Wa 'Innahu Fī 'Ummi Al-Kitābi Ladaynā La`alīyun Ĥakīmun
َ043-004. Şübhəsiz ki, o, dərgahımızdakı əsl kitabda (lِvhi-məhfuzda) mِvcuddur. O, çox ucadır, çox hikmətlidir (yaxud ayələri baxımından çox mِhkəmdir).
َ043-005. Siz (Allaha şərik qoşmaqla) həddi aşan bir qِvmsünüz deyə, (sizi başlı-başına buraxıb) Qur´anı sizə təbliğ etməkdən vaz keçməliyikmi?! (Və ya: siz müşriksiniz deyə, sizi adam yerinə qoymayıb Qur´anla sizə ِyüd-nəsihət verməməliyikmi?!)
Fa'ahlaknā 'Ashadda Minhum Baţshāan Wa Mađá Mathalu Al-'Awwalīna
َ043-008. Biz onlardan (Məkkə müşriklərindən) daha qüvvətli olanları məhv etdik. Əvvəlkilərin başına gələnlər (Qur´anda neçə yerdə) nəql olunub keçmişdir (bu müşrikləri də belə bir cəza gِzləyir).
Wa La'in Sa'altahum Man Khalaqa As-Samāwāti Wa Al-'Arđa Layaqūlunna Khalaqahunna Al-`Azīzu Al-`Alīmu
َ043-009. Həqiqətən, əgər onlardan (Məkkə müşriklərindən): "Gِyləri və yeri kim yaratmışdır?" - deyə soruşsan, mütləq: "Onları yenilməz qüvvət sahibi olan, (hər şeyi) bilən (Allah) yaratmışdır!" - deyə cavab verəcəklər.
Wa Al-Ladhī Nazzala Mina As-Samā'i Mā'an Biqadarin Fa'ansharnā Bihi Baldatan ۚ Maytāan Kadhālika Tukhrajūna
َ043-011. O Allah ki, gِydən bir qədər (sizin ehtiyacınızı ِdəyə biləcək miqdarda) su endirdi. Biz onunla ِlü bir məmləkəti dirildirik. Siz də (qiyamət günü dirildilib qəbirlərinizdən) belə çıxardılacaqsınız!
َ043-013. Ona gِrə ki, onları minəsiniz, sonra minib oturduğunuz zaman Rəbbinizin ne´mətini yada salaraq deyəsiniz: "Bunları bizə ram edən Allah pakdır, müqəddəsdir! (Əgər Allahın kِməyi olmasaydı) bizim onlara gücümüz çatmazdı.
َ043-014. Həqiqətən, biz (ِləndən sonra) Rəbbimizin hüzuruna qayıdacağıq!"
وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ
Wa Ja`alū Lahu Min `Ibādihi Juz'āan ۚ 'Inna Al-'Insāna Lakafūrun Mubīnun
َ043-015. Amma (müşriklər mələklər Allahın qızlarıdır deyə) Ona ضz bəndələrindən ِvlad isnad etdilər. Həqiqətən, insan (Allahın ne´mətlərinə) açıq-aşkar naşükürdür!
Wa Ja`alū Al-Malā'ikata Al-Ladhīna Hum `Ibādu Ar-Raĥmāni 'Ināthāan ۚ 'Ashahidū Khalqahum ۚ Satuktabu Shahādatuhum Wa Yus'alūna
َ043-019. Onlar Rəhmanın qulları olan mələkləri dişi saydılar. Məgər onlar (mələklərin) yaradılışına şahidmi olmuşlar?! Onların bu şəhadəti (əməl dəftərlərinə) yazılacaq və (bu barədə) sorğu-sual olunacaqlar!
Wa Qālū Law Shā'a Ar-Raĥmānu Mā `Abadnāhum ۗ Mā Lahum Bidhālika Min `Ilmin ۖ 'In Hum 'Illā Yakhruşūna
َ043-020. Onlar dedilər: "Əgər Rəhman istəsəydi, biz onlara (mələklərə) ibadət etməzdik!" Onların (dedikləri sِzün həqiqətə nə qədər uyğun olması barədə) heç bir biliyi yoxdur. Onlar ancaq yalan danışarlar.
