2) Sūrat Al-Baqarah

 Printed format

surah &surah &2) سُورَة البَقَرَه

<
'Alif-Lām-Mīm َ002-001. Əlif, Lam, Mim. أَلِف-لَام-مِيم
Dhālika Al-Kitābu Lā Rayba  ۛ  Fīhi  ۛ  Hudáan Lilmuttaqīna َ002-002. Bu, (Allah tərəfindən nazil edilməsinə, haqdan gəlməsinə) heç bir şəkk-şübhə olmayan, müttəqilərə(Allahdan qorxanlara, pis əməllərdən çəkinənlərə) doğru yol gِstərən Kitabdır. ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ  ۛ  فِيه ِِ  ۛ  هُدى ً لِلْمُتَّقِينَ
Al-Ladhīna Yu'uminūna Bil-Ghaybi Wa Yuqīmūna Aş-Şalāata Wa Mimmā Razaqnāhum Yunfiqūna َ002-003. O kəslərki, qeybə (Allaha, mələklərə, qiyamətə, qəza və qədərə) inanır, (lazımınca) namaz qılır və onlara verdiyimiz ruzidən (ailələrinə, qohum-qonşularına və digər haqq sahiblərinə) sərf edirlər. الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ
Wa Al-Ladhīna Yu'uminūna Bimā 'Unzila 'Ilayka Wa Mā 'Unzila Min Qablika Wa Bil-'Ākhirati Hum Yūqinūna َ002-004. O kəslərki, sənə gِndərilənə (Qur´ana) və səndən əvvəl gِndərilənlərə (Tِvrat, İncil, Zəbur və s.) iman gətirir və axirətə də şəksiz inanırlar, وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ
'Ūlā'ika `Alá Hudáan Min Rabbihim  ۖ  Wa 'Ūlā'ika Humu Al-Mufliĥūna َ002-005. Məhz onlar ِz Rəbbi tərəfindən (gِstərilmiş) doğru yoldadırlar. Nicat tapanlar (axirət əzabından qurtarıb Cənnətə qovuşanlar) da onlardır. أُوْلَائِكَ عَلَى هُدى ً مِنْ رَبِّهِمْ  ۖ  وَأُوْلَائِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
'Inna Al-Ladhīna Kafarū Sawā'un `Alayhim 'A 'Andhartahum 'Am Lam Tundhirhum Lā Yu'uminūna َ002-006. (Ya Rəsulum!) Həqiqətən, kafirləri əzabla qorxutsan da, qorxutmasan da, onlar üçün birdir, iman gətirməzlər. إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ
Khatama Al-Lahu `Alá Qulūbihim Wa `Alá Sam`ihim  ۖ  Wa `Alá 'Abşārihim Ghishāwatun  ۖ  Wa Lahum `Adhābun `Ažīmun َ002-007. Allah onların ürəyinə və qulağına mِhür vurmuşdur. Gِzlərində də pərdə vardır. Onları bِyük bir əzab gِzləyir! خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ  ۖ  وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَة ٌ  ۖ  وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيم ٌ
Wa Mina An-Nāsi Man Yaqūlu 'Āmannā Bil-Lahi Wa Bil-Yawmi Al-'Ākhiri Wa Mā Hum Bimu'uminīna َ002-008. İnsanlar içərisində elələri də vardır ki, iman gətirmədikləri halda: "Biz Allaha və qiyamət gününə iman gətirdik", -deyirlər. وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ
Yukhādi`ūna Al-Laha Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Wa Mā Yakhda`ūna 'Illā 'Anfusahum Wa Mā Yash`urūna َ002-009. Onlar elə güman edirlər ki, (qəlblərində olan küfrü gizlətməklə) Allahı və mِ´minləri aldadırlar. Bilmirlər ki, əslində ancaq ِzlərini aldadırlar. يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلاّ أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ
Fī Qulūbihim Marađun Fazādahumu Al-Lahu Marađāan  ۖ  Wa Lahum `Adhābun 'Alīmun Bimā Kānū Yakdhibūna َ002-010. Onlar ürəyində mərəz (nifaq və həsəd mərəzi) var. Allah onların (şəkk, kin və nifiq) mərəzini daha da artırar. Yalan dedikləri üçün onlar şiddətli bir əzaba düçar olacaqlar! فِي قُلُوبِهِمْ مَرَض ٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضا ً  ۖ  وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيم ٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ
Wa 'Idhā Qīla Lahum Lā Tufsidū Fī Al-'Arđi Qālū 'Innamā Naĥnu Muşliĥūna َ002-011. Onlara: "Yer üzündə (küfr və günah işlədərək, mِ´minləri aldadaraq) fəsad tِrətməyin!"-dedikdə: "Bizim işimiz ancaq yaxşılıq etməkdir", -deyə cavab verirlər. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لاَ تُفْسِدُوا فِي الأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ
'Alā 'Innahum Humu Al-Mufsidūna Wa Lakin Lā Yash`urūna َ002-012. Bilin ki, onlar fəsad tِrədəndirlər, lakin (bunu) dərk etmirlər. أَلاَ إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَكِنْ لاَ يَشْعُرُونَ
Wa 'Idhā Qīla Lahum 'Āminū Kamā 'Āmana An-Nāsu Qālū 'Anu'uminu Kamā 'Āmana As-Sufahā'u  ۗ  'Alā 'Innahum Humu As-Sufahā'u Wa Lakin Lā Ya`lamūna َ002-013. Onlara: "Başqaları (mühacir və ənsar) iman gətirdikləri kimi siz də iman gətirin!" -deyildiyi zaman (ِz aralarında): "Biz də səfehlər (ağılsızlar) kimi iman gətirək?" -deyə cavab verirlər. (Ey mِ´minlər!) Agah olun ki, səfeh onların ِzləridir, lakin (bunu) bilmirlər. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ  ۗ  أَلاَ إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لاَ يَعْلَمُونَ
Wa 'Idhā Laqū Al-Ladhīna 'Āmanū Qālū 'Āmannā Wa 'Idhā Khalaw 'Ilá Shayāţīnihim Qālū 'Innā Ma`akum 'Innamā Naĥnu Mustahzi'ūna َ002-014. Onlar mِ´minlərlə qarşılaşdıqları zaman: "Biz də (sizin kimi) iman gətirdik",-deyirlər. Halbuki ِz şeytanları ilə (onları aldadan dostları ilə) təkbətək qalanda: "Biz də sizinləyik, biz ancaq (mِ´minlərə) istehza edirik",-deyirlər. وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ
Al-Lahu Yastahzi'u Bihim Wa Yamudduhum Fī Ţughyānihim Ya`mahūna َ002-015. (Belə əməllərin müqabilində) Allah da onlara (dünya va axirətdə) istehza edər və (dünyada) onlara o qədər mِhlət verər ki, ِz zəlalətləri icində şaşqın (və sərgərdan) qalarlar. (Və ya: Allah da onlara istehza edər və onları ِz zəlalətləri, tüğyanları içində saxlayar). اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ
'Ūlā'ika Al-Ladhīna Ashtaraw Ađ-Đalālata Bil-Hudá Famā Rabiĥat Tijāratuhum Wa Mā Kānū Muhtadīna َ002-016. Onlar doğru yol əvəzində əyri yolu satın almış kəslərdir. Onların alveri xeyir getirmədi və haqq yolu da tapmadılar. أُوْلَائِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلاَلَةَ بِالْهُدَى فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ
Mathaluhum Kamathali Al-Ladhī Astawqada Nārāan Falammā 'Ađā'at Mā Ĥawlahu Dhahaba Al-Lahu Binūrihim Wa Tarakahum Fī Žulumātin Lā Yubşirūna َ002-017. Onların (münafiqlərin) halı (qaranlıq gecədə) od yandıran şəxsin halına bənzər. Od (yanıb) ətrafındakıları işıqlandırdığı zaman Allah onların işıgını keçirər və ِzlərini zülmət içərisində qoyar, (artıq heç nə) gِrməzlər. مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارا ً فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَه ُُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَات ٍ لاَ يُبْصِرُونَ
Şummun Bukmun `Umyun Fahum Lā Yarji`ūna َ002-018. Onlar kar, lal və kordurlar (haqqı eşitməz, danışmaz və gِrməzlər). Buna gِrə də (ِz pis adətlərindən, yaramaz əməllərindən) dِnməzlər. صُمّ ٌ بُكْمٌ عُمْي ٌ فَهُمْ لاَ يَرْجِعُونَ
'Aw Kaşayyibin Mina As-Samā'i Fīhi Žulumātun Wa Ra`dun Wa Barqun Yaj`alūna 'Aşābi`ahum Fī 'Ādhānihim Mina Aş-Şawā`iqi Ĥadhara Al-Mawti Wa  ۚ  Allāhu Muĥīţun Bil-Kāfirīna َ002-019. Yaxud (o münafiqlər) qaranlıqlarda gِy gurultusu və şimşəklə səmadan şiddətlə yağan yağışa düşmüş kimsələrə bənzərlər ki, ildırımın səsindən ِlmək qorxusu ilə barmaqlarını qulaqlarına tıxayarlar. Halbuki Allah kafirləri (ضz elmi, qüdrəti ilə) ehtiva edəndir (Onun əlindən əsla qaçıb qurtara bilməzlər). أَوْ كَصَيِّب ٍ مِنَ السَّمَاءِ فِيه ِِ ظُلُمَات ٌ وَرَعْد ٌ وَبَرْق ٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ  ۚ  وَاللَّهُ مُحِيط ٌ بِالْكَافِرِينَ
Yakādu Al-Barqu Yakhţafu 'Abşārahum  ۖ  Kullamā 'Ađā'a Lahum Mashaw Fīhi Wa 'Idhā 'Ažlama `Alayhim Qāmū  ۚ  Wa Law Shā'a Al-Lahu Ladhahaba Bisam`ihim Wa 'Abşārihim  ۚ  'Inna Al-Laha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-020. İldırımın çaxması az qalır ki, onların gِzlərinin işığını alsın (onları kor etsin). (Şimşək) onlara işıq verdiyi zaman (onun şüası ilə) yeriyirlər, üzərlərinə qaranlıq çِkdükdə isə (olduqları yerdə) dayanıb dururlar. Əgər Allah istəsəydi, onların qulaqlarını və gِzlərini əllərindən alardı. Həqiqətən, Allah hər şeyə qadirdir. يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ  ۖ  كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيه ِِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا  ۚ  وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْء ٍ قَد Yā 'Ayyuhā An-Nāsu A`budū Rabbakumu Al-Ladhī Khalaqakum Wa Al-Ladhīna Min Qablikum La`allakum Tattaqūna َ002-021. Ey insanlar! Sizi və sizdən əvvəlkiləri yaratmış Rəbbinizə ibadət edin ki, müttəqi olasınız! (Allahdan qorxub pis əməllərdən çəkinəsiniz!) يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
Al-Ladhī Ja`ala Lakumu Al-'Arđa Firāshāan Wa As-Samā'a Binā'an Wa 'Anzala Mina As-Samā'i Mā'an Fa'akhraja Bihi Mina Ath-Thamarāti Rizqāan Lakum  ۖ  Falā Taj`alū Lillahi 'Andādāan Wa 'Antum Ta`lamūna َ002-022. O Allah ki, sizin üçün yer üzünü dِşədi, gِyü isə tavan yaratdı, gِydən yağmur endirdi və onun vasitəsilə sizin üçün müxtəlif meyvələrdən ruzilər yetişdirdi. İndi siz də Allaha (Onun heç bir oxşarı və bənzəri olmadığını) bilə-bilə şəriklər qoşmayın! الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الأَرْضَ فِرَاشا ً وَالسَّمَاءَ بِنَاء ً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاء ً فَأَخْرَجَ بِه ِِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقا ً لَكُمْ  ۖ  فَلاَ تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَندَادا ً وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Wa 'In Kuntum Fī Raybin Mimmā Nazzalnā `Alá `Abdinā Fa'tū Bisūratin Min Mithlihi Wa Ad`ū Shuhadā'akum Min Dūni Al-Lahi 'In Kuntum Şādiqīna َ002-023. Əgər bəndəmizə (Muhəmmədə) nazil etdiyimizə (Qur´ana) şəkkiniz varsa, siz də (fəsahətdə və bəlağətdə) ona bənzər bir surə gətirin və əgər ("bu, bəşər kəlamıdır" sِzünü) doğru deyirsinizsə, onda Allahdan savayı (bütün) şahidlərinizi (bütlərinizi, şair və alimlərinizi bu işdə kِməyə) çağırın! وَإِنْ كُنتُمْ فِي رَيْب ٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَة ٍ مِنْ مِثْلِه ِِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ
Fa'in Lam Taf`alū Wa Lan Taf`alū Fa Attaqū An-Nāra Allatī Waqūduhā An-Nāsu Wa Al-Ĥijāratu  ۖ  'U`iddat Lilkāfirīna َ002-024. Madam ki, bele bir işi bacarmırsınız, heç bacara da bilməzsiniz, o halda kafirlər üçün hazırlanmış, yanacağı (günahkar) insanlardan və kibrit daşlarından ibarət olan oddan (Cəhənnəmdən) həzər edin! فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ  ۖ  أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ
Wa Bashshiri Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti 'Anna Lahum Jannātin Tajrī Min Taĥtihā Al-'Anhāru  ۖ  Kullamā Ruziqū Minhā Min Thamaratin Rizqāan  ۙ  Qālū Hādhā Al-Ladhī Ruziqnā Min Qablu  ۖ  Wa 'Utū Bihi Mutashābihāan  ۖ  Wa Lahum Fīhā 'Azwājun Muţahharatun  ۖ  Wa Hum Fīhā Khālidūna َ002-025. (Ya Peyğəmbər!) İman gətirən və yaxşı işlər gِrən kimsələrə müjdə ver: onlar üçün (ağacları) altından çaylar axan cənnətlər (bağlar) vardır. (O cənnətlərin) meyvələrindən bir ruzi yedikləri zaman: "Bu bizim əvvəlcə (dünya evində) yediyimiz ruzidir",- deyəcəklər. Əslində isə bu (ruzi, meyvələr) onlara (dünyadakılara zahirən) bənzər olaraq verilmişdir. Onlardan ِtrü orada (hər cəhətdən) pak (olan) zِvcələr də var. Onlar (mِ´minlər) orada əbədi qalacaqlar. وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّات ٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهَارُ  ۖ  كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَة ٍ 'Inna Al-Laha Lā Yastaĥyī 'An Yađriba Mathalāan Mā Ba`ūđatan Famā Fawqahā  ۚ  Fa'ammā Al-Ladhīna 'Āmanū Faya`lamūna 'Annahu Al-Ĥaqqu Min Rabbihim  ۖ  Wa 'Ammā Al-Ladhīna Kafarū Fayaqūlūna Mādhā 'Arāda Al-Lahu Bihadhā Mathalāan  ۘ  Yuđillu Bihi Kathīrāan Wa Yahdī Bihi Kathīrāan  ۚ  Wa Mā Yuđillu Bihi 'Illā Al-Fāsiqīna َ002-026. Əlbətdə, Allah (Qur´anda) ağcaqanadı və ya ondan daha bِyüyünü misal gətirməkdən çəkinməz. İman gətirənlər bunun ِz Rəbbi tərəfindən bir həqiqət olduğunu bilirlər, kafirlər isə: "Allah bu məsəllə nə demək istəyir?"-deyirlər. Allah bununla (bu məsəllə) bir çoxlarını zəlalətə salır, bir çoxlarını isə doğru yola yِnəldir. Allah yalnız fasiqləri zəlalətə düçar edir. إِنَّ اللَّهَ لاَ يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلا ً مَا بَعُوضَة ً فَمَا فَوْقَهَا  ۚ  فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ  ۖ  وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولAl-Ladhīna Yanquđūna `Ahda Al-Lahi Min Ba`di Mīthāqihi Wa Yaqţa`ūna Mā 'Amara Al-Lahu Bihi 'An Yūşala Wa Yufsidūna Fī Al-'Arđi  ۚ  'Ūlā'ika Humu Al-Khāsirūna َ002-027. O kəslər ki, Allahla (Ona iman gətirmək və itaət etmək barəsində) əhd bağladıqdan sonra onu pozur, Allahın birləşdirilməsini buyuduğu şeyləri parçalayır (mِ´minlərlə dostluğu, qohum-əqrəba ilə əlaqələri kəsir) və yer üzündə fitnə-fəsad tِrədirlər. Məhz belələri (dünyada və axirətdə) ziyana uğrayanlardır! الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِه ِِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ~ِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الأَرْضِ  ۚ  أُوْلَائِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
Kayfa Takfurūna Bil-Lahi Wa Kuntum 'Amwātāan Fa'aĥyākum  ۖ  Thumma Yumītukum Thumma Yuĥyīkum Thumma 'Ilayhi Turja`ūna َ002-028. Allahı necə inkar edirsiniz ki, siz ِlü idiniz, O sizi diriltdi. O sizi (əcəliniz gəldikcə) yenə ِldürəcək, sonra (qiyamətdə) yenə də dirildəcək və daha sonra siz (əməllərinizin haqq-hesabı çəkilmək üçün) Ona tərəf (Onun hüzuruna) qaytarılacaqsınız. كَيْفَ تَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَكُنتُمْ أَمْوَاتا ً فَأَحْيَاكُمْ  ۖ  ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
Huwa Al-Ladhī Khalaqa Lakum Mā Fī Al-'Arđi Jamī`āan Thumma Astawá 'Ilá As-Samā'i Fasawwāhunna Sab`a Samāwātin  ۚ  Wa Huwa Bikulli Shay'in `Alīmun َ002-029. Yer üzündə nə varsa, hamısını sizin üçün yaradan, sonra səmaya üz tutaraq onu yeddi qat gِy halında düzəldib nizama salan Odur (Allahdır)! O, hər şeyi biləndir! هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ مَا فِي الأَرْضِ جَمِيعا ً ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَات ٍ  ۚ  وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيم ٌ
Wa 'Idh Qāla Rabbuka Lilmalā'ikati 'Innī Jā`ilun Fī Al-'Arđi Khalīfatan  ۖ  Qālū 'Ataj`alu Fīhā Man Yufsidu Fīhā Wa Yasfiku Ad-Dimā'a Wa Naĥnu Nusabbiĥu Biĥamdika Wa Nuqaddisu Laka  ۖ  Qāla 'Innī 'A`lamu Mā Lā Ta`lamūna َ002-030. (Ya Rəsulum!) Sənin Rəbbin mələklərə: "Mən yer üzündə bir xəlifə (canişin) yaradacağam", - dedikdə (mələklər): "Biz Sənə şükür etdiyimiz, şə´ninə tə´riflər dediyimiz və Səni müqəddəs tutduğumuz halda, Sən orada (yer üzündə) fəsad tِrədəcək və qan tِkəcək bir kəsmi yaratmaq istəyirsən?"- sِylədilər. (Allah onlara: ) " Mən bildiyim şeyi siz bilmirsiniz!" - buyurdu. وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّي جَاعِل ٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَة ً  ۖ  قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ  ۖ  قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
Wa `Allama 'Ādama Al-'Asmā'a Kullahā Thumma `Arađahum `Alá Al-Malā'ikati Faqāla 'Anbi'ūnī Bi'asmā'i Hā'uulā' 'In Kuntum Şādiqīna َ002-031. (Allah Adəmi yaratdıqdan sonra) Adəmə bütün şeylərin adlarını (ismlərini) ِyrətdi. Sonra onları (həmin şeyləri) mələklərə gِstərərək: "(İddianızda) doğrusunuzsa, bunların adlarını Mənə bildirin!"- dedi. وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلاَئِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَاؤُلاَء إِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ
Qālū Subĥānaka Lā `Ilma Lanā 'Illā Mā `Allamtanā  ۖ  'Innaka 'Anta Al-`Alīmu Al-Ĥakīmu َ002-032. Onlar: "Sən paksan, müqəddəssən! (Bütün eyib və nِqsanlardan kənarsan!) Sənin bizə ِyrətdiklərindən başqa biz heç bir şey bilmirik. (Hər şeyi) bilən Sən, hikmət sahibi Sənsən", - dedilər. قَالُوا سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا  ۖ  إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
Qāla Yā 'Ādamu 'Anbi'hum Bi'asmā'ihim  ۖ  Falammā 'Anba'ahum Bi'asmā'ihim Qāla 'Alam 'Aqul Lakum 'Innī 'A`lamu Ghayba As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Wa 'A`lamu Mā Tubdūna Wa Mā Kuntum Taktumūna َ002-033. (Sonra) O: "Ey Adəm, bunların (kainatda mِvcud olan əşyanın) adlarını onlara bildir!"- dedi. (Adəm) onlara (mələklərə) bunların adlarını xəbər verdikdə (Allah): "Mən sizə, gِylərin və yerin gِzə gِrünməyən sirlərini və sizin gizlində - aşkarda nə etdiyinizi bilirəm, sِyləmədimmi?" - buyurdu. قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ  ۖ  فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ
Wa 'Idh Qulnā Lilmalā'ikati Asjudū Li'dama Fasajadū 'Illā 'Iblīsa 'Abá Wa Astakbara Wa Kāna Mina Al-Kāfirīna َ002-034. (Ya Peyğəmbər!) Biz mələklərə: "Adəmə səcdə edin! - dedikdə İblisdən başqa (hamısı) səcdə etdi. (Yalnız) o, lovğalanaraq (səcdə etməkdən) imtina etdi və kafirlərdən oldu. وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِكَةِ اسْجُدُوا لِأدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ
Wa Qulnā Yā 'Ādamu Askun 'Anta Wa Zawjuka Al-Jannata Wa Kulā Minhā Raghadāan Ĥaythu Shi'tumā Wa Lā Taqrabā Hadhihi Ash-Shajarata Fatakūnā Mina Až-Žālimīna َ002-035. (Sonra) Biz (Adəmə) dedik: "Ey Adəm, sən zِvcənlə (Həvva ilə) Cənnətdə qal və hər ikiniz oradakı meyvələrdən, istədiyiniz kimi, bol-bol yeyin, yalnız bu ağaca (buğdaya) yaxın gəlməyin! Yoxsa (ِzünüzə) zülm edənlərdən olarsınız". وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلاَ مِنْهَا رَغَداً حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ
Fa'azallahumā Ash-Shayţānu `Anhā Fa'akhrajahumā Mimmā Kānā Fīhi  ۖ  Wa Qulnā Ahbiţū Ba`đukum Liba`đin `Adūwun  ۖ  Wa Lakum Fī Al-'Arđi Mustaqarrun Wa Matā`un 'Ilá Ĥīnin َ002-036. (Lakin) Şeytan onları azdırıb (buğdadan yedizdirməklə ne´mətlər içində) olduqları yerdən uzaqlaşdırdı. Biz də (Adəmə, Həvvaya və Şeytana): "Bir-birinizə düşmən kəsilərək (buradan kənar olub yer üzünə) enin! Yerdə sizin üçün müəyyən vaxta qədər (ِmrünüzün axırınadək) sığinacaq və yaşayış (dolanacaq) vasitələri var",-dedik. فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيه ِِ  ۖ  وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوّ ٌ  ۖ  وَلَكُمْ فِي الأَرْضِ مُسْتَقَرّ ٌ وَمَتَاع ٌ إِلَى حِين ٍ
Fatalaqqá 'Ādamu Min Rabbihi Kalimātin Fatāba `Alayhi  ۚ  'Innahu Huwa At-Tawwābu Ar-Raĥīmu َ002-037. (Nəhayət) Adəm rəbbindən (bə´zi xüsusi) kəlmələr ِyrənərək (Həvva ilə birlikdə o kəlmələr vasitəsilə) tِvbə etdi. Doğrudan da, O (Allah) tِvbələri qəbul edəndir, mərhəmətlidir. فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّه ِِ كَلِمَات ٍ فَتَابَ عَلَيْهِ  ۚ  إِنَّه ُُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
Qulnā Ahbiţū Minhā Jamī`āan  ۖ  Fa'immā Ya'tiyannakum Minnī Hudáan Faman Tabi`a Hudāya Falā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-038. Biz (onlara) dedik: "Hamınız buradan (yer üzünə) enin! Mənim tərəfimdən sizə bir hidayət (peyğəmbər və Kitab) gəldiyi zaman Mənim hidayətimə tabe olanlara (axirət əzabından) heç bir qorxu yoxdur və onlar (qiyamətdə) qəmgin olmazlar". قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِيعا ً  ۖ  فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدى ً فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Wa Al-Ladhīna Kafarū Wa Kadhdhabū Bi'āyātinā 'Ūlā'ika 'Aşĥābu  ۖ  An-Nāri Hum Fīhā Khālidūna َ002-039. Kafir olaraq ayələrimizi təkzib edənlər isə cəhənnəmlikdirlər, onlar orada (atəş içində) əbədi qalacaqlar. وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُوْلَائِكَ أَصْحَابُ النَّارِ  ۖ  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
Yā Banī 'Isrā'īla Adhkurū Ni`matiya Allatī 'An`amtu `Alaykum Wa 'Awfū Bi`ahdī 'Ūfi Bi`ahdikum Wa 'Īyāya Fārhabūni َ002-040. Ey İsrail oğulları! Sizə bəxş etdiyim ne´mətimi xatırlayın, (Tِvratda axirüzzəman peyğəmbər barəsindəki) buyurduğumu yerinə yetirin ki, Mən də sizinlə (sizi Cənnətə varid etmək barəsində) olan əhdə vəfa edim. Yalnız Məndən qorxun! يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ
Wa 'Āminū Bimā 'Anzaltu Muşaddiqāan Limā Ma`akum Wa Lā Takūnū 'Awwala Kāfirin Bihi  ۖ  Wa Lā Tashtarū Bi'āyātī Thamanāan Qalīlāan Wa 'Īyāya Fa Attaqūni َ002-041. Sizin əlinizdəkini (Tِvratı) təsdiqləyici kimi gِndərdiyimə (Qur´ana) iman gətirin! Onu inkar edənlərin əvvəlincisi siz olmayın! Mənim ayələrimi (Tِvratdakı hِkmlərimi) ucuz qiymətə (dəyərsiz dünya malına) satmayın və ancaq Məndən qorxun! وَآمِنُوا بِمَا أَنزَلْتُ مُصَدِّقا ً لِمَا مَعَكُمْ وَلاَ تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِر ٍ بِه ِِ  ۖ  وَلاَ تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنا ً قَلِيلا ً وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ
Wa Lā Talbisū Al-Ĥaqqa Bil-Bāţili Wa Taktumū Al-Ĥaqqa Wa 'Antum Ta`lamūna َ002-042. Siz bilə-bilə haqqı batillə qarışdırmayın, haqqı gizlətməyin! وَلاَ تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Wa 'Aqīmū Aş-Şalāata Wa 'Ātū Az-Zakāata Wa Arka`ū Ma`a Ar-Rāki`īna َ002-043. (Müsəlmanların namazı kimi) namaz qılın, zəkat verin və rüku edənlərlə birlikdə rüku edin! وَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ
'Ata'murūna An-Nāsa Bil-Birri Wa Tansawna 'Anfusakum Wa 'Antum Tatlūna Al-Kitāba  ۚ  'Afalā Ta`qilūna َ002-044. Siz insanlara yaxşı işlər gِrmələrini əmr etdiyiniz halda, ِzünüzü unudursunuz? Halbuki ِzünüz kitab (Tِvrat) oxuyursunuz. Məgər (çirkin əməllərinizi) başa düşmürsünüz? أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ  ۚ  أَفَلاَ تَعْقِلُونَ
Wa Asta`īnū Biş-Şabri Wa Aş-Şalāati  ۚ  Wa 'Innahā Lakabīratun 'Illā `Alá Al-Khāshi`īna َ002-045. (Müsibət vaxtında) səbr etmək və namaz qılmaqla (Allahdan) kِmək diləyin! Bu, ağır iş olsa da, (Allaha) itaət edənlər üçün ağır deyildir. وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ  ۚ  وَإِنَّهَا لَكَبِيرَة ٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ
Al-Ladhīna Yažunnūna 'Annahum Mulāqū Rabbihim Wa 'Annahum 'Ilayhi Rāji`ūna َ002-046. Belə kimsələr Rəbbinin mərhəmətinə qovuşacaqlarını və axırda Onun hüzuruna qayıdacaqlarını bilirlər. الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاَقُو رَبِّهِمْ وَأَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
Yā Banī 'Isrā'īla Adhkurū Ni`matiya Allatī 'An`amtu `Alaykum Wa 'Annī Fađđaltukum `Alá Al-`Ālamīna َ002-047. Ey İsrail ِvladı! Sizə bəxş etdiyim ne´mətimi və sizi (vaxtilə əcdadınızı) bütün aləmlərdən (başqa insanlardan) üstün tutduğumu yadınıza salın! يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ
Wa Attaqū Yawmāan Lā Tajzī Nafsun `An Nafsin Shay'āan Wa Lā Yuqbalu Minhā Shafā`atun Wa Lā Yu'ukhadhu Minhā `Adlun Wa Lā Hum Yunşarūna َ002-048. Qorxun o gündən ki, (Allahın izni və kِməyi olmayınca) heç kəs heç kəsin karına gələ bilməsin (heç kəs heç kəsə ِz əməlindən bir şey verə bilməsin), heç kəsdən şəfaət (bu və ya digər şəxsin günahlarının bağışlanması barəsində xahiş, iltimas) qəbul olunmasın, heç kəsdən (günahlarının təmizlənib əzabdan xilas olması üçün) fidyə (əvəz) alınmasın və onlara (günahkarlara) heç bir kِmək gِstərilə bilməsin! وَاتَّقُوا يَوْما ً لاَ تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْس ٍ شَيْئا ً وَلاَ يُقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَة ٌ وَلاَ يُؤْخَذُ مِنْهَا عَدْل ٌ وَلاَ هُمْ يُنصَرُونَ
