Ĥayyu A l-Qayyū mu Lā Ta'kh udh uhu Sinatun Wa Lā Nawmun Lahu Mā Fī A s-Samāwā ti Wa Mā Fī A l-'Arđi Man Dh ā A l-Ladh ī Yash fa`u `In dahu 'Illā Bi'idh nihi Ya`lamu Mā Bayna 'Aydīhim Wa Mā Kh alfahum Wa Lā Yuĥīţū na Bish ay'in Min `Ilmihi 'Illā Bimā Sh ā 'a Wasi`a Kursīyuhu A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđa Wa Lā Ya'ū duhu Ĥifžuhumā Wa Huwa A l-`Alī yu A l-`Ažī mu [2.255] Гыйбадәт кылырга яраклы һич бер зат юк, мәгәр Аллаһ үзе генә, Ул һәр вакыт тере, бөтен нәрсәгә хуҗа булганы хәлдә һәрвакыт бар. Аны ару, талу һәм йокы тотмас, җирдә һәм күкләрдә булган нәрсәләр аныкыдыр. Ахирәттә Аллаһ хозурында кем кемгә шәфәгать кылыр? Юк, шәфәгать кылучы булмас, һичкем үз теләге белән һичкемгә шәфәг
Lā 'Ikrā ha Fī A d -Dī ni Qad Tabayyana A r-Rush du Mina A l-Gh ayyi Faman Yakfur Biţ -Ţāgh ū ti Wa Yu'umin Bil-Lahi Faqadi A stam saka Bil-`Urwati A l-Wuth q á Lā A n fişā ma Lahā Wa A ll ā hu Samī `un `Alī mun [2.256] Дингә көчләү юк, ләкин өндәү һәм өйрәтү бар. Ясалма, ялган, батыл диннән Аллаһ төзегән хак дин ачык аерылды. Теләгән кеше Коръән, сөннәт юлы белән барып җәннәткә керсен! Моны теләмәгән кеше бидеґәт, хорафәт юлы белән барып җәһәннәмгә керсен. Берәү Аллаһудан башканы Иләһе тотуны инкяр итеп, Аллаһуга нык ышанса һәм бидk
Al-Lahu Wa Lī yu A l-Ladh ī na 'Ā manū Yukh r ijuhum Mina A ž-Žulumā ti 'Ilá A n -Nūr Wa A l-Ladh ī na Kafarū 'Awliyā 'uuhumu A ţ -Ţāgh ū tu Yukh r ijūnahum Mina A n -Nūr 'Ilá A ž-Žulumā ti 'Ū lā 'ika 'Aşĥā bu A n -Nā r i Hum Fīhā Kh ālidū na [2.257] Аллаһу тәгалә хак мөэминнәрнең хуҗасы, аларны бидеґәт, хорафәт караңгылыгыннан чыгарып, Коръән, сөннәт яктылыгына кертер. Аллаһуга яки Коръәнгә ышанмаган һәм Коръән белән гамәл кылмаган кешеләрне шайтан юлы булган бидеґәт, хорафәт караңгылыгына кертер. Адашу караңгылыгында булган кешеләр -җәһәннәм уты әһел
'Alam Tara 'Ilá A l-Ladh ī Ĥā j ja 'Ib rāhī ma Fī Rab bihi 'An 'Ā tā hu A l-Lahu A l-Mulka 'Idh Qā la 'Ib rāhī mu Rab bī A l-Ladh ī Yuĥyī Wa Yumī tu Qā la 'Anā 'Uĥyī Wa 'Umī tu Qā la 'Ib rāhī mu Fa'inn a A l-Laha Ya'tī Bish -Sh am si Mina A l-Mash r iqi Fa'ti Bihā Mina A l-Magh r ibi Fabuhita A l-Ladh ī Kafara Wa A ll ā hu Lā Yahdī A l-Qawma A ž-Žālimī na [2.258] Ий Мухәммәд г-м, белдеңме Аллаһ биргән байлыгына таянып, Раббысы хакында Ибраһим г-м белән тартышкан кешене? Ул Намрут патша иде. Ибраһим г-м Намрутка әйтте: "Кулыгыз белән ясаган нәрсәгә гыйбадәт кыласызмы?" Намрут сорады: "Ә син нәрсәгә гыйбәдәт кыласың?" Ибраһим г-м әйтте: "Мин гыйбадәт кыла торган зат үлекне терге
