َ038-001. Sad! (Şanlı-şərəfli) ِyüd-nəsihətlə dolu Qur´ana and olsun!
صَاد وَالْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ
Bali Al-Ladhīna Kafarū Fī `Izzatin Wa Shiqāqin
َ038-002. (Məkkə kafirlərinin iman gətirməmələri heç də, onların dediyi kimi, şəkk-şübhə üzündən deyildir). Doğrusu, o kafirlər qürur və nifaq içindədirlər. (İman gətirməyi ِzlərinə sığışdırmır. Muhəmməd əleyhissəlama qarşı çıxıb onunla ədavət aparırlar).
بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي عِزَّة ٍ وَشِقَاق ٍ
Kam 'Ahlaknā Min Qablihim Min Qarnin Fanādaw Walāta Ĥīna Manāşin
َ038-003. Biz onlardan əvvəl neçə-neçə nəsilləri məhv etdik. Onlar fəryad edib kِmək diləyirdilər, lakin artıq (əzabdan) qaçıb can qurtarmaq vaxtı deyildi.
Wa `Ajibū 'An Jā'ahum Mundhirun Minhum ۖ Wa Qāla Al-Kāfirūna Hādhā Sāĥirun Kadhdhābun
َ038-004. Onlar ِz içərilərindən ِzlərinə (Allahın əzabı ilə) qorxudan bir peyğəmbər gəlməsinə təəccüb etdilər və kafirlər belə dedilər: "Bu, yalançı bir sehrbazdır!
Wa Anţalaqa Al-Mala'u Minhum 'Ani Amshū Wa Aşbirū `Alá 'Ālihatikum ۖ 'Inna Hādhā Lashay'un Yurādu
َ038-006. Onların ə´yanları (toplandıqları məclisdən) çıxıb gedərək (bir-birinə) belə dedilər: "Gedin ِz tanrılarınıza (ibadətdə) mِhkəm (səbatlı) olun. (Bizdən) istənilən şey budur (tِvhiddir).
'A'uunzila `Alayhi Adh-Dhikru Min Bayninā ۚ Bal Hum Fī Shakkin MinDhikrī ۖ Bal Lammā Yadhūqū `Adhābi
َ038-008. Məgər Qur´an aramızdan onamı nazil olmuşdur?! (Halbuki o, yaşca bizdən kiçik, ِzü də kasıbdır)". Doğrusu, onlar Mənim Qur´anım barədə şəkk-şübhə içindədirlər. Doğrusu, onlar hələ Mənim əzabımı dadmamışlar!
'Am Lahum Mulku As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Wa Mā Baynahumā ۖ Falyartaqū Fī Al-'Asbābi
َ038-010. Yaxud gِylərin, yerin və onların arasında olan hər şeyin ixtiyarı onların əlindədir?! Elə isə qoy iplərdən yapışıb (gِyə) qalxsınlar! (Kainatın hِkmünü ِz əllərinə alıb onu idarə etsinlər. İstədiklərinə peyğəmbərlik verib ona vəhy gِndərsinlər!)
َ038-011. Onlar (müşriklər) burada (yaxın zamanlarda baş verəcək Bədr vuruşunda, yaxud Məkkənin fəthində) müxtəlif firqələrdən ibarət məğlubiyyətə uğrayacaq bir ordudurlar.
جُند ٌ مَا هُنَالِكَ مَهْزُوم ٌ مِنَ الأَحْزَابِ
Kadhdhabat Qablahum Qawmu Nūĥin Wa `Ādun Wa Fir`awnu Dhū Al-'Awtādi
َ038-012. Onlardan əvvəl Nuh qِvmü, Ad və sarsılmaz səltənət (mِhtəşəm binalar və ya hündür qayalar, dar ağacları) sahibi Fir´an da (peyğəmbərləri) təkzib etmişdi.
Wa Mā Yanžuru Hā'uulā' 'Illā Şayĥatan Wāĥidatan Mā Lahā Min Fawāqin
َ038-015. Bunlar (Məkkə müşrikləri) yalnız bir dəhşətli (tükürpədici) səsə (İsrafilin suru bircə dəfə üfürməsinə) bənddirlər. (Surun çalınması vaxtı gəlib çatdıqda isə) o, bir an belə gecikməz!
Wa Qālū Rabbanā `Ajjil Lanā Qiţţanā Qabla Yawmi Al-Ĥisābi
َ038-016. Onlar (istehza ilə): "Ey Rəbbimiz! Tez ol, bizim payımızı (əməl dəftərimizi, yaxud xeyirdən, şərdən payımıza nə düşəcəksə) haqq-hesab (qiyamət) günü gəlməmişdən əvvəl ver!" - dedilər.