Wa 'Idh Najjaynākum Min 'Āli Fir`awna Yasūmūnakum Sū'a Al-`Adhābi Yudhabbiĥūna 'Abnā'akum Wa Yastaĥyūna Nisā'akum  ۚ  Wa Fī Dhālikum Balā'un Min Rabbikum `Ažīmun َ002-049. (Ey İsrail oğulları! Yadınıza gətirin o vaxtı ki) Fir´on əhli sizə (babalarınıza) ən ağır işgəncələr verdikləri, oğlan uşaqlarınızı boğazlayıb, qadınlarınızı (kəniz etmək məqsədilə) sağ buraxdıqları zaman Biz sizi onların əlindən xilas etdik. Bunlarda (sizdən ِtrü) Rəbbiniz tərəfindən bِyük bir imtahan var idi. وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ  ۚ  وَفِي ذَلِكُمْ بَلاَء ٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيم ٌ
Wa 'Idh Faraqnā Bikumu Al-Baĥra Fa'anjaynākum Wa 'Aghraqnā 'Āla Fir`awna Wa 'Antum Tanžurūna َ002-050. (Yadınıza salın ki) Biz sizdən ِtrü dənizi yarıb sizə nicat verdik və Fir´onun adamlarını siz baxa-baxa suda qərq etdik. وَإِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْنَاكُمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَأَنْتُمْ تَنظُرُونَ
Wa 'Idh Wā`adnā Mūsá 'Arba`īna Laylatan Thumma Attakhadhtumu Al-`Ijla Min Ba`dihi Wa 'Antum Žālimūna َ002-051. (Bir daha) xatirənizə gətirin ki, Biz Musaya (Tur dağında vəhy üçün) qırx gecəlik və´də vermişdik. (O, Tur dağına gedəndən) sonra siz buzovu ِzünüzə (tanrı) qəbul etdiniz və (bu hərəkətinizlə Alladan başqasına ibadət etməklə) zalım oldunuz (ِzünüzə zülm etdiniz). وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَة ً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِه ِِ وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ
Thumma `Afawnā `Ankum Min Ba`di Dhālika La`allakum Tashkurūna َ002-052. Sonra da (tِvbə etdiyinizə gِrə) sizi əfv etdik ki, bəlkə, şükür edəsiniz. ثُمَّ عَفَوْنَا عَنْكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
Wa 'Idh 'Ātaynā Mūsá Al-Kitāba Wa Al-Furqāna La`allakum Tahtadūna َ002-053. (Yadınıza salın!) Biz Musaya kitab (Tِvrat) və (haqq ilə batili bir-birindən fərqləndirən) Furqan verdik ki, bəlkə, siz doğru yola yِnələsiniz. وَإِذْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَالْفُرْقَانَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
Wa 'Idh Qāla Mūsá Liqawmihi Yā Qawmi 'Innakum Žalamtum 'Anfusakum Biāttikhādhikumu Al-`Ijla Fatūbū 'Ilá Bāri'ikum Fāqtulū 'Anfusakum Dhālikum Khayrun Lakum `Inda Bāri'ikum Fatāba `Alaykum  ۚ  'Innahu Huwa At-Tawwābu Ar-Raĥīmu َ002-054. O vaxtı da xatırlayın ki, Musa ِz qِvmünə: "Ey qِvmüm, siz buzova sitayiş etməklə, həqiqətən, ِzünüzə zülm etdiniz. Buna gِrə də yaradanınıza tərəf üz tutaraq tِvbə edin, ِzünüzü (buzovu tanrı bilən adamlarınızı) ِldürün! Belə etməniz yaradanınızın yanında sizin üçün xeyirlidir! "- demişdi və Allah da tِvbənizi qəbul etmişdi. Əlbəttə, O, tِvbələri qəbul edəndir, bağışlayandır. وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِه ِِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْر ٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ  ۚ  إِنَّه Wa 'Idh Qultum Yā Mūsá Lan Nu'umina Laka Ĥattá Nará Al-Laha Jahratan Fa'akhadhatkumu Aş-Şā`iqatu Wa 'Antum Tanžurūna َ002-055. (Və yadınıza salın ki) siz: "Ya Musa, Allahı aşkar surətdə gِrməyincə, heç vaxt sənə inanmayacağıq",- dediyiniz zaman gِzünüz gِrə- gِrə sizi ildırım vurmuşdu. وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَة ً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنظُرُونَ
Thumma Ba`athnākum Min Ba`di Mawtikum La`allakum Tashkurūna َ002-056. Bəlkə, şükür edəsiniz deyə, biz sizi ِlümünüzdən sonra yenidən diriltdik. ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
Wa Žallalnā `Alaykumu Al-Ghamāma Wa 'Anzalnā `Alaykumu Al-Manna Wa As-Salwá  ۖ  Kulū Min Ţayyibāti Mā Razaqnākum  ۖ  Wa Mā Žalamūnā Wa Lakin Kānū 'Anfusahum Yažlimūna َ002-057. (Yadınıza salın ki, Tih səhrasında yaşadığınız zaman) üstünüzə buludla kِlgə saldıq və: "Ruzi olaraq verdiyimiz halal şeylərdən yeyin!" (deyərək) sizə qüdrət halvası və bildirçin gِndərdik. Onlar (əcdadınız) isə (itaətdən boyun qaçırmaqla) Bizə deyil, ancaq ِzlərinə zülm etmiş oldular. وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى  ۖ  كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ  ۖ  وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
Wa 'Idh Qulnā Adkhulū Hadhihi Al-Qaryata Fakulū Minhā Ĥaythu Shi'tum Raghadāan Wa Adkhulū Al-Bāba Sujjadāan Wa Qūlū Ĥiţţatun Naghfir Lakum Khaţāyākum  ۚ  Wa Sanazīdu Al-Muĥsinīna َ002-058. Xatırlayın ki, (Tih səhrasından çıxandan sonra ) sizə: "Bu kəndə girin, bəyəndiyiniz yerdə, istədiyiniz şeyləri rahatlıqla yeyin və buranın qapısından (Allaha) səcdə edən halda "hittə!" ("bizi bağışla!") sِyləyərək daxil olun, Biz də günahlarınızı bağışlarıq. Biz yaxşı əməl edənlərin savabını (mükafatını) artıracağıq", -demişdik. وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هَذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُوا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدا ً وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدا ً وَقُولُوا حِطَّة ٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ  ۚ  وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ
Fabaddala Al-Ladhīna Žalamū Qawlāan Ghayra Al-Ladhī Qīla Lahum Fa'anzalnā `Alá Al-Ladhīna Žalamū Rijzāan Mina As-Samā'i Bimā Kānū Yafsuqūna َ002-059. (ضzlərinə) zülm edənlər onlara deyilən (əmr olunan) sِzü başqası ilə dəyişdirdilər ("bizi bağışla" mə´nasında işlədilən "hittə" sِzünə gülərək onu "buğda" mə´nasında olan "hintə" sِzü ilə əvəz etdilər). Biz də o zalımlara etdikləri haqsızlığa gِrə gِydən şiddətli əzab gِndərdik. فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلاً غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَنزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا رِجْزا ً مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ
Wa 'Idh Astasqá Mūsá Liqawmihi Faqulnā Ađrib Bi`aşāka Al-Ĥajara  ۖ  Fānfajarat Minhu Athnatā `Ashrata `Aynāan  ۖ  Qad `Alima Kullu 'Unāsin Mashrabahum  ۖ  Kulū Wa Ashrabū Min Rizqi Al-Lahi Wa Lā Ta`thaw Fī Al-'Arđi Mufsidīna َ002-060. Yadınıza salın ki, Musa ِz qِvmü üçün su istədikdə, Biz ona: "Əsanı daşa vur!" -dedik. (O, əsanı daşa vuran kimi) ondan (daşdan) on iki çeşmə fışqırdı, hər kəs ِz çeşməsini tanıdı. (Sonra onlara: ) "Allahın verdiyi ruzidən yeyin-için, fəqət yer üzündə ِz həddinizi aşaraq fəsad tِrətməyin!" (sِylədik). وَإِذْ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِه ِِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ  ۖ  فَانفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنا ً  ۖ  قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاس ٍ مَشْرَبَهُمْ  ۖ  كُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ وَلاَ تَعْثَوْا فِي Wa 'Idhi Qultum Yā Mūsá Lan Naşbira `Alá Ţa`āmin Wāĥidin Fād`u Lanā Rabbaka Yukhrij Lanā Mimmā Tunbitu Al-'Arđu Min Baqlihā Wa Qiththā'ihā Wa Fūmihā Wa `Adasihā Wa Başalihā  ۖ  Qāla 'Atastabdilūna Al-Ladhī Huwa 'Adná Bial-Ladhī Huwa Khayrun  ۚ  Ahbiţū Mişrāan Fa'inna Lakum Mā Sa'altum  ۗ  Wa Đuribat `Alayhimu Adh-Dhillatu Wa Al-Maskanatu Wa Bā'ū Bighađabin Mina Al-Lahi  ۗ  Dhālika Bi'annahum Kānū Yakfurūna Bi'āyāti Al-Lahi Wa Yaqtulūna An-Nabīyīna Bighayri Al-Ĥaqqi  ۗ  Dhālika Bimā `Aşaw Wa Kānū Ya`tadūna َ002-061. Xatırlayın ki, siz (müəyyən müddət səhrada qalmalı olduğunuz zaman): "Ya Musa! Biz (hər gün yediyimiz) eyni təama (qüdrət halvasından və bildirçin ətindən ibarət olan yeməyə) heç vaxt dِzməyəcəyik! Rəbbinə dua et ki, bizim üçün torpağın bitirdiyi şeylərdən tərəvəzindən, sarımsağından, mərciməyindən və soğanından yetirsin! - dediniz. (Musa da cavabında : ) "Siz xeyirli olan şeyləri bu cür alçaq şeylərlə dəyişdirmək istəyirsiniz? (O halda) şəhərlərdən birinə gedin, istədiyinizi orada taparsınız!" - demişdi. Onlara zəlillik, miskinlik damğası vuruldu və Allahın qəzəbinə düçar oldular. Bu (cəza) onların Allahın ayələrini inkar etdiklərinə və (Zəkəriyya, Yəhya və Şüeyb kimi) peyğəmbərləri haqsız yerə ِldürdüklərinə gِrə idi. Bu onların (Allaha) asi olduqlarına və həddi aşdıqlarına (Allahın əmrlərini pozduqlarına) gِrə idi. وَإِذِ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ نَصْبِرَ عَلَى طَعَام ٍ وَاحِد ٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِ 'Inna Al-Ladhīna 'Āmanū Wa Al-Ladhīna Hādū Wa An-Naşārá Wa Aş-Şābi'īna Man 'Āmana Bil-Lahi Wa Al-Yawmi Al-'Ākhiri Wa `Amila Şāliĥāan Falahum 'Ajruhum `Inda Rabbihim Wa Lā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-062. İman gətirənlərdən (müsəlmanlardan), musavi (yəhudi), isəvi (xristian) və sabiilərdən Allaha, axirət gününə (sədaqətlə) inanıb yaxşı iş gِrənlərin mükafatları Rəbbinin yanındadır. (Qiyamət günü) onların nə bir qorxusu olar, nə də onlar bir qəm-qüssə gِrərlər. إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحا ً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Wa 'Idh 'Akhadhnā Mīthāqakum Wa Rafa`nā Fawqakumu Aţ-Ţūra Khudhū Mā 'Ātaynākum Biqūwatin Wa Adhkurū Mā Fīhi La`allakum Tattaqūna َ002-063. (Ey İsrail oğulları!) Sizdən əhd-peyman aldığımızı və Tur dağını başınızın üzərinə qaldırdığımızı xatırlayın! (Biz: ) "Sizə gِndərdiyimizi (Tِvratı) mِhkəm tutun, içindəkiləri unutmayın ki, bəlkə, pis əməllərdən çəkinəsiniz" - (deyə əmr etmişdik). وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّة ٍ وَاذْكُرُوا مَا فِيه ِِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
Thumma Tawallaytum Min Ba`di Dhālika  ۖ  Falawlā Fađlu Al-Lahi `Alaykum Wa Raĥmatuhu Lakuntum Mina Al-Khāsirīna َ002-064. Bundan sonra siz (əhdinizdən) dِndünüz (əvvəlcə əməl etdiyiniz Tِvrata sonra əməl etmədiniz). Əgər sizə Allahın yazığı və rəhmi gəlməsəydi (tِvbə etmək üçün mِhlət verilməsəydi), əlbəttə, (bِyük) zərər çəkənlərdən olardınız. ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ  ۖ  فَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُه ُُ لَكُنتُمْ مِنَ الْخَاسِرِينَ
Wa Laqad `Alimtumu Al-Ladhīna A`tadaw Minkum Fī As-Sabti Faqulnā Lahum Kūnū Qiradatan Khāsi'īna َ002-065. Həqiqətdə siz bilirsiniz ki, içərinizdən bə´zi kəslər şənbə günü (Davud zamanında şənbə günü balıq ovunun qadağan edilməsi) haqqında olan əmrdən kənara çıxdılar. Biz də onlara: "(Zəlil və) həqir meymunlar olun!" - dedik. وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خَاسِئِينَ
Faja`alnāhā Nakālāan Limā Bayna Yadayhā Wa Mā Khalfahā Wa Maw`ižatan Lilmuttaqīna َ002-066. Biz bunu onlarla bir dِvrdə yaşayanlar və sonradan gələnlər üçün ibrət və müttəqilərdən ِtrü nəsihət olsun deyə etdik. فَجَعَلْنَاهَا نَكَالا ً لِمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَة ً لِلْمُتَّقِينَ
Wa 'Idh Qāla Mūsá Liqawmihi 'Inna Al-Laha Ya'murukum 'An Tadhbaĥū Baqaratan  ۖ  Qālū 'Atattakhidhunā Huzūan  ۖ  Qāla 'A`ūdhu Bil-Lahi 'An 'Akūna Mina Al-Jāhilīn َ002-067. Yadınıza gətirin o vaxtı ki, Musa ِz qِvmünə: "Allah sizə bir inək kəsmənizi əmr edir!" - dedi. Onlar isə: "Bizi məsxərəyəmi qoyursan?" - dedilər". (Musa da: ) Allah ضzü məni cahil olmaqdan saxlasın!" - dedi. وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ~ِ إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَة ً  ۖ  قَالُوا أَتَتَّخِذُنَا هُزُوا ً  ۖ  قَالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِين
Qālū Ad`u Lanā Rabbaka Yubayyin Lanā Mā Hiya  ۚ  Qāla 'Innahu Yaqūlu 'Innahā Baqaratun Lā Fāriđun Wa Lā Bikrun `Awānun Bayna Dhālika  ۖ  Fāf`alū Mā Tu'umarūna َ002-068. Onlar dedilər: "Bizdən ِtrü Rəbbini çağırıb (Rəbbinə dua edib) soruş ki, o (inək) nə cür olmalıdır?" (Musa: ) "Allah o inəyin nə çox qoca, nə də çox cavan deyil, bunların ikisinin arasında (düyə) olduğunu buyurur. Sizə əmr olunan şeyi yerinə yetirin!" -dedi. قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا هِيَ  ۚ  قَالَ إِنَّه ُُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَة ٌ لاَ فَارِض ٌ وَلاَ بِكْرٌ عَوَان ٌ بَيْنَ ذَلِكَ  ۖ  فَافْعَلُوا مَا تُؤْمَرُونَ
Qālū Ad`u Lanā Rabbaka Yubayyin Lanā Mā Lawnuhā  ۚ  Qāla 'Innahu Yaqūlu 'Innahā Baqaratun Şafrā'u Fāqi`un Lawnuhā Tasurru An-Nāžirīna َ002-069. Onlar dedilər: "Bizdən ِtrü Rəbbini çağırıb soruş, qoy onun rəngini də bizə bildirsin". O da cavabında: "(Allah) onun tünd sarı rəngli və gِrənlərə xoş gələn (bir inək) olduğunu buyurur", dedi. قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا لَوْنُهَا  ۚ  قَالَ إِنَّه ُُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَة ٌ صَفْرَاءُ فَاقِع ٌ لَوْنُهَا تَسُرُّ النَّاظِرِينَ
Qālū Ad`u Lanā Rabbaka Yubayyin Lanā Mā Hiya 'Inna Al-Baqara Tashābaha `Alaynā Wa 'Innā 'In Shā'a Al-Lahu Lamuhtadūna َ002-070. Onlar (yenə) sِylədilər: "Bizim üçün Rəbbinə dua et ki, onun əsl sifətini bizə bildirsin, çünki biz (ümumiyyətlə) inəkləri bir-birinə bənzədirik. Əgər Allah istəsə (biz kəsilməsi əmr edilən o inəyi tapar və bu məsələ barəsində), əlbəttə, düz yolda olarıq". قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا هِيَ إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَه ََ عَلَيْنَا وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ
Qāla 'Innahu Yaqūlu 'Innahā Baqaratun Lā Dhalūlun Tuthīru Al-'Arđa Wa Lā Tasqī Al-Ĥartha Musallamatun Lā Shiyata Fīhā  ۚ  Qālū Al-'Āna Ji'ta Bil-Ĥaqqi  ۚ  Fadhabaĥūhā Wa Mā Kādū Yaf`alūna َ002-071. (Musa) dedi: "(Rəbbiniz) buyurur ki, o (heç kəsə) ram olmayıb boyunduruq gِtürməyən, tarla sürməyən, əkin suvarmayan, eyibsiz-qüsursuz və ləkəsiz (sapsarı) bir inəkdir". (Bu zaman) onlar: "İndi işi həqiqətə gətirib çıxartdın", -dedilər və onu (inəyi tapıb) kəsdilər. Amma az qalmışdı ki, bu işi yerinə yetirməsinlər. قَالَ إِنَّه ُُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَة ٌ لاَ ذَلُول ٌ تُثِيرُ الأَرْضَ وَلاَ تَسْقِي الْحَرْثَ مُسَلَّمَة ٌ لاَ شِيَةَ فِيهَا  ۚ  قَالُوا الآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ  ۚ  فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُوا يَفْعَلُونَ
Wa 'Idh Qataltum Nafsāan Fa Addāra'tum Fīhā Wa  ۖ  Allāhu Mukhrijun Mā Kuntum Taktumūna َ002-072. Yadınıza salın ki, siz o zaman bir nəfəri ِldürüb (ِzünüzü təmizə çıxarmaq məqsədilə), onun (qatili) barəsində mübahisə edirdiniz. Halbuki Allah gizlətdiyinizi zahirə çıxarandır! وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسا ً فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا  ۖ  وَاللَّهُ مُخْرِج ٌ مَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ
Faqulnā Ađribūhu Biba`đihā  ۚ  Kadhālika Yuĥyī Al-Lahu Al-Mawtá Wa Yurīkum 'Āyātihi La`allakum Ta`qilūna َ002-073. Belə olduqda Biz: "(Kəsilmiş inəyin) bir parçasını ona (qatili bilinməyən ِlüyə) vurun!" - dedik. (Onlar da vurdular və ِlü dirildi). Allah (bütün) ِlüləri bu qaydada dirildər və sizə ضz mِ´cüzələrini gِstərər ki, ağla gəlib (bunu) dərk edəsiniz. فَقُلْنَا اضْرِبُوه ُُ بِبَعْضِهَا  ۚ  كَذَلِكَ يُحْيِي اللَّهُ الْمَوْتَى وَيُرِيكُمْ آيَاتِه ِِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
Thumma Qasat Qulūbukum Min Ba`di Dhālika Fahiya Kālĥijārati 'Aw 'Ashaddu Qaswatan  ۚ  Wa 'Inna Mina Al-Ĥijārati Lamā Yatafajjaru Minhu Al-'Anhāru  ۚ  Wa 'Inna Minhā Lamā Yashshaqqaqu Fayakhruju Minhu Al-Mā'u  ۚ  Wa 'Inna Minhā Lamā Yahbiţu Min Khashyati Al-Lahi  ۗ  Wa Mā Al-Lahu Bighāfilin `Ammā Ta`malūna َ002-074. Bundan (bu əhvalatdan) sonra qəlbləriniz yenə sərtləşərək daş kimi, bəlkə, daha da qatı oldu. Həqiqətən, bə´zi daşların içərisindən nəhrlər axar, bə´zisi yarılıb içindən su fışqırar və bə´zisi də Allahın qorxusundan (uca yerlərdən, dağdan) yuvarlanıb düşər. Allah sizin etdiklərinizdən, əlbəttə, qafil deyildir! ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَة ً  ۚ  وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهَارُ  ۚ  وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ  ۚ  وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ  ۗ  وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَل 'Afataţma`ūna 'An Yu'uminū Lakum Wa Qad Kāna Farīqun Minhum Yasma`ūna Kalāma Al-Lahi Thumma Yuĥarrifūnahu Min Ba`di Mā `Aqalūhu Wa Hum Ya`lamūna َ002-075. (Ey mِ´minlər!) İndi onların (yəhudilərin) sizə inanacaqlarına ümidmi edirsiniz? Halbuki (Musa dِvründə) onların içərisində elələri vardır ki, Allahın kəlamını (Tِvratı) dinləyib anladıqdan sonra, onu bilə-bilə təhrif edirlər. أَفَتَطْمَعُونَ أَنْ يُؤْمِنُوا لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِيق ٌ مِنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلاَمَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَه ُُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوه ُُ وَهُمْ يَعْلَمُونَ
Wa 'Idhā Laqū Al-Ladhīna 'Āmanū Qālū 'Āmannā Wa 'Idhā Khalā Ba`đuhum 'Ilá Ba`đin Qālū 'Atuĥaddithūnahum Bimā Fataĥa Al-Lahu `Alaykum Liyuĥājjūkum Bihi `Inda Rabbikum  ۚ  'Afalā Ta`qilūna َ002-076. (Bu münafiqlər) iman gətirənlərlə gِrüşdükləri zaman: "İman gətirdik",- deyirlər. Xəlvətdə olduqları vaxtda isə biri digərinə: "Allahın (Tِvratda) sizə bildirdiyi şeyi (müsəlmanlara) xəbər verirsiniz ki, Rəbbinizin yanında onları sizə qarşı dəlil gətirsinlər? (Bunu) dərk etmirsinizmi ?" - sِyləyirlər. وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلاَ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْض ٍ قَالُوا أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاجُّوكُمْ بِه ِِ عِنْدَ رَبِّكُمْ  ۚ  أَفَلاَ تَعْقِلُونَ
'Awalā Ya`lamūna 'Anna Al-Laha Ya`lamu Mā Yusirrūna Wa Mā Yu`linūna َ002-077. Məgər onlar bilmirlərmi ki, Allah onların gizlində də, aşkarda da nə etdiklərini bilir?! أَوَلاَ يَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ
Wa Minhum 'Ummīyūna Lā Ya`lamūna Al-Kitāba 'Illā 'Amānīya Wa 'In Hum 'Illā Yažunnūna َ002-078. Onların (yəhudilərdən) bə´ziləri də avamdırlar (bisavatdırlar), kitabı (Tِvratı) bilməzlər. Uyduqları yalnız (bir sıra) boş arzulardır (xam xəyallardır). Onlar ancaq zənnə qapılırlar. وَمِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لاَ يَعْلَمُونَ الْكِتَابَ إِلاَّ أَمَانِيَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ يَظُنُّونَ
Fawaylun Lilladhīna Yaktubūna Al-Kitāba Bi'aydīhim Thumma Yaqūlūna Hādhā Min `Indi Al-Lahi Liyashtarū Bihi Thamanāan Qalīlāan  ۖ  Fawaylun Lahum Mimmā Katabat 'Aydīhim Wa Waylun Lahum Mimmā Yaksibūna َ002-079. Vay o kəslərin halına ki, ِz əlləri ilə (istədikləri kimi) kitab (Tِvrat) yazıb, sonra (onun müqabilində) bir az pul almaqdan ِtrü: "Bu, Allah tərəfindəndir!" - deyirlər. ضz əlləri ilə (təhrif olunmuş kitab) yazdıqlarına gِrə vay onların halına! Qazandıqları şey üçün vay onların halına! فَوَيْل ٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِه ِِ ثَمَنا ً قَلِيلا ً  ۖ  فَوَيْل ٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْل ٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ
Wa Qālū Lan Tamassanā An-Nāru 'Illā 'Ayyāmāan Ma`dūdatan  ۚ  Qul 'Āttakhadhtum `Inda Al-Lahi `Ahdāan Falan Yukhlifa Al-Lahu `Ahdahu  ۖ  'Am Taqūlūna `Alá Al-Lahi Mā Lā Ta`lamūna َ002-080. Onlar (yəhudilər): "Cəhənnəm odu bizə bir neçə gündən artıq əzab verməz" -deyərlər. (Ya Rəsulum!) Onlara sِylə: "Siz Allahdan belə bir və´d almısınızmı? (Əgər belədirsə) Allah heç vaxt ضz əhdindən dِnməz. Yoxsa Allaha qarşı bilmədiyinizi sِyləyirsiniz?" وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلاَّ أَيَّاما ً مَعْدُودَة ً  ۚ  قُلْ أَاتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدا ً فَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ~ُ  ۖ  أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
Balá Man Kasaba Sayyi'atan Wa 'Aĥāţat Bihi Khaţī'atuhu Fa'ūlā'ika 'Aşĥābu An-Nāri  ۖ  Hum Fīhā Khālidūna َ002-081. Bəli, günah qazanan və qazandığı günahlara əhatə olunan şəxslər cəhənnəmlikdirlər və orada həmişəlik qalacaqlar. بَلَى مَنْ كَسَبَ سَيِّئَة ً وَأَحَاطَتْ بِه ِِ خَطِيئَتُه ُُ فَأُوْلَائِكَ أَصْحَابُ النَّارِ  ۖ  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti 'Ūlā'ika 'Aşĥābu  ۖ  Al-Jannati Hum Fīhā Khālidūna َ002-082. İman gətirənlər və yaxşı işlər gِrənlər isə behiştlikdirlər və orada əbədi olacaqlar. وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَائِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ  ۖ  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
Wa 'Idh 'Akhadhnā Mīthāqa Banī 'Isrā'īla Lā Ta`budūna 'Illā Al-Laha Wa Bil-Wālidayni 'Iĥsānāan Wa Dhī Al-Qurbá Wa Al-Yatāmá Wa Al-Masākīni Wa Qūlū Lilnnāsi Ĥusnāan Wa 'Aqīmū Aş-Şalāata Wa 'Ātū Az-Zakāata Thumma Tawallaytum 'Illā Qalīlāan Minkum Wa 'Antum Mu`riđūna َ002-083. Yadınıza gətirin ki, Biz bir zaman İsrail oğullarından: "Allahdan qeyrisinə ibadət etməyin, valideynlərinizə, yaxın qohumlarınıza, yetimlərə, yoxsullara ehsan (yaxşılıq, kِmək) edin, insanlarla xoş danışın, namaz qılın, zəkat verin!" - deyə əhd-peyman aldıq. Sonra, az bir qisminiz müstəsna olmaqla, əhdinizdən dِndünüz, çünki siz (İsrail ِvladı haqdan) üz dِndərənsiniz. وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانا ً وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا ً وَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُ Wa 'Idh 'Akhadhnā Mīthāqakum Lā Tasfikūna Dimā'akum Wa Lā Tukhrijūna 'Anfusakum Min Diyārikum Thumma 'Aqrartum Wa 'Antum Tash/hadūna َ002-084. Xatırlayın ki, yenə bir zaman sizinlə: "Bir-birinizin qanını tِkməyin, bir-birinizi yurdunuzdan çıxarmayın!" - deyə razılığa gəldik. Sonra siz (həmin əhd-peymana) şahid olub (onu) təsdiq etdiniz. وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ لاَ تَسْفِكُونَ دِمَاءَكُمْ وَلاَ تُخْرِجُونَ أَنفُسَكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ وَأَنْتُمْ تَشْهَدُونَ
Thumma 'Antum Hā'uulā' Taqtulūna 'Anfusakum Wa Tukhrijūna Farīqāan Minkum Min Diyārihim Tažāharūna `Alayhim Bil-'Ithmi Wa Al-`Udwāni Wa 'In Ya'tūkum 'Usārá Tufādūhum Wa Huwa Muĥarramun `Alaykum 'Ikhrājuhum  ۚ  'A Fatu'uminūna Biba`đi Al-Kitābi Wa Takfurūna  ۚ  Biba`đin Famā Jazā'u Man Yaf`alu Dhālika Minkum 'Illā Khizyun Fī Al-Ĥayāati  ۖ  Ad-Dunyā Wa Yawma Al-Qiyāmati Yuraddūna 'Ilá 'Ashaddi  ۗ  Al-`Adhābi Wa Mā Al-Lahu Bighāfilin `Ammā Ta`malūna َ002-085. (Ey yəhudilər!) Siz elə adamlarsınız ki, (bu əhddən) sonra yenə bir-birinizi ِldürür, ِzünüzdən olan bir dəstəya (tayfaya) zülm və düşmənçilik etmək üçün kِməkləşib, onları ِz yurdlarından kənar edirsiniz. Onlar (ِzünüzdən olanlar başqalarına) əsir düşüb yanınıza gəlsələr, fidyə verib azad edirsiniz. Halbuki onları (ِz yurdlarından) çıxartmaq sizə haram edilmişdi. Aya, siz kitabın (Tِvratın) bir hissəsinə inanıb, digər qismini inkar edirsiniz? Sizlərdən bu cür işlər gِrənlərin cəzası dünyada yalnız rüsvay olmaq, qiyamətdə isə ən şiddətli əzaba düçar olmaqdır. Allah etdiklərinizin heç birindən qafil deyildir. ثُمَّ أَنْتُمْ هَاؤُلاَء تَقْتُلُونَ أَنفُسَكُمْ وَتُخْرِجُونَ فَرِيقا ً مِنْكُمْ مِنْ دِيَارِهِمْ تَظَاهَرُونَ عَلَيْهِمْ بِالإِثْمِ و
'Ūlā'ika Al-Ladhīna Ashtaraw Al-Ĥayāata Ad-Dunyā Bil-'Ākhirati  ۖ  Falā Yukhaffafu `Anhumu Al-`Adhābu Wa Lā Hum Yunşarūna َ002-086. Onlar (yəhudilər) axirəti dünya həyatına satan kimsələrdir. Buna gِrə də onların nə əzabı yüngülləşər, nə də onlara kِmək olunar. أُوْلَائِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالآخِرَةِ  ۖ  فَلاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلاَ هُمْ يُنصَرُونَ