'Aw Kā lladh ī Marra `Alá Qaryatin Wa Hiya Kh āwiyatun `Alá `Urūsh ihā Qā la 'Ann á Yuĥyī Hadh ihi A l-Lahu Ba`da Mawtihā Fa'amātahu A l-Lahu Miā 'ata `Ā min Th umm a Ba`ath ahu Qā la Kam Labith ta Qā la Labith tu Yawmāan 'Aw Ba`đa Yawmin Qā la Bal Labith ta Miā 'ata `Ā min Fān žur 'Ilá Ţa`āmika Wa Sh arābika Lam Yatasann ah Wa A n žur 'Ilá Ĥimār ika Wa Linaj `alaka 'Ā yatan Lilnn ā si Wa A n žur 'Ilá A l-`Ižā mi Kayfa Nun sh izuhā Th umm a Naksūhā Laĥmāan Falamm ā Tabayyana Lahu Qā la 'A`lamu 'Ann a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.259] Янә кешеләре үлгән, йортлары җимерелгән шәһәр яныннан үтеп баручы Гозәер г-мнең хәле белән танышыгыз! Шәһәрнең өсте-аска килгәнен күреп, Гозәер г-м әйтте: "Кешеләр шәһәр белән бергә һәлак булганнар инде, боларны Аллаһ ничек тергезсен?" – дип. (Бу Куддус шәһәрендә Ягъкуб балалары яшәгән. Алар ислам динен бозганнар, анl
Wa 'Idh Qā la 'Ib rāhī mu Rab bi 'Ar inī Kayfa Tuĥyī A l-Mawtá Qā la 'Awalam Tu'umin Qā la Balá Wa Lakin Liyaţ ma'inn a Qalbī Qā la Fakh udh 'Arba`atan Mina A ţ -Ţayr i Faşurhunn a 'Ilayka Th umm a A j `al `Alá Kulli Jabalin Minhunn a Juz'ā an Th umm a A d `uhunn a Ya'tīnaka Sa`yāan Wa A `lam 'Ann a A l-Laha `Azī zun Ĥakī mun [2.260] Янә Ибраһим г-мнең: "Ий Раббым, миңа үлекне тергезеп күрсәт", – дигәнен игътибарга алыгыз! Аллаһ әйтте: "Ий Ибраһим! Әллә ышанмыйсыңмы Минем үлекләрне тергезергә көчем җиткәнлегенә?" Ибраһим г-м әйтте: "Ий Раббым, мин, әлбәттә, ышанам, ләкин мине якын күргәнлегең белән күңелемнең карарлануын телим". Аллаһ әйтте: "Ий Ибр&
Math alu A l-Ladh ī na Yun fiqū na 'Am wālahum Fī Sabī li A l-Lahi Kamath ali Ĥab batin 'An batat Sab `a Sanābila Fī Kulli Sun bulatin Miā 'atu Ĥab batin Wa A ll ā hu Yuđā`ifu Liman Yash ā 'u Wa A ll ā hu Wāsi`un `Alī mun [2.261] Аллаһ юлына биргән малның мисалы – бер бөртек орлык кеби, ул орлык үстерде җиде башак, һәр башакта йөзәр орлык. Аллаһ үзе теләгән бәндәсенә җиде йөздән дә арттырып бирер. Аллаһ киңлек иясе һәм барча нәрсәне белүче. مَثَلُ ا لَّذِي نَ يُن فِقُو نَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَن ْبَتَتْ سَب ْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُAl-Ladh ī na Yun fiqū na 'Am wālahum Fī Sabī li A l-Lahi Th umm a Lā Yutbi`ū na Mā 'An faqū Mann āan Wa Lā 'Adh áan Lahum 'Aj