'Am 'Ātaynāhum Kitābāan Min Qablihi Fahum Bihi Mustamsikūna
َ043-021. Yoxsa onlara bundan (bu Qur´andan) əvvəl bir kitab vermişik və onlar (Allahdan başqasına ibadət etməyin mümkünlüyü barəsində) ona istinad edirlər?!
Wa Kadhalika Mā 'Arsalnā Min Qablika Fī Qaryatin Min Nadhīrin 'Illā Qāla Mutrafūhā 'Innā Wajadnā 'Ābā'anā `Alá 'Ummatin Wa 'Innā `Alá 'Āthārihim Muqtadūna
َ043-023. (Ya Rəsulum!) Biz səndən əvvəl hər hansı bir məmləkətə (Allahın əzabı ilə) qorxudan bir peyğəmbər gِndərdiksə, onun naz-ne´mət içində yaşayan bِyükləri (valıları) sadəcə olaraq: "Biz atalarımızı bir din üzərində gِrdük və biz də (təqlidlə) onların ardınca getməkdəyik!" - dedilər.
َ043-024. (Hər peyğəmbər ِz ümmətinə) belə dedi: "Əgər sizə atalarınızın sitayiş etdiyini gِrdüyünüz dindən daha doğrusunu gətirmiş olsam necə?!" Onlar: "Biz sizinlə gِndərilənləri (şəriəti, mِ´cüzələri) inkar edirik!" - deyə cavab verdilər.
َ043-027. Yalnız məni yoxdan yaradan (Allahdan) başqa! Şübhəsiz ki, O məni doğru yola müvəffəq edəcəkdir!"
إِلاَّ الَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّه ُُ سَيَهْدِينِ
Wa Ja`alahā Kalimatan Bāqiyatan Fī `Aqibihi La`allahum Yarji`ūna
َ043-028. (İbrahim) onu (la ilahə illallah kəlməsini) ِz nəsli arasında həmişəlik qalan bir sِz etdi. Bəlkə, (Məkkə müşrikləri bütpərəstlikdən əl çəkib babaları İbrahimin dininə) qayıdalar!
Bal Matta`tu Hā'uulā' Wa 'Ābā'ahum Ĥattá Jā'ahumu Al-Ĥaqqu Wa Rasūlun Mubīnun
َ043-029. Xeyr, Mən onlara da, atalarına da ِzlərinə haqq (Qur´an) və (həqiqəti, şəriət hِkmlərini) bəyan edən bir peyğəmbər gələnədək gün-güzəran verdim!
Wa Qālū Lawlā Nuzzila Hādhā Al-Qur'ānu `Alá Rajulin Mina Al-Qaryatayni `Ažīmin
َ043-031. Onlar dedilər: "Məgər bu Qur´an iki şəhərdən (Məkkədən və ya Taifdən) olan bِyük bir adama (ya Vəlid bin Müğirəyə, yaxud da ـrvə bin Məs´uda) nazil edilməli deyildimi?"
َ043-032. (Ya Rəsulum!) Məgər sənin Rəbbinin mərhəmətini (peyğəmbərliyini) onlarmı paylaşdırırlar?! Dünyada onların dolanacaqlarını (keçinəcəklərini) ِz aralarında Biz bِlüşdürdük. Bir-birlərinə iş gِrdürsünlər deyə, bə´zilərinin dərəcələrini digərlərindən üstün tutduq. Sənin Rəbbinin mərhəməti onların yığdıqlarından (dünya malından) daha yaxşıdır!