Wa Laqad 'Ātaynā Mūsá Al-Kitāba Wa Qaffaynā Min Ba`dihi Bir-Rusuli  ۖ  Wa 'Ātaynā `Īsá Abna Maryama Al-Bayyināti Wa 'Ayyadnāhu Birūĥi Al-Qudusi  ۗ  'Afakullamā Jā'akum Rasūlun Bimā Lā Tahwá 'Anfusukum Astakbartum Fafarīqāan Kadhdhabtum Wa Farīqāan Taqtulūn َ002-087. (Ey İsrail ِvladı!) Biz Musaya kitab (Tِvrat) verdik, ondan sonra da bir-birinin ardınca peyğəmbərlər gِndərdik. Məryəm oğlu İsaya aşkar mِ´cüzələr (dəlillər) bəxş etdik və onu müqəddəs ruhla (Cəbraillə və ya ismi-ə´zəmlə) qüvvətləndirdik. Hər dəfə sizə ürəyinizə yatmayan bir şey (əmr, buyuruq) gətirən peyğəmbərə təkəbbür gِstərmirdinizmi? Məhz buna gِrə də onların bir qismini təkzib etdiniz, bir qismini isə ِldürdünüz (Zəkəriyya və ya Yəhya kimi). وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَقَفَّيْنَا مِنْ بَعْدِه ِِ بِالرُّسُلِ  ۖ  وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاه ُُ بِرُوحِ الْقُدُسِ  ۗ  أَفَكُلَّمَا جَاءَكُمْ رَس Wa Qālū Qulūbunā Ghulfun  ۚ  Bal La`anahumu Al-Lahu Bikufrihim Faqalīlāan Mā Yu'uminūna َ002-088. (Yəhudilər Qur´anı anlamaq və qəbul etmək barəsində) dedilər: "Bizim qəlblərimiz ِrtülüdür (pərdəlidir)". (Lakin bu heç də belə deyildir). Əksinə, Allah onlara küfrlərinə gِrə lə´nət eləmişdir. Buna gِrə də onların ancaq az bir hissəsi (İbn Səlam və yoldaşları kimi) iman gətirər. وَقَالُوا قُلُوبُنَا غُلْف ٌ  ۚ  بَلْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَقَلِيلا ً مَا يُؤْمِنُونَ
Wa Lammā Jā'ahum Kitābun Min `Indi Al-Lahi Muşaddiqun Limā Ma`ahum Wa Kānū Min Qablu Yastaftiĥūna `Alá Al-Ladhīna Kafarū Falammā Jā'ahum Mā `Arafū Kafarū Bihi  ۚ  Fala`natu Al-Lahi `Alá Al-Kāfirīna َ002-089. Onlara Allah tərəfindən əllərindəkini (Tِvratı) təsdiq edən bir kitab (Qur´an) gِndərildiyi zaman (onu qəbul etmədilər). Halbuki əvvəlcə (Muhəmməddən qabaq) kafirlərə (ərəb müşriklərinə) qələbə çalmaq üçün ("Tِvratda adı çəkilən axirüzzəman peyğəmbər gəlib bizə yardım edəydi!" - deyə Allaha) yalvarırdılar. Bildikləri (peyğəmbər) gəldikdə isə, (paxıllıq edib) ona inanmadılar. Allah kafirlərə lə´nət eləsin! وَلَمَّا جَاءَهُمْ كِتَاب ٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّق ٌ لِمَا مَعَهُمْ وَكَانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا كَفَرُوا بِه ِ
Bi'sa Mā Ashtaraw Bihi 'Anfusahum 'An Yakfurū Bimā 'Anzala Al-Lahu Baghyāan 'An Yunazzila Al-Lahu Min Fađlih `Alá Man Yashā'u Min  ۖ  `Ibādihi Fabā'ū Bighađabin `Alá  ۚ  Ghađabin Wa Lilkāfirīna `Adhābun Muhīnun َ002-090. Allahın ضz qullarından istədiyi şəxsə lütf etməsinə (peyğəmbərlik verməsinə) həsəd aparmaq, Onun gِndərdiyini (Qur´anı) inkar etməklə (yəhudilərin) vicdanlarını satmaları nə qədər də pisdir! Bununla onlar (ِzlərinə qarşı) Allahın qəzəbi üstünə bir qəzəb də artırdılar. Kafirləri zəliledici əzab gِzləyir! بِئْسَ مَا اشْتَرَوْا بِهِ~ِ أَنفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِه عَلَى مَنْ يَشَاءُ مِنْ  ۖ  عِبَادِه ِِ فَبَاءُوا بِغَضَبٍ عَلَى  ۚ  غَضَب ٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذ Wa 'Idhā Qīla Lahum 'Āminū Bimā 'Anzala Al-Lahu Qālū Nu'uminu Bimā 'Unzila `Alaynā Wa Yakfurūna Bimā Warā'ahu Wa Huwa Al-Ĥaqqu Muşaddiqāan Limā Ma`ahum  ۗ  Qul Falima Taqtulūna 'Anbiyā'a Al-Lahi Min Qablu 'In Kuntum Mu'uminīna َ002-091. Onlara: "Allahın nazil etdiklərinə (İncilə və Qur´ana) inanın!" - deyildikdə, onlar: "Biz ِzümüzə gِndərilənə (Tِvrata) inanırıq", -deyərək, ondan başqasını (sonrakını) inkar edirlər. Halbuki o (sonra gِndərilən Qur´an) onların əllərində olanı (Tِvratı) təsdiq edən bir həqiqətdir. (Ya Rəsulum!) Onlara sِylə: "Əgər siz inanan kəslərsinizsə, bəs nə üçün əvvəllər Allahın peyğəmbərlərini ِldürürdünüz?" وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا نُؤْمِنُ بِمَا أُنزِلَ عَلَيْنَا وَيَكْفُرُونَ بِمَا وَرَاءَه ُُ وَهُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقا ً لِمَا مَعَهُمْ  ۗ  قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِيَاءَ ا
Wa Laqad Jā'akum Mūsá Bil-Bayyināti Thumma Attakhadhtumu Al-`Ijla Min Ba`dihi Wa 'Antum Žālimūna َ002-092. Musa sizə açıq-aydın dəlillər (mِ´cüzələr) gətirmişdi. Siz isə onun ardınca (Musa Tur dağına getdikdən sonra) buzova sitayiş edərək (ِzünüzə) zülm etdiniz. وَلَقَدْ جَاءَكُمْ مُوسَى بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِه ِِ وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ
Wa 'Idh 'Akhadhnā Mīthāqakum Wa Rafa`nā Fawqakumu Aţ-Ţūra Khudhū Mā 'Ātaynākum Biqūwatin Wa Asma`ū  ۖ  Qālū Sami`nā Wa `Aşaynā Wa 'Ushribū Fī Qulūbihimu Al-`Ijla Bikufrihim  ۚ  Qul Bi'samā Ya'murukum Bihi 'Īmānukum 'In Kuntum Mu'uminīna َ002-093. Yadınıza salın o vaxtı ki, Biz sizdən əhd alıb, Tur dağını başınızın üstünə qaldırmış və: "Sizə verdiyimizdən (Tِvratdan) mِhkəm yapışın, (oradakı hِkmləri) eşidin!" (demişdik). Onlar (sizin ata-babalarınız) isə: "Eşitdik və (o hِkmlərə) qarşı çıxdıq (əməl etmədik)!" - dedilər. اünki küfrləri üzündən buzovun məhəbbəti qəlblərini bürümüşdü. (Ya Rəsulum!) Onlara de: "Əgər iman gətirmisinizsə, imanınızın sizə belə əmr etməsi necə də pisdir!" وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّة ٍ وَاسْمَعُوا  ۖ  قَالُوا سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَأُشْرِبُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِهِمْ  ۚ  قُلْ بِئْسَمَا يَأْمُرُكُمْ بِهِQul 'In Kānat Lakumu Ad-Dāru Al-'Ākhiratu `Inda Al-Lahi Khālişatan Min Dūni An-Nāsi Fatamannaw Al-Mawta 'In Kuntum Şādiqīna َ002-094. (Ya Rəsulum!) Sən onlara (yəhudilərə) de. "Əgər (sizin iddianıza gِrə) Allah yanında axirət evi (Cənnət) başqa insanlara deyil, yalnız sizə məxsusdursa və əgər siz (bunu) doğru deyirsinizsə, onda (Allahdan) ِlüm istəyin!" (اünki Cənnətin yalnız ِzünə aid olduğunu iddia edən kimsə ona qovuşmaga səbəb olan ِlümü mütləq arzulayar). قُلْ إِنْ كَانَتْ لَكُمُ الدَّارُ الآخِرَةُ عِنْدَ اللَّهِ خَالِصَة ً مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوْا الْمَوْتَ إِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ
Wa Lan Yatamannawhu 'Abadāan Bimā Qaddamat 'Aydīhim Wa  ۗ  Allāhu `Alīmun Biž-Žālimīna َ002-095. (Əlbəttə) onlar ِz əməllərini bildiklərinə gِrə ِlümü əsla istəməzlər. Allah zalımları tanıyandır! وَلَنْ يَتَمَنَّوْهُ أَبَدا ً بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ  ۗ  وَاللَّهُ عَلِيم ٌ بِالظَّالِمِينَ
Wa Latajidannahum 'Aĥraşa An-Nāsi `Alá Ĥayāatin Wa Mina Al-Ladhīna 'Ashrakū  ۚ  Yawaddu 'Aĥaduhum Law Yu`ammaru 'Alfa Sanatin Wa Mā Huwa Bimuzaĥziĥihi Mina Al-`Adhābi 'An Yu`ammara Wa  ۗ  Allāhu Başīrun Bimā Ya`malūna َ002-096. Sən onları (yəhudiləri) bütün insanlardan, hətta müşriklərdən də daha artıq yaşamağa həris gِrərsən. Onlardan hər biri istər ki, min il yaşasın, halbuki (uzun ِmür etmək) onların heç birini axirət əzabından uzaqlaşdırmaz. Allah onların nə etdiklərini gِrəndir! وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاة ٍ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا  ۚ  يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَة ٍ وَمَا هُوَ بِمُزَحْزِحِه ِِ مِنَ الْعَذَابِ أَنْ يُعَمَّرَ  ۗ  وَاللَّهُ بَصِير ٌ بِمَا يَعْمَلُونَ
Qul Man Kāna `Adūwāan Lijibrīla Fa'innahu Nazzalahu `Alá Qalbika Bi'idhni Al-Lahi Muşaddiqāan Limā Bayna Yadayhi Wa Hudáan Wa Bushrá Lilmu'uminīna َ002-097. (Ya Rəsulum!) Cəbrailə düşmən olan kimsəyə de ki, onu (Qur´anı) ِzündən əvvəlkiləri (Tِvratı və İncili) təsdiqləyici, mِ´minlər üçün isə hidayət və müjdəçi olaraq Allahın izni ilə sənin qəlbinə o nazil etmişdir. قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوّا ً لِجِبْرِيلَ فَإِنَّه ُُ نَزَّلَه ُُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقا ً لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدى ً وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ
Man Kāna `Adūwāan Lillahi Wa Malā'ikatihi Wa Rusulihi Wa Jibrīla Wa Mīkāla Fa'inna Al-Laha `Adūwun Lilkāfirīna َ002-098. Hər kim Allaha, onun mələklərinə və peyğəmbərlərinə, Cəbrailə və Mikailə düşməndirsə, şübhəsiz, Allah da (belə) kafirlərə düşməndir. مَنْ كَانَ عَدُوّا ً لِلَّهِ وَمَلاَئِكَتِه ِِ وَرُسُلِه ِِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوّ ٌ لِلْكَافِرِينَ
Wa Laqad 'Anzalnā 'Ilayka 'Āyātin Bayyinātin  ۖ  Wa Mā Yakfuru Bihā 'Illā Al-Fāsiqūna َ002-099. (Ya Rəsulum!) Biz sənə (ehkamı bildirən, halal və haramı ayıran) açıq-aydın dəlillər gِndərdik, onları yalnız fasiqlər inkar edərlər. وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَيْكَ آيَات ٍ بَيِّنَات ٍ  ۖ  وَمَا يَكْفُرُ بِهَا إِلاَّ الْفَاسِقُونَ
'Awakullamā `Āhadū `Ahdāan Nabadhahu Farīqun Minhum  ۚ  Bal 'Aktharuhum Lā Yu'uminūna َ002-100. (Yəhudilər) hər dəfə əhd bağladıqları zaman onların bir qismi onu pozmadımı?! Onların, bəlkə də, çoxu (Tِvrata) inanmır. أَوَكُلَّمَا عَاهَدُوا عَهْدا ً نَبَذَه ُُ فَرِيق ٌ مِنْهُمْ  ۚ  بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ
Wa Lammā Jā'ahum Rasūlun Min `Indi Al-Lahi Muşaddiqun Limā Ma`ahum Nabadha Farīqun Mina Al-Ladhīna 'Ūtū Al-Kitāba Kitāba Al-Lahi Warā'a Žuhūrihim Ka'annahum Lā Ya`lamūna َ002-101. Allah tərəfindən onlara əllərindəkini (Tِvratı) təsdiq edən bir peyğəmbər gəldikdə kitab verilənlərdən (yəhudilərdən) bir qismi (Tِvratda Muhəmməd əleyhissəlamın həqiqi peyğəmbər olduğu barədə deyilənləri) guya bilmirmiş kimi, Allahın kitabına arxa çevirdi. وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُول ٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّق ٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيق ٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ
Wa Attaba`ū Mā Tatlū Ash-Shayāţīnu `Alá Mulki Sulaymāna  ۖ  Wa Mā Kafara Sulaymānu Wa Lakinna Ash-Shayāţīna Kafarū Yu`allimūna An-Nāsa As-Siĥra Wa Mā 'Unzila `Alá Al-Malakayni Bibābila Hārūta Wa Mārūta  ۚ  Wa Mā Yu`allimāni Min 'Aĥadin Ĥattá Yaqūlā 'Innamā Naĥnu Fitnatun Falā Takfur  ۖ  Fayata`allamūna Minhumā Mā Yufarriqūna Bihi Bayna Al-Mar'i Wa Zawjihi  ۚ  Wa Mā Hum Biđārrīna Bihi Min 'Aĥadin 'Illā Bi'idhni Al-Lahi  ۚ  Wa Yata`allamūna Mā Yađurruhum Wa Lā Yanfa`uhum  ۚ  Wa Laqad `Alimū Lamani Ashtarāhu Mā Lahu Fī Al-'Ākhirati Min Khalāqin  ۚ  Wa Labi'sa Mā Sharaw Bihi 'Anfusahum  ۚ  Law Kānū Ya`lamūna َ002-102. (Yəhudilər) Süleymanın səltənətinə (şahlığına) dair şeytanların oxuduqlarına (sehr kitablara) uydular. Süleyman (bu kitablara uymadığı üçün) kafir olmadı, lakin şeytanlar (bildikləri) sehri və Babildə Harut və Marut adlı iki mələyə nazil olanları xalqa ِyrədərək kafir oldular. Halbuki (o iki mələk): "Biz (Allah tətəfindən gِndərilmiş) imtahanıq (sınağıq), sən gəl kafir olma!" - deməmiş heç kəsə sehr ِyrətmirdilər. (Bununla belə yəhudilər) yenə də ər-arvad arasına nifaq salan işləri onlardan ِyrənirdilər. Lakin onlar (sehrbazlar) Allahın izni olmadan heç kəsə zərər verə bilməzlər. Onlar (yəhudilər) ancaq ِzlərinə faydası olmayan, zərər verən şeyləri ِyrənirdilər. Həqiqətən, onlar (yəhudilər) belə şeyləri satın alanların (Allahın kitabını şeytan əməlləri ilə mübadilə edənlərin) axirətdə payı olmadığını yaxşı bilirlər. Kaş ki, onlar ِzlərini nə qədər yaramaz bir şeyə satdıqlarını biləydilər! وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَى مُلْكِ سُلَيْم Wa Law 'Annahum 'Āmanū Wa Attaqaw Lamathūbatun Min `Indi Al-Lahi Khayrun  ۖ  Law Kānū Ya`lamūna َ002-103. Əgər onlar (Qur´ana və Peyğəmbərə) iman gətirib pis əməllərdən (sehrə uymaqdan) çəkinsəydilər, Allah tərəfindən əldə etdikləri savab daha xeyirli olardı. Kaş ki, bunu dərk edəydilər. وَلَوْ أَنَّهُمْ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَمَثُوبَة ٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ خَيْر ٌ  ۖ  لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Lā Taqūlū Rā`inā Wa Qūlū Anžurnā Wa Asma`ū  ۗ  Wa Lilkāfirīna `Adhābun 'Alīmun َ002-104. Ey iman gətirənlər! "Raina" deməyin (bu sِz ərəb dilində "bizi qoru", "bizdə gozün olsun", "bizə bax", "bizi gِzlə", "bizə qayğı və ehtiram gِstər", mə´nalarında işləndiyi halda, ibrani dilində yuxarıdakı mə´nalarla yanaşı, "bizə çobanlıq et", "bizim çobanımız"; "ay səfeh" mə´nalarında da işlədilir. Yəhudilər həmin sِzdən Peyğəmbərə qarşı bir istehza vasitəsi kimi istifadə edirdilər), "unzurna" sِyləyin! (Allahın hِkmünü) eşidin! Kafirləri şiddətli əzab gِzləyir. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انظُرْنَا وَاسْمَعُوا  ۗ  وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ أَلِيم ٌ
Mā Yawaddu Al-Ladhīna Kafarū Min 'Ahli Al-Kitābi Wa Lā Al-Mushrikīna 'An Yunazzala `Alaykum Min Khayrin Min Rabbikum Wa  ۗ  Allāhu Yakhtaşşu Biraĥmatihi Man Yashā'u Wa  ۚ  Allāhu Dhū Al-Fađli Al-`Ažīmi َ002-105. (Ey mِ´minlər!) Nə əhli-kitabdan olan kafirlər, nə də müşriklər sizə Rəbbiniz tərəfindən heç bir xeyir gِndərilməsini istəməzlər. Halbuki Allah ضz mərhəmətini istədiyi kimsəyə məxsus (bəxş) edər. Allah bِyük mərhəmət (ne´mət) sahibidir! مَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَلاَ الْمُشْرِكِينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْر ٍ مِنْ رَبِّكُمْ  ۗ  وَاللَّهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِه ِِ مَنْ يَشَاءُ  ۚ  وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ
Mā Nansakh Min 'Āyatin 'Aw Nunsihā Na'ti Bikhayrin Minhā 'Aw Mithlihā  ۗ  'Alam Ta`lam 'Anna Al-Laha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-106. Biz (zaman, məkan və şəraitin tələbinə gِrə) hər hansı bir ayəni (ayənin hِkmünü) ləğv edir və ya onu unutdururuqsa, ondan daha yaxşısını, yaxud ona bənzərini gətiririk. Allahın hər şeyə qadir olmasını bilmirsənmi?! مَا نَنسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَيْر ٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا  ۗ  أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْء ٍ قَدِير ٌ
'Alam Ta`lam 'Anna Al-Laha Lahu Mulku As-Samāwāti Wa Al-'Arđi  ۗ  Wa Mā Lakum Min Dūni Al-Lahi Min Wa Līyin Wa Lā Naşīrin َ002-107. Məgər sən bilmirsən ki, gِylərin və yerin səltənəti (hِkmranlığı) ancaq Allaha məxsusdur və sizin Allahdan başqa bir dostunuz və yardımçınız yoxdur?! أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَه ُُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ  ۗ  وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيّ ٍ وَلاَ نَصِير ٍ
'Am Turīdūna 'An Tas'alū Rasūlakum Kamā Su'ila Mūsá Min Qablu  ۗ  Wa Man Yatabaddali Al-Kufra Bil-'Īmāni Faqad Đalla Sawā'a As-Sabīli َ002-108. (Ey Məkkə əhli!) Yoxsa siz də bundan əvvəl Musa sorğu-suala çəkildiyi kimi Peygəmbərinizi (Muhəmmədi) sorğu-suala çəkmək istəyirsiniz? İmanı küfrə dəyişən kəs, həqiqətən, doğru yoldan azmışdır. أَمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَكُمْ كَمَا سُئِلَ مُوسَى مِنْ قَبْلُ  ۗ  وَمَنْ يَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالإِيمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ
Wadda Kathīrun Min 'Ahli Al-Kitābi Law Yaruddūnakum Min Ba`di 'Īmānikum Kuffārāan Ĥasadāan Min `Indi 'Anfusihim Min Ba`di Mā Tabayyana Lahumu Al-Ĥaqqu  ۖ  Fā`fū Wa Aşfaĥū Ĥattá Ya'tiya Al-Lahu Bi'amrihi  ۗ  'Inna Al-Laha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-109. (Ey mِ´minlər!) Kitab əhlindən bir çoxu həqiqət onlara bəlli olduqdan sonra belə, təbiətlərindəki həsəd (paxıllıq) üzündən sizi, iman gətirmiş olduğunuz halda, yenidən küfrə sِvq etmək istərlər. Allahın əmri gəlincəyə qədər (hələlik) həmin şəxsləri əfv edin və onları qınamayın (onlardan üz çevirməyin). Şübhəsiz ki, Allah hər şeyə qadirdir! وَدَّ كَثِير ٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّاراً حَسَدا ً مِنْ عِنْدِ أَنفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ  ۖ  فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ~ِ  ۗ  إِنَّ Wa 'Aqīmū Aş-Şalāata Wa 'Ātū Az-Zakāata  ۚ  Wa Mā Tuqaddimū Li'nfusikum Min Khayrin Tajidūhu `Inda Al-Lahi  ۗ  'Inna Al-Laha Bimā Ta`malūna Başīrun َ002-110. Namaz qılın, zəkat verin! ضzünüzdən ِtrü (əvvəlcə) etdiyiniz xeyri (yaxşı əməllərin əvəzini) Allah yanında taparsınız. Həqiqətən, Allah nə etdiklərinizi gِrəndir! وَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ  ۚ  وَمَا تُقَدِّمُوا لِأنفُسِكُمْ مِنْ خَيْر ٍ تَجِدُوه ُُ عِنْدَ اللَّهِ  ۗ  إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِير ٌ
Wa Qālū Lan Yadkhula Al-Jannata 'Illā Man Kāna Hūdāan 'Aw Naşārá  ۗ  Tilka 'Amānīyuhum  ۗ  Qul Hātū Burhānakum 'In Kuntum Şādiqīn َ002-111. (Yəhudilər və xaçpərəstlər) dedilər: "Cənnətə yəhudilərdən və xaçpərəstlərdən başqası girməyəcək!" Bu, ancaq onların xülyalarıdır. (Ya Rəsulum!) Onlara sِylə: "Əgər (bu sِzü) doğru deyirsinizsə, dəlilinizi gətirin!" وَقَالُوا لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ كَانَ هُوداً أَوْ نَصَارَى  ۗ  تِلْكَ أَمَانِيُّهُمْ  ۗ  قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنتُمْ صَادِقِين
Balá Man 'Aslama Wajhahu Lillahi Wa Huwa Muĥsinun Falahu 'Ajruhu `Inda Rabbihi Wa Lā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-112. (Xeyr, onların dediyi kimi deyil) əksinə, yaxşı işlər gِrüb ِzlərini Allaha təslim edənlərin Rəbbi yanında mükafatı (əvəzi) vardır. Onların (axirətdə) heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə gِrməzlər. بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَه ُُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِن ٌ فَلَهُ~ُ أَجْرُه ُُ عِنْدَ رَبِّه ِِ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Wa Qālati Al-Yahūdu Laysati An-Naşārá `Alá Shay'in Wa Qālati An-Naşārá Laysati Al-Yahūdu `Alá Shay'in Wa Hum Yatlūna Al-Kitāba  ۗ  Kadhālika Qāla Al-Ladhīna Lā Ya`lamūna Mithla Qawlihim  ۚ  Fa-Allāhu Yaĥkumu Baynahum Yawma Al-Qiyāmati Fīmā Kānū Fīhi Yakhtalifūna َ002-113. Yəhudilər dedilər: "Xaçpərəstlər (dində düzgün və mِ´təbər) bir şeyə istinad etmirlər". Xaçpərəstlər də: "Yəhudilər (dində düzgün və mِ´təbər) bir şeyə istinad etmirlər ", -sِylədilər. Halbuki onların hər ikisi kitab (Tِvrat və İncil) oxuyur. (Kitab əhli olmayan və yazıb-oxumaq) bilməyənlər də onlar kimi danışdılar. Allah onların aralarındakı bu ixtilafın hِkmünü qiyamət günü verəcəkdir! وَقَالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصَارَى عَلَى شَيْء ٍ وَقَالَتِ النَّصَارَى لَيْسَتِ الْيَهُودُ عَلَى شَيْء ٍ وَهُمْ يَتْلُونَ الْكِتَابَ  ۗ  كَذَلِكَ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ  ۚ  فَ Wa Man 'Ažlamu Mimman Mana`a Masājida Al-Lahi 'An Yudhkara Fīhā Asmuhu Wa Sa`á Fī Kharābihā  ۚ  'Ūlā'ika Mā Kāna Lahum 'An Yadkhulūhā 'Ilā Khā'ifīna  ۚ  Lahum Fī Ad-Dunyā Khizyun Wa Lahum Fī Al-'Ākhirati `Adhābun `Ažīmun َ002-114. Allahın məscidlərində Onun (Allahın) adının çəkilməsinə maneçilik tِrədənlərdən və onların xarab edilməsinə (dağılmasına) çalışanlardan daha zalım kim ola bilər? Halbuki onlar oraya (məscidlərə) ancaq qorxa-qorxa girməli idilər. Onları dünyada rüsvayçılıq, axirətdə isə bِyük əzab gِzləyir! وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُه ُُ وَسَعَى فِي خَرَابِهَا  ۚ  أُوْلَائِكَ مَا كَانَ لَهُمْ أَنْ يَدخُلُوهَا إلا خَائِفِينَ  ۚ  لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْي ٌ وَلَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظ Wa Lillahi Al-Mashriqu Wa Al-Maghribu  ۚ  Fa'aynamā Tuwallū Fathamma Wajhu Al-Lahi 'Inna  ۚ  Al-Laha Wāsi`un `Alīmun َ002-115. Şərq də, Qərb də Allahındır: hansı tərəfə yِnəlsəniz (üz tutsanız) Allah oradadır. Şübhəsiz ki, Allah (ِz mərhəməti ilə) genişdir, (O, hər şeyi) biləndir! وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ  ۚ  فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِيم ٌ
Wa Qālū Attakhadha Al-Lahu Waladāan  ۗ  Subĥānahu  ۖ  Bal Lahu Mā Fī As-Samāwāti Wa Al-'Arđi  ۖ  Kullun Lahu Qānitūna َ002-116. (Yəhudilər, xaçpərəstlər və müşriklər) dedilər: "Allah (ضzü üçün) ِvlad gِtürmüşdür". Allah pak və müqəddəsdir (bu sِzlərin Ona heç bir aidiyyəti yoxdur. O, bütün eyib və nِqsanlardan xalidir). Bəli, gِylərdə və yerdə nə varsa, hamısı Ona məxsusdur, hamısı Onun itaətindədir! وَقَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدا ً  ۗ  سُبْحَانَه ُُ  ۖ  بَلْ لَه ُُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ  ۖ  كُلّ ٌ لَه ُُ قَانِتُونَ
Badī`u As-Samāwāti Wa Al-'Arđi  ۖ  Wa 'Idhā Qađá 'Amrāan Fa'innamā Yaqūlu Lahu Kun Fayakūnu َ002-117. Gِyləri və yeri icad edən (yoxdan yaradan) Odur. Bir işin yaranmasını istədiyi zaman, ona (o işə) yalnız: "Ol !" -deyər, o da (fِvrən) olar. بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ  ۖ  وَإِذَا قَضَى أَمْرا ً فَإِنَّمَا يَقُولُ لَه ُُ كُنْ فَيَكُونُ
Wa Qāla Al-Ladhīna Lā Ya`lamūna Lawlā Yukallimunā Al-Lahu 'Aw Ta'tīnā 'Āyatun  ۗ  Kadhālika Qāla Al-Ladhīna Min Qablihim Mithla Qawlihim  ۘ  Tashābahat Qulūbuhum  ۗ  Qad Bayyannā Al-'Āyāti Liqawmin Yūqinūna َ002-118. (Müşriklərdən olan) cahillər dedilər: "Nə olaydı ki, Allah bizimlə də danışaydı, bizə də bir ayə gələydi!" Onlardan əvvəl gələnlər (yəhudilər və xaçpərəstlər) də buna bənzər sِzlər demişdilər. Onların qəlbləri biri-birinə bənzəyir. Biz tam yəqinliklə iman gətirənlərə ayələrimizi (dəlillərimizi) açıqcasına gِstərdik. وَقَالَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ لَوْلاَ يُكَلِّمُنَا اللَّهُ أَوْ تَأْتِينَا آيَة ٌ  ۗ  كَذَلِكَ قَالَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِثْلَ قَوْلِهِمْ  ۘ  تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ  ۗ  قَدْ بَيَّنَّا الآيَاتِ لِقَوْم ٍ يُوقِن 'Innā 'Arsalnāka Bil-Ĥaqqi Bashīrāan Wa Nadhīrāan  ۖ  Wa Lā Tus'alu `An 'Aşĥābi Al-Jaĥīmi َ002-119. (Ya Rəsulum!) Biz səni (mِ´minlərə) haqq ilə (Qur´anla) müjdə verməyə və (kafirləri) qorxutmağa gondərdik. Cəhənnəm əhli barəsində isə sən sorğu-suala tutulmayacaqsan. إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرا ً وَنَذِيرا ً  ۖ  وَلاَ تُسْأَلُ عَنْ أَصْحَابِ الْجَحِيمِ
Wa Lan Tarđá `Anka Al-Yahūdu Wa Lā An-Naşārá Ĥattá Tattabi`a Millatahum  ۗ  Qul 'Inna Hudá Al-Lahi Huwa Al-Hudá  ۗ  Wa La'ini Attaba`ta 'Ahwā'ahum Ba`da Al-Ladhī Jā'aka Mina Al-`Ilmi  ۙ  Mā Laka Mina Al-Lahi Min Wa Līyin Wa Lā Naşīrin َ002-120. (Ya Rəsulum!) Sən yəhudi və xaçpərəstlərin millətlərinə (dinlərinə) tabe olmayınca onlar səndən qətiyyən razı qalmayacaqdır. (Onlara) de: "Düzgün yol yalnız Allahın gِstərdiyi yoldur!" Əgər sənə gələn elmdən (vəhydən) sonra onların (nəfslərindən gələn) istəklərinə uysan, o zaman səni Allahdan (Allahın əzabından) qoruyacaq nə bir dost, nə də bir kِməkçi tapılar. وَلَنْ تَرْضَى عَنْكَ الْيَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ  ۗ  قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَى  ۗ  وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ  ۙ  مَا لَكَ مِنَ ال Al-Ladhīna 'Ātaynāhumu Al-Kitāba Yatlūnahu Ĥaqqa Tilāwatihi 'Ūlā'ika Yu'uminūna Bihi  ۗ  Wa Man Yakfur Bihi Fa'ūlā'ika Humu Al-Khāsirūna َ002-121. Verdiyimiz kitabı layiqincə (təhrif etmədən) oxuyanlar həmin kitaba iman gətirənlərdir, onu inkar edənlər (dəyişdirənlər) isə (dünyada və axirətdə) ِzlərinə zərər yetirənlərdir. الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَه ُُ حَقَّ تِلاَوَتِهِ~ِ أُوْلَائِكَ يُؤْمِنُونَ بِه ِِ  ۗ  وَمَنْ يَكْفُرْ بِه ِِ فَأُوْلَائِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
Yā Banī 'Isrā'īla Adhkurū Ni`matiya Allatī 'An`amtu `Alaykum Wa 'Annī Fađđaltukum `Alá Al-`Ālamīna َ002-122. Ey İsrail ِvladı! Sizə verdiyim ne´mətimi və sizi (əcdadınızı) aləmlər üzərinə (bütün ümmətlərə) üstün etdiyimi xatırlayın! يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ
Wa Attaqū Yawmāan Lā Tajzī Nafsun `An Nafsin Shay'āan Wa Lā Yuqbalu Minhā `Adlun Wa Lā Tanfa`uhā Shafā`atun Wa Lā Hum Yunşarūna َ002-123. Qorxun elə bir gündən ki, (o gün) heç kəs heç kəsin işinə yarıya bilməz (heç kəs heç kəs üçün bir şey ِdəyə bilməz), heç kəsdən (gِrdüyü pis işlər müqabilində) əvəz (fidyə) qəbul edilməz, heç kəsin şəfaəti fayda verməz və (Allahın əzabından xilas olmaqda) onlara (günahkarlara) heç bir kِmək də gِstərilməz! وَاتَّقُوا يَوْما ً لاَ تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْس ٍ شَيْئا ً وَلاَ يُقْبَلُ مِنْهَا عَدْل ٌ وَلاَ تَنفَعُهَا شَفَاعَة ٌ وَلاَ هُمْ يُنصَرُونَ
Wa 'Idh Abtalá 'Ibrāhīma Rabbuhu Bikalimātin Fa'atammahunna  ۖ  Qāla 'Innī Jā`iluka Lilnnāsi 'Imāmāan  ۖ  Qāla Wa Min Dhurrīyatī  ۖ  Qāla Lā Yanālu `Ahdī Až-Žālimīna َ002-124. (Ya Rəsulum!) Yadına sal ki, İbrahimi ِz Rəbbi bir neçə sِzlə (bə´zi əmrləri ilə) imtahana çəkdiyi zaman o, (Allahın əmrlərini) tamamilə yerinə yetirdi. (Belə olduqda Allah ona: ) "Səni insanlara imam (dini rəhbər, başçı) tə´yin edəcəyəm", -dedi. (İbrahim isə: ) "Nəslimdən necə?" - deyə soruşdu. (Allah onun cavabında: ) "(Sənin nəslindən olan) zalımlar mənim əhdimə (imamlığıma) nail olmazlar", -buyurdu. وَإِذْ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّه ُُ بِكَلِمَات ٍ فَأَتَمَّهُنَّ  ۖ  قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاما ً  ۖ  قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي  ۖ  قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي Wa 'Idh Ja`alnā Al-Bayta Mathābatan Lilnnāsi Wa 'Amnāan Wa Attakhidhū Min Maqāmi 'Ibrāhīma Muşalláan  ۖ  Wa `Ahidnā 'Ilá 'Ibrāhīma Wa 'Ismā`īla 'An Ţahhirā Baytiya Lilţţā'ifīna Wa Al-`Ākifīna Wa Ar-Rukka`i As-Sujūdi َ002-125. (Ya Rəsulum!) Yadına sal ki, Biz evi (Kə´bəni) insanlar üçün savab (ziyarətgah) və əmin-amanlıq yeri etdik. (Ey mِ´minlər! Sizə də: ) "İbrahimin durduğu yeri (ِzünüzə) namazgah edin!" - (dedik). İbrahimə və İsmailə də: "Evimi (Kə´bəni) təvaf edənlər, orada qalıb həmişə ibadətdə olanlar, rüku və səcdə ilə namaz qılanlar üçün (bütlərdən) təmizləyin! - deyə tِvsiyə etdik. وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَة ً لِلنَّاسِ وَأَمْنا ً وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلّى ً  ۖ  وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِف Wa 'Idh Qāla 'Ibrāhīmu Rabbi Aj`al Hādhā Baladāan 'Āmināan Wa Arzuq 'Ahlahu Mina Ath-Thamarāti Man 'Āmana Minhum Bil-Lahi Wa Al-Yawmi Al-'Ākhiri  ۖ  Qāla Wa Man Kafara Fa'umatti`uhu Qalīlāan Thumma 'Ađţarruhu 'Ilá `Adhābi An-Nāri  ۖ  Wa Bi'sa Al-Maşīru َ002-126. Yadına sal ki, İbrahim; "Ey Rəbbim, buranı bəladan asudə (uzaq) bir şəhər et, əhalisinin Allaha və axirət gününə inananlarına cürbəcür meyvələrdən ruzi ver!"- deyə dua etdikdə, O (Allah) : "Kafir olanlara da bir qədər (ِmürləri boyu) ruzi verərəm, lakin sonra da cəhənnəm əzabına düçar edərəm. Amma ora (Cəhənnəm) nə fəna bir yerdir!" - deyə buyurdu. وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَدا ً آمِنا ً وَارْزُقْ أَهْلَه ُُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ  ۖ  قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُه ُُ قَلِيلا ً ثُمّ
Wa 'Idh Yarfa`u 'Ibrāhīmu Al-Qawā`ida Mina Al-Bayti Wa 'Ismā`īlu Rabbanā Taqabbal Minnā  ۖ  'Innaka 'Anta As-Samī`u Al-`Alīmu َ002-127. Onu da yadına sal ki, İbrahim və İsmail evin (Kə´bənin) bünِvrəsini ucaltdıqları zaman: "Ey Rəbbimiz! (Bu xeyirli işi) bizdən qəbul et, Sən, doğrudan da, (hər şeyi) eşidənsən, bilənsən!" - deyə dua etdilər. وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا  ۖ  إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
Rabbanā Wa Aj`alnā Muslimayni Laka Wa Min Dhurrīyatinā 'Ummatan Muslimatan Laka Wa 'Arinā Manāsikanā Wa Tub `Alaynā  ۖ  'Innaka 'Anta At-Tawwābu Ar-Raĥīmu َ002-128. (İbrahim və İsmail dedilər: ) "Ey Rəbbimiz! Bizim hər ikimizi Sənə itaətkar (müsəlman), nəslimizdən yetişənləri Sənə təslim olan ümmət (müsəlman) et, bizə (həcc) əməllərimizi (ibadət qaydalarımızı) gِstər, tِvbəmizi qəbul et! Həqiqətən, Sən tِvbələri qəbul edənsən, mərhəmətlisən!" رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّة ً مُسْلِمَة ً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا  ۖ  إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
Rabbanā Wa Ab`ath Fīhim Rasūlāan Minhum Yatlū `Alayhim 'Āyātika Wa Yu`allimuhumu Al-Kitāba Wa Al-Ĥikmata Wa Yuzakkīhim  ۚ  'Innaka 'Anta Al-`Azīzu Al-Ĥakīmu َ002-129. (Onlar yenə dedilər: ) "Ey Rəbbimiz! Onların (nəslimizin) içərisindən ِzlərinə elə bir peyğəmbər gِndər ki, Sənin ayələrini (hِkmlərini) onlara oxusun, (Sən gِndərən) Kitabı (Qur´anı) və (oradakı) hikməti onlara ِyrətsin, onları (günahlardan) təmizləsin! Həqiqətən, Sən yenilməz qüvvət, hikmət sahibisən". رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولا ً مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ  ۚ  إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
Wa Man Yarghabu `An Millati 'Ibrāhīma 'Illā Man Safiha Nafsahu  ۚ  Wa Laqadi Aşţafaynāhu Fī Ad-Dunyā  ۖ  Wa 'Innahu Fī Al-'Ākhirati Lamina Aş-Şāliĥīna َ002-130. (Ya Rəsulum!) ضzünü səfehliyə qoyanlardan başqa kim İbrahimin dinindən üz çevirər? Həqiqətən, Biz onu dünyada (peyğəmbərlik və Kə´bəni tə´mir etmə üçün) seçdik. Şübhə yoxdur ki, o, axirətdə də əməlisaleh olanlardandır. وَمَنْ يَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلاَّ مَنْ سَفِه ََ نَفْسَه ُُ  ۚ  وَلَقَدِ اصْطَفَيْنَاه ُُ فِي الدُّنْيَا  ۖ  وَإِنَّه ُُ فِي الآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ
'Idh Qāla Lahu Rabbuhu 'Aslim  ۖ  Qāla 'Aslamtu Lirabbi Al-`Ālamīna َ002-131. Rəbbi İbrahimə : "(Əmrimə) təslim ol!" - dedikdə, o: "Aləmlərin Rəbbinə təslim oldum (müsəlman oldum)!" - deyə cavab vermişdi. إِذْ قَالَ لَه ُُ رَبُّهُ~ُ أَسْلِمْ  ۖ  قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ
Wa Waşşá Bihā 'Ibrāhīmu Banīhi Wa Ya`qūbu Yā Banīya 'Inna Al-Laha Aşţafá Lakumu Ad-Dīna Falā Tamūtunna 'Illā Wa 'Antum Muslimūna َ002-132. İbrahim və (sonra da) Yə´qub bunu (müsəlman olmağı) ِz oğlanlarına vəsiyyət edib (hər biri dedi) : "Ey oğlanlarım, həqiqətən, Allah sizin üçün (belə bir) din (islam dini) seçdi, siz də ancaq müsəlman olaraq ِlməlisiniz!" وَوَصَّى بِهَا إِبْرَاهِيمُ بَنِيه ِِ وَيَعْقُوبُ يَا بَنِيَّ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ فَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ
'Am Kuntum Shuhadā'a 'Idh Ĥađara Ya`qūba Al-Mawtu 'Idh Qāla Libanīhi Mā Ta`budūna Min Ba`dī Qālū Na`budu 'Ilahaka Wa 'Ilaha 'Ābā'ika 'Ibrāhīma Wa 'Ismā`īla Wa 'Isĥāqa 'Ilahāan Wāĥidāan Wa Naĥnu Lahu Muslimūna َ002-133. (Ey yəhudilər!) Yoxsa Yə´qubun ِlümü yetişdikdə siz onun yanında idiniz?! O: "Məndən sonra nəyə ibadət edəcəksiniz?" - deyə oğlanlarından soruşduğu zaman, onlar: "Sənin Allahına və ataların - İbrahimin, İsmailin və İshaqın Allahı olan tək Allaha təslim olacağıq (Ona ibadət edəcəyik)!"- dedilər. أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ حَضَرَ يَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِيه ِِ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدِي قَالُوا نَعْبُدُ إِلَهَكَ وَإِلَهَ آبَائِكَ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ إِلَها ً وَاحِدا ً وَنَحْنُ لَه ُُ مُسْلِمُونَ
Tilka 'Ummatun Qad Khalat  ۖ  Lahā Mā Kasabat Wa Lakum Mā Kasabtum  ۖ  Wa Lā Tus'alūna `Ammā Kānū Ya`malūna َ002-134. Onlar (İbrahim, Yə´qub və onlara tabe olanlar) bir camaat idilər ki, keçib getdilər. Onların etdikləri əməllər ِzlərinə, sizin etdiyiniz əməllər isə sizə aiddir. Onların əməlləri barəsində sizdən sorğu-sual olunmaz. تِلْكَ أُمَّة ٌ قَدْ خَلَتْ  ۖ  لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُمْ مَا كَسَبْتُمْ  ۖ  وَلاَ تُسْأَلُونَ عَمَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ
Wa Qālū Kūnū Hūdāan 'Aw Naşārá Tahtadū  ۗ  Qul Bal Millata 'Ibrāhīma Ĥanīfāan  ۖ  Wa Mā Kāna Mina Al-Mushrikīna َ002-135. (Yəhudilər və xaçpərəstlər müsəlmanlara: ) "Doğru yolu tapmaq üçün yəhudi, yaxud da xaçpərəst olun!" - deyirlər. (Ya Rəsulum!) Sən de: "Biz batildən haqqa tapınan (haqq yolda olan) İbrahim dinindəyik, çünki o, Allaha şərik qoşanlardan deyildi. وَقَالُوا كُونُوا هُوداً أَوْ نَصَارَى تَهْتَدُوا  ۗ  قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفا ً  ۖ  وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
Qūlū 'Āmannā Bil-Lahi Wa Mā 'Unzila 'Ilaynā Wa Mā 'Unzila 'Ilá 'Ibrāhīma Wa 'Ismā`īla Wa 'Isĥāqa Wa Ya`qūba Wa Al-'Asbāţi Wa Mā 'Ūtiya Mūsá Wa `Īsá Wa Mā 'Ūtiya An-Nabīyūna Min Rabbihim Lā Nufarriqu Bayna 'Aĥadin Minhum Wa Naĥnu Lahu Muslimūna َ002-136. (Ey mِ´minlər, yəhudi və xaçpərəstlərin sizi ِz dinlərinə də´vət etmələrinə cavab olaraq) belə deyin: "Biz Allaha, bizə nazil olana (Qur´ana), İbrahimə, İsmailə, İshaqa, Yə´quba və onun ِvladına (əl-əsbat) gِndərilənlərə, Musaya və İsaya verilənlərə, Rəbbi tərəfindən (bütün) peyğəmbərlərə verilən şeylərə (mِ´cüzələrə) inanmışıq. Onlardan heç birini digərindən ayırmırıq. Biz ancaq Allaha boyun əyən müsəlmanlarıq!" قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنزِلَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِيَ مُوسَى وَعِيسَى وَمَا أFa'in 'Āmanū Bimithli Mā 'Āmantum Bihi Faqadi Ahtadaw  ۖ  Wa 'In Tawallaw Fa'innamā Hum Fī Shiqāqin  ۖ  Fasayakfīkahumu Al-Lahu  ۚ  Wa Huwa As-Samī`u Al-`Alīmu َ002-137. (Ey mِ´minlər!) Əgər onlar da siz inandığınız kimi (Allaha) inanırlarsa, şübhəsiz ki, doğru yolu taparlar. Yox, əgər (imandan) üz dِndərərlərsə, (sizə qarşı) ədavət bəsləmiş olarlar. (Ya Rəsulum! Belə olduqda sən onların düşmənçiliyindən qorxma!) Allah sənə (tezliklə sənin intiqamını) onlardan (almağa) kifayət edər. O, (hər şeyi) eşidəndir, biləndir. فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ مَا آمَنتُمْ بِه ِِ فَقَدِ اهْتَدَوا  ۖ  وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاق ٍ  ۖ  فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ  ۚ  وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
Şibghata Al-Lahi  ۖ  Wa Man 'Aĥsanu Mina Al-Lahi Şibghatan  ۖ  Wa Naĥnu Lahu `Ābidūna َ002-138. (Ey mِ´minlər, deyin: ) "(Biz) Allahın dinini (rəngini qəbul etdik). (Dini) Allahın dinindən daha gِzəl olan kimdir?! Biz ancaq Ona ibadət edənlərik". صِبْغَةَ اللَّهِ  ۖ  وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَة ً  ۖ  وَنَحْنُ لَه ُُ عَابِدُونَ
Qul 'Atuĥājjūnanā Fī Al-Lahi Wa Huwa Rabbunā Wa Rabbukum Wa Lanā 'A`mālunā Wa Lakum 'A`mālukum Wa Naĥnu Lahu Mukhlişūna َ002-139. (Ya Rəsulum! Kitab əhlinə de: ) "Siz Allah barəsində bizimlə mübahisəmi edirsiniz? Halbuki O həm bizim, həm də sizin Rəbbinizdir. Bizim əməllərimiz bizə, sizin əməlləriniz isə sizə aiddir. Ona sadiq olan bizik!" قُلْ أَتُحَاجُّونَنَا فِي اللَّهِ وَهُوَ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ وَلَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ وَنَحْنُ لَه ُُ مُخْلِصُونَ
'Am Taqūlūna 'Inna 'Ibrāhīma Wa 'Ismā`īla Wa 'Isĥāqa Wa Ya`qūba Wa Al-'Asbāţa Kānū Hūdāan 'Aw Naşārá  ۗ  Qul 'A'antum 'A`lamu 'Ami Al-Lahu  ۗ  Wa Man 'Ažlamu Mimman Katama Shahādatan `Indahu Mina Al-Lahi  ۗ  Wa Mā Al-Lahu Bighāfilin `Ammā Ta`malūna َ002-140. Yoxsa siz İbrahimin, İshaqın, Yə´qubun və onun ِvladının (nəslinin) yəhudi və ya xaçpərəst olduqlarını iddia edirsiniz? Allah sizin nə etdiklərinizdən xəbərsiz deyildir. أَمْ تَقُولُونَ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطَ كَانُوا هُوداً أَوْ نَصَارَى  ۗ  قُلْ أَأَنْتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللَّهُ  ۗ  وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهَادَةً عِنْدَه ُُ مِنَ اللَّهِ  ۗ  وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
Tilka 'Ummatun Qad Khalat  ۖ  Lahā Mā Kasabat Wa Lakum Mā Kasabtum  ۖ  Wa Lā Tus'alūna `Ammā Kānū Ya`malūna َ002-141. Onlar (İbrahim, Yə´qub və ِvladı) bir ümmət (camaat) idilər ki, keçib getdilər, onların qazandıqları (əməllər) ِzlərinə, sizinki isə ِzünüzə aiddir. Onların əməlləri haqda sizdən sorğu-sual olunmaz. تِلْكَ أُمَّة ٌ قَدْ خَلَتْ  ۖ  لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُمْ مَا كَسَبْتُمْ  ۖ  وَلاَ تُسْأَلُونَ عَمَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ
Sayaqūlu As-Sufahā'u Mina An-Nāsi Mā Wa Llāhum `An Qiblatihimu Allatī Kānū `Alayhā  ۚ  Qul Lillahi Al-Mashriqu Wa Al-Maghribu  ۚ  Yahdī Man Yashā'u 'Ilá Şirāţin Mustaqīmin َ002-142. (Mədinədəki yəhudi və münafiqlərdən) ağılsız adamlar deyəcəklər: "(Müsəlmanları əvvəlcə) üz tutduqları qiblədən (Beytülmüqəddəsdən) dِndərən nədir?" (Ya Rəsulum! Onların cavabında) de: "Şərq də, Qərb də Allahındır. O, istədiyi şəxsi doğru yola yِnəldər". سَيَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلاَّهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا  ۚ  قُلْ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ  ۚ  يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاط ٍ مُسْتَقِيم ٍ
Wa Kadhalika Ja`alnākum 'Ummatan Wasaţāan Litakūnū Shuhadā'a `Alá An-Nāsi Wa Yakūna Ar-Rasūlu `Alaykum Shahīdāan  ۗ  Wa Mā Ja`alnā Al-Qiblata Allatī Kunta `Alayhā 'Illā Lina`lama Man Yattabi`u Ar-Rasūla Mimman Yanqalibu `Alá `Aqibayhi  ۚ  Wa 'In Kānat Lakabīratan 'Illā `Alá Al-Ladhīna Hadá Al-Lahu  ۗ  Wa Mā Kāna Al-Lahu Liyuđī`a 'Īmānakum  ۚ  'Inna Al-Laha Bin-Nāsi Lara'ūfun Raĥīmun َ002-143. (Ey müsəlmanlar!) Beləliklə də, sizi (ədalətli və seçilmiş) bir ümmət etdik ki, insanların əməllərinə (qiyamətdə) şahid olasınız, Peyğəmbər də (Muhəmməd əleyhisəllam da) sizə şahid olsun. (Ya Rəsulum!) İndi yِnəldiyin qibləni (Kə´bəni) yalnız Peyğəmbərə tabe olanlarla ondan üz çevirənləri bir-birindən ayırd etmək üçün (qiblə) tə´yin etdik. Bu, (qibləni Beytülmüqəddəsdən Kə´bəyə tərəf çevirmək) ağır gِrünsə də, ancaq Allahın doğru yola yِnəltdiyi şəxslər üçün ağır deyildir. Allah sizin imanınızı (bundan əvvəl Beytülmüqəddəsə üz tutaraq qıldığınız namazlarınızı) əvəzsiz buraxmaz. Allah insanlara qarşı, əlbəttə, mehribandır, mərhəmətlidir. وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّة ً وَسَطا ً لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَ
Qad Nará Taqalluba Wajhika Fī As-Samā'i Falanuwalliyannaka  ۖ  Qiblatan Tarđāhā Fawalli Wajhaka  ۚ  Shaţra Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Wa Ĥaythu Mā  ۚ  Kuntum Fawallū Wujūhakum Shaţrahu Wa 'Inna Al-Ladhīna  ۗ  'Ūtū Al-Kitāba Laya`lamūna 'Annahu Al-Ĥaqqu Min Rabbihim Wa Mā Al-Lahu  ۗ  Bighāfilin `Ammā Ya`malūna َ002-144. (Ya Rəsulum!) Biz sənin üzünün gِyə tərəf çevrildiyini gِrürük, ona gِrə də səni razı olduğun qibləyə tərəf dِndərəcəyik. İndi üzünü Məscidülhərama tərəf çevir! (Ey müsəlmanlar!) Harada olsanız (namaz vaxtı) üzünüzü oraya dِndərin! Kitab verilmişlər bunun ِz Rəbbi tərəfindən bir həqiqət olduğunu yaxşı bilirlər. Allah onların əməllərindən xəbərsiz deyildir. قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّمَاءِ  ۖ  فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَة ً تَرْضَاهَا  ۚ  فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ  ۚ  وَحَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَه ُُ  ۗ  وَإِنَّ الَّذ Wa La'in 'Atayta Al-Ladhīna 'Ūtū Al-Kitāba Bikulli 'Āyatin Mā Tabi`ū Qiblataka  ۚ  Wa Mā 'Anta Bitābi`in Qiblatahum  ۚ  Wa Mā Ba`đuhum Bitābi`in Qiblata Ba`đin  ۚ  Wa La'ini Attaba`ta 'Ahwā'ahum Min Ba`di Mā Jā'aka Mina Al-`Ilmi  ۙ  'Innaka 'Idhāan Lamina Až-Žālimīna َ002-145. (Ya Rəsulum!) Sən kitab əhlinə hər cür dəlil gətisən də, onlar sənin qiblənə tabe olmazlar. Sən də onların qibləsinə tabe olan deyilsən. Hətta onlar ِzləri də bir-birinin qibləsinə üz tutmazlar. Əgər sənə gələn bu qədər elmdən sonra onların istədiyinə uysan, o zaman sən də, şübhəsiz ki, zalımlardan sayılarsan! وَلَئِنْ أَتَيْتَ الَّذِينَ أُوتُوا الكِتَابَ بِكُلِّ آيَة ٍ مَا تَبِعُوا قِبْلَتَكَ  ۚ  وَمَا أَنْتَ بِتَابِع ٍ قِبْلَتَهُمْ  ۚ  وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِع ٍ قِبْلَةَ بَعْض ٍ  ۚ  وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا ج Al-Ladhīna 'Ātaynāhumu Al-Kitāba Ya`rifūnahu Kamā Ya`rifūna 'Abnā'ahum  ۖ  Wa 'Inna Farīqāan Minhum Layaktumūna Al-Ĥaqqa Wa Hum Ya`lamūna َ002-146. Kitab (Tِvrat və İncil) verdiyimiz şəxslər onu (Muhəmmədi) ِz oğullarını tanıdıqları kimi tanıyırlar. (Buna baxmayaraq) onların bir qismi, şübhəsiz ki, həqiqəti bilə-bilə gizlədir. الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَه ُُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ  ۖ  وَإِنَّ فَرِيقا ً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ
Al-Ĥaqqu Min Rabbika  ۖ  Falā Takūnanna Mina Al-Mumtarīna َ002-147. (Ya Rəsulum!) Haqq sənin Rəbbindədir, buna heç vaxt şübhə edənlərdən olma! الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ  ۖ  فَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ
Wa Likullin Wijhatun Huwa Muwallīhā  ۖ  Fāstabiqū Al-Khayrāti  ۚ  'Ayna Mā Takūnū Ya'ti Bikumu Al-Lahu Jamī`āan  ۚ  'Inna Al-Laha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-148. Hər kəsin (hər ümmətin) üz tutduğu bir qibləsi vardır. (Ey müsəlmanlar!) Yaxşı işlər gِrməkdə bir-birinizi ِtməyə çalışın! Harada olursunuzsa olun, Allah sizi (qiyamətdə) bir yerə toplayacaqdır. Həqiqətən, Allah hər şeyə qadirdir! وَلِكُلّ ٍ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَا  ۖ  فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ  ۚ  أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعا ً  ۚ  إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْء ٍ قَدِير ٌ
Wa Min Ĥaythu Kharajta Fawalli Wajhaka Shaţra Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Wa 'Innahu  ۖ  Lalĥaqqu Min Rabbika Wa Mā  ۗ  Al-Lahu Bighāfilin `Ammā Ta`malūna َ002-149. (Ya Rəsulum!) Hər hansı bir yerə getdikdə, (namaz vaxtı) üzünü Məscidülhərama (Kə´bəyə) tərəf çevir! اünki Rəbbin tərəfindən gِstərilən bu qiblə haqdır. Allah gِrdüyünüz işlərdən xəbərsiz deyildir. وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ  ۖ  وَإِنَّه ُُ لَلْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ  ۗ  وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
Wa Min Ĥaythu Kharajta Fawalli Wajhaka Shaţra Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Wa Ĥaythu  ۚ  Mā Kuntum Fawallū Wujūhakum Shaţrahu Li'allā Yakūna Lilnnāsi `Alaykum Ĥujjatun 'Illā Al-Ladhīna Žalamū Minhum Falā Takhshawhum Wa Akhshawnī Wa Li'atimma Ni`matī `Alaykum Wa La`allakum Tahtadūna َ002-150. (Ya Rəsulum!) Haradan (səfərə) çıxsan, (namaz vaxtı) üzünü Məscidülhərama tərəf çevir! (Ey müsəlmanlar!) Harada olsanız, üzünüzü o tərəfə dِndərin ki, (ِzlərinə) zülm edənlərdən başqaları sizə irad tutmasınlar. Siz onlardan deyil, Məndən qorxun; Mən də sizə olan ne´mətimi tamamlayım (artırım) ki, siz haqq yolu tapasınız. وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ  ۚ  وَحَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَه ُُ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّة ٌ إِلاَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي وَلِأَتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
Kamā 'Arsalnā Fīkum Rasūlāan Minkum Yatlū `Alaykum 'Āyātinā Wa Yuzakkīkum Wa Yu`allimukumu Al-Kitāba Wa Al-Ĥikmata Wa Yu`allimukum Mā Lam Takūnū Ta`lamūna َ002-151. Həmçinin (ne´mətimizi tamamlamaq məqsədilə) sizə ayələrimizi oxumaq, sizi (günahlardan) təmizləmək, Kitabı (Qur´anı), hikməti (şəriəti, halalla haramı) və bilmədiklərinizi ِyrətmək üçün sizə ِz içərinizdən bir peyğəmbər gِndərdik. كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولا ً مِنْكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ
Fādhkurūnī 'Adhkurkum Wa Ashkurū Lī Wa Lā Takfurūni َ002-152. Belə olduqda siz (itaətlə) Məni xatırlayın ki, Mən də sizi yada salım! Mənə şükür edin, Məni danmayın! فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلاَ تَكْفُرُونِ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Asta`īnū Biş-Şabri Wa Aş-Şalāati  ۚ  'Inna Al-Laha Ma`a Aş-Şābirīna َ002-153. Ey iman gətirənlər! Səbir və dua ilə (namazla Allahdan) kِmək diləyin. اünki Allah səbr edənlərlədir (onların dostudur). يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ
Wa Lā Taqūlū Liman Yuqtalu Fī Sabīli Al-Lahi 'Amwātun  ۚ  Bal 'Aĥyā'un Wa Lakin Lā Tash`urūna َ002-154. Allah yolunda ِldürülənlərə (şəhid olanlara) "ِlü" deməyin. Əksinə, onlar (Allah dərgahında) diridirlər, lakin siz bunu dərk etmirsiniz. وَلاَ تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَات ٌ  ۚ  بَلْ أَحْيَاء ٌ وَلَكِنْ لاَ تَشْعُرُونَ
Wa Lanabluwannakum Bishay'in Mina Al-Khawfi Wa Al-Jū`i Wa Naqşin Mina Al-'Amwli Wa Al-'Anfusi Wa Ath-Thamarāti  ۗ  Wa Bashshiri Aş-Şābirīna َ002-155. Əlbəttə, Biz sizi bir az qorxu, bir az aclıq, bir az da mal, can (ِvlad) və məhsul qıtlığı ilə imtahan edərik. (Ya Rəsulum! Belə imtahanlara) səbr edən şəxslərə müjdə ver! وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْء ٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْص ٍ مِنَ الأَمْوالِ وَالأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ  ۗ  وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ
Al-Ladhīna 'Idhā 'Aşābat/hum Muşībatun Qālū 'Innā Lillahi Wa 'Innā 'Ilayhi Rāji`ūna َ002-156. O kəslər ki, başlarına bir müsibət gəldiyi zaman: "Biz Allahınıq (Allahın bəndələriyik) və (ِləndən sonra) Ona tərəf (Onun dərgahına) qayıdacağıq!" deyirlər. الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَة ٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
'Ūlā'ika `Alayhim Şalawātun Min Rabbihim Wa Raĥmatun  ۖ  Wa 'Ūlā'ika Humu Al-Muhtadūna َ002-157. Onları Rəbbi tərəfinfən bağışlanmaq və rəhmət (Cənnət) gِzləyir. Onlar doğru yolda olanlardır! أُوْلَائِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَات ٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَة ٌ  ۖ  وَأُوْلَائِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ
'Inna Aş-Şafā Wa Al-Marwata Min Sha`ā'iri Al-Lahi  ۖ  Faman Ĥajja Al-Bayta 'Aw A`tamara Falā Junāĥa `Alayhi 'An Yaţţawwafa Bihimā  ۚ  Wa Man Taţawwa`a Khayrāan Fa'inna Al-Laha Shākirun `Alīmun َ002-158. (Ey mِ´minlər!) Həqiqətən, Səfa və Mərvə Allahın əlamətlərindəndir (ibadət nişanələrindəndir). Evi (Kə´bəni) həcc və ya ümrə yolu ilə (qaydası ilə) ziyarət edən şəxsin bunları təvaf etməsində (ətrafına dolanmasında) heç bir günah yoxdur. Hər kəs (vacibdən əlavə) kِnüllü olaraq yaxşı bir iş gِrərsə, Allah (onun etdiyi yaxşı işdən) razı qalandır (əvəzini verəndir), (onu) biləndir. إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ  ۖ  فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوْ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا  ۚ  وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرا ً فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيم ٌ
'Inna Al-Ladhīna Yaktumūna Mā 'Anzalnā Mina Al-Bayyināti Wa Al-Hudá Min Ba`di Mā Bayyannāhu Lilnnāsi Fī Al-Kitābi  ۙ  'Ūlā'ika Yal`anuhumu Al-Lahu Wa Yal`anuhumu Al-Lā`inūna َ002-159. Kitabda (Tِvratda) insanlara aşkar etdiyimiz dəlillərdən sonra gِndərdiyimiz nişanələri və doğru yol gِstərən ayələrimizi gizlədən kimsələr Allahın lə´nətinə düçar olar və bütün lə´nət edə bilənlər də onlara lə´nət oxuyar. إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَيَّنَّاه ُُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتَابِ  ۙ  أُوْلَائِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ
'Illā Al-Ladhīna Tābū Wa 'Aşlaĥū Wa Bayyanū Fa'ūlā'ika 'Atūbu `Alayhim  ۚ  Wa 'Anā At-Tawwābu Ar-Raĥīmu َ002-160. Mən ancaq tِvbə edənləri, yaxşı işlər gِrənləri və (Tِvratda buyurduqlarımı) bəlli edənləri əfv edərəm. Mən tِvbələri qəbul edənəm, mərhəmətliyəm! إِلاَّ الَّذِينَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَبَيَّنُوا فَأُوْلَائِكَ أَتُوبُ عَلَيْهِمْ  ۚ  وَأَنَا التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
'Inna Al-Ladhīna Kafarū Wa Mātū Wa Hum Kuffārun 'Ūlā'ika `Alayhim La`natu Al-Lahi Wa Al-Malā'ikati Wa An-Nāsi 'Ajma`īna َ002-161. Kafir olanlara və kafir olaraq ِlənlərə Allahın, mələklərin və bütün insanların lə´nəti olsun! إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُوْلَائِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَالْمَلاَئِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
Khālidīna Fīhā  ۖ  Lā Yukhaffafu `Anhumu Al-`Adhābu Wa Lā Hum Yunžarūna َ002-162. Onlar həmişəlik lə´nət içərisində qalarlar. (Qiyamətdə) onların əzabı əskilməz və üzlərinə də baxılmaz (üzrləri qəbul olunmaz). خَالِدِينَ فِيهَا  ۖ  لاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلاَ هُمْ يُنظَرُونَ
Wa 'Ilahukum 'Ilahun Wāĥidun  ۖ  Lā 'Ilāha 'Illā Huwa Ar-Raĥmānu Ar-Raĥīmu َ002-163. Sizin tanrınız bir olan Allahdır, Ondan başqa tanrı yoxdur. O, rəhmlidir, mərhəmətlidir. وَإِلَهُكُمْ إِلَه ٌ ٌ وَاحِد ٌ  ۖ  لاَ إِلَهَ~َ إِلاَّ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ
'Inna Fī Khalqi As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Wa Akhtilāfi Al-Layli Wa An-Nahāri Wa Al-Fulki Allatī Tajrī Fī Al-Baĥri Bimā Yanfa`u An-Nāsa Wa Mā 'Anzala Al-Lahu Mina As-Samā'i Min Mā'in Fa'aĥyā Bihi Al-'Arđa Ba`da Mawtihā Wa Baththa Fīhā Min Kulli Dābbatin Wa Taşrīfi Ar-Riyāĥi Wa As-Saĥābi Al-Musakhkhari Bayna As-Samā'i Wa Al-'Arđi La'āyātin Liqawmin Ya`qilūna َ002-164. Həqiqətən, gِylərin və yerin yaradılmasında, gecə ilə gündüzün bir-birini əvəz etməsində, içərisində insanlar üçün mənfəətli şeylər olan gəmilərin dənizlərdə üzməsində, quruyan yer üzünü Allahın gِydən yağmur yağdıraraq yenidən diriltməsində, cins-cins heyvanları onun hər tərəfə yaymasında, gِylə yer arasında ram edilmiş küləyin və buludların bir səmtdən başqa səmtə dِndərilməsində, (Allahın hikmət və qüdrətinə dəlalət edən) əlamətlər vardır. إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنفَعُ النَّاس
Wa Mina An-Nāsi Man Yattakhidhu Min Dūni Al-Lahi 'Andādāan Yuĥibbūnahum Kaĥubbi Al-Lahi Wa  ۖ  Al-Ladhīna 'Āmanū 'Ashaddu Ĥubbāan Lillahi  ۗ  Wa Law Yará Al-Ladhīna Žalamū 'Idh Yarawna Al-`Adhāba 'Anna Al-Qūwata Lillahi Jamī`āan Wa 'Anna Al-Laha Shadīdu Al-`Adhābi َ002-165. İnsanların içərisində Allahdan qeyrilərini (Allaha) şərik qoşub, onları Allahı sevən kimi sevənlər də vardır. Halbuki iman gətirənlərin Allaha məhəbbəti daha qüvvətlidir. Əgər (ِzlərinə) zülm edənlərin vaxtında gِrəcəkləri əzabdan xabərləri olsaydı, onlar bütün (qüvvət və) qüdrətin Allaha məxsus olduğunu və Allahın əzabının şıddətli olacağını bilərdilər. وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَندَادا ً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ  ۖ  وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّا ً لِلَّهِ  ۗ  وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُو 'Idh Tabarra'a Al-Ladhīna Attubi`ū Mina Al-Ladhīna Attaba`ū Wa Ra'aw Al-`Adhāba Wa Taqaţţa`at Bihimu Al-'Asbābu َ002-166. O zaman tabe olunmuşlar (bütpərəstlərin rəisləri) tabe olanlardan (bütpərəstlərdən) uzaqlaşacaq, (onların hamısı qiyamətdəki) əzabı gِrəcək və aralarındakı rabitə qırılacaqdır. إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا وَرَأَوْا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الأَسْبابُ
Wa Qāla Al-Ladhīna Attaba`ū Law 'Anna Lanā Karratan Fanatabarra'a Minhum Kamā Tabarra'ū Minnā  ۗ  Kadhālika Yurīhimu Al-Lahu 'A`mālahum Ĥasarātin `Alayhim  ۖ  Wa Mā Hum Bikhārijīna Mina An-Nāri َ002-167. O zaman (bütpərəstlərə) tabe olanlar: "Əgər bir də (dünyaya) qayıda bilsəydik, onlar bizdən uzaqlaşdıqları kimi biz də onlardan uzaqlaşardıq", - deyərlər. Beləcə (qiyamətdə) Allah onların əməllərinin yalnız həsrətdən (peşmançılıqdan) ibarət olduğunu gِstərər və onlar cəhənnəm odundan çıxa bilməzlər. وَقَالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّة ً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَمَا تَبَرَّءُوا مِنَّا  ۗ  كَذَلِكَ يُرِيهِمُ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَيْهِمْ  ۖ  وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ
Yā 'Ayyuhā An-Nāsu Kulū Mimmā Fī Al-'Arđi Ĥalālāan Ţayyibāan Wa Lā Tattabi`ū Khuţuwāti Ash-Shayţāni  ۚ  'Innahu Lakum `Adūwun Mubīn َ002-168. Ey insanlar! Yer üzündəki qidaların təmiz, halal olanlarını yeyin, Şeytanın izi ilə getməyin! Həqiqətən, o (Şeytan) sizinlə açıq-açığına düşməndir. يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الأَرْضِ حَلالا ً طَيِّبا ً وَلاَ تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ  ۚ  إِنَّه ُُ لَكُمْ عَدُوّ ٌ مُبِين
'Innamā Ya'murukum Bis-Sū'i Wa Al-Faĥshā'i Wa 'An Taqūlū `Alá Al-Lahi Mā Lā Ta`lamūna َ002-169. O sizə ancaq pis və murdar (həyasız) işlər gِrməyi və Allaha qarşı bilmədiklərinizi deməyi əmr edər. إِنَّمَا يَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاءِ وَأَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
Wa 'Idhā Qīla Lahum Attabi`ū Mā 'Anzala Al-Lahu Qālū Bal Nattabi`u Mā 'Alfaynā `Alayhi 'Ābā'anā  ۗ  'Awalaw Kāna 'Ābā'uuhum Lā Ya`qilūna Shay'āan Wa Lā Yahtadūna َ002-170. Onlara (bütpərəstlərə) : "Allahın gِndərdiyinə (Qur´ana) tabe olun!" -deyildiyi zaman, onlar: "Biz ancaq atalarımızın getdiyi yolla gedəcəyik!" -deyirlər. Bəs ataları bir şey anlamayıb doğru yolda deyildilərsə necə? (Yenədəmi onlara tabe olacaqlar?) وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا  ۗ  أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ شَيْئا ً وَلاَ يَهْتَدُونَ
Wa Mathalu Al-Ladhīna Kafarū Kamathali Al-Ladhī Yan`iqu Bimā Lā Yasma`u 'Illā Du`ā'an Wa Nidā'an  ۚ  Şummun Bukmun `Umyun Fahum Lā Ya`qilūna َ002-171. Kafirlər səda və nidadan (çığırtı və bağırtıdan) başqa bir şey anlamayanlara (heyvanlara) bənzərlər. Onlar kar, lal və kordurlar. Buna gِrə də haqqı dərk etməzlər. وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لاَ يَسْمَعُ إِلاَّ دُعَاء ً وَنِدَاء ً  ۚ  صُمّ ٌ بُكْمٌ عُمْي ٌ فَهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Kulū Min Ţayyibāti Mā Razaqnākum Wa Ashkurū Lillahi 'In Kuntum 'Īyāhu Ta`budūna َ002-172. Ey iman gətirənlər! Sizə verdiyimiz rüzilərin (təmiz və) halalından yeyin! Əgər Allaha ibadət edirsinizsə, (bu ne´mətlərə gِrə) Ona şükür edin! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنتُمْ إِيَّاه ُُ تَعْبُدُونَ
'Innamā Ĥarrama `Alaykumu Al-Maytata Wa Ad-Dama Wa Laĥma Al-Khinzīri Wa Mā 'Uhilla Bihi Lighayri Al-Lahi  ۖ  Famani Ađţurra Ghayra Bāghin Wa Lā `Ādin Falā 'Ithma `Alayhi  ۚ  'Inna Al-Laha Ghafūrun Raĥīmun َ002-173. O (Allah) sizə ِlmüş heyvanı, (axar) qanı, donuz ətini və Allahdan başqasının adı ilə (bütlərin və s. adı ilə) kəsilənləri (yeməyi) qəti haram etmişdir. Lakin naəlac qaldıqda (başqasının malını) zorla mənimsəmədən və həddi aşmadan (zəruri ehtiyacı ِdəyənə qədər) bunlardan yeməyə məcbur olan kimsənin heç bir günahı yoxdur. Allah bağışlayandır, mərhəmətlidir! إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِه ِِ لِغَيْرِ اللَّهِ  ۖ  فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغ ٍ وَلاَ عَاد ٍ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ غَفُو<
'Inna Al-Ladhīna Yaktumūna Mā 'Anzala Al-Lahu Mina Al-Kitābi Wa Yashtarūna Bihi Thamanāan Qalīlāan  ۙ  'Ūlā'ika Mā Ya'kulūna Fī Buţūnihim 'Illā An-Nāra Wa Lā Yukallimuhumu Al-Lahu Yawma Al-Qiyāmati Wa Lā Yuzakkīhim Wa Lahum `Adhābun 'Alīmun َ002-174. Allahın nazil etdiyi kitabda (Tِvratda və İncildə) olanları (peyğəmbərin vəsfini) gizlədənlərin və onun müqabilində bir az para alanların yedikləri qarınlarında ancaq oda dِnəcəkdir. Qiyamət günü Allah onlarla danışmaz, (onları) təmizə çıxarmaz. Onları şiddətli əzab gِzləyir! إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَيَشْتَرُونَ بِه ِِ ثَمَنا ً قَلِيلاً  ۙ  أُوْلَائِكَ مَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَلاَ يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ
'Ūlā'ika Al-Ladhīna Ashtaraw Ađ-Đalālata Bil-Hudá Wa Al-`Adhāba Bil-Maghfirati  ۚ  Famā 'Aşbarahum `Alá An-Nāri َ002-175. Onlar doğru yol əvəzinə zəlalət yolunu, bağışlanmaq əvəzinə əzabı satın almış kəslərdir. Onlar cəhənnəm oduna necə də səbrlidirlər! أُوْلَائِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوْا الضَّلاَلَةَ بِالْهُدَى وَالْعَذَابَ بِالْمَغْفِرَةِ  ۚ  فَمَا أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ
Dhālika Bi'anna Al-Laha Nazzala Al-Kitāba Bil-Ĥaqqi  ۗ  Wa 'Inna Al-Ladhīna Akhtalafū Fī Al-Kitābi Lafī Shiqāqin Ba`īdin َ002-176. Bu (əzab) ondan ِtrüdür ki, Allah kitabı (Tِvratı, İncili və ya Qur´anı) haqq olaraq gِndərmişdir. Lakin kitab barəsində müxtəlif rə´ydə olanlar (onun hِkmlərinin bə´zisini qəbul, bə´zisini rədd edənlər, bə´zisini gizlədənlər, bə´zisini isə təhrif edib dəyişdirənlər), şübhəsiz ki, (həqiqətdən) uzaq bir nifaq içərisindədirlər. ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ نَزَّلَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ  ۗ  وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِي الْكِتَابِ لَفِي شِقَاق ٍ بَعِيد ٍ
Laysa Al-Birra 'An Tuwallū Wujūhakum Qibala Al-Mashriqi Wa Al-Maghribi Wa Lakinna Al-Birra Man 'Āmana Bil-Lahi Wa Al-Yawmi Al-'Ākhiri Wa Al-Malā'ikati Wa Al-Kitābi Wa An-Nabīyīna Wa 'Ātá Al-Māla `Alá Ĥubbihi Dhawī Al-Qurbá Wa Al-Yatāmá Wa Al-Masākīna Wa Abna As-Sabīli Wa As-Sā'ilīna Wa Fī Ar-Riqābi Wa 'Aqāma Aş-Şalāata Wa 'Ātá Az-Zakāata Wa Al-Mūfūna Bi`ahdihim 'Idhā `Āhadū Wa  ۖ  Aş-Şābirīna Fī Al-Ba'sā'i Wa Ađ-Đarrā'i Wa Ĥīna Al-Ba'si  ۗ  'Ūlā'ika Al-Ladhīna Şadaqū  ۖ  Wa 'Ūlā'ika Humu Al-Muttaqūna َ002-177. Yaxşı əməl heç də (ibadət vaxtı) üzünü günçıxana və günbatana tərəf çevirməkdən ibarət deyildir. Yaxşı əməl sahibi əslində Allaha, axirət gününə, mələklərə, kitaba (Allahın nazil etdiyi bütün ilahi kitablara) və peyğəmbərlərə inanan, (Allaha) məhəbbəti yolunda (və ya mal-dِvlətini çox sevməsinə baxmayaraq) malını (kasıb) qohum-əqrəbaya, yetimlərə, yoxsullara, (pulu qutarıb yolda qalan) müsafirə (yolçulara), dilənçilərə və qulların azad olunmasına sərf edən, namaz qılıb zəkat verən kimsələr, eləcə də əhd edəndə əhdinə sadiq olanlar, dar ayaqda, çətinlikdə (ehtiyac, yaxud xəstəlik üz verdikdə) və cihad zamanı (məşəqqətlərə) səbr edənlərdir. (İmanlarında, sِzlərində və əməllərində) doğru olanlardır. Müttəqi olanlar da onlardır! لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِال Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Kutiba `Alaykumu Al-Qişāşu Fī Al-Qatlá  ۖ  Al-Ĥurru Bil-Ĥurri Wa Al-`Abdu Bil-`Abdi Wa Al-'Unthá Bil-'Unthá  ۚ  Faman `Ufiya Lahu Min 'Akhīhi Shay'un Fa Attibā`un Bil-Ma`rūfi Wa 'Adā'un 'Ilayhi Bi'iĥsānin  ۗ  Dhālika Takhfīfun Min Rabbikum Wa Raĥmatun  ۗ  Famani A`tadá Ba`da Dhālika Falahu `Adhābun 'Alīmun َ002-178. Ey iman gətirənlər! (Qəsdən) ِldürülən şəxsdən sizin üçün qisas almaq hِkmü qərara alındı (vacib oldu). Azad şəxsi azad şəxsin, qulu qulun, qadını qadının əvəzində (ِldürə bilərsiniz). (ضldürülən şəxsin) qardaşı (varisi) tərəfindən (müəyyən bir şey, qanbahası müqabilində) bağışlanmış (qatil) ilə adətə gِrə (yaxşı) rəftar edilməlidir. Bağışlanmış (qatil də) yaxşılıqla (qan sahiblərinə) "diyə" (qanbahası) verməlidir. Bu, (qisası qanbahası ilə əvəz etmək hِkmü) Rəbbiniz tərəfindən sizin üçün bir yüngüllük və mərhəmətdir. Bundan (diyə müqabilində bağışlamaqdan) sonra təcavüzkarlıq edən (qatili ِldürən və ya onun qohum-qardaşı ilə düşmənçilik edən) kimsəni (qiyamətdə) şıddətli əzab gِzləyir! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى  ۖ  الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَب Wa Lakum Fī Al-Qişāşi Ĥayāatun Yā 'Ūlī Al-'Albābi La`allakum Tattaqūna َ002-179. Ey ağıl sahibləri, bu qisas (qisas hِkmü) sizin üçün həyat deməkdir. Ola bilsin ki, (bununla) pis əməldən (qətldən) çəkinəsiniz. وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاة ٌ يَا أُوْلِي الأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
Kutiba `Alaykum 'Idhā Ĥađara 'Aĥadakumu Al-Mawtu 'In Taraka Khayrāan Al-Waşīyatu Lilwālidayni Wa Al-'Aqrabīna Bil-Ma`rūfi  ۖ  Ĥaqqāan `Alá Al-Muttaqīna َ002-180. Sizin hər birinizi ِlüm haqlayan zaman qoyub gedəcəyiniz maldan valideynlərinizə, yaxın qohumlarınıza verilməsi üçün ədalət üzrə (malın üçdə birindən çox olmamaq şərtilə) vəsiyyət etməyiniz zəruridir. Müttəqilərə (bu) vacibdir. كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَكَ خَيْرا ً الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ  ۖ  حَقّاً عَلَى الْمُتَّقِينَ
Faman Baddalahu Ba`damā Sami`ahu Fa'innamā 'Ithmuhu `Alá Al-Ladhīna Yubaddilūnahu  ۚ  'Inna Al-Laha Samī`un `Alīmun َ002-181. (ضlənin vəsiyyətini) eşitdikdən sanra onu dəyişənlər günah sahibi olarlar. Şübhəsiz ki, Allah (hər şeyi) eşidəndir, biləndir. فَمَنْ بَدَّلَه ُُ بَعْدَمَا سَمِعَه ُُ فَإِنَّمَا إِثْمُه ُُ عَلَى الَّذِينَ يُبَدِّلُونَهُ~ُ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيم ٌ
Faman Khāfa Min Mūşin Janafāan 'Aw 'Ithmāan Fa'aşlaĥa Baynahum Falā 'Ithma `Alayhi  ۚ  'Inna Al-Laha Ghafūrun Raĥīmun َ002-182. Hər kəs vəsiyyət edənin (ِz vəsiyyətilə) səhv etməsindən və ya günaha batmasından ehtiyat edib (ədalət naminə vəsiyyətdə dəyişiklik edərək) varislərin arasını düzəltsə, ona heç bir günah yazılmaz. Allah bağışlayandır, rəhm edəndir! فَمَنْ خَافَ مِنْ مُوص ٍ جَنَفاً أَوْ إِثْما ً فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ غَفُور ٌ رَحِيم ٌ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Kutiba `Alaykumu Aş-Şiyāmu Kamā Kutiba `Alá Al-Ladhīna Min Qablikum La`allakum Tattaqūna َ002-183. Ey iman gətirənlər! Oruc tutmaq sizdən əvvəlki ümmətlərə vacib edildiyi kimi, sizə də vacib edildi ki, (bunun vasitəsilə) siz pis əməllərdən çəkinəsiniz! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
'Ayyāmāan Ma`dūdātin  ۚ  Faman Kāna Minkum Marīđāan 'Aw `Alá Safarin Fa`iddatun Min 'Ayyāmin 'Ukhara  ۚ  Wa `Alá Al-Ladhīna Yuţīqūnahu Fidyatun Ţa`āmu Miskīnin  ۖ  Faman Taţawwa`a Khayrāan Fahuwa Khayrun Lahu  ۚ  Wa 'An Taşūmū Khayrun Lakum  ۖ  'In Kuntum Ta`lamūna َ002-184. (Oruc tutmaq) sayı müəyyən olan (bir ay) günlərdir. (Bu günlərdə) sizdən xəstə və ya səfərdə olanlar tutmadığı günlər qədər başqa günlərdə oruc tutmalıdırlar. Oruc tutmağa taqəti olmayanlar isə (hər günün əvəzində) bir yoxsulu doyuracaq qədər fidyə verməlidirlər. Hər kəs kِnüllü xeyir iş gِrərsə (həm oruc tutub, həm də fidyə verərsə), bu onun üçün daha yaxşı olar. Bilsəniz oruc tutmaq sizin üçün nə qədər xeyirlidir! أَيَّاما ً مَعْدُودَات ٍ  ۚ  فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَر ٍ فَعِدَّة ٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ  ۚ  وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَه ُُ فِدْيَة ٌ طَعَامُ مِسْكِين Shahru Ramađāna Al-Ladhī 'Unzila Fīhi Al-Qur'ānu Hudáan Lilnnāsi Wa Bayyinātin Mina Al-Hudá Wa Al-Furqāni  ۚ  Faman Shahida Minkumu Ash-Shahra Falyaşumhu  ۖ  Wa Man Kāna Marīđāan 'Aw `Alá Safarin Fa`iddatun Min 'Ayyāmin 'Ukhara  ۗ  Yurīdu Al-Lahu Bikumu Al-Yusra Wa Lā Yurīdu Bikumu Al-`Usra Wa Litukmilū Al-`Iddata Wa Litukabbirū Al-Laha `Alá Mā Hadākum Wa La`allakum Tashkurūna َ002-185. İnsanlara doğru yolu gِstərən, bu yolu açıq dəlilləri ilə aydınlaşdıran və (haqqı batildən) ayıran (Qur´an) ramazan ayında nazil edilmişdir. Aya (ramazan ayına) yetişən şəxslər (bu ayı) oruc tutmalıdırlar; xəstə və ya səfərdə olanlar isə tutmadığı günlərin sayı qədər başqa günlərdə tutsunlar. Allah sizin üçün ağırlıq deyil, yüngüllük istər ki, fِvtə gedən günlərin orucunu tamamlayasınız və sizi düz yola yِnəltməsinə gِrə Ona ("Allahu əkbər" deməklə) tə´zim və şükür edəsiniz. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدى ً لِلنَّاسِ وَبَيِّنَات ٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ  ۚ  فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ ال Wa 'Idhā Sa'alaka `Ibādī `Annī Fa'innī Qarībun  ۖ  'Ujību Da`wata Ad-Dā`i 'Idhā Da`āni  ۖ  Falyastajībū Lī Wa Līu'uminū Bī La`allahum Yarshudūna َ002-186. (Ya Rəsulum!) Bəndələrim Məni səndən soruşduqda sِylə ki, Mən (onlara) yaxınam. Dua edib Məni çağıranın duasını qəbul edərəm. Gərək onlar da Mənim çağırışımı qəbul edib Mənə iman gətirsinlər. Bununla da, ola bilsin ki, doğru yola yetişsinlər. وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ  ۖ  أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ  ۖ  فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ
'Uĥilla Lakum Laylata Aş-Şiyāmi Ar-Rafathu 'Ilá Nisā'ikum  ۚ  Hunna Libāsun Lakum Wa 'Antum Libāsun Lahunna  ۗ  `Alima Al-Lahu 'Annakum Kuntum Takhtānūna 'Anfusakum Fatāba `Alaykum Wa `Afā `Ankum  ۖ  Fāl'āna Bāshirūhunna Wa Abtaghū Mā Kataba Al-Lahu Lakum  ۚ  Wa Kulū Wa Ashrabū Ĥattá Yatabayyana Lakumu Al-Khayţu Al-'Abyađu Mina Al-Khayţi Al-'Aswadi Mina Al-Fajri  ۖ  Thumma 'Atimmū Aş-Şiyāma 'Ilá Al-Layli  ۚ  Wa Lā Tubāshirūhunna Wa 'Antum `Ākifūna Fī Al-Masājidi  ۗ  Tilka Ĥudūdu Al-Lahi Falā Taqrabūhā  ۗ  Kadhālika Yubayyinu Al-Lahu 'Āyātihi Lilnnāsi La`allahum Yattaqūna َ002-187. Oruc gecəsi qadınlarınıza yaxınlaşmaq sizə halal edildi. Onlar sizin, siz də onların libasısınız. (Bir-birinizə həddindən artıq yaxınsınız). Allah sizin ِzünüzə pislik (xəyanət) etdiyinizi (yaxud nəfsinizə qarşı zəiflik gِstərəcəyinizi) bilib tِvbələrinizi qəbul edərək sizi bağışladı; artıq siz onlara yaxınlaşın, Allahın sizə halal etdiyini onlardan istəyin; sübh açılınca, ağ sap qara sapdan fərqlənincəyə qədər yeyib için; sonra gecəyə qədər orucunuzu tamamlayın; məscidlərdə ibadətdə (e´tikafda) olduğunuz zaman onlarla (qadınlarınızla) yaxınlıq etməyin. Bunlar (bu hِkmlər) Allahın hədləridir, bunları aşmayın! Allah (insanlara) hِkmlərini bu cür bildirir ki, bəlkə, müttəqi olsunlar! أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ  ۚ  هُنَّ لِبَاس ٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاس ٌ
Wa Lā Ta'kulū 'Amwālakum Baynakum Bil-Bāţili Wa Tudlū Bihā 'Ilá Al-Ĥukkāmi Lita'kulū Farīqāan Min 'Amwāli An-Nāsi Bil-'Ithmi Wa 'Antum Ta`lamūna َ002-188. Bir-birinizin mallarını haqqınız olmadığı halda yeməyin. Xalqın malının bir qismini (onun sizə haram olduğunu) bilə-bilə günah yolu ilə yeməyiniz üçün onu (malınızı) hakimlərə (rüşvət) verməyin! وَلاَ تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقا ً مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Yas'alūnaka `Ani Al-'Ahillati  ۖ  Qul Hiya Mawāqītu Lilnnāsi Wa Al-Ĥajji  ۗ  Wa Laysa Al-Birru Bi'an Ta'tū Al-Buyūta Min Žuhūrihā Wa Lakinna Al-Birra Mani Attaqá  ۗ  Wa 'Tū Al-Buyūta Min 'Abwābihā  ۚ  Wa Attaqū Al-Laha La`allakum Tufliĥūna َ002-189. (Ya Rəsulum!) Yeni doğan aylar (hilal) barəsində səndən sual edildikdə, sِylə ki, bunlar insanların istifadəsi və həcc üçün vaxt ِlçüləridir. Evlərinizə (Cahiliyyət dِvründə olduğu kimi) arxa tərəfdən girməniz yaxşı iş deyildir. Yaxşı iş (pis əməllərdən) çəkinən kimsənin əməlidir. Evlərə qapılarından daxil olun və Allahdan qorxun ki, nicat tapasınız! يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَهِلَّةِ  ۖ  قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ  ۗ  وَلَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِهَا وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى  ۗ  وَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا  ۚ  وَاتَّقُو Wa Qātilū Fī Sabīli Al-Lahi Al-Ladhīna Yuqātilūnakum Wa Lā Ta`tadū  ۚ  'Inna Al-Laha Lā Yuĥibbu Al-Mu`tadīna َ002-190. (Ey mِ´minlər!) Sizinlə vuruşanlarla siz də Allah yolunda vuruşun, lakin həddən kənara çıxmayın. Allah həddi aşanları sevməz! وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلاَ تَعْتَدُوا  ۚ  إِنَّ اللَّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ
Wāqtulūhum Ĥaythu Thaqiftumūhum Wa 'Akhrijūhum Min Ĥaythu 'Akhrajūkum Wa  ۚ  Al-Fitnatu 'Ashaddu Mina Al-Qatli  ۚ  Wa Lā Tuqātilūhum `Inda Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Ĥattá Yuqātilūkum Fīhi  ۖ  Fa'in Qātalūkum Fāqtulūhum  ۗ  Kadhālika Jazā'u Al-Kāfirīna َ002-191. Onları (Məkkə müşriklərini) harada gِrsəniz ِldürün. Sizi çıxartdıqları yerdən (Məkkədən) siz də onları çıxardın. Fitnə (müşriklərin fitnəsi) qətldən daha şiddətlidir. Onlar sizinlə Məscidülhəram yanında vuruşmayınca, siz də onlarla orada vuruşmayın! Əgər (orada) sizinlə vuruşsalar, siz də onları ِldürün. Kafirlərin cəzası ancaq budur! وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ  ۚ  وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ  ۚ  وَلاَ تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى يُقَاتِلُوكُمْ فِيه ِِ  ۖ  فَإِنْ قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ  ۗ  كَذَلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ
Fa'ini Antahaw Fa'inna Al-Laha Ghafūrun Raĥīmun َ002-192. Əgər onlar (vuruşdan və Allaha şərik qoşmaqdan) vaz keçərlərsə, şübhəsiz, Allah bağışlayandır, rəhm edəndir! فَإِنِ انتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُور ٌ رَحِيم ٌ
Wa Qātilūhum Ĥattá Lā Takūna Fitnatun Wa Yakūna Ad-Dīnu Lillahi  ۖ  Fa'ini Antahaw Falā `Udwāna 'Illā `Alá Až-Žālimīna َ002-193. Fitnə (müşriklərin fitnəsi) aradan qalxana qədər və din (ibadət) ancaq Allaha məxsus edilənədək onlarla vuruşun; əgər onlar (bu cür hərəkətlərə) son qoyarlarsa (siz də onlarla vuruşmaqdan vaz keçin!), çünki düşmənçilik ancaq zülm edənlərə qarşı olur. وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَة ٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ  ۖ  فَإِنِ انتَهَوْا فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمِينَ
Ash-Shahru Al-Ĥarāmu Bish-Shahri Al-Ĥarāmi Wa Al-Ĥurumātu Qişāşun  ۚ  Famani A`tadá `Alaykum Fā`tadū `Alayhi Bimithli Mā A`tadá `Alaykum  ۚ  Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Ma`a Al-Muttaqīna َ002-194. (Dِyüş) haram olan ay [hicrətin 7-ci ilinin zülqə´də ayı) (dِyüş)] haram olan ay (hicrətin 6-cı ilinin zülqə´də ayı) müqabilindədir. Hِrmətlər qarşılıqlıdır.Sizə qarşı həddini aşanlara siz də həmim ِlçüdə həddi aşın (cavab verin).Allahdan qorxun (qədərindən artıq əvəz çıxmayın) və bilin ki, Allah müttəqilərlədir. الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَاتُ قِصَاص ٌ  ۚ  فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ  ۚ  وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنّ Wa 'Anfiqū Fī Sabīli Al-Lahi Wa Lā Tulqū Bi'aydīkum 'Ilá At-Tahlukati  ۛ  Wa 'Aĥsinū  ۛ  'Inna Al-Laha Yuĥibbu Al-Muĥsinīna َ002-195. (Malınızı) Allah yolunda xərcləyin. ضz əlinizlə ِzünüzü təhlükəyə atmayın, yaxşılıq edin! Allah yaxşılıq (ehsan) edənləri sevir. وَأَنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ  ۛ  وَأَحْسِنُوا  ۛ  إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ
Wa 'Atimmū Al-Ĥajja Wa Al-`Umrata Lillahi  ۚ  Fa'in 'Uĥşirtum Famā Astaysara Mina Al-Hadyi  ۖ  Wa Lā Taĥliqū Ru'ūsakum Ĥattá Yablugha Al-Hadyu Maĥillahu  ۚ  Faman Kāna Minkum Marīđāan 'Aw Bihi 'Adháan Min Ra'sihi Fafidyatun Min Şiyāmin 'Aw Şadaqatin 'Aw Nusukin  ۚ  Fa'idhā 'Amintum Faman Tamatta`a Bil-`Umrati 'Ilá Al-Ĥajji Famā Astaysara Mina Al-Hadyi  ۚ  Faman Lam Yajid Faşiyāmu Thalāthati 'Ayyāmin Fī Al-Ĥajji Wa Sab`atin 'Idhā Raja`tum  ۗ  Tilka `Asharatun Kāmilatun  ۗ  Dhālika Liman Lam Yakun 'Ahluhu Ĥāđirī Al-Masjidi Al-Ĥarāmi  ۚ  Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Shadīdu Al-`Iqābi َ002-196. Allahdan ِtrü həcc və ümrə (kiçik həcc) əməllərini tam yerinə yetirin, əgər arada sizə maneçilik olarsa, (sizə) müyəssər olan bir qurbanlıq gِndərin, qurbanlıq ِz yerinə (Minaya) çatıncaya qədər başınızı qırxdırmayın. Əgər (ihramda ikən, ziyarət zamanı) sizdən xəstələnən və yaxud baş ağrısına tutulub əziyyət çəkən olarsa, belə şəxs (başını qırxdırmağın əvəzində) fidyə olaraq (üç gün) oruc tutmalı və ya sədəqə verməli, yaxud da bir qurban kəsməlidir. (Maneçiliyin aradan qalxmasına) əmin olduqda isə həcc vaxtına qədər ümrə ziyarətindən istifadə edən şəxs müyəssər etdiyi bir heyvan kəsməlidir. Qurbanlıq tapmayanlar bunun əvəzində həcc ziyarəti günlərində üç gün və (vətəninə) qayıdandan sonra yeddi gün oruc tutmalıdırlar ki, bu da tam on gün edir. Bu (ümrə ziyarəti) ailəsi Məscidülhəramda (Məkkədə və ətrafında) sakin olmayanlara aiddir.Allahdan qorxun və bilin ki, Allahın əzabı şiddətlidir. وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ  ۚ  فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ Al-Ĥajju 'Ash/hurun Ma`lūmātun  ۚ  Faman Farađa Fīhinna Al-Ĥajja Falā Rafatha Wa Lā Fusūqa Wa Lā Jidāla Fī Al-Ĥajji  ۗ  Wa Mā Taf`alū Min Khayrin Ya`lamhu Al-Lahu  ۗ  Wa Tazawwadū Fa'inna Khayra Az-Zādi At-Taqwá  ۚ  Wa Attaqūnī Yā 'Ūlī Al-'Albābi َ002-197. Həcc (mِvsümü) mə´lum olan aylardır (şəvval, zülqə´də ayları və zülhiccənin birinci on günü). (Həmin aylarda) həcc ziyarəti vacib olan (həcci ِzünə vacib bilən) şəxsə həccdə olarkən (qadınla) yaxınlıq, sِyüş sِyüb pis sِzlər danışmaq, dava-dalaş etmək yaramaz. Allah gِrdüyünüz hər bir yaxşı işi bilir. (Həcc və ya axirət üçün) tədarük gِrün. Ən yaxşı tədarük (azuqə) isə təqvadır (pis əməllərdən çəkinməkdir). Ey ağıl sahibləri, Məndən qorxun! الْحَجُّ أَشْهُر ٌ مَعْلُومَات ٌ  ۚ  فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ  ۗ  وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْر ٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ  ۗ  وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ Laysa `Alaykum Junāĥun 'An Tabtaghū Fađlāan Min Rabbikum  ۚ  Fa'idhā 'Afađtum Min `Arafātin Fādhkurū Al-Laha `Inda Al-Mash`ari Al-Ĥarāmi  ۖ  Wa Adhkurūhu Kamā Hadākum Wa 'In Kuntum Min Qablihi Lamina Ađ-Đāllīna َ002-198. (Həcc mِvsümündə) Rəbbinizdən (ticarətlə) ruzi diləməniz sizin üçün günah deyildir.Ərəfatdan qayıdarkən Məş´ərülhəramda Allahı xatırlayın. Sizi doğru yola yِnəltdiyi üçün Onu yada salın (Ona dua edin), çünki siz bundan əvvəl (doğru yolu) azanlardan idiniz! لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلا ً مِنْ رَبِّكُمْ  ۚ  فَإِذَا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفَات ٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ  ۖ  وَاذْكُرُوه ُُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِنْ كُنتُمْ مِن Thumma 'Afīđū Min Ĥaythu 'Afāđa An-Nāsu Wa Astaghfirū Al-Laha  ۚ  'Inna Al-Laha Ghafūrun Raĥīmun َ002-199. Sonra camaatın dِndüyü yerdən siz də dِnün! Allahdan bağışlanmaq diləyin, şübhəsiz ki, Allah bağışlayandır, rəhm edəndir! ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ غَفُور ٌ رَحِيم ٌ
Fa'idhā Qađaytum Manāsikakum Fādhkurū Al-Laha Kadhikrikum 'Ābā'akum 'Aw 'Ashadda Dhikrāan  ۗ  Famina An-Nāsi Man Yaqūlu Rabbanā 'Ātinā Fī Ad-Dunyā Wa Mā Lahu Fī Al-'Ākhirati Min Khalāqin َ002-200. Həcc mərasimini tamamlayıb qurtardıqda (keçmişdə) ata-babalarınızı yada saldiğınız kimi, ondan da artıq Allahı yad edin! İnsanların bə´zisi: "Ey Rəbbimiz, bizə nə verəcəksənsə, elə bu dünyada ver!" - deyirlər. Belə şəxslərin axirətdə heç bir payı yoxdur! فَإِذَا قَضَيْتُمْ مَنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرا ً  ۗ  فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَه ُُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَق ٍ
Wa Minhum Man Yaqūlu Rabbanā 'Ātinā Fī Ad-Dunyā Ĥasanatan Wa Fī Al-'Ākhirati Ĥasanatan Wa Qinā `Adhāba An-Nāri َ002-201. Bə´ziləri isə: "Ey Rəbbimiz, bizə dünyada da, axirətdə də gِzəl nemətlər ver, bizi cəhənnəm əzabından qoru!" deyirlər. وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَة ً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَة ً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
'Ūlā'ika Lahum Naşībun Mimmā Kasabū Wa  ۚ  Allāhu Sarī`u Al-Ĥisābi َ002-202. Belə şəxslərin qazandıqlarına (qazandıqları əməllərinə) gِrə (axirətdə) mükafat gِzləyir. Allah tezliklə haqq-hesab çəkəndir! أُوْلَائِكَ لَهُمْ نَصِيب ٌ مِمَّا كَسَبُوا  ۚ  وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ
Wa Adhkurū Al-Laha Fī 'Ayyāmin Ma`dūdātin  ۚ  Faman Ta`ajjala Fī Yawmayni Falā 'Ithma `Alayhi Wa Man Ta'akhkhara Falā 'Ithma `Alayhi  ۚ  Limani Attaqá  ۗ  Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Annakum 'Ilayhi Tuĥsharūna َ002-203. (Ey hacılar!) Sayı bəlli olan günlərdə (Mina dağında) Allahı yada salın (təkbirlə zikr edin). Tələsərək iki gündə (zülhiccənin on birinci və on ikinci günlərində Minadan Məkkəyə) qayıdana heç bir günah gəlməz. Eləcə də yubanana (zülhiccənin on üçüncü günü Minada qalana) heç bir günah tutulmaz. Bu (günah tutulmaması), müttəqilərə aiddir. Allahdan qorxun və Onun yanında (hüzurunda) toplanacağınızı bilin! وَاذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّام ٍ مَعْدُودَات ٍ  ۚ  فَمَنْ تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ وَمَنْ تَأَخَّرَ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ  ۚ  لِمَنِ اتَّقَى  ۗ  وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Wa Mina An-Nāsi Man Yu`jibuka Qawluhu Fī Al-Ĥayāati Ad-Dunyā Wa Yush/hidu Al-Laha `Alá Mā Fī Qalbihi Wa Huwa 'Aladdu Al-Khişāmi َ002-204. (Ya Rəsulum!) İnsanların eləsi vardır ki, onun dünya həyatı haqqındakı sِzləri sənin xoşuna gələr. O, qəlbində olana da (dili ilə ürəyinin bir olmasına) Allahı şahid gِstərər. Halbuki, o, düşmənlərin ən qəddarıdır. وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُه ُُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِه ِِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ
Wa 'Idhā Tawallá Sa`á Fī Al-'Arđi Liyufsida Fīhā Wa Yuhlika Al-Ĥartha Wa An-Nasla Wa  ۗ  Allāhu Lā Yuĥibbu Al-Fasāda َ002-205. (O şəxs səndən) ayrılan kimi yer üzündə fitnə-fəsad tِrətməyə, əkini və nəsli (islam cəmiyyətini) məhv etməyə çalışar. Halbuki, Allah fitnə-fəsadı sevməz! وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ  ۗ  وَاللَّهُ لاَ يُحِبُّ الْفَسَادَ
Wa 'Idhā Qīla Lahu Attaqi Al-Laha 'Akhadhat/hu Al-`Izzatu Bil-'Ithmi  ۚ  Faĥasbuhu Jahannamu  ۚ  Wa Labi'sa Al-Mihādu َ002-206. Ona: "Allahdan qorx!" - deyildiyi zaman lovğalıq onu günah tِrətməyə vadar edər. Beləsinə cəhənnəm kifayətdir. Ora nə pis məskəndir! وَإِذَا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالإِثْمِ  ۚ  فَحَسْبُه ُُ جَهَنَّمُ  ۚ  وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ
Wa Mina An-Nāsi Man Yashrī Nafsahu Abtighā'a Marđāati Al-Lahi Wa  ۗ  Allāhu Ra'ūfun Bil-`Ibādi َ002-207. İnsanların eləsi də vardır ki, Allahın razılığını qazanmaq yolunda (Allah rizası üçün) ِz canını fəda edər. Allah ِz bəndələrinə qarşı çox mehribandır! وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ  ۗ  وَاللَّهُ رَءُوف ٌ بِالْعِبَادِ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Adkhulū Fī As-Silmi Kāffatan Wa Lā Tattabi`ū Khuţuwāti Ash-Shayţāni  ۚ  'Innahu Lakum `Adūwun Mubīnun َ002-208. Ey iman gətirənlər! Hamınız bir yerdə sülhə (islama) gəlin! Şeytanın yolu ilə getməyin, çünki o sizin açıq düşməninizdir! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّة ً وَلاَ تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ  ۚ  إِنَّه ُُ لَكُمْ عَدُوّ ٌ مُبِين ٌ
Fa'in Zalaltum Min Ba`di Mā Jā'atkumu Al-Bayyinātu Fā`lamū 'Anna Al-Laha `Azīzun Ĥakīmun َ002-209. Əgər bu qədər aşkar dəlil (ayələr) gəldikdən sonra siz yenə də doğru yoldan azarsınızsa, o zaman bilin ki, Allah da qüvvət, hikmət sahibidir! فَإِنْ زَلَلْتُمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْكُمُ الْبَيِّنَاتُ فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيم ٌ
Hal Yanžurūna 'Illā 'An Ya'tiyahumu Al-Lahu Fī Žulalin Mina Al-Ghamāmi Wa Al-Malā'ikatu Wa Quđiya Al-'Amru  ۚ  Wa 'Ilá Al-Lahi Turja`u Al-'Umūru َ002-210. Yoxsa onlar Allahın (qəzəbinin) bulud kِlgələri içində mələklərlə (əzab mələkləri ilə) gəlməsini və işin tamam olmasını (ِzlərinin məhv edilməsini) gِzləyirlər? Şübhəsiz ki, (bütün) işlər (axırda) Allaha qayıdacaqdır. هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ أَنْ يَأْتِيَهُمُ اللَّهُ فِي ظُلَل ٍ مِنَ الْغَمَامِ وَالْمَلاَئِكَةُ وَقُضِيَ الأَمْرُ  ۚ  وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الأُمُورُ
Sal Banī 'Isrā'īla Kam 'Ātaynāhum Min 'Āyatin Bayyinatin  ۗ  Wa Man Yubaddil Ni`mata Al-Lahi Min Ba`di Mā Jā'at/hu Fa'inna Al-Laha Shadīdu Al-`Iqābi َ002-211. (Ya Rəsulum!) İsrail ِvladından xəbər al ki, Biz onlara (Musa peyğəmbər vasitəsilə) nə qədər açıq dəlillər gِndərdik! Allahın ne´mətinə nail olandan sonra onu dəyişdirənlərə Allah şiddətli əzab verəcəkdir! سَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ كَمْ آتَيْنَاهُمْ مِنْ آيَة ٍ بَيِّنَة ٍ  ۗ  وَمَنْ يُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
Zuyyina Lilladhīna Kafarū Al-Ĥayāatu Ad-Dunyā Wa Yaskharūna Mina Al-Ladhīna 'Āmanū Wa  ۘ  Al-Ladhīna Attaqaw Fawqahum Yawma Al-Qiyāmati Wa  ۗ  Allāhu Yarzuqu Man Yashā'u Bighayri Ĥisābin َ002-212. Dünya həyatı kafirlər üçün zinətlənmişdir. Onlar (bununla da) iman gətirənlərə istehza edərlər. Halbuki, müttəqilər qiyamət günündə onlardan üstündürlər. Allah istədiyi kəsə saysız-hesabsız ruzi verər. زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَيَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا  ۘ  وَالَّذِينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ  ۗ  وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَاب ٍ
Kāna An-Nāsu 'Ummatan Wāĥidatan Faba`atha Al-Lahu An-Nabīyīna Mubashshirīna Wa Mundhirīna Wa 'Anzala Ma`ahumu Al-Kitāba Bil-Ĥaqqi Liyaĥkuma Bayna An-Nāsi Fīmā Akhtalafū Fīhi  ۚ  Wa Mā Akhtalafa Fīhi 'Illā Al-Ladhīna 'Ūtūhu Min Ba`di Mā Jā'at/humu Al-Bayyinātu Baghyāan Baynahum  ۖ  Fahadá Al-Lahu Al-Ladhīna 'Āmanū Limā Akhtalafū Fīhi Mina Al-Ĥaqqi Bi'idhnihi Wa  ۗ  Allāhu Yahdī Man Yashā'u 'Ilá Şirāţin Mustaqīmin َ002-213. İnsanlar tək bir ümmət idi. Allah onlara müjdə verən və xəbərdarlıq edən (əzabla qorxudan) peyğəmbərlər gِndərdi, insanlar arasındakı ixtilafları ayırd etmək üçün O, peyğəmbərlərlə birlikdə haqq olan kitab nazil etdi. Halbuki ِzlərinə aşkar dəlillər gəldikdən sonra aralarındakı kin (və həsəd) üzündən (dində) ixtilafda bulunanlar kitab əhlindən başqası deyildir. Onların ixtilafda olduqları həqiqətə Onun izni (idarəsi) ilə iman gətirənləri isə Allah doğru yola yِnəltdi. Allah istədiyini düz yola istiqamətləndirər. كَانَ النَّاسُ أُمَّة ً وَاحِدَة ً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنز
'Am Ĥasibtum 'An Tadkhulū Al-Jannata Wa Lammā Ya'tikum Mathalu Al-Ladhīna Khalaw Min Qablikum  ۖ  Massat/humu Al-Ba'sā'u Wa Ađ-Đarrā'u Wa Zulzilū Ĥattá Yaqūla Ar-Rasūlu Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Ma`ahu Matá Naşru Al-Lahi  ۗ  'Alā 'Inna Naşra Al-Lahi Qarībun َ002-214. (Ey mِ´minlər!) Sizdən əvvəlkilərin başına gələnlər sizin başınıza gəlməmiş behiştə daxil olacağınızımı güman edirsiniz? Onları (şiddətli) fəlakət və sıxıntı elə bürümüş, elə sarsılmışdılar ki, hətta Peyğəmbər və iman gətirənlər birlikdə: "Allahın kِməyi nə vaxt gələcək?" - demişdilər.Bilin ki, Allahın kِməyi (sizə) yaxındır! أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ  ۖ  مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الرَّسYas'alūnaka Mādhā Yunfiqūna  ۖ  Qul Mā 'Anfaqtum Min Khayrin Falilwālidayni Wa Al-'Aqrabīna Wa Al-Yatāmá Wa Al-Masākīni Wa Abni As-Sabīli  ۗ  Wa Mā Taf`alū Min Khayrin Fa'inna Al-Laha Bihi `Alīmun َ002-215. (Ya Rəsulum!) Səndən (Allah yolunda) nə verəcəkləri haqqında soruşanlara sِylə: "(Malınızdan) verəcəyiniz şey ata-anaya, (yoxsul) qohumlara, yetimlərə, miskinlərə və (pulu qurtaran) müsafirə (yolçulara) məxsusdur". Şübhəsiz ki, Allah etdiyiniz xeyirli işi biləndir. يَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ  ۖ  قُلْ مَا أَنفَقْتُمْ مِنْ خَيْر ٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ  ۗ  وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْر ٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِه ِِ عَلِيم ٌ
Kutiba `Alaykumu Al-Qitālu Wa Huwa Kurhun Lakum  ۖ  Wa `Asá 'An Takrahū Shay'āan Wa Huwa Khayrun Lakum  ۖ  Wa `Asá 'An Tuĥibbū Shay'āan Wa Huwa Sharrun Lakum Wa  ۗ  Allāhu Ya`lamu Wa 'Antum Lā Ta`lamūna َ002-216. (Allahın düşmənlərinə qarşı) dِyüş (cihad) xoşunuza gəlmədiyi halda, sizə vacib edildi.Bə´zən xoşlamadığınız bir şey sizin üçün xeyirli, bə´zən də xoşladığınız bir şey sizin üçün zərərli ola bilər.(Onu) Allah bilir, siz bilməzsiniz. كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْه ٌ لَكُمْ  ۖ  وَعَسى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئا ً وَهُوَ خَيْر ٌ لَكُمْ  ۖ  وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئا ً وَهُوَ شَرّ ٌ لَكُمْ  ۗ  وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ
Yas'alūnaka `Ani Ash-Shahri Al-Ĥarāmi Qitālin Fīhi  ۖ  Qul Qitālun Fīhi Kabīrun  ۖ  Wa Şaddun `An Sabīli Al-Lahi Wa Kufrun Bihi Wa Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Wa 'Ikhrāju 'Ahlihi Minhu 'Akbaru `Inda Al-Lahi Wa  ۚ  Al-Fitnatu 'Akbaru Mina Al-Qatli  ۗ  Wa Lā Yazālūna Yuqātilūnakum Ĥattá Yaruddūkum `An Dīnikum 'Ini Astaţā`ū  ۚ  Wa Man Yartadid Minkum `An Dīnihi Fayamut Wa Huwa Kāfirun Fa'ūlā'ika Ĥabiţat 'A`māluhum Fī Ad-Dunyā Wa Al-'Ākhirati  ۖ  Wa 'Ūlā'ika 'Aşĥābu An-Nāri  ۖ  Hum Fīhā Khālidūna َ002-217. (Ya Rəsulum!) Haram olan ayda dِyüş haqqında səndən soruşanlara sِylə: "O ayda dِyüşmək bِyük günahdır, lakin Allah yolunu (insanların üzünə) qapamaq, onu inkar etmək, Məscidülhərama girməyə mane olmaq və oradakıları kənara çıxarmaq Allah yanında daha bِyük günahdır. (Din naminə) fitnə salmaq isə (həmin ayda) vuruşmaqdan daha betərdir"! (Ey mِ´minlər!) Onlar (Məkkə müşrikləri) əgər bacarsalar, sizi dininizdən dِndərincəyə qədər sizinlə vuruşmaqda davam edəcəklər. Sizdən hər kəs ِz dinindən dِnüb kafir olaraq ِlərsə, belə kimsələrin bütün əməlləri (vaxtilə gِrdüyü yaxşı işləri) dünya və axirətdə heçə gedər. Onlar cəhənnəmlikdirlər və orada əbədi qalacaqlar! يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَال ٍ فِيه ِِ  ۖ  قُلْ قِتَال ٌ فِيه ِِ كَب 'Inna Al-Ladhīna 'Āmanū Wa Al-Ladhīna Hājarū Wa Jāhadū Fī Sabīli Al-Lahi 'Ūlā'ika Yarjūna Raĥmata Al-Lahi Wa  ۚ  Allāhu Ghafūrun Raĥīmun َ002-218. Həqiqətən, Allaha iman gətirənlər, (Məkkədən Mədinəyə) kِçüb gələn və Allah yolunda cihad edən kimsələr Allahın mərhəmətinə ümidvardırlar. Allah bağışlayandır, rəhm edəndir! إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَائِكَ يَرْجُونَ رَحْمَةَ اللَّهِ  ۚ  وَاللَّهُ غَفُور ٌ رَحِيم ٌ
Yas'alūnaka `Ani Al-Khamri Wa Al-Maysiri  ۖ  Qul Fīhimā 'Ithmun Kabīrun Wa Manāfi`u Lilnnāsi Wa 'Ithmuhumā 'Akbaru Min Naf`ihimā  ۗ  Wa Yas'alūnaka Mādhā Yunfiqūna Quli Al-`Afwa  ۗ  Kadhālika Yubayyinu Al-Lahu Lakumu Al-'Āyāti La`allakum Tatafakkarūna َ002-219. (Ya Rəsulum!) Səndən içki və qumar (meysir) haqqında sual edənlərə sِylə: "Onlarda həm bِyük günah, həm də insanlar üçün mənfəət (dünya mənfəəti) vardır. Lakin günahları mənfəətlərindən daha bِyükdür"! (Allah yolunda) nəyi paylamalı olduqlarını soruşanlara isə de: "Ehtiyacınızdan artıq qalanını (mِhtaclara paylayın)!" Allah sizə ضz ayələrini bu cür bildirir ki, bəlkə, fikirləşəsiniz. يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ  ۖ  قُلْ فِيهِمَا إِثْم ٌ كَبِير ٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا  ۗ  وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ  ۗ  كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرFī Ad-Dunyā Wa Al-'Ākhirati  ۗ  Wa Yas'alūnaka `Ani Al-Yatāmá  ۖ  Qul 'Işlāĥun Lahum Khayrun  ۖ  Wa 'In Tukhāliţūhum Fa'ikhwānukum Wa  ۚ  Allāhu Ya`lamu Al-Mufsida Mina Al-Muşliĥi  ۚ  Wa Law Shā'a Al-Lahu La'a`natakum  ۚ  'Inna Al-Laha `Azīzun Ĥakīmun َ002-220. Dünya və axirət (işləri) barəsində. (Ya Rəsulum!) Səndən yetimlər haqqında sual edənlərə sِylə: "Onlar üçün (onların malını qorumaq və güzəranlarını) yaxşılaşdırmaq xeyirlidir (nəcib əməldir). Əgər onlarla birlikdə yaşayırsınızsa, onlar sizin qardaşlarınızdır". Allah islah (yaxşılıq) edənləri də, fəsad salanları da tanıyır. Əgər Allah istəsəydi, sizi, əlbəttə, əziyyətə salardı. Həqiqətən, Allah yenilməz qüvvət, hikmət sahibidir! فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ  ۗ  وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْيَتَامَى  ۖ  قُلْ إِصْلاَح ٌ لَهُمْ خَيْر ٌ  ۖ  وَإِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ  ۚ  وَاللَّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ  ۚ  وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَعْنَتَكُمْ  <
Wa Lā Tankiĥū Al-Mushrikāti Ĥattá Yu'uminna  ۚ  Wa La'amatun Mu'uminatun Khayrun Min Mushrikatin Wa Law 'A`jabatkum  ۗ  Wa Lā Tunkiĥū Al-Mushrikīna Ĥattá Yu'uminū  ۚ  Wa La`abdun Mu'uminun Khayrun Min Mushrikin Wa Law 'A`jabakum  ۗ  'Ūlā'ika Yad`ūna 'Ilá An-Nāri Wa  ۖ  Allāhu Yad`ū 'Ilá Al-Jannati Wa Al-Maghfirati Bi'idhnihi  ۖ  Wa Yubayyinu 'Āyātihi Lilnnāsi La`allahum Yatadhakkarūna َ002-221. Allaha şərik qərar verən (Onu inkar edən) qadınlar imana gəlməyincə onlarla evlənməyin! Əlbəttə, Allaha iman gətirmiş bir cariyə, gِzəlliyinə heyran olduğunuz bir müşrik bir qadından daha yaxşıdır. Həmçinin müşrik kişilər Allaha iman gətirməyənə qədər mِ´min qadınları (onlara) arvadlığa verməyin! Əlbəttə, Allaha iman gətirən bir kِlə camalına məftun olduğunuz müşrik bir kişidən daha xeyirlidir. Onlar (müşrik qadınlar və kişilər) sizi Cəhənnəmə çağırdıqları halda, Allah sizi ضz izni ilə Cənnətə, məğfirətə (bağışlanmağa) çağırır və yaxşı düşünüb ibrət almaları üçün insanlara hِkmlərini aydınlaşdırır. وَلاَ تَنكِحُوا الْمُشْرِكَاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ  ۚ  وَلَأَمَة ٌ مُؤْمِنَةٌ خَيْر ٌ مِنْ مُشْرِكَة ٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْكُمْ  ۗ  وَلاَ تُنكِحُو<
Wa Yas'alūnaka `Ani Al-Maĥīđi  ۖ  Qul Huwa 'Adháan Fā`tazilū An-Nisā' Fī Al-Maĥīđi  ۖ  Wa Lā Taqrabūhunna Ĥattá Yaţhurna  ۖ  Fa'idhā Taţahharna Fa'tūhunna Min Ĥaythu 'Amarakumu Al-Lahu  ۚ  'Inna Al-Laha Yuĥibbu At-Tawwābīna Wa Yuĥibbu Al-Mutaţahhirīna َ002-222. (Ya Rəsulum!) Səndən heyz (aybaşı) barəsində sual edənlərə sِylə: "Heyz əziyyətli bir haldır. Heyz zamanı qadınlardan kənar olun, (heyzdən) təmizlənməyənə qədər onlarla yaxınlıq etməyin, təmizləndikdən sonra isə Allahın sizə əmr etdiyi yerdən (buyurduğu qayda üzrə) onlara yaxınlaşın!" Allah (günahından) tِvbə edənləri, (təmiz və) pak olanları sevər! وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ  ۖ  قُلْ هُوَ أَذى ً فَاعْتَزِلُوا النِسَاء فِي الْمَحِيضِ  ۖ  وَلاَ تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ  ۖ  فَإِذَا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ Nisā'uukum Ĥarthun Lakum Fa'tū Ĥarthakum 'Anná Shi'tum  ۖ  Wa Qaddimū Li'nfusikum  ۚ  Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Annakum Mulāqūhu  ۗ  Wa Bashshiri Al-Mu'uminīna َ002-223. (Ey mِ´minlər!) Qadınlarınız sizin (ِvlad əkdiyiniz) tarlanızdır. İstədiyiniz vaxtda ِz tarlanıza gəlin! ضzünüz üçün qabaqcadan (yaxşı əməllər) hazırlayın! Allahdan qorxun və (qiyamət günü) Onun hüzuruna gedəcəyinizi bilin! (Ya Rəsulum!) İman gətirənlərə (Cənnətlə) müjdə ver! نِسَاؤُكُمْ حَرْث ٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ  ۖ  وَقَدِّمُوا لِأنفُسِكُمْ  ۚ  وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ مُلاَقُوه ُُ  ۗ  وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
Wa Lā Taj`alū Al-Laha `Urđatan Li'ymānikum 'An Tabarrū Wa Tattaqū Wa Tuşliĥū Bayna An-Nāsi Wa  ۗ  Allāhu Samī`un `Alīmun َ002-224. Yaxşılıq etmək, pis əməllərdən çəkinmək və insanlar arasında sülh yaratmaq barəsindəki andlarınıza Allahı (Allahın adını) hədəf (dəstavüz) etməyin! Allah eşidəndir, biləndir! وَلاَ تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَة ً لِأيْمَانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ  ۗ  وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم ٌ
Lā Yu'uākhidhukumu Al-Lahu Bil-Laghwi Fī 'Aymānikum Wa Lakin Yu'uākhidhukum Bimā Kasabat Qulūbukum Wa  ۗ  Allāhu Ghafūrun Ĥalīmun َ002-225. Allah, bilmədən (səhvən) içdiyiniz andlara gِrə sizi cəzalandırmaz, lakin qəlblərinizin kəsb etdiyi şeylərə (yalandan və ya qəsdən içib yerinə yetirmədiyiniz andlara, pis niyyətlərə) gِrə sizi cəzalandıracaqdır. Allah bağışlayandır, həlimdir! لاَ يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْ  ۗ  وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِيم ٌ
Lilladhīna Yu'ulūna Min Nisā'ihim Tarabbuşu 'Arba`ati 'Ash/hurin  ۖ  Fa'in Fā'ū Fa'inna Al-Laha Ghafūrun Raĥīmun َ002-226. ضvrətlərinə yaxınlaşmamağı and içən kimsələr üçün dِrd ay gِzləmə müddəti vardır, əgər bu müddət içərisində andlarından dِnsələr, Allah (onları kəffarə vermək şərtilə) bağışlayandır, rəhm edəndir. لِلَّذِينَ يُؤْلُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُر ٍ  ۖ  فَإِنْ فَاءُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُور ٌ رَحِيم ٌ
Wa 'In `Azamū Aţ-Ţalāqa Fa'inna Al-Laha Samī`un `Alīmun َ002-227. Əgər talaq vermək (boşamaq) istəsələr, şübhəsiz ki, Allah (onların niyyətlərini) eşidəndir, biləndir. وَإِنْ عَزَمُوا الطَّلاَقَ فَإِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيم ٌ