ruhum `In da Rab bihim Wa Lā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.262] Биргән садакаларның сәвабы күп мәртәбә арттырылачак, кешеләр Аллаһ юлына садака бирерләр, ләкин садакаларына миннәтне вә рәнҗетүне ияртмәсләр. Аларның әҗерләре Раббылары хозурында, аларга аңда курку һәм кайгы булмас. ا لَّذِي نَ يُن فِقُو نَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ ثُمّ َ لاَ يُتْبِعُو نَ
Qawlun Ma`rū fun Wa Magh firatun Kh ayrun Min Şadaqatin Yatba`uhā 'Adh áan Wa A ll ā hu Gh anī yun Ĥalī mun [2.263] Фәкыйрьләргә яки сораучыларга яхшы сүзләр әйтү һәм хата эшләре булса, гафу итү рәнҗетеп биргән садакага караганда яхшырак. Аллаһ сезнең үпкәләп яки рәнҗетеп биргән садакагызга мохтаҗ түгел, Ул бай һәм миһербанлы. قَوْل ٌ مَعْرُو ف ٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْر ٌ مِن ْ صَدَقَة ٍ يَتْبَعُهَا أَذى ً وَا ل لَّه
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū Lā Tub ţilū Şadaqātikum Bil-Mann i Wa A l-'Adh á Kā lladh ī Yun fiqu Mālahu R i'ā 'a A n -Nā si Wa Lā Yu'uminu Bil-Lahi Wa A l-Yawmi A l-'Ā kh ir i Famath aluhu Kamath ali Şafwā nin `Alayhi Turā bun Fa'aşābahu Wa A bilun Fatarakahu Şaldāan Lā Yaq dirū na `Alá Sh ay'in Mimm ā Kasabū Wa A ll ā hu Lā Yahdī A l-Qawma A l-Kāfir ī na [2.264] Ий мөэминнәр! биргән садакаларыгызны миннәт кылып яки рәнҗетеп биреп, сәвабын югалтмагыз! Рия белән биргән кешеләр – кәферләр кеби, алар Аллаһуга һәм ахирәт көненә ышанмыйлар, шулай да кешеләргә яхшы күренер өчен садака бирәләр. Рия белән яки рәнҗетү белән бирелгән садаканың мисалы – өстенә туфрак кунган шома таш
Wa Math alu A l-Ladh ī na Yun fiqū na 'Am wālahumu A b tigh ā 'a Marđāati A l-Lahi Wa Tath bītāan Min 'An fusihim Kamath ali Jann atin Birab watin 'Aşābahā Wa A bilun Fa'ā tat 'Ukulahā Đi`fayni Fa'in Lam Yuşib hā Wa A bilun Faţallun Wa A ll ā hu Bimā Ta`malū na Başī r un [2.265] Аллаһ ризалыгын өстәп, сәвабын өмет итеп һәм сәваб булачагына күңелдән нык ышанып, Аллаһ күрсәткән урыннарга садака бирүчеләрнең мисалы – эре яңгырлы явым яуган калку җирдәге тигез бакча кеби. Ул бакча башка бакчаларга караганда җимешне ике өлеш бирә. Әгәр ул бакчага эре яңгыр яумаса, вак яңгыр ява, һәрхәлдә яумый