َ038-017. (Ya Peyğəmbər!) Onların dediklərinə səbr et və qüvvətli bəndəmiz Davudu yadına sal! اünki o, daim Allaha sığınan bir kimsə idi. (Davud bِyük qüdrət, mِhtəşəm səltənət sahibi olmasına baxmayaraq günaşırı oruc tutar, gecələri durub namaz qılar, dünya malına, naz-ne´mətinə aludə olmayıb yalnız Allah rizasını qazanmaq diləyərdi).
Wa Shadadnā Mulkahu Wa 'Ātaynāhu Al-Ĥikmata Wa Faşla Al-Khiţābi
َ038-020. Biz onun mülkünü (səltənətini) mِhkəmləndirmiş, ona hikmət (peyğəmbərlik) və (haqla batili ayırd edib) düzgün hِkm vermək qabiliyyəti bəxş etmişdik. (Davud çox müşkül məsələləri asanlıqla həll edər, ədalətli hِkm çıxarardı).
Wa Hal 'Atāka Naba'u Al-Khaşmi 'Idh Tasawwarū Al-Miĥrāba
َ038-021. (Ya Peyğəmbər!) Sənə (Davudun padşahlığı vaxtı) dava edənlərin xəbəri gəlib çatdımı? O zaman onlar (Davuda məxsus) mə´bədə (ibadət vaxtı ora daxil olmaq qadağan edildiyi üçün) divardan aşıb gəlmişdilər.
َ038-022. Onlar Davudun yanına gəlikdə (Davud) onlardan (mə´bədə qapıdan deyil, divardan aşıb daxil olduqları üçün) qorxdu. Onlar dedilər: "Qorxma, biz bir-birimizə haqsızlıq etmiş iki iddiaçıyıq. Aramızda ədalətlə hِkm et, haqqı tapdalama (heç birimizin tərəfini saxlama) və bizə doğru yolu gِstər!"
'Inna Hādhā 'Akhī Lahu Tis`un Wa Tis`ūna Na`jatan Wa Liya Na`jatun Wāĥidatun Faqāla 'Akfilnīhā Wa `Azzanī Fī Al-Khiţābi
َ038-023. (Onlardan biri dedi: ) "Bu mənim (din) qardaşımdır. Onun doxsan doqquz dişi qoyunu, mənim isə bircə dişi qoyunum vardır (yaxud onun doxsan doqquz zِvcəsi, mənim isə bircə zِvcəm var). Belə bir vəziyyətdə: "Onu mənə ver! (Məni ona sahib et!)" - dedi və (dildən pərgar olduğu üçün) mübahisədə məni məğlub etdi".
Qāla Laqad Žalamaka Bisu'uāli Na`jatika 'Ilá Ni`ājihi ۖ Wa 'Inna Kathīrāan Mina Al-Khulaţā'i Layabghī Ba`đuhum `Alá Ba`đin 'Illā Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti Wa Qalīlun Mā Hum ۗ Wa Žanna Dāwūdu 'Annamā Fatannāhu Fāstaghfara Rabbahu Wa Kharra Rāki`āan Wa 'Anāba
َ038-024. (Bu sِzləri eşidən Davud o biri iddiaçı ağzını açmağa macal tapmamış) dedi: "O sənin bircə qoyununu ِz qoyunlarına qatmaq istəməklə, şübhəsiz ki, sənə zülm etmişdir. Doğrudan da, şəriklərin çoxu bir-birinə haqsızlıq edər. Yalnız iman gətirib yaxşı işlər gِrənlərdən savayı! Onlar da (təəssüf ki) çox azdırlar!" (İddiaçılar bir-birinə baxıb güldükdən, yaxud çıxıb getdikdən sonra) Davud (bu işdən şübhəyə düşərək) Bizim onu imtahana çəkdiyimizi güman etdi. O dərhal Rəbbindən ِz bağışlanmasını dilədi və dizi üstə düşüb səcdəyə qapanaraq tِvbə etdi.
Faghafarnā Lahu Dhālika ۖ Wa 'Inna Lahu `Indanā Lazulfá Wa Ĥusna Ma'ābin
َ038-025. Biz bunu (o biri iddiaçını dinləməyərək onu zülmkar adlandırmasını və ya belə bir səhv zənnə düşməsini) ona bağışladıq. Həqiqətən, o, (qiyamət günü) dərgahımıza yaxın olacaq və onun qayıdıb gələcəyi yer də gِzəl olacaqdır (yaxud onu dünyada çoxlu ne´mət, axirətdə isə gِzəl sığınacaq - Cənnət gِzləyir).