Wa Al-Muţallaqātu Yatarabbaşna Bi'anfusihinna Thalāthata  ۚ  Qurū'in Wa Lā Yaĥillu Lahunna 'An Yaktumna Mā Khalaqa Al-Lahu Fī 'Arĥāmihinna 'In Kunna Yu'uminna Bil-Lahi Wa Al-Yawmi  ۚ  Al-'Ākhiri Wa Bu`ūlatuhunna 'Aĥaqqu Biraddihinna Fī Dhālika 'In 'Arādū  ۚ  'Işlāĥāan Wa Lahunna Mithlu Al-Ladhī `Alayhinna  ۚ  Bil-Ma`rūfi Wa Lilrrijāli `Alayhinna  ۗ  Darajatun Wa Allāhu `Azīzun Ĥakīmun َ002-228. Boşanan qadınlar üç dəfə (heyz gِrüb təmizlənincəyə qədər başqa ərə getməyib) gِzləməlidirlər. Əgər (o qadınlar) Allaha və qiyamət gününə inanıblarsa, Allahın onların bətnlərində yaratdığını (uşağı) gizlətmək onlara halal olmaz. (Bu gِzləmə müddəti içərisində) ərləri barışmaq istərlərsə, onları geri almağa (hər kəsdən) daha çox haqlıdırlar. (Kişilərin qadınlar) üzərində şəriətə gِrə hüquqları olduğu kimi, (qadınların da) onlar (kişilər) üzərində hüquqları vardır. Ancaq kişilər (daha artıq əziyyətə qatlandıqları üçün) onlardan bir dərəcə üstündürlər. Allah yenilməz qüvvət, hikmət sahibidir. وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلاَثَةَ قُرُوء ٍ  ۚ  وَلاَ يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ فِي أَرْحَامِهِنَّ إِنْ كُ Aţ-Ţalāqu Marratāni  ۖ  Fa'imsākun Bima`rūfin 'Aw Tasrīĥun Bi'iĥsānin  ۗ  Wa Lā Yaĥillu Lakum 'An Ta'khudhū Mimmā 'Ātaytumūhunna Shay'āan 'Illā 'An Yakhāfā 'Allā Yuqīmā Ĥudūda Al-Lahi  ۖ  Fa'in Khiftum 'Allā Yuqīmā Ĥudūda Al-Lahi Falā Junāĥa `Alayhimā Fīmā Aftadat Bihi  ۗ  Tilka Ĥudūdu Al-Lahi Falā Ta`tadūhā  ۚ  Wa Man Yata`adda Ĥudūda Al-Lahi Fa'ūlā'ika Humu Až-Žālimūna َ002-229. (Ric´i) talaq vermə (boşama) iki dəfə mümkündür, ondan sonra yaxşı dolanmaq (qadını yaxşı saxlamaq), ya da xoşluqla ayrılmaq (buraxmaq) gərəkdir. (Ey kişilər!) Onlara (qadınlarınıza) verdiyinizdən (kəbin haqqından, mehrdən) bir şey tələb etməniz sizə halal olmaz. Bu yalnız kişi ilə qadının Allahın (ər-arvadlıq) haqqındakı hِkmlərini yerinə yetirə bilməyəcəklərindən qorxduqları zaman mümkündür. (Ey şəriət hakimləri!) Əgər onların (ər-arvadın) Allahın hِkmlərini yerinə yetirməyəcəklərindən siz də qorxsanız, arvadın (kəbin haqqından) ərinə bir şey verməsində heç biri üçün günah yoxdur. Bunlar Allahın hədləridir (hِkmləridir). Onlardan kənara çıxmayın. Allahın hədlərindən kənara çıxanlar, əlbəttə, zalımlardır. الطَّلاَقُ مَرَّتَانِ  ۖ  فَإمْسَاك ٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيح ٌ بِإِحْسَان ٍ   Fa'in Ţallaqahā Falā Taĥillu Lahu Min Ba`du Ĥattá Tankiĥa Zawjāan Ghayrahu  ۗ  Fa'in Ţallaqahā Falā Junāĥa `Alayhimā 'An Yatarāja`ā 'In Žannā 'An Yuqīmā Ĥudūda Al-Lahi  ۗ  Wa Tilka Ĥudūdu Al-Lahi Yubayyinuhā Liqawmin Ya`lamūna َ002-230. Əgər (kişi) ِvrətini yenə də (üçüncü dəfə) boşarsa, o zaman (qadın) başqa bir ərə getməmiş ona (əvvəlki ərinə) halal olmaz. (İkinci əri) onu boşadıqdan sonra Allahın (ər-arvadlıq haqqındakı) hədlərinə (hِkmlərinə) riayət edəcəklərinə inamları olduqları təqdirdə, (həmin qadının əvvəlinci əri ilə) təkrar evlənməsində günah yoxdur. Bunlar anlayan bir qِvm üçün Allahın bəyan etdiyi hədləridir (hِkmləridir). فَإِنْ طَلَّقَهَا فَلاَ تَحِلُّ لَه ُُ مِنْ بَعْدُ حَتَّى تَنكِحَ زَوْجاً غَيْرَه ُُ  ۗ  فَإِنْ طَلَّقَهَا فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِمَا أَنْ يَتَرَاجَعَا إِنْ ظَنَّا أَنْ يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ  ۗ  وَتِلْكَ حُدُو Wa 'Idhā Ţallaqtumu An-Nisā' Fabalaghna 'Ajalahunna Fa'amsikūhunna Bima`rūfin 'Aw Sarriĥūhunna Bima`rūfin  ۚ  Wa Lā Tumsikūhunna Đirārāan Lita`tadū  ۚ  Wa Man Yaf`al Dhālika Faqad Žalama Nafsahu  ۚ  Wa Lā Tattakhidhū 'Āyāti Al-Lahi Huzūan  ۚ  Wa Adhkurū Ni`mata Al-Lahi `Alaykum Wa Mā 'Anzala `Alaykum Mina Al-Kitābi Wa Al-Ĥikmati Ya`ižukum Bihi  ۚ  Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Bikulli Shay'in `Alīmun َ002-231. Qadınlarınızı (ric´i talaqla) boşadığınız və onların gِzləmə müddəti başa çatdığı zaman onları ya xoşluqla saxlayın, ya da xoşluqla buraxın. (Əziyyət və) zərər vermək məqsədilə haqlarına təcavüz edib onları saxlamayın! Hər kəs bunu etsə, şübhəsiz ki, ِzünə zülm etmiş olar. Allahın ayələri (hِkmləri) ilə oynamayın (onlara istehza etməyin). Allahın sizə verdiyi ne´mətləri,ِyüd-nəsihət üçün gِndərdiyi Kitabı (Qur´anı) və hikməti xatırlayın! Allahdan qorxun və Allahın, həqiqətən, hər şeyi bildiyini anlayın! وَإِذَا طَلَّقْتُمُ النِسَاء فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوف ٍ  ۚ  وَلاَ تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَارا ً لِتَعْتَدُوا  ۚ  وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَه ُُ &
Wa 'Idhā Ţallaqtumu An-Nisā' Fabalaghna 'Ajalahunna Falā Ta`đulūhunna 'An Yankiĥna 'Azwājahunna 'Idhā Tarāđaw Baynahum Bil-Ma`rūfi  ۗ  Dhālika Yū`ažu Bihi Man Kāna Minkum Yu'uminu Bil-Lahi Wa Al-Yawmi Al-'Ākhiri  ۗ  Dhālikum 'Azká Lakum Wa 'Aţharu Wa  ۗ  Allāhu Ya`lamu Wa 'Antum Lā Ta`lamūna َ002-232. Boşanmış qadınların gِzləmə müddətləri bitərkən aralarında barışıq və yaxşılıqla yaşamağa razılıq olduğu zaman onların təkrar ِz ərlərinə nikah edilməsinə mane olmayın! Bu sizin Allaha və axirət gününə inananlarınıza verilən bir nəsihətdir. Bu (şər´i baxımdan) sizin üçün daha təmiz (faydalı) və daha pakdır. Allah (sizin mənfəətinizi) bilir, siz bilməzsiniz! وَإِذَا طَلَّقْتُمُ النِسَاء فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ أَنْ يَنكِحْنَ أَزْوَاجَهُنَّ إِذَا تَرَاضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِ  ۗ  ذَلِكَ يُوعَظُ بِه ِِ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ  ۗ  ذَلِكُمْ أَزْكَى لَكُمْ وَأَطْهَرُ  <
Wa Al-Wālidātu Yurđi`na 'Awlādahunna Ĥawlayni  ۖ  Kāmilayni Liman 'Arāda 'An Yutimma  ۚ  Ar-Rađā`ata Wa `Alá Al-Mawlūdi Lahu Rizquhunna Wa Kiswatuhunna  ۚ  Bil-Ma`rūfi Lā Tukallafu Nafsun 'Illā  ۚ  Wus`ahā Lā Tuđārra Wa A-Datun Biwaladihā Wa Lā Mawlūdun Lahu  ۚ  Biwaladihi Wa `Alá Al-Wārithi Mithlu  ۗ  Dhālika Fa'in 'Arādā Fişālāan `An Tarāđin Minhumā Wa Tashāwurin Falā Junāĥa  ۗ  `Alayhimā Wa 'In 'Aradtum 'An Tastarđi`ū 'Awlādakum Falā Junāĥa `Alaykum 'Idhā Sallamtum Mā 'Ātaytum  ۗ  Bil-Ma`rūfi Wa Attaqū Al-Laha Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Bimā Ta`malūna Başīrun َ002-233. Analar (istər boşanmış, istərsə də boşanmamış olsun) uşaqlarını əmizdirmə müddətini tamamlatmaq istəyən (atalar) üçün tam iki il əmizdirsinlər. Anaların yeməyi və geyimi ِz qüvvəsi dairəsində (uşağın) atasının üzərinə düşür. Heç kəs gücü çatdığından artıq yüklənməz. Nə bir ana, nə də bir ata uşağına gِrə zərər çəkməsin! (Ata ِləndən sonra) bu vəzifə həmin qaydada varisin üzərinə düşür. Əgər ata və ana ِz aralarında məsləhətləşib, uşağı (iki ildən tez) süddən kəsmək qərarına gəlsələr, ikisinə də heç bir günah olmaz. Əgər siz uşağınızı başqasına (süd anasına) əmizdirmək istəyirsinizsə, onun zəhmət haqqını müəyyən olunmuş qayda üzrə (şəriətə müvafiq) ِdəsəniz, yenə də sizə günah sayılmaz. Allahdan qorxun və bilin ki, Allah, həqiqətən, sizin nə etdiklərinizi gِrəndir! وَالْوَالِدَاتُ يُرْضِعْنَ أَوْلاَدَهُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ  ۖ  لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يُتِمَّ Wa Al-Ladhīna Yutawaffawna Minkum Wa Yadharūna 'Azwājāan Yatarabbaşna Bi'anfusihinna 'Arba`ata 'Ash/hurin  ۖ  Wa `Ashrāan Fa'idhā Balaghna 'Ajalahunna Falā Junāĥa `Alaykum Fīmā Fa`alna Fī 'Anfusihinna  ۗ  Bil-Ma`rūfi Wa Allāhu Bimā Ta`malūna Khabīrun َ002-234. Sizdən ِlənlərin qoyub getdiyi qadınlar dِrd ay on gün (başqa ərə getməyib) ِzlərini gِzləməlidirlər. Bu müddət tamam olduqda, artıq onların ِz barələrində şəriətə müvafiq surətdə etdikləri işdən sizə heç bir günah gəlməz. Allah etdiklərinizin hamısından xəbərdardır! وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجا ً يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُر ٍ وَعَشْرا ً  ۖ  فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا فَعَلْنَ فِي أَنفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ  ۗ  وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِير ٌ
Wa Lā Junāĥa `Alaykum Fīmā `Arrađtum Bihi Min Khiţbati An-Nisā' 'Aw 'Aknantum Fī 'Anfusikum  ۚ  `Alima Al-Lahu 'Annakum Satadhkurūnahunna Wa Lakin Lā Tuwā`idūhunna Sirrāan 'Illā 'An Taqūlū Qawlāan Ma`rūfāan  ۚ  Wa Lā Ta`zimū `Uqdata An-Nikāĥi Ĥattá Yablugha Al-Kitābu 'Ajalahu  ۚ  Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Ya`lamu Mā Fī 'Anfusikum Fāĥdharūhu  ۚ  Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Ghafūrun Ĥalīmun َ002-235. (Bu müddəti gِzləyən) qadınlara elçi gِndərmək (onlarla evlənmək) istədiyinizi (rəmz və) işarə ilə bildirməkdən və ya belə bir istəyi ürəyinizdə gizlətməkdən sizə heç bir günah gəlməz. Allah sizin onları xatırlayacağınızı bilir. Lakin (gِzləmə müddətində) onlarla gizlində və´dələşməyin, onlara şəriətə müvafiq sِz deyin! Gِzləmə vaxtları bitməyincəyə qədər onlarla nikah etmək fikrində olmayın! Bilin ki, Allah sizin qəlbinizdə olanı bilir. Ondan (Allahdan) qorxun, Allahın bağışlayan, həlim olduğunu bilin! وَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا عَرَّضْتُمْ بِه ِِ مِنْ خِطْبَةِ النِسَاء أَوْ أَكْنَنتُمْ فِي أَنفُسِكُمْ  ۚ  عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ سَتَذْكُرُونَهُنَّ وَلَكِنْ لاَ تُوَاعِدُوهُنَّ سِرّا ً إِلاَّ أَLā Junāĥa `Alaykum 'In Ţallaqtumu An-Nisā' Mā Lam Tamassūhunna 'Aw Tafriđū Lahunna Farīđatan  ۚ  Wa Matti`ūhunna `Alá Al-Mūsi`i Qadaruhu Wa `Alá Al-Muqtiri Qadaruhu Matā`āan Bil-Ma`rūfi  ۖ  Ĥaqqāan `Alá Al-Muĥsinīna َ002-236. Yaxınlıq etmədiyiniz (toxunmadığınız) və mehrini (kəbin haqqını, başlığını) tə´yin etmədiyiniz qadınları boşamaq sizə günah sayılmaz. Qəbul olunmuş qayda üzrə, varlı ِz imkanı daxilində, kasıb da gücü çatdığı qədər, yaxşılıq (ehsan) edənlərə layiq şəkildə onlara bir şey (müt´ə) versin! لاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِنْ طَلَّقْتُمُ النِسَاء مَا لَمْ تَمَسُّوهُنَّ أَوْ تَفْرِضُوا لَهُنَّ فَرِيضَة ً  ۚ  وَمَتِّعُوهُنَّ عَلَى الْمُوسِعِ قَدَرُه ُُ وَعَلَى الْمُقْتِرِ قَدَرُه ُُ مَتَاعا ً بِالْمَعْرُوفِ  ۖ  حَقّاً عَلَى الْمُحْسِنِينَ
Wa 'In Ţallaqtumūhunna Min Qabli 'An Tamassūhunna Wa Qad Farađtum Lahunna Farīđatan Fanişfu Mā Farađtum 'Illā 'An Ya`fūna 'Aw Ya`fuwa Al-Ladhī Biyadihi `Uqdatu An-Nikāĥi  ۚ  Wa 'An Ta`fū 'Aqrabu Lilttaqwá  ۚ  Wa Lā Tansaw Al-Fađla Baynakum  ۚ  'Inna Al-Laha Bimā Ta`malūna Başīrun َ002-237. Kəbin haqlarını tə´yin etmiş olduğunuz qadınları yaxınlıq etmədən əvvəl boşayarsınızsa, tə´yin olunmuş kəbin haqqının yarısını onlara verməlisiniz! Bununla belə, onlar (qadınlar) bunu (ərlərinə), yaxud əlində nikah müqaviləsi olanlar (ərlər) kəbin haqqının hamısını qadınlara bağışlaya bilərlər. (Ey kişilər!) Sizin bağışlamağınız (güzəştə getməyiniz) müttəqiliyə daha yaxındır. Bir-birinizə yaxşılıq etməyi unutmayın! Şübhəsiz ki, Allah sizin etdiklərinizi gِrəndir. وَإِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَقَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِيضَة ً فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ إِلاَّ أَنْ يَعْفُونَ أَوْ يَعْفُوَ الَّذِي بِيَدِه ِِ عُقْدَةُ ال
Ĥāfižū `Alá Aş-Şalawāti Wa Aş-Şalāati Al-Wusţá Wa Qūmū Lillahi Qānitīna َ002-238. (Fərz, vacib) namazlara, (xüsusilə) orta namaza (günortadan sonrakı əsr namazına, ikindi namazına) riayət (əməl) edin və Allaha itaət üçün ayağa qalxın (namaza durun). حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ
Fa'in Khiftum Farijālāan 'Aw Rukbānāan  ۖ  Fa'idhā 'Amintum Fādhkurū Al-Laha Kamā `Allamakum Mā Lam Takūnū Ta`lamūna َ002-239. Əgər (düşməndən və yırtıcı heyvandan) qorxsanız, (namazınızı) piyada gedə-gedə və ya minik üstə (qılın). (Təhlükədən sovuşmağınıza) əmin olduqda isə Allahı, bilmədiyiniz şeyləri (namazı, duanı) sizə (Peyğəmbər və Qur´an vasitəsilə) nə cür ِyrədibsə, o cür anın (zikr edin, namaz qılın)! فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالاً أَوْ رُكْبَانا ً  ۖ  فَإِذَا أَمِنتُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَمَا عَلَّمَكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ
Wa Al-Ladhīna Yutawaffawna Minkum Wa Yadharūna 'Azwājāan Waşīyatan Li'zwājihim Matā`āan 'Ilá Al-Ĥawli Ghayra  ۚ  'Ikhrājin Fa'in Kharajna Falā Junāĥa `Alaykum Fī Mā Fa`alna Fī 'Anfusihinna Min  ۗ  Ma`rūfin Wa Allāhu `Azīzun Ĥakīmun َ002-240. Sizlərdən vəfat edib ِzlərindən sonra arvadlarını qoyub gedən şəxslər həmin qadınlara ِz evindən çıxarılmamaq şərtilə, bir il müddətində baxılmasını (vərəsələrinə) vəsiyyət etməlidirlər. Əgər onlar (ِz arzuları ilə) çıxıb gedərlərsə, o zaman onların qəbul olunmuş qayda üzrə (şəriətə müvafiq) ِz barələrində gِrəcəkləri işlər üçün siz günahkar deyilsiniz. Allah yenilməz qüvvət, hikmət sahibidir! وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجا ً وَصِيَّة ً لِأزْوَاجِهِمْ مَتَاعا ً إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاج ٍ  ۚ  فَإِنْ خَرَجْنَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِي مَا فَعَلْنَ فِي أَنفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوف Wa Lilmuţallaqāti Matā`un Bil-Ma`rūfi  ۖ  Ĥaqqāan `Alá Al-Muttaqīna َ002-241. Boşanan qadınları qəbul olunmuş tərzdə (şəriətə müvafiq) faydalandırmaq müttəqilərin vəzifəsidir. وَلِلْمُطَلَّقَاتِ مَتَاع ٌ بِالْمَعْرُوفِ  ۖ  حَقّاً عَلَى الْمُتَّقِينَ
Kadhālika Yubayyinu Al-Lahu Lakum 'Āyātihi La`allakum Ta`qilūna َ002-242. Allah sizə ضz ayələrini, (hِkmlərini) bu qaydada aydınlaşdırır ki, düşünüb anlayasınız (əqlinizə batsın). كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِه ِِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
'Alam Tara 'Ilá Al-Ladhīna Kharajū Min Diyārihim Wa Hum 'Ulūfun Ĥadhara Al-Mawti Faqāla Lahumu Al-Lahu Mūtū Thumma 'Aĥyāhum  ۚ  'Inna Al-Laha Ladhū Fađlin `Alá An-Nāsi Wa Lakinna 'Akthara An-Nāsi Lā Yashkurūna َ002-243. (Ya Rəsulum!) Minlərlə adamın (taundan) ِlüm qorxusu ilə ِz yurdlarını tərk edib getdiklərini gِrmədinmi? Allah onlara: "ضlün!" - dedi və sonra da (yenidən) diriltdi. Həqiqətən, Allah insanlara lütf edəndir, lakin insanların bir çoxu şükür etməzlər! أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَهُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْيَاهُمْ  ۚ  إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ
Wa Qātilū Fī Sabīli Al-Lahi Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Samī`un `Alīmun َ002-244. Allah yolunda vuruşun və bilin ki, Allah eşidəndir, biləndir! وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيم ٌ
Man Dhā Al-Ladhī Yuqriđu Al-Laha Qarđāan Ĥasanāan Fayuđā`ifahu Lahu 'Ađ`āfāan Kathīratan Wa  ۚ  Allāhu Yaqbiđu Wa Yabsuţu Wa 'Ilayhi Turja`ūna َ002-245. Allah yolunda (kِnül xoşluğu ilə halal maldan) yaxşı borc verən kimdir ki, (Allah da) onun mükafatını (əvəzini) qat-qat artırsın?! Allah (kimisini) sıxıntıya salar (ruzisini azaldar), (kimisinin də) ürəyini açar (bol ruzi verər). Siz (dünyada gِrdüyünüz işlərin əvəzini almaq üçün) Onun hüzuruna qaytarılacaqsınız. مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَنا ً فَيُضَاعِفَه ُُ لَهُ~ُ أَضْعَافا ً كَثِيرَة ً  ۚ  وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
'Alam Tara 'Ilá Al-Mala'i Min Banī 'Isrā'īla Min Ba`di Mūsá 'Idh Qālū Linabīyin Lahum Ab`ath Lanā Malikāan Nuqātil Fī Sabīli Al-Lahi  ۖ  Qāla Hal `Asaytum 'In Kutiba `Alaykumu Al-Qitālu 'Allā Tuqātilū  ۖ  Qālū Wa Mā Lanā 'Allā Nuqātila Fī Sabīli Al-Lahi Wa Qad 'Ukhrijnā Min Diyārinā Wa 'Abnā'inā  ۖ  Falammā Kutiba `Alayhimu Al-Qitālu Tawallaw 'Illā Qalīlāan Minhum Wa  ۗ  Allāhu `Alīmun Biž-Žālimīna َ002-246. (Ya Rəsulum!) Musadan sonra bir dəstə (tanınmış) İsrail ِvladının başına gələnləri gِrmədinmi? Onlar ِz peyğəmbərinə: "Bizə bir hِkmdar gِndər ki, (onun kِməyi ilə) Allah yolunda (zülmkarlarla) vuruşaq!" - dedilər. O da (onlara): "Sizə vuruşma əmri olduqda, bəlkə, vuruşmadınız?" - sِylədi. Onlar cavabında dedilər: "Allah yolunda nə üçün vuruşmayaq ki, yurdumuzdan çıxarıldıq, ِvladlarımızdan ayrıldıq". Lakin onlara vuruşmaq vacib olduğu vaxt, içərilərindən az bir qismi müstəsna olmaqla, (hamısı dِyüşdən) üz çevirdilər. Allah (ِzlərinə) zülm edənləri tanıyır! أَلَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى إِذْ قَالُوا لِنَبِيّ ٍ لَهُمْ ابْعَثْ لَنَا مَلِكا ً نُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ  ۖ  ق Wa Qāla Lahum Nabīyuhum 'Inna Al-Laha Qad Ba`atha Lakum Ţālūta Malikāan  ۚ  Qālū 'Anná Yakūnu Lahu Al-Mulku `Alaynā Wa Naĥnu 'Aĥaqqu Bil-Mulki Minhu Wa Lam Yu'uta Sa`atan Mina Al-Māli  ۚ  Qāla 'Inna Al-Laha Aşţafāhu `Alaykum Wa Zādahu Basţatan Fī Al-`Ilmi Wa Al-Jismi Wa  ۖ  Allāhu Yu'utī Mulkahu Man Yashā'u Wa  ۚ  Allāhu Wāsi`un `Alīmun َ002-247. (İsrail ِvladının) peyğəmbəri onlara dedi: "Allah Talutu sizə padşah gِndərdi". Onlar isə: "Biz hِkmdarlığa daha layiq ikən və ona var-dِvlət verilmədiyi halda, o, necə bizə padşah ola bilər?" - deyə cavab verdilər. (Peyğəmbər onlara) dedi: "Allah sizdən ِtrü onu (bəyənib) seçmiş, elm və bədəncə (qüvvəcə) ona üstünlük vermişdir. Allah ضz mülkünü (səltənətini) istədiyinə verər. Allah (ضz lütfü və kərəmi ilə) genişdir, (Allah hər şeyi) biləndir!" وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكا ً  ۚ  قَالُوا أَنَّى يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَة ً مِنَ الْمَالِ  ۚ  ق Wa Qāla Lahum Nabīyuhum 'Inna 'Āyata Mulkihi 'An Ya'tiyakumu At-Tābūtu Fīhi Sakīnatun Min Rabbikum Wa Baqīyatun Mimmā Taraka 'Ālu Mūsá Wa 'Ālu Hārūna Taĥmiluhu Al-Malā'ikatu  ۚ  'Inna Fī Dhālika La'āyatan Lakum 'In Kuntum Mu'uminīna َ002-248. (İsrail ِvladının) peyğəmbəri onlara dedi: "(Talutun) padşahlıq əlaməti (Musaya verilən) sandığın sizə gəlməsidir. Onun içində (sizin üçün) Rəbbinizdən bir arxayınlıq, rahatlıq (mə´nəvi bir qüvvə, səbat), həmçinin Musa və Harun nəslindən qalan şeylər (Musanın əsası, Tِvratın bə´zi lِvhələri, bir az qüdrət halvası və s.) vardır. Onu mələklər gətirəcək. Əgər siz mِ´minsinizsə, onda sizin üçün (peyğəmbərin verdiyi xəbərin doğruluğunu təsbiq edən) qəti dəlil vardır". وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ آيَةَ مُلْكِهِ~ِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ التَّابُوتُ فِيه ِِ سَكِينَة ٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَبَقِيَّة ٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلاَئِكَةُ  ۚ  إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَة Falammā Faşala Ţālūtu Bil-Junūdi Qāla 'Inna Al-Laha Mubtalīkum Binaharin Faman Shariba Minhu Falaysa Minnī Wa Man Lam Yaţ`amhu Fa'innahu Minnī 'Illā Mani Aghtarafa Ghurfatan Biyadihi  ۚ  Fasharibū Minhu 'Illā Qalīlāan Minhum  ۚ  Falammā Jāwazahu Huwa Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Ma`ahu Qālū Lā Ţāqata Lanā Al-Yawma Bijālūta Wa Junūdihi  ۚ  Qāla Al-Ladhīna Yažunnūna 'Annahum Mulāqū Al-Lahi Kam Min Fi'atin Qalīlatin Ghalabat Fi'atan Kathīratan Bi'idhni Al-Lahi Wa  ۗ  Allāhu Ma`a Aş-Şābirīna َ002-249. Talut qoşunu ilə (ِz yurdundan, Qüdsdən) ayrıldığı zaman (əsgərlərinə) dedi: "Allah sizi (axar) bir çay vasitəsilə imtahan edəcək. Kim onun suyundan içsə, o məndən (mənə tabe olanlardan) deyildir. Kim ondan dadmasa, dadsa da, bir ovucdan artıq içməsə, o məndəndir"! Lakin onların az bir qismi müstəsna olmaqla, (hamısı) o sudan içdi. O (Talut) və onunla birlikdə olan mِ´minlər (çayı) keçdikdən sonra (düşmən qoşununu gِrüb) dedilər: "Bu gün bizim Calut (düşmən tərəfin hِkmdarı) və onun qoşunu ilə vuruşmağa taqətimiz yoxdur"! (İçərilərindən) Allahın rəhmətinə qovuşacaqlarına (Allahın dərgahına qayıdacaqlarına) inanalar isə dedilər: "Neçə dəfə olub ki, az bir dəstə Allahın izni (iradəsi) ilə çox bir dəstəyə qalib gəlib! Allah səbr edənlərlədir!" فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَر ٍ فَمَ Wa Lammā Barazū Lijālūta Wa Junūdihi Qālū Rabbanā 'Afrigh `Alaynā Şabrāan Wa Thabbit 'Aqdāmanā Wa Anşurnā `Alá Al-Qawmi Al-Kāfirīna َ002-250. Onlar Calut və əsgərləri ilə qarşılaşdıqları zaman dedilər: "Ey Rəbbimiz, bizə bollu səbr və dizimizə (ayaqlarımıza) qüvvət ver! Bizə kafir qِvm üzərində qələbə qazandır!" وَلَمَّا بَرَزُوا لِجَالُوتَ وَجُنُودِه ِِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرا ً وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
Fahazamūhum Bi'idhni Al-Lahi Wa Qatala Dāwūdu Jālūta Wa 'Ātāhu Al-Lahu Al-Mulka Wa Al-Ĥikmata Wa `Allamahu Mimmā Yashā'u  ۗ  Wa Lawlā Daf`u Al-Lahi An-Nāsa Ba`đahum Biba`đin Lafasadati Al-'Arđu Wa Lakinna Al-Laha Dhū Fađlin `Alá Al-`Ālamīna َ002-251. Nəhayət, onlar Allahın izni (iradəsi və kِməyi) ilə Calutu və qoşununu məğlub etdilər. Davud Calutu ِldürdü. Allah Davuda həm hِkmranlıq, həm də hikmət (peyğəmbərlik) verdi və ona istədiyini (zireh düzəltmək, quşların dilini bilmək, gِzəl səslə oxumaq) ِyrətdi. Əgər Allah insanların bir qismini, digər bir qismi ilə dəf etməsə idi, yer üzü fitnə-fəsada uğrayardı. Lakin Allah bütün aləmlərə qarşı lütfükardır. فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَه ُُ مِمَّا يَشَاءُ  ۗ  وَلَوْلاَ دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْض Tilka 'Āyātu Al-Lahi Natlūhā `Alayka Bil-Ĥaqqi  ۚ  Wa 'Innaka Lamina Al-Mursalīna َ002-252. (Ya Rəsulum!) Bunlar (bu sِylənilənlər) Allahın ayələridir (qüdrət nişanələridir) ki, onları sənə doğru-düzgün bildiririk. Sən, həqiqətən, (Allah tərəfindən seçilərək insanlara) gِndərilən (mürsəl) peyğəmbərlərdənsən. تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ  ۚ  وَإِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ
Tilka Ar-Rusulu Fađđalnā Ba`đahum `Alá Ba`đin  ۘ  Minhum Man Kallama Al-Lahu  ۖ  Wa Rafa`a Ba`đahum Darajātin  ۚ  Wa 'Ātaynā `Īsá Abna Maryama Al-Bayyināti Wa 'Ayyadnāhu Birūĥi Al-Qudusi  ۗ  Wa Law Shā'a Al-Lahu Mā Aqtatala Al-Ladhīna Min Ba`dihim Min Ba`di Mā Jā'at/humu Al-Bayyinātu Wa Lakini Akhtalafū Faminhum Man 'Āmana Wa Minhum Man Kafara  ۚ  Wa Law Shā'a Al-Lahu Mā Aqtatalū Wa Lakinna Al-Laha Yaf`alu Mā Yurīdu َ002-253. (Ya Rəsulum!) Bu peyğəmbərlərin bə´zisini digərindəm üstün etdik. Allah bunlardan bə´zisi ilə danışmış, bə´zisinin isə dərəcələrini yüksəltmişdir. Məryəm oğlu İsaya açıq mِ´cüzələr verdik və onu müqəddəs ruhla (Cəbraillə) qüvvətləndirdik. Əgər Allah istəsəydi, bu peyğəmbərlərin ardınca gələn insanlar onlara gِndərilən aşkar dəlillərdən sonra bir-biriləri ilə vuruşmazdılar. Fəqət (bununla belə yenə də) ixtilafa düşdülər. Onlarda bə´ziləri (Allaha) iman gətirdilər, bə´ziləri isə kafir oldular. Əgər Allah istəsə idi, onlar bir-biriləri ilə vuruşmazdılar. Lakin Allah ضz istədiyini edər! تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْض ٍ  ۘ  مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللَّهُ  ۖ  وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَات ٍ  ۚ  وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū 'Anfiqū Mimmā Razaqnākum Min Qabli 'An Ya'tiya Yawmun Lā Bay`un Fīhi Wa Lā Khullatun Wa Lā Shafā`atun Wa  ۗ  Al-Kāfirūna Humu Až-Žālimūna َ002-254. Ey iman gətirənlər! Alış-verişin, dostluğun və şəfaətin mümkün olmayacağı gün (qiyamət günü) gəlməmişdən əvvəl sizə verdiyimiz ruzidən paylayın! Kafirlər (bunu inkar edənlər) isə (ِzlərinə) zülm edənlərdir! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْم ٌ لاَ بَيْع ٌ فِيه ِِ وَلاَ خُلَّة ٌ وَلاَ شَفَاعَة ٌ  ۗ  وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ
Al-Lahu Lā 'Ilāha 'Illā Huwa Al-Ĥayyu Al-Qayyūmu  ۚ  Lā Ta'khudhuhu Sinatun Wa Lā Nawmun  ۚ  Lahu Mā Fī As-Samāwāti Wa Mā Fī Al-'Arđi  ۗ  Man Dhā Al-Ladhī Yashfa`u `Indahu 'Illā Bi'idhnihi  ۚ  Ya`lamu Mā Bayna 'Aydīhim Wa Mā Khalfahum  ۖ  Wa Lā Yuĥīţūna Bishay'in Min `Ilmihi 'Illā Bimā Shā'a  ۚ  Wasi`a Kursīyuhu As-Samāwāti Wa Al-'Arđa  ۖ  Wa Lā Ya'ūduhu Ĥifžuhumā  ۚ  Wa Huwa Al-`Alīyu Al-`Ažīmu َ002-255. Allah başqa heç bir tanrı yoxdur. (Zatı və kamal sifətləri ilə hər şeyə qadir olub bütün kainatı yaradan və idarə edən, bəndələrini dolandıran və onların işlərini yoluna qoyan) əbədi, əzəli varlıq Odur. O nə mürgü, nə də yuxu bilər. Gِylərdə və yerdə nə varsa (hamısı) Onundur. Allahın izni olmadan (qiyamətdə) Onun yanında (hüzurunda) kim şəfaət (bu və ya digər şəxsin günahlarının bağışlanmasını xahiş) edə bilər? O, bütün yaranmışların keçmişini və gələcəyini (bütün olmuş və olacaq şeyləri) bilir. Onlar (yaranmışlar) Allahın elmindən Onun ضzünün istədiyindən başqa heç bir şey qavraya bilməzlər. Onun kürsünü (elmi, qüdrət və səltənəti) gِyləri və yeri əhatə etmişdir. Bunları mühafizə etmək Onun üçün heç də çətin deyildir. Ən uca, ən bِyük varlıq da Odur! اللَّهُ لاَ إِلَهَ~َ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ  ۚ  لاَ تَأْخُذُه ُُ سِنَة ٌ وَلاَ نَوْم ٌ