'Ayawad du 'Aĥadukum 'An Takū na Lahu Jann atun Min Nakh ī lin Wa 'A`nā bin Taj r ī Min Taĥtihā A l-'Anhā ru Lahu Fīhā Min Kulli A th -Th amarā ti Wa 'Aşābahu A l-Kibaru Wa Lahu Dh urr īyatun Đu`afā 'u Fa'aşābahā 'I`şā run Fī hi Nā run Fāĥtaraqat Kadh ālika Yubayyinu A l-Lahu Lakumu A l-'Ā yā ti La`allakum Tatafakkarū na [2.266] Сезләрдән берәрегез яратырмы елгалар агып, хөрмә һәм йөзем җимешләре үсеп торган бакчаның булуын? Әлбәттә, яратырсыз. Шундый бакчаның хуҗасы картлыкка ирешеп, балалары үсеп җитмәгән – кечкенә булсалар, шул вакытта бу бакчаны утлы җил килеп көйдерсә, бакча хуҗасы яратырмы, шатланырмы? Әнә шулай Аллаһ сезгә аятьлә
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū 'An fiqū Min Ţayyibā ti Mā Kasab tum Wa Mimm ā 'Akh raj nā Lakum Mina A l-'Arđi Wa Lā Tayamm amū A l-Kh abīth a Minhu Tun fiqū na Wa Lastum Bi'ā kh idh ī hi 'Illā 'An Tugh miđū Fī hi Wa A `lamū 'Ann a A l-Laha Gh anī yun Ĥamī d un [2.267] Ий мөэминнәр! Кәсеп итеп тапкан малларыгыздан һәм Без сезнең өчен җирдән чыгарган уңышлардан яхшысын Аллаһ күрсәткән урыннарга бирегез! Әммә начар нәрсәләр аралаштырып бирмәгез. Шундый малны сезгә бирсәләр, әлбәттә, ул начар нәрсәне күзегезне йомып, чыраегызны сытып кына алыр идегез. Белегез, Аллаһ чиксез бай һ
Ash -Sh ayţā nu Ya`idukumu A l-Faq ra Wa Ya'murukum Bil-Faĥsh ā 'i Wa A ll ā hu Ya`idukum Magh firatan Minhu Wa Fađlāan Wa A ll ā hu Wāsi`un `Alī mun [2.268] Садака бирү лязем булганда шайтан күңелгә коткы салыр: "Малыңны кешегә бирсәң үзең ярлы булырсың", – дип. Дәхи фәхеш хәрам булган эшләргә өнди. Аллаһ сезгә гафу итүне һәм малыгызны яки дәрәҗәгезне арттыруны вәгъдә итә, тәүбә итеп төзәлсәгез. Коръән белән гамәл кылучыларга Аллаһ киңлек иясе һәм белеп эш кылучы. Yu'utī A l-Ĥikmata Man Yash ā 'u Wa Man Yu'uta A l-Ĥikmata Faqad 'Ū tiya Kh ayrāan Kath īrāan Wa Mā Yadh dh akkaru 'Illā 'Ū lū A l-'Albā b i [2.269] Киңлек иясе булган Аллаһ хикмәтне үзе теләгән бәндәсенә бирер, Аллаһудан берәүгә хикмәт бирелсә – ул кешегә бик күп яхшылыклар бирелде. "Хикмәт" – дигән сүзгә ислам диненең бөтен хөкемнәре керә. Коръән Кәрим белән һәрбер кеше вәгазьләнмәс, мәгәр саф гакыллы кешеләр генә вәгазьләнерләр. يُؤْتِي ا لْحِكْمَةَ مَ
Wa Mā 'An faq tum Min Nafaqatin 'Aw Nadh artum Min Nadh r in Fa'inn a A l-Laha Ya`lamuhu Wa Mā Lilžžālimī na Min 'An şā r in [2.270] Аллаһ күрсәткән урыннарга садака бирсәгез, яки фәкыйрьләргә берәр нәрсә бирергә нәзер әйткән булсагыз, аны, әлбәттә, Аллаһ белә. Садака бирмәүче яки малын хәрам урыннарга исраф итүче залимнәргә ахирәттә ярдәмче булмас. وَمَا أَن فَق ْتُم ْ مِن ْ نَفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُم ْ مِن ْ نَذْر ٍ فَإِنّ َ 'In Tub dū A ş-Şadaqā ti Fani`imm ā Hiya Wa 'In Tukh fūhā Wa Tu'utūhā A l-Fuqarā 'a Fahuwa Kh ayrun Lakum Wa Yukaffir u `An kum Min Sayyi'ā tikum Wa A ll ā hu Bimā Ta`malū na Kh abī r un [2.271] Әгәр садакаларыгызны күрсәтеп, әйтеп бирсәгез, ул күркәм эш. Әгәр яшертен бирсәгез, ул эш сезнең өчен тагын да яхшырак. Бу яхшылыкларыгызны Аллаһ гөнаһларыгызга кәффәрәт кылыр. Бит Аллаһ сезнең кылган яхшы эшләрегездән хәбәрдәр. إِن ْ تُب ْدُوا ا ل صَّدَقَا تِ فَنِعِمّ َا هِيَ وَإِن ْ تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا Laysa `Alayka Hudāhum Wa Lakinn a A l-Laha Yahdī Man Yash ā 'u Wa Mā Tun fiqū Min Kh ayr in Fali'an fusikum Wa Mā Tun fiqū na 'Illā A b tigh ā 'a Waj hi A l-Lahi Wa Mā Tun fiqū Min Kh ayr in Yuwaffa 'Ilaykum Wa 'An tum Lā Tužlamū na [2.272] Ий Мухәммәд г-м, кешеләрне һидәяткә салу синең эшең түгел, ләкин һидәяткә Аллаһ үзе теләгән кешене күндерер. Бер яхшы нәрсәне садака итеп бирсәгез, файдасы үзегезгәдер. Садакаларыгызны фәкать Аллаһ ризалыгы өчен генә бирсәгез, яхшы нәрсәләрдән садака бирсәгез, аның хаклары сезгә түләнер җәннәт нигъмәтләре белә
Lilfuqarā 'i A l-Ladh ī na 'Uĥşirū Fī Sabī li A l-Lahi Lā Yastaţī`ū na Đarbāan Fī A l-'Arđi Yaĥsabuhumu A l-Jāhilu 'Agh niyā 'a Mina A t-Ta`affufi Ta`r ifuhum Bisīmāhum Lā Yas'alū na A n -Nā sa 'Ilĥāfāan Wa Mā Tun fiqū Min Kh ayr in Fa'inn a A l-Laha Bihi `Alī mun [2.273] Садакаларыгызны янә Аллаһ юлында дингә хезмәт итү белән тоткарлыкта булган мохтаҗ галимнәргә бирегез! Чөнки аларның дөнья малын кәсеп итәргә вакытлары булмый. Ул мохтаҗ галимнәрнең хәлен белмәгән кешеләр аларны бай дип уйлыйлар, мохтаҗ булсалар да сораудан сакланганнары өчен. Сез аларны йөзләрендәге галәм|
Al-Ladh ī na Yun fiqū na 'Am wālahum Bil-Layli Wa A n -Nahā r i Sir rāan Wa `Alāniyatan Falahum 'Aj ruhum `In da Rab bihim Wa Lā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.274] Аллаһ күрсәткән урыннарга кичен дә, көндезен дә, күрсәтеп тә, күрсәтмичә дә садака бирүче мөэминнәргә Раббылары хозурында күп нигъмәтләр саклана. Аларга ахирәттә курку булмас һәм алар көенмәсләр. ا لَّذِي نَ يُن فِقُو نَ أَمْوَالَهُم ْ بِا ل لَّيْلِ وَا ل نّ َهَا ر ِ سِرّاAl-Ladh ī na Ya'kulū na A r-R ibā Lā Yaqūmū na 'Illā Kamā Yaqū mu A l-Ladh ī Yatakh ab baţuhu A sh -Sh ayţā nu Mina A l-Massi Dh ālika Bi'ann ahum Qālū 'Inn amā A l-Bay`u Mith lu A r-R ibā Wa 'Aĥalla A l-Lahu A l-Bay`a