َ038-026. Ya Davud! Biz səni yer üzündə xəlifə (və ya əvvəlki peyğəmbərlərə xələf) etdik. Buna gِrə də insanlar arasında ədalətlə hِkm et, nəfsdən gələn istəklərə uyma, yoxsa onlar səni Allah yolundan sapdırar. Şübhəsiz ki, Allah yolundan sapanları haqq-hesab gününü unutduqları üçün şiddətli bir əzab gِzləyir!
Wa Mā Khalaqnā As-Samā'a Wa Al-'Arđa Wa Mā Baynahumā Bāţilāan ۚ Dhālika Žannu Al-Ladhīna Kafarū ۚ Fawaylun Lilladhīna Kafarū Mina An-Nāri
َ038-027. Biz gِyü, yeri və onların arasında olanları (bütün məxluqatı) boş-boşuna yaratmadıq. Bu, kafirlərin zənnidir. Vay cəhənnəm odunda yanacaq kafirlərin halına!
َ038-028. Yoxsa Biz iman gətirib yaxşı işlər gِrənləri yer üzündə fitnə-fəsad tِrədənlərlə eyni tutacağıq?! Yaxud Allahdan qorxub pis əməllərdən çəkinənləri günahkarlara tay edəcəyik?!
Kitābun 'Anzalnāhu 'Ilayka Mubārakun Liyaddabbarū 'Āyātihi Wa Liyatadhakkara 'Ūlū Al-'Albābi
َ038-029. (Ya Peyğəmbər! Bu Qur´an) sənə nazil etdiyimiz mübarək (xeyir-bərəkətli) bir Kitabdır ki, (insanlar) onun ayələrini düşünüb dərk etsinlər və ağıl sahibləri də (ondan) ibrət alsınlar!
َ038-032. O dedi: "Mən gِzəlliyi (bu atları) Rəbbimin zikrindən (Tِvratdan) dolayı sevirəm (çünki Allahın dinini qüvvətləndirmək üçün bir cihad vasitəsi kimi onların tə´rifi Tِvratda mِvcuddur). Nəhayət, (o atlar Süleymanın gِzündən) qeyb olub gizləndi. (Və ya: bu atlara olan məhəbbəti məni Rəbbimin zikrindən yayındırdı. O qədər onlara tamaşa etdim ki, ikindi namazı qıla bilmədim)".
Ruddūhā `Alayya ۖ Faţafiqa Masĥāan Bis-Sūqi Wa Al-'A`nāqi
َ038-033. (Süleyman dedi: ) "Onları (atları) mənə qaytarın!" (Atlar qaytarılıb gətirildikdən sonra) onların qıçlarını və boyunlarını sığallamağa başladı. (Yaxud onu ibadətdən yayındırdıqları üçün onları qurban kəsib fəqir-füqəraya payladı).
Wa Laqad Fatannā Sulaymāna Wa 'Alqaynā `Alá Kursīyihi JasadāanThumma 'Anāba
َ038-034. And olsun ki, Biz Süleymanı (etdiyi bir xəta üzündən) imtahana çəkdik. Taxtının üstünə (ruhsuz) bir cəsəd atdıq (və ya: taxtının üstünə bir cin oturtduq). Sonra o (peşman olub tِvbə etdi və yenidən ِz mülkünə, ِz taxtına) qayıtdı.
Qāla Rabbi Aghfir Lī Wa Hab Lī Mulkāan Lā Yanbaghī Li'ĥadin Min Ba`dī ۖ 'Innaka 'Anta Al-Wahhābu
َ038-035. (Süleyman dua edib) dedi: "Ey Rəbbim! Məni bağışla və mənə elə bir mülk (səltənət) ver ki, məndən sonra (o cürəsinə) heç kəs nail ola bilməsin. Həqiqətən, Sən bِyük ehsan (kərəm) sahibisən! (Allah Süleymanın duasını qəbul buyurdu. Ona həm peyğəmbərlik, həm də padşahlıq əta etdi).
َ038-039. (Və ona belə buyurduq: ) "Bu Bizim ehsanımızdır, (ondan kimə istəsən) ver, yaxud (saxlayıb) vermə! O, saysız-hesabsızdır (səndən bu ne´mətlər barəsində haqq-hesab tələb olunmayacaqdır)".
َ038-040. Həqiqətən, o, (qiyamət günü) dərgahımıza yaxın olacaq və onun qayıdıb gələcəyi yer də gِzəl olacaqdır (yaxud onun üçün dünyada çoxlu ne´mət, axirətdə isə gِzəl sığınacaq - Cənnət vardır).