Wa Lawlā 'An Yakūna An-Nāsu 'Ummatan Wāĥidatan Laja`alnā Liman Yakfuru Bir-Raĥmani Libuyūtihim Suqufāan Min Fađđatin Wa Ma`ārija `Alayhā Yažharūna
َ043-033. Əgər insanların (müşriklərin cah-calal içində yaşadıqlarını gِrüb cahillikləri üzündən küfrdə birləşəcək) bir tək ümmət olmaq ehtimalı (təhlükəsi) olmasaydı, Rəhmanı inkar edənlərin (axirət əzabını daha da artırmaq məqsədilə) evlərinin tavanlarını və (damlarına) çıxdıqları nərdivanları gümüşdən edərdik.
Wa Zukhrufāan ۚ Wa 'In Kullu Dhālika Lammā Matā`u Al-Ĥayāati Ad-Dunyā Wa ۚ Al-'Ākhiratu `Inda Rabbika Lilmuttaqīna
َ043-035. Və (bunlardan əlavə onları) qızıl bəzəklər (içində qərq edərdik, yaxud həmin şeyləri qızıldan düzəldərdik). Həqiqətən, bütün bunlar fani dünya malıdır. Axirət (Cənnət) isə sənin Rəbbinin yanında ancaq Allahdan qorxub pis əməllərdən çəkinənlər üçündur!
َ043-038. Nəhayət, o, (qiyamət günü) hüzurumuza gəldikdə (ِz yanında olan yoldaşına) belə deyər: "Kaş ki, mənimlə sənin aranda şərqlə qərb arasındakı məsafə qədər uzaqlıq olaydı. Sən nə pis yolda imişsən!"
Wa 'Innahu Ladhikrun Laka Wa Liqawmika ۖ Wa Sawfa Tus'alūna
َ043-044. Şübhəsiz ki, o (Qur´an) sənin üçün və sənin qِvmün üçün şərəfdir (şərəfli bir xatırlama, ِyüd-nəsihətdir). Siz (qiyamət günü Allahın əmrlərinə dünyada necə əməl etdiyiniz barədə) mütləq sorğu-sual olunacaqsınız!
Wa As'al Man 'Arsalnā Min Qablika Min Rusulinā 'Aja`alnā Min Dūni Ar-Raĥmāni 'Ālihatan Yu`badūna
َ043-045. Səndən əvvəl gِndərdiyimiz peyğəmbərlərdən (onların ümmətlərinin alimlərindən və müxlis mِ´minlərindən) soruş: "Biz Rəhmandan başqa ibadət olunası tanrılarmı müəyyən etmişik?!"
Wa Mā Nurīhim Min 'Āyatin 'Illā Hiya 'Akbaru Min 'Ukhtihā ۖ Wa 'Akhadhnāhum Bil-`Adhābi La`allahum Yarji`ūna
َ043-048. Onlara bir-birindən bِyük olan mِ´cüzələr gِstərdik, onları əzabla yaxaladıq (cürbəcür müsibətlərə düçar etdik) ki, bəlkə, (haqq yola) qayıdalar!
َ043-049. Onlar dedilər: "Ey sehrbaz! (Dualarını qəbul edəcəyi barədə) səninlə olan əhdi hِrmətinə Rəbbinə bizdən ِtrü dua et (ki, bizi bəladan qurtarsın). Biz mütləq doğru yola gələcəyik!"
Wa Nādá Fir`awnu Fī Qawmihi Qāla Yā Qawmi 'Alaysa Lī Mulku Mişra Wa Hadhihi Al-'Anhāru Tajrī Min Taĥtī ۖ 'Afalā Tubşirūna
َ043-051. Fir´on ِz qِvmünə müraciət edib dedi: "Ey qِvmüm! Məgər Misir səltənəti, altımdan (saraylarımın altından) axıb gedən bu çaylar mənim deyilmi?! Məgər (mənim qüdrətimi) gِrmürsünüzmü?!
'Am 'Anā Khayrun Min Hādhā Al-Ladhī Huwa Mahīnun Wa Lā Yakādu Yubīnu
َ043-052. Yaxud mən (dili dolaşdığı, kəkələdiyi üçün) az qala (sِzünü belə) aydın deyə bilməyən bir zavallı (aciz) kimsədən daha yaxşı (daha üstün) deyiləmmi?!