Wa Ĥarrama A r-R ibā Faman Jā 'ahu Maw`ižatun Min Rab bihi Fān tahá Falahu Mā Salafa Wa 'Am ruhu 'Ilá A l-Lahi Wa Man `Ā da Fa'ū lā 'ika 'Aşĥā bu A n -Nā r i Hum Fīhā Kh ālidū na [2.275] Риба ашаучылар, ягъни бурычка биреп торган өчен арттырып алучылар, каберләреннән, шайтан буып ташлаган кеше кеби, бик яман сурәттә кубарлар. Бу ґәзаб аларга тиешле булды, риба сәүдә кебек хәләл дигәннәре өчен. Аллаһ сәүдә эшләрен хәләл итте, риба эшләрен хәрам кылды. Берәү, рибаның хәрам икәнлеге белән Раббысыннан &
Yam ĥaqu A l-Lahu A r-R ibā Wa Yurbī A ş-Şadaqā ti Wa A ll ā hu Lā Yuĥib bu Kulla Kaffā r in 'Ath ī min [2.276] Аллаһ риба белән кергән малны һәлак итә, ә садакасы бирелгән малны арттырадыр. Рибаны хәләл диюче кәферне Аллаһ сөйми. يَمْحَقُ ا ل لَّهُ ا ل رِّبَا وَيُرْبِي ا ل صَّدَقَا تِ وَا ل لَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ كَفَّا رٍ أَثِي م ٍ
'Inn a A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Wa 'Aqāmū A ş-Şalāata Wa 'Ā taw A z-Zakāata Lahum 'Aj ruhum `In da Rab bihim Wa Lā Kh awfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanū na [2.277] Иман китереп изге гамәлләр кылучы, намазларын укып, зәкәтләрен бирүче мөэминнәрнең әҗере Раббылары хозурында. Аларга ахирәттә курку һәм көенү дә булмас. إِنّ َ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ وَأَقَامُوا ا ل صَّلاَةَ وَآتَوْا ا ل زَّكَا ةَ لَهُمْ أَج ْرُهُمْ عِن ْدَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَن Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū A ttaqū A l-Laha Wa Dh arū Mā Baqiya Mina A r-R ibā 'In Kun tum Mu'uminī na [2.278] Ий мөэминнәр, Аллаһудан куркыгыз, Аның хөкемнәрен бозудан сакланыгыз! Алырга сөйләшкән рибаларыгыз алынмый калган булса, рибаны хәрам кылган аять килгәннән соң, ул сөйләшкән рибаларыгызны алмагыз, Аллаһуга гөнаһкәр булудан сакланыгыз! Әгәр Коръән белән гамәл кылучы хак мөэмин булсагыз. يَا أَيُّهَا Fa'in Lam Taf`alū Fa'dh anū Biĥarbin Mina A l-Lahi Wa Rasūlihi Wa 'In Tub tum Falakum Ru'ū su 'Am wālikum Lā Tažlimū na Wa Lā Tužlamū na [2.279] Әгәр риба белән мал алудан туктамасагыз, ул вакытта яхшы белегез! Аллаһуның һәм рәсүлнең сезгә каршы сугышуларын үзегезгә лязем иткән буласыз. Арттырып алу өчен бурычка бирүчеләр әгәр тәүбә итсәгез, бурычка биргән малыгыз сезнеке, биргәнегез хәтле генә алыгыз. Бурычка биргән кеше арттырып алу белән золым итмәс