Arkuđ Birijlika ۖ Hādhā Mughtasalun Bāridun Wa Sharābun
َ038-042. (Ona belə buyurduq: ) "Ayağınla (yerə) vur! Bu, (yerdən çıxan bulaq) yuyunacaq və içiləcək sərin (sudur)!" (Əyyub o su ilə qüsl edib ondan içən kimi bütün xəstəlikləri getdi).
Wa Khudh Biyadika Đighthāan Fāđrib Bihi Wa Lā Taĥnath ۗ 'Innā Wa Jadnāhu Şābirāan ۚ Ni`ma Al-`Abdu ۖ 'Innahu 'Awwābun
َ038-044. (Əyyub xəstə olduğu zaman ِvrəti bir iş dalınca harasa getmiş, yubanıb çox gec gəlmişdi. Bundan hirslənən Əyyub sağaldıqdan sonra ona yüz çubuq vuracağına and içmişdi. Əyyubun ِz andına əməl etməsi, həm də zِvcəsinin cəsasının yüngülləşdirilməsi üçün ona belə buyurduq: ) "Əlinə (yüz yaş və ya quru çubuqdan ibarət) bir dəstə gِtür və onunla (ِvrətini) vur. Andını pozma. Biz onu (müsibətlərə) səbr edən gِrdük. Nə gِzəl bəndə! O, (daim Allaha) sığınan bir kimsə idi.
َ038-046. Biz yurdu (axirət yurdunu) anmaq xislətini onlara məxsus elədik. (Onlar naz-ne´mətə, şan-şِhrətə uymayıb ِmürlərini Allaha ibadət və itaət içində keçirdər, dünyalarından daha çox axirətləri haqında düşünərdilər).
Hādhā Dhikrun ۚ Wa 'Inna Lilmuttaqīna Laĥusna Ma'ābin
َ038-049. Bu, (onları tə´riflə, minnətdarlıqla) yada salmaqdır (yaxud bu Qur´an sənin ِzün və ümmətin üçün bir ِyüd-nəsihətdir). Allahdan qorxub pis əməllərdən çəkinənləri gِzəl bir qayıdış yeri (Cənnət) gِzləyir!
َ038-059. (Mələklər kafirlərin dünyadakı başçılarına onlara tabe olanları gِstərib deyəcəklər: ) "Bu sizinlə birlikdə (Cəhənnəmə) daxil olan dəstədir. (Başçılar deyəcəklər: ) "Onlar rahatlıq üzü gِrməsinlər! (Onlara salam olmasın!) Onlar Cəhənnəmə daxil olanlardır!"
َ038-060. (Tabe olanlar da ِz başçılarına) belə deyəcəklər: "Xeyr, siz elə ِzünüz rahatlıq üzü gِrməyəsiniz! (Sizin ِzünüzə salam olmasın!) Bunu bizim üçün siz hazırladınız (bu əzaba, küfrə bizi siz uğratdınız). Bir baxın (bu Cəhənnəm) necə də pis məskəndir!
َ038-064. Şübhəsiz ki, bu - cəhənnəm əhlinin bir-biri ilə bu cür çəkişməsi (çənə-boğaz olması) bir həqiqətdir!
إِنَّ ذَلِكَ لَحَقّ ٌ تَخَاصُمُ أَهْلِ النَّارِ
Qul 'Innamā 'Anā Mundhirun ۖ Wa Mā Min 'Ilahin 'Illā Al-Lahu Al-Wāĥidu Al-Qahhāru
َ038-065. (Ya Rəsulum!) De: "Mən yalnız (sizi Allahın əzabı ilə) qorxudan bir peyğəmbərəm. Bir olan, (hər şeyi) qəhr edən Allahdan başqa heç bir tanrı yoxdur!
Fa'idhā Sawwaytuhu Wa Nafakhtu Fīhi Min Rūĥī Faqa`ū Lahu Sājidīna
َ038-072. Mən onu tamamlayıb (insan şəklinə salıb) ضz ruhumdan (ضzümün yaratdığı ruhdan) üfürən (can verən) kimi ona (hِrmət əlaməti olaraq) səcdə edin!"
Qul Mā 'As'alukum `Alayhi Min 'Ajrin Wa Mā 'Anā Mina Al-Mutakallifīna
َ038-086. (Ya Peyğəmbər!) De: "Mən buna (risaləti, Allahın hِkmlərini təbliğ etməyə) gِrə sizdən heç bir əcr (mükafat) istəmirəm. Və mən ِzümdən bir şey uydurub deyənlərdən də deyiləm! (Allahdan mənə nə vəhy olunursa, yalnız onu sizə çatdırıram. Bu Qur´an mənim sِzüm deyil, Allah kəlamıdır!)