َ043-053. (Əgər o, doğrudan da, peyğəmbərdirsə) onun üstünə qızıl bilərziklər atılmalı və onunla birlikdə bir-birinin ardınca (peyğəmbərliyini təsdiq edən) mələklər gəlməli deyildimi?!"
َ043-054. Beləliklə, (Fir´on) ِz qِvmünü yelbeyin (yüngül) yerinə qodu, onlar da ona itaət etdilər (anlamadılar ki, padşahlıq allahlığa dəlalət etməz və yoxsulluq da peyğəmbərliyə mane ola bilməz). Həqiqətən, onlar (Allahın itaətindən çıxmış) fasiq bir qِvm idilər!
َ043-056. Və onları sonradan gələnlərə misal və ibrət dərsi etdik.
فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفا ً وَمَثَلا ً لِلآخِرِينَ
Wa Lammā Đuriba Abnu Maryama Mathalāan 'Idhā Qawmuka Minhu Yaşiddūna
َ043-057. (Ya Rəsulum!) Məryəm oğlu (İsa) misal çəkilincə sənin qِvmün sevincdən güldü. (Müşriklərə xitabən: "Siz və Allahdan başqa ibadət etdikləriniz Cəhənnəmdə yanacaq odunsunuz!" ayəsi nazil olduqda, onlar ِz cahillikləri üzündən: "Yəhudilər ـzeyrə, xaçpərəstlər İsaya, Bəni Məlih qəbiləsi mələklərə ibadət edirlər. Əgər bu tanrıların hamısı cəhənnəm odunda yanacaqsa, biz də ِz bütlərimizin odda yanmasına razıyıq!" - deyə sevindilər).
Wa Qālū 'A'ālihatunā Khayrun 'Am Huwa ۚ Mā Đarabūhu Laka 'Illā Jadalāan ۚ Bal Hum Qawmun Khaşimūna
َ043-058. Onlar dedilər: "Bizim tanrılarımız yaxşıdır, yoxsa o (İsa)?!" Onlar bunu sənə yalnız (səninlə) mübahisə etmək (çənə-boğaz olmaq) xatirinə dedilər. Şübhəsiz ki, onlar hِcətləşən (çənə-boğaz olan) bir qِvmdürlər!
'In Huwa 'Illā `Abdun 'An`amnā `Alayhi Wa Ja`alnāhu Mathalāan Libanī 'Isrā'īla
َ043-059. O (Məryəm oğlu İsa) ancaq ne´mət (peyğəmbərlik) verdiyimiz və (Allahın qüdrəti ilə atasız yaradıldığı üçün) İsrail oğullarına ِrnək (ibrət) etdiyimiz bir bəndədir.
Wa Lammā Jā'a `Īsá Bil-Bayyināti Qāla Qad Ji'tukum Bil-Ĥikmati Wa Li'abayyina Lakum Ba`đa Al-Ladhī Takhtalifūna Fīhi Fa ۖ Attaqū Al-Laha Wa 'Aţī`ūni
َ043-063. İsa açıq-aşkar mِ´cüzələrlə gəldiyi zaman dedi: "Həqiqətən, mən sizə hikmət gətirmişəm, həm də ixtilafda olduğunuz bə´zi şeyləri (Tِvratdakı bir sıra dini hِkmləri) izah etmək üçün gəlmişəm. Allahdan qorxun və mənə itaət edin!
Fākhtalafa Al-'Aĥzābu Min Baynihim ۖ Fawaylun Lilladhīna Žalamū Min `Adhābi Yawmin 'Alīmin
َ043-065. Amma onların içərisindən çıxan firqələr arasında ixtilaf düşdü (xaçpərəstlər: "İsa Allahın oğludur!" - dedilər, yəhudilər isə onun peyğəmbərliyini büsbütün inkar etdilər). Acı bir günün (qiyamət gününün) əzabından vay o zülm edənlərin halına!