Wa 'In Kā na Dh ū `Usratin Fanažiratun 'Ilá Maysaratin Wa 'An Taşad daqū Kh ayrun Lakum 'In Kun tum Ta`lamū na [2.280] Әгәр сездән бурычка алган кешеләр бурычларын түли алмаслык фәкыйрь булсалар, бурычларын түләргә мал тапканнарына чаклы кичектерү сезгә лаземдыр. Әгәр бурычларын түләргә көче җитмәгән кешеләргә, бурычларын үзләренә садака кылсагыз, сезнең өчен бик тә хәерледер, әгәр белсәгез! وَإِن ْ كَا نَ ذُو عُسْرَة Wa A ttaqū Yawmāan Turja`ū na Fī hi 'Ilá A l-Lahi Th umm a Tuwaffá Kullu Nafsin Mā Kasabat Wa Hum Lā Yužlamū na [2.281] Хөкемгә Аллаһуга кайтачак дәһшәтле кыямәт көненнән куркыгыз! Ул көндә һәрбер кеше кәсеп иткән савабы һәм гөнаһы өчен тиешле җәзаны алыр. Ул көндә кешеләр савабларын киметеп яки гөнаһларын арттырып золым ителмәсләр. وَاتَّقُوا يَوْما ً تُرْجَعُو نَ فِي هِ إِلَى ا ل لَّهِ ثُمّ َ تُوَفَّى كُلُّ نَفْس ٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُو
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū 'Idh ā Tadāyan tum Bidaynin 'Ilá 'Ajalin Musamm áan Fāktubū hu Wa Līaktub Baynakum Kātibun Bil-`Ad li Wa Lā Ya'ba Kātibun 'An Yaktuba Kamā `Allamahu A l-Lahu Falyaktub Wa Līum lili A l-Ladh ī `Alayhi A l-Ĥaq qu Wa Līattaqi A l-Laha Rab bahu Wa Lā Yab kh as Minhu Sh ay'ā an Fa'in Kā na A l-Ladh ī `Alayhi A l-Ĥaq qu Safīhāan 'Aw Đa`īfāan 'Aw Lā Yastaţī `u 'An Yumilla Huwa Falyum lil Walīyuhu Bil-`Ad li Wa A stash /hidū Sh ahīdayni Min R ijālikum Fa'in Lam Yakūnā Rajulayni Farajulun Wa A m ra'atā ni Mimm an Tarđawna Mina A sh -Sh uhadā 'i 'An Tađilla 'Iĥdāhumā Fatudh akkir a 'Iĥdāhumā A l-'Ukh rá Wa Lā Ya'ba A sh -Sh uhadā 'u 'Idh ā Mā Du`ū Wa Lā Tas'amū 'An Taktubū hu Şagh īrāan 'Aw Kabīrāan 'Ilá 'Ajalihi Dh ālikum 'Aq saţu `In da A l-Lahi Wa 'Aq wamu Lilsh sh ahādati Wa 'Ad n á 'Allā Tartābū 'Illā 'An Takū na Tijāratan Ĥāđiratan Tudīrūnahā Baynakum Falaysa `Alaykum Junāĥun 'Allā Taktubūhā Wa 'Ash /hidū 'Idh ā Tabāya`tum Wa Lā Yuđā rra Kātibun Wa Lā Sh ahī dun Wa 'In Taf`alū Fa'inn ahu Fusū qun Bikum Wa A ttaqū A l-Laha Wa Yu`allimukumu A l-Lahu Wa A ll ā hu Bikulli Sh ay'in `Alī mun [2.282] Ий мөэминнәр! Көтәргә вакытын билгеләп бурычка мал бирсәгез, малны һәм вакытны языгыз! Бу эшләрне арагызда бер язучы гаделлек белән язсын! Яза белгән кеше язудан баш тартмасын, Аллаһ аңа язуны өйрәткәне өчен шөкер итеп язсын! Бурычка алып торучы да күпме алганлыгын һәм кайчан бирәчәген дөрес әйтеп яздырсын һәм ку
Wa 'In Kun tum `Alá Safar in Wa Lam Tjidū Kātibāan Far ihā nun Maq būđatun Fa'in 'Amina Ba`đukum Ba`đāan Falyu'uad di A l-Ladh ī A 'utumina 'Amānatahu Wa Līattaqi A l-Laha Rab bahu Wa Lā Taktumū A sh -Sh ahādata Wa Man Yaktum hā Fa'inn ahu 'Ā th imun Qalbuhu Wa A ll ā hu Bimā Ta`malū na `Alī mun [2.283] Әгәр сәфәрдә булып, язучы тапмасагыз ул вакытта бурычка алган кеше заклад бирсен, ягъни бурычын кайтарып биргәнче, берәр бәяле әйбер биреп торсын, әгәр бер-берегезгә ышанып язудан һәм закладтан башка бурычка бирсәгез, ул вакытта бурычка алган кеше инсаф белән бурычын иясенә тапшырсын һәм тәрбияче булган Аллаһу
Lillahi Mā Fī A s-Samāwā ti Wa Mā Fī A l-'Arđi Wa 'In Tub dū Mā Fī 'An fusikum 'Aw Tukh fū hu Yuĥāsib kum Bihi A l-Lahu Fayagh fir u Liman Yash ā 'u Wa Yu`adh dh ibu Man Yash ā 'u Wa A ll ā hu `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [2.284] Җирдәге вә күкләрдәге барлык нәрсә Аллаһуның мәхлукләре, Аллаһудан башкага гыйбадәт кылмагыз! Күңелләрегездәге яман уйларыгызны яшерсәгез дә, яшермәсәгез дә уйларыгыз белән Аллаһ сезне хөкем итәр. Аллаһ үзе теләгән мөэминне гафу итәр һәм үзе теләгән кешене гөнаһы өчен ґәзаб кылыр. Әлбәттә, Аллаһуның һәрнәрс
'Ā mana A r-Rasū lu Bimā 'Un zila 'Ilayhi Min Rab bihi Wa A l-Mu'uminū na Kullun 'Ā mana Bil-Lahi Wa Malā 'ikatihi Wa Kutubihi Wa Rusulihi Lā Nufarr iqu Bayna 'Aĥadin Min Rusulihi Wa Qālū Sami`nā Wa 'Aţa`nā Gh ufrānaka Rab banā Wa 'Ilayka A l-Maşī r u [2.285] Мухәммәд г-м Раббысыннан иңдерелгән Коръәннең һәр сүзенә ышанды һәм мөэминнәр дә ышандылар, алар һәммәсе Аллаһуга, Аның фәрештәләренә, китапларына, рәсүлләренә ышандылар, һәм: "Рәсүлләрнең берсен икенчесеннән аермыйбыз, барчасына да бертигез ышанабыз", – диделәр. Вә әйттеләр: "Без Аллаһ сүзләрен ишеттек һәм буй
Lā Yukallifu A l-Lahu Nafsāan 'Illā Wus`ahā Lahā Mā Kasabat Wa `Alayhā Mā A ktasabat Rab banā Lā Tu'uākh idh nā 'In Nasīnā 'Aw 'Akh ţa'nā Rab banā Wa Lā Taĥmil `Alaynā 'Işrāan Kamā Ĥamaltahu `Alá A l-Ladh ī na Min Qab linā Rab banā Wa Lā Tuĥamm ilnā Mā Lā Ţāqata Lanā Bihi Wa A `fu `Ann ā Wa A gh fir Lanā Wa A rĥam nā 'An ta Mawlānā Fān şurnā `Alá A l-Qawmi A l-Kāfir ī na [2.286] Аллаһу тәгалә һичкемгә көче җитмәгән эш белән көчләмәс, мәгәр көче җиткән эш белән көчләр. Берәү Аллаһуга буйсынып изге гамәлләр кылса, файдалы эшләрне генә эшләсә – файдасы үзенәдер, әгәр берәү Аллаһуга карышып гөнаһларны, явыз эшләрне кәсеп итсә – газабы үзенә. Аллаһуга итагать итүче мөэминнәр әйтәләр: "Ий Раббы