Yuţāfu `Alayhim Bişiĥāfin MinDhahabin Wa 'Akwābin ۖ Wa Fīhā Mā Tashtahīhi Al-'Anfusu Wa Taladhdhu Al-'A`yunu ۖ Wa 'Antum Fīhā Khālidūna
َ043-071. (Cənnətdə) onlar üçün qızıl teştlər və qədəhlər içində (yemək-içmək) dolandırılacaqdır. Orada onların ürəkləri istəyən və gِzlərini oxşayan hər şey olacaqdır. Siz orada əbədi qalacaqsınız!
َ043-077. Onlar (Cəhənnəmin gِzətçisi Malikə) müraciət edib deyəcəklər: "Ey Malik! Qoy Rəbbin bizi ِldürsün (bu əzabdan qurtaraq)! O isə (min ildən sonra onlara): "Siz (həmişəlik burada) qalacaqsınız!" - deyə cavab verəcəkdir!
َ043-079. Yoxsa onlar (Peyğəmbərə hiylə qurmaqla) düzgün iş gِrmüşdülər?! Elə isə Biz də (onlara əzab verməklə) düzgün iş gِrürük!
أَمْ أَبْرَمُوا أَمْرا ً فَإِنَّا مُبْرِمُونَ
'Am Yaĥsabūna 'Annā Lā Nasma`u Sirrahum Wa Najwāhum ۚ Balá Wa Rusulunā Ladayhim Yaktubūna
َ043-080. Yoxsa onlar elə güman edirlər ki, Biz onların pıçıltılarını və xəlvəti danışıqlarını eşitmirik?! Xeyr, yanlarında olan elçilərimiz (onların bütün aşkar və gizli sِhbətlərini) yazırlar!
Fadharhum Yakhūđū Wa Yal`abū Ĥattá Yulāqū Yawmahumu Al-Ladhī Yū`adūna
َ043-083. (Ya Peyğəmbər!) Qoy onlar və´d olunduqları günə (qiyamət gününə) qovuşana qədər (bihudə işlərə) qurşanaraq (dünyada ِzləri üçün) oynayıb əylənsinlər!
Wa Tabāraka Al-Ladhī Lahu Mulku As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Wa Mā Baynahumā Wa `Indahu `Ilmu As-Sā`ati Wa 'Ilayhi Turja`ūna
َ043-085. Gِylərin və yerin, onların arasındakı hər şeyin ixtiyarı əlində olan (Allah) nə qədər ucadır (nə qədər uludur)! O saatı (qiyamətin nə vaxt qopacağını) bilmək Ona məxsusdur. Siz (ِləndən sonra) Onun hüzuruna qaytarılıb gətiriləcəksiniz!
Wa Lā Yamliku Al-Ladhīna Yad`ūna Min Dūnihi Ash-Shafā`ata 'Illā ManShahida Bil-Ĥaqqi Wa Hum Ya`lamūna
َ043-086. (Müşriklərin) Ondan qeyri ibadət etdikləri (Allah yanında heç bir kəs üçün) şəfaət edə bilməzlər. Ancaq haqqa şəhadət verənlər (dildə və ürəkdə "la ilahə illallah" deyənlər) müstəsnadır. Onlar (dediklərinin haqq olduğunu) bilirlər. (Məhz belələri Allahın izni ilə şəfaət edə bilmək şərəfinə nail olacaqlar).
Wa La'in Sa'altahum Man Khalaqahum Layaqūlunna Al-Lahu ۖ Fa'anná Yu'ufakūna
َ043-087. And olsun ki, əgər onlardan ِzlərini kimin yaratdığını soruşsan, mütləq: "Allah!" - deyə cavab verəcəklər! Elə isə (haqdan) necə dِndərilirlər?
َ043-089. (Ya Peyğəmbər!) Onlardan üz çevir və (arada düşmənçilik, kin-küdurət olmasın deyə, rastlaşdıqda) "Salam!" de. Onlar (küfrləri üzündən başlarına nə gələcəyini) mütləq biləcəklər!