Lā 'Ikrāha Fī Ad-Dīni  ۖ  Qad Tabayyana Ar-Rushdu Mina Al-Ghayyi  ۚ  Faman Yakfur Biţ-Ţāghūti Wa Yu'umin Bil-Lahi Faqadi Astamsaka Bil-`Urwati Al-Wuthqá Lā Anfişāma Lahā Wa  ۗ  Allāhu Samī`un `Alīmun َ002-256. Dində məcburiyyət (zorakılıq) yoxdur. Artıq doğruluq (iman) azğınlıqdan (küfrdən) ayırd edildi. Hər kəs Taqutu (Şeytanı və ya bütləri) inkar edib Allaha iman gətirsə, o, artıq (qırılmaq bilməyən) ən mِhkəm bir ipdən (dəstəkdən) yapışmış olur. Allah (hər şeyi olduğu kimi) eşidəndir, biləndir! لاَ إِكْرَاه ََ فِي الدِّينِ  ۖ  قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الغَيِّ  ۚ  فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لاَ انفِصَامَ لَهَا  ۗ Al-Lahu Wa Līyu Al-Ladhīna 'Āmanū Yukhrijuhum Mina Až-Žulumāti 'Ilá An-Nūr Wa  ۖ  Al-Ladhīna Kafarū 'Awliyā'uuhumu Aţ-Ţāghūtu Yukhrijūnahum Mina An-Nūr 'Ilá Až-Žulumāti  ۗ  'Ūlā'ika 'Aşĥābu An-Nāri  ۖ  Hum Fīhā Khālidūna َ002-257. Allah (Ona) iman gətirənlərin dostudur, onları zülmətdən çıxarıb işığa tərəf yِnəldər. Kafirlərin dostu isə Taqutdur (şeytanlardır). Onları (kafirləri) nurdan ayırıb zülmətə salarlar. Onlar cəhənnəmlikdirlər və orada həmişəlik qalacaqlar! اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّور  ۖ  وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّور إِلَى الظُّلُم
'Alam Tara 'Ilá Al-Ladhī Ĥājja 'Ibrāhīma Fī Rabbihi 'An 'Ātāhu Al-Lahu Al-Mulka 'Idh Qāla 'Ibrāhīmu Rabbī Al-Ladhī Yuĥyī Wa Yumītu Qāla 'Anā 'Uĥyī Wa 'Umītu  ۖ  Qāla 'Ibrāhīmu Fa'inna Al-Laha Ya'tī Bish-Shamsi Mina Al-Mashriqi Fa'ti Bihā Mina Al-Maghribi Fabuhita Al-Ladhī Kafara Wa  ۗ  Allāhu Lā Yahdī Al-Qawma Až-Žālimīna َ002-258. (Ya Rəsulum!) Allahın verdiyi hِkmranlıq üzündən (azğınlaşaraq) İbrahim ilə Rəbbi barəsində mübahisə aparan şəxsi (Nəmrudu) gِrmədinmi? (Və ya əhvalatını bilmirsən?) İbrahim: "Mənim tanrım həm dirildir, həm də ِldürür", - dediyi zaman, o (Nəmrud): "Mən də həm dirildir, həm də ِldürürəm", - demişdi. İbrahim ona: "Allah Günəşi şərqdən doğdurur, bacarırsansa, sən onu qərbdən doğdur!" - dedikdə, o kafir donub qalmışdı. Həqiqətən, Allah (ِzünə) zülm edənləri düz yola yِnəltməz! أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْرَاهِيمَ فِي رَبِّهِ~ِ أَنْ آتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّي الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا أُحْيِي وَأُمِيتُ  'Aw Kālladhī Marra `Alá Qaryatin Wa Hiya Khāwiyatun `Alá `Urūshihā Qāla 'Anná Yuĥyī Hadhihi Al-Lahu Ba`da Mawtihā  ۖ  Fa'amātahu Al-Lahu Miā'ata `Āmin Thumma Ba`athahu  ۖ  Qāla Kam Labithta  ۖ  Qāla Labithtu Yawmāan 'Aw Ba`đa Yawmin  ۖ  Qāla Bal Labithta Miā'ata `Āmin Fānžur 'Ilá Ţa`āmika Wa Sharābika Lam Yatasannah  ۖ  Wa Anžur 'Ilá Ĥimārika Wa Linaj`alaka 'Āyatan Lilnnāsi  ۖ  Wa Anžur 'Ilá Al-`Ižāmi Kayfa Nunshizuhā Thumma Naksūhā Laĥmāan  ۚ  Falammā Tabayyana Lahu Qāla 'A`lamu 'Anna Al-Laha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-259. Yaxud (Ya Rəsulum! Damları çِkmüş, divarları) uçulmuş bir kəndin yanından keçən kimsənin əhvalatını bilirsən? O kimsə: "Əcaba, Allah bu kəndi ِlümündən sonra necə dirildəcək?" - demişdi. Belə olduqda, Allah onu yüz il ِlü halında saxladı, sonra dirildərək ondan: "Nə qədər yatmısan?" - deyə soruşdu. O da: "Bir gün, bəlkə, bir gündən daha az" - deyə cavab verdi. Allah ona: "Bəlkə, yüz il yatmısan, yediyin yeməyə, içdiyin suya bax, hələ də xarab olmayıb. Bir də uzunqulağına bax! Səni insanlar üçün bir ibrət dərsi olmaqdan ِtrü belə etdik. İndi (uzunqulağının) sümüklərinə bax, gِr necə onları bir-biri ilə birləşdirir, sonra da onların üzərini ətlə ِrtürük?" - deyə buyurdu. O kimsəyə bunlar aydın olduqda: "Artıq bildim ki, Allah hər şeyə qadirdir!" - dedi. أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَة ٍ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّى يُحْيِي هَذِهِ اللَّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا  ۖ  فَأَمَاتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عَام ٍ ثُ Wa 'Idh Qāla 'Ibrāhīmu Rabbi 'Arinī Kayfa Tuĥyī Al-Mawtá  ۖ  Qāla 'Awalam Tu'umin  ۖ  Qāla Balá Wa Lakin Liyaţma'inna Qalbī  ۖ  Qāla Fakhudh 'Arba`atan Mina Aţ-Ţayri Faşurhunna 'Ilayka Thumma Aj`al `Alá Kulli Jabalin Minhunna Juz'āan Thumma Ad`uhunna Ya'tīnaka Sa`yāan  ۚ  Wa A`lam 'Anna Al-Laha `Azīzun Ĥakīmun َ002-260. (Ya Rəsulum!) Xatırla ki, İbrahim: "Ey Rəbbim, ِlüləri nə cür diriltdiyini mənə gِstər!" - dedikdə (Allah) : "Məgər (ِlüləri diriltməyimə) inanmırsan?" -buyurmuşdu. (İbrahim: ) "Bəli, inanıram, lakin ürəyim sakit (xatircəm) olmaq üçün (soruşdum)", - deyə cavab vermişdi. (Bu zaman Allah ona) buyurmuşdu: "Dِrd cür (cins) quş gِtürüb (səhv salmamaq üçün) onlara diqqətlə bax, (onları parçalayaraq bir-birinə qatandan) sonra hər dağın başına onlardan bir parça at, sonra onları çağır, tez yanına gələcəklər. Bil ki, Allah yenilməz qüvvət, hikmət sahibidir!" وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ أَرِنِي كَيْفَ تُحْيِي الْمَوْتَى  ۖ  قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِنْ  ۖ  قَالَ بَلَى وَلَكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِي  ۖ  قَالَ فَخُذْ أَرْبَعَة ً مِنَ الطَّيْ Mathalu Al-Ladhīna Yunfiqūna 'Amwālahum Fī Sabīli Al-Lahi Kamathali Ĥabbatin 'Anbatat Sab`a Sanābila Fī Kulli Sunbulatin Miā'atu Ĥabbatin Wa  ۗ  Allāhu Yuđā`ifu Liman Yashā'u Wa  ۗ  Allāhu Wāsi`un `Alīmun َ002-261. Mallarını Allah yolunda sərf edənlərin halı yeddi sünbül verən bir toxuma bənzər ki, bu sünbüllərin hər birində yüz ədəd dən vardır. Allah istədiyi kimsə üçün bunu qat-qat artırır. Allah (lütfü ilə) genişdir. مَثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَة ٍ مِائَةُ حَبَّة ٍ  ۗ  وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ  ۗ  وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيم ٌ
Al-Ladhīna Yunfiqūna 'Amwālahum Fī Sabīli Al-Lahi Thumma Lā Yutbi`ūna Mā 'Anfaqū Mannāan Wa Lā 'Adháan  ۙ  Lahum 'Ajruhum `Inda Rabbihim Wa Lā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-262. Heç bir kəsə minnət qoymadan, əziyyət vermədən mallarını Allah yolunda sərf edənlərin Rəbbi yanında mükafatları vardır. Onların (axirətdə) heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə gِrməzlər. الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لاَ يُتْبِعُونَ مَا أَنفَقُوا مَنّا ً وَلاَ أَذى ً  ۙ  لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Qawlun Ma`rūfun Wa Maghfiratun Khayrun Min Şadaqatin Yatba`uhā 'Adháan Wa  ۗ  Allāhu Ghanīyun Ĥalīmun َ002-263. Xoş bir sِz və günahları bağışlamaq əziyyətlə (minnətlə) verilən sədəqədən daha yaxşıdır. Allah ehtiyacsızdır, həlimdir! قَوْل ٌ مَعْرُوف ٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْر ٌ مِنْ صَدَقَة ٍ يَتْبَعُهَا أَذى ً  ۗ  وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَلِيم ٌ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Lā Tubţilū Şadaqātikum Bil-Manni Wa Al-'Adhá Kālladhī Yunfiqu Mālahu Ri'ā'a An-Nāsi Wa Lā Yu'uminu Bil-Lahi Wa Al-Yawmi Al-'Ākhiri  ۖ  Famathaluhu Kamathali Şafwānin `Alayhi Turābun Fa'aşābahu Wa Abilun Fatarakahu Şaldāan  ۖ  Lā Yaqdirūna `Alá Shay'in Mimmā Kasabū Wa  ۗ  Allāhu Lā Yahdī Al-Qawma Al-Kāfirīna َ002-264. Ey iman gətirənlər! Sədəqələrinizi malını riyakarlıqla (ِzünü xalqa gِstərmək üçün) sərf edən, Allaha və axirət gününə inanmayan şəxs kimi, minnət qoymaq və əziyyət verməklə puça çıxarmayın. Belə şəxslərin halı, üzərində bir az torpaq olan qayaya bənzər ki, şiddətli bir yağış o torpağı (yuyub) aparar və qayanı çılpaq bir daş halına salar. Onlar qazandıqlarından bir şeyə qadir (nail) olmazlar. Şübhəsiz ki, Allah kafirləri haqq yoluna yِnəltməz! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالأَذَى كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَه ُُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلاَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ
Wa Mathalu Al-Ladhīna Yunfiqūna 'Amwālahumu Abtighā'a Marđāati Al-Lahi Wa Tathbītāan Min 'Anfusihim Kamathali Jannatin Birabwatin 'Aşābahā Wa Abilun Fa'ātat 'Ukulahā Đi`fayni Fa'in Lam Yuşibhā Wa Abilun Faţallun Wa  ۗ  Allāhu Bimā Ta`malūna Başīrun َ002-265. Mallarını Allahın razılığını qazanmaq və nəfslərini (imanlarını) sabitqədəm etmək yolunda sərf edənlər uca təpənin üstündə olan bir bağa bənzərlər ki, ora düşən bol yağış onun meyvələrini ikiqat artırar. Əgər bol yağış yağmasa, az bir şəbnəm (şeh də ona kifayət edər). Həqiqətən, Allah nə etdiyinizi (bütün əməllərinizi) gِrəndir! وَمَثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ وَتَثْبِيتا ً مِنْ أَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّة ٍ بِرَبْوَةٍ أَصَابَهَا وَابِل ٌ فَآتَتْ أُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ فَإِنْ لَمْ يُصِبْهَا وَابِل ٌ فَطَلّ ٌ  ۗ  وَال<
'Ayawaddu 'Aĥadukum 'An Takūna Lahu Jannatun Min Nakhīlin Wa 'A`nābin Tajrī Min Taĥtihā Al-'Anhāru Lahu Fīhā Min Kulli Ath-Thamarāti Wa 'Aşābahu Al-Kibaru Wa Lahu Dhurrīyatun Đu`afā'u Fa'aşābahā 'I`şārun Fīhi Nārun Fāĥtaraqat  ۗ  Kadhālika Yubayyinu Al-Lahu Lakumu Al-'Āyāti La`allakum Tatafakkarūna َ002-266. Məgər sizdən biriniz istərmi ki, içində xurma ağacları, üzümlüklər, (ağacları) altından arxlar axan və cürbəcür meyvələr olan bir bağçası olsun, (sonra) zəif (iş bacarığı olmayan, himayəyə mِhtac) uşaqları olduğu halda ona qocalıq üz versin, həmin vaxtda da ora odlu bir qasırğa düşsün və o bağ yanıb tələf olsun? Allah ayələri sizin üçün bu cür aydınlaşdırır ki, düşünəsiniz. أَيَوَدُّ أَحَدُكُمْ أَنْ تَكُونَ لَه ُُ جَنَّة ٌ مِنْ نَخِيل ٍ وَأَعْنَاب ٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهَارُ لَه ُُ فِيهَا مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ وَأَصَابَهُ الْكِبَرُ وَلَه ُُ ذُرِّيَّةYā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū 'Anfiqū Min Ţayyibāti Mā Kasabtum Wa Mimmā 'Akhrajnā Lakum Mina Al-'Arđi  ۖ  Wa Lā Tayammamū Al-Khabītha Minhu Tunfiqūna Wa Lastum Bi'ākhidhīhi 'Illā 'An Tughmiđū Fīhi  ۚ  Wa A`lamū 'Anna Al-Laha Ghanīyun Ĥamīdun َ002-267. Ey iman gətirənlər! Qazandığınız və sizin üçün torpaqdan yetişdirdiyimiz şeylərin (ən pak, halal və) yaxşılarından (Allah yolunda) sərf edin! Ancaq gِz yumaraq aldığınız pis, yaramaz şeylərdən vermək fikrində olmayın! Bilin ki, Allahın heç bir şeyə ehtiyacı yoxdur. (O, hər cür) şükrə (tə´rifə) layiqdir! يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الأَرْضِ  ۖ  وَلاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُمْ بِآخِذِيهِ~ِ إِلاَّ أَ<
Ash-Shayţānu Ya`idukumu Al-Faqra Wa Ya'murukum Bil-Faĥshā'i Wa  ۖ  Allāhu Ya`idukum Maghfiratan Minhu Wa Fađlāan Wa  ۗ  Allāhu Wāsi`un `Alīmun َ002-268. Şeytan sizi yoxsulluqla qorxudaraq alçaq işlərə sِvq edər, Allah isə (əksinə) sizə bağışlanmaq və bərəkət və´dəsi verər. Allah (mərhəməti ilə) genişdir. (Allah hər şeyi) biləndir. الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشَاءِ  ۖ  وَاللَّهُ يَعِدُكُمْ مَغْفِرَة ً مِنْهُ وَفَضْلا ً  ۗ  وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيم ٌ
Yu'utī Al-Ĥikmata Man Yashā'u  ۚ  Wa Man Yu'uta Al-Ĥikmata Faqad 'Ūtiya Khayrāan Kathīrāan  ۗ  Wa Mā Yadhdhakkaru 'Illā 'Ūlū Al-'Albābi َ002-269. Allah istədiyi şəxsə hikmət (elm, mə´rifət, müdriklik) bəxş edər. Kimə hikmət bəxş edilmişsə, ona çoxlu xeyir (əbədi səadət) verilmişdir. Bunu ancaq ağıllı adamlar dərk edərlər! يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشَاءُ  ۚ  وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرا ً كَثِيرا ً  ۗ  وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُوا الأَلْبَابِ
Wa Mā 'Anfaqtum Min Nafaqatin 'Aw Nadhartum Min Nadhrin Fa'inna Al-Laha Ya`lamuhu  ۗ  Wa Mā Lilžžālimīna Min 'Anşārin َ002-270. (Allah yolunda) xərclədiyiniz və nəzir etdiyiniz hər hansı şeyi, şübhəsiz ki, Allah bilir, lakin (xəsislik gِstərib ِzlərinə) zülm edənlərin (qiyamət günü) heç bir kِməkçisi olmaz! وَمَا أَنفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْر ٍ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُه ُُ  ۗ  وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَار ٍ
'In Tubdū Aş-Şadaqāti Fani`immā Hiya  ۖ  Wa 'In Tukhfūhā Wa Tu'utūhā Al-Fuqarā'a Fahuwa Khayrun Lakum  ۚ  Wa Yukaffiru `Ankum Min Sayyi'ātikum Wa  ۗ  Allāhu Bimā Ta`malūna Khabīrun َ002-271. Yoxsullara aşkarda sədəqə verməyiniz yaxşıdır, lakin onu gizlində versəniz daha yaxşı olar. Bu, günahlarınızın bir qismini ِrtər. Allah tutduğunuz hər bir işdən xəbərdardır! إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِيَ  ۖ  وَإِنْ تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَيْر ٌ لَكُمْ  ۚ  وَيُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيِّئَاتِكُمْ  ۗ  وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِير ٌ
Laysa `Alayka Hudāhum Wa Lakinna Al-Laha Yahdī Man Yashā'u  ۗ  Wa Mā Tunfiqū Min Khayrin Fali'anfusikum  ۚ  Wa Mā Tunfiqūna 'Illā Abtighā'a Wajhi Al-Lahi Wa Mā  ۚ  Tunfiqū Min Khayrin Yuwaffa 'Ilaykum Wa 'Antum Lā Tužlamūna َ002-272. (Ya Rəsulum!) İnsanları doğru yola yِnəltmək sənin borcun deyildir. (Sənin vəzifən ancaq onları haqq yola də´vət etməkdir). Allah kimi istərsə, onu doğru yola yِnəldər. Malınızdan sərf etdiyiniz hər hansı bir şeyin (mənfəəti) ancaq ِzünüz üçündür. Siz onu yalnız Allahın razılığını qazanmaq üçün verirsiniz. Malınızdan verdiyiniz hər hansı bir şeyin əvəzi tamamilə sizə ِdəniləcəkdir. Sizə əsla zülm edilməz! لَيْسَ عَلَيْكَ هُدَاهُمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ  ۗ  وَمَا تُنفِقُوا مِنْ خَيْر ٍ فَلِأَنفُسِكُمْ  ۚ  وَمَا تُنفِقُونَ إِلاَّ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ  ۚ  وَمَا تُنفِقُوLilfuqarā'i Al-Ladhīna 'Uĥşirū Fī Sabīli Al-Lahi Lā Yastaţī`ūna Đarbāan Fī Al-'Arđi Yaĥsabuhumu Al-Jāhilu 'Aghniyā'a Mina At-Ta`affufi Ta`rifuhum Bisīmāhum Lā Yas'alūna An-Nāsa 'Ilĥāfāan  ۗ  Wa Mā Tunfiqū Min Khayrin Fa'inna Al-Laha Bihi `Alīmun َ002-273. (Sədəqə) Allah yolunda canından keçərək (dolanmaq, ruzi kəsb etmək üçün) yer üzündə hərəkət edə bilməyən (və ya buna imkanı olmayan) yoxsullar üçündür. Belə şəxslər həyalı olub dilənçilikdən çəkindiklərinə gِrə nadanlar onları dِvlətli hesab edirlər. (Ya Rəsulum!) Sən isə onları üzlərindən tanıyırsan. Onlar heç kəsdən israrla bir şey istəməzlər. Sizin mallarınızdan (bunlara) nə verdiyinizi, şübhəsiz ki, Allah bilir! لِلفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبا ً فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لاَ يَسْأَلُونَ النّ
Al-Ladhīna Yunfiqūna 'Amwālahum Bil-Layli Wa An-Nahāri Sirrāan Wa `Alāniyatan Falahum 'Ajruhum `Inda Rabbihim Wa Lā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-274. Mallarını gecə və gündüz, gizli və aşkar (yoxsullara) sərf edənlərin Rəbbi yanında bِyük mükafatları vardır. Onların (axirətdə) heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə gِrməzlər. الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرّا ً وَعَلاَنِيَة ً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Al-Ladhīna Ya'kulūna Ar-Ribā Lā Yaqūmūna 'Illā Kamā Yaqūmu Al-Ladhī Yatakhabbaţuhu Ash-Shayţānu Mina Al-Massi  ۚ  Dhālika Bi'annahum Qālū 'Innamā Al-Bay`u Mithlu Ar-Ribā  ۗ  Wa 'Aĥalla Al-Lahu Al-Bay`a Wa Ĥarrama Ar-Ribā  ۚ  Faman Jā'ahu Maw`ižatun Min Rabbihi Fāntahá Falahu Mā Salafa Wa 'Amruhu 'Ilá Al-Lahi  ۖ  Wa Man `Āda Fa'ūlā'ika 'Aşĥābu An-Nāri  ۖ  Hum Fīhā Khālidūna َ002-275. Sələm (müamilə, faiz) yeyənlər (qiyamət günü) qəbirlərindən ancaq Şeytan toxunmuş (cin vurmuş dəli) kimi qalxarlar. Bunların belə olmaları: "Alış-veriş də sələm kimi bir şeydir!" - dedikləri üzündəndir. Halbuki, Allah alış-verişi halal, sələm (faiz) almağı isə haram (qadağan) etmişdir. İndi hər kəs Rəbbi tərəfindən gələn nəsihəti qəbul etməklə (bu işə) son qoyarsa, keçmişdə aldığı (sələmlər) onundur (ona bağışlanar). Onun işi Allaha aiddir. Amma (yenidən sələmçiliyə) qayıdanlar cəhənnəmlikdirlər və orada həmişəlik qalacaqlar! الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ  ۚ  ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُو Yamĥaqu Al-Lahu Ar-Ribā Wa Yurbī Aş-Şadaqāti Wa  ۗ  Allāhu Lā Yuĥibbu Kulla Kaffārin 'Athīmin َ002-276. Allah sələmi (sələmlə qazanılan malın bərəkətini) məhv edər, sədəqələri (sədəqəsi verilmiş malın bərəkətini) isə artırar. Allah kafiri, günahkarı sevməz! يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ  ۗ  وَاللَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيم ٍ
'Inna Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti Wa 'Aqāmū Aş-Şalāata Wa 'Ātaw Az-Zakāata Lahum 'Ajruhum `Inda Rabbihim Wa Lā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna َ002-277. İman gətirən, xeyirli işlər gِrən, namaz qılan, zəkat verən şəxslərin Rəbbi yanında mükafatları vardır. Onların (axirətdə) heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə gِrməzlər! إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلاَةَ وَآتَوْا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Attaqū Al-Laha Wa Dharū Mā Baqiya Mina Ar-Ribā 'In Kuntum Mu'uminīna َ002-278. Ey mِ´minlər! Əgər, doğrudan da, iman gətirmişsinizsə, Allahdan qorxub sələmdən qalan məbləğdən (faizdən) vaz keçin! (Onu borclulardan almayın!) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِنْ كُنتُمْ مُؤْمِنِينَ
Fa'in Lam Taf`alū Fa'dhanū Biĥarbin Mina Al-Lahi Wa Rasūlihi  ۖ  Wa 'In Tubtum Falakum Ru'ūsu 'Amwālikum Lā Tažlimūna Wa Lā Tužlamūna َ002-279. Əgər belə etməsəniz, o zaman Allaha və Onun peyğəmbərinə qarşı müharibəyə girişdiyinizi bilin!Yox, əgər tِvbə etsəniz, sərmayəniz (mayanız) sizindir. Beləliklə, nə siz zülm edərsiniz, nə də sizə zülm olunar! فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْب ٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِه ِِ  ۖ  وَإِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ
Wa 'In Kāna Dhū `Usratin Fanažiratun 'Ilá Maysaratin  ۚ  Wa 'An Taşaddaqū Khayrun Lakum  ۖ  'In Kuntum Ta`lamūna َ002-280. Əgər sizə borclu olan şəxs çətin vəziyyətdə olarsa, ona vəziyyəti yaxşılaşıncaya qədər mِhlət verin! Əgər bilmək istəyirsinizsə, (borcu) ona sədəqə olaraq bağışlamağınız daha yaxşıdır! وَإِنْ كَانَ ذُو عُسْرَة ٍ فَنَظِرَة ٌ إِلَى مَيْسَرَة ٍ  ۚ  وَأَنْ تَصَدَّقُوا خَيْر ٌ لَكُمْ  ۖ  إِنْ كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
Wa Attaqū Yawmāan Turja`ūna Fīhi 'Ilá Al-Lahi  ۖ  Thumma Tuwaffá Kullu Nafsin Mā Kasabat Wa Hum Lā Yužlamūna َ002-281. Allaha tərəf qaytarılacağınız gündən qorxun! (O gün) hər kəsə gِrdüyü əməlin əvəzi veriləcək və (haqsız yerə) zülm olunmayacaqdır! وَاتَّقُوا يَوْما ً تُرْجَعُونَ فِيهِ~ِ إِلَى اللَّهِ  ۖ  ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْس ٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū 'Idhā Tadāyantum Bidaynin 'Ilá 'Ajalin Musammáan Fāktubūhu  ۚ  Wa Līaktub Baynakum Kātibun Bil-`Adli  ۚ  Wa Lā Ya'ba Kātibun 'An Yaktuba Kamā `Allamahu Al-Lahu  ۚ  Falyaktub Wa Līumlili Al-Ladhī `Alayhi Al-Ĥaqqu Wa Līattaqi Al-Laha Rabbahu Wa Lā Yabkhas Minhu Shay'āan  ۚ  Fa'in Kāna Al-Ladhī `Alayhi Al-Ĥaqqu Safīhāan 'Aw Đa`īfāan 'Aw Lā Yastaţī`u 'An Yumilla Huwa Falyumlil Walīyuhu Bil-`Adli  ۚ  Wa Astash/hidū Shahīdayni Min Rijālikum  ۖ  Fa'in Lam Yakūnā Rajulayni Farajulun Wa Amra'atāni Mimman Tarđawna Mina Ash-Shuhadā'i 'An Tađilla 'Iĥdāhumā Fatudhakkira 'Iĥdāhumā Al-'Ukhrá  ۚ  Wa Lā Ya'ba Ash-Shuhadā'u 'Idhā Mā Du`ū  ۚ  Wa Lā Tas'amū 'An Taktubūhu Şaghīrāan 'Aw Kabīrāan 'Ilá 'Ajalihi  ۚ  Dhālikum 'Aqsaţu `Inda Al-Lahi Wa 'Aqwamu Lilshshahādati Wa 'Adná 'Allā Tartābū  ۖ  'Illā 'An Takūna Tijāratan Ĥāđiratan Tudīrūnahā Baynakum Falaysa `Alaykum Junāĥun 'Allā Taktubūhā  ۗ  Wa 'Ash/hidū 'Idhā Tabāya`tum  ۚ  Wa Lā Yuđārra Kātibun Wa Lā Shahīdun  ۚ  Wa 'In Taf`alū Fa'innahu Fusūqun Bikum  ۗ  Wa Attaqū Al-Laha  ۖ  Wa Yu`allimukumu Al-Lahu Wa  ۗ  Allāhu Bikulli Shay'in `Alīmun َ002-282. Ey iman gətirənlər! Müəyyən müddətə bir-birinə borc verib aldıqda, onu yazın! Bunu (bu sənədi) aranızda bir nəfər katib ədalətlə yazsın! Katib gərək Allahın ِyrətdiyi kimi yazmaqdan boyun qaçırmasın, yazsın! Borclu olan şəxs borcunu sِyləyərək (deyə-deyə) yazdırsın və Rəbbi olan Allahdan qorxaraq ondan (borcdan) bir şey əskiltməsin. Əgər borclu ağılsız və zəifdirsə (qoca və ya uşaqdırsa), yaxud sِyləməyə qadir deyilsə, o zaman gərək onun (əvəzinə) vəkili ədalətlə deyib (borcu) yazdırsın. ضz adamlarınızdan iki kişini də şahid tutun! Əgər iki kişi olmazsa, razı olduğunuz bir kişi ilə iki qadının şəhadəti kifayətdir. Əgər (qadınlardan) biri (şəhadəti) unudarsa, o birisi onun yadına salsın. Şahidlər (bu işə) də´vət olunduqları zaman boyun qaçırmasınlar. Az və ya çox olmasına baxmayaraq, borcu ِz vaxtına qədər (nə müddətə verilmiş olduğunu) yazmağa ərinməyin! Sizin bu işiniz Allah yanında daha ədalətli, şahidlik üçün daha düzgün və şübhəyə düşməməniz üçün haqqa daha yaxındır. Lakin aranızda həmişə dِvr edən aşkar (nəğd) ticarət zamanı onu yazmamağınız sizin üçün günah deyildir. (Hər halda) alış-veriş etdiyiniz vaxt şahid tut
Wa 'In Kuntum `Alá Safarin Wa Lam Tjidū Kātibāan Farihānun Maqbūđatun  ۖ  Fa'in 'Amina Ba`đukum Ba`đāan Falyu'uaddi Al-Ladhī A'utumina 'Amānatahu Wa Līattaqi Al-Laha Rabbahu  ۗ  Wa Lā Taktumū Ash-Shahādata  ۚ  Wa Man Yaktumhā Fa'innahu 'Āthimun Qalbuhu Wa  ۗ  Allāhu Bimā Ta`malūna `Alīmun َ002-283. Səfərdə olub katib tapmasanız, girov saxlayın. Əgər bir-birinizə e´tibar edirsinizsə, e´tibar olunmuş şəxs əmanəti geri qaytarsın və Rəbbi olan Allahdan qorxsun! Şahidliyi (şahidi olduğunuz şeyi) gizlətməyin! Onu gizlədən şəxsin qəlbi günahkardır. Allah etdiyiniz əməlləri biləndir! وَإِنْ كُنتُمْ عَلَى سَفَر ٍ وَلَمْ تجِدُوا كَاتِبا ً فَرِهَان ٌ مَقْبُوضَة ٌ  ۖ  فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضا ً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمَانَتَه ُُ وَلْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّه ُُ  ۗ  وَلاَ تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَ  ۚ  وَمَLillahi Mā Fī As-Samāwāti Wa Mā Fī Al-'Arđi  ۗ  Wa 'In Tubdū Mā Fī 'Anfusikum 'Aw Tukhfūhu Yuĥāsibkum Bihi Al-Lahu  ۖ  Fayaghfiru Liman Yashā'u Wa Yu`adhdhibu Man Yashā'u Wa  ۗ  Allāhu `Alá Kulli Shay'in Qadīrun َ002-284. Gِylərdə və yerdə nə varsa, (hamısı) Allaha məxsusdur. Siz ürəyinizdə olanı zahirə çıxarsanız da, çıxarmasanız da, Allah ona müvafiq sizinlə haqq-hesab çəkər. (Allah) istədiyini bağışlar, istədiyinə də əzab verər. Allah hər şeyə qadirdir! لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ  ۗ  وَإِنْ تُبْدُوا مَا فِي أَنفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوه ُُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ  ۖ  فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ  ۗ  وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْء ٍ قَدِير 'Āmana Ar-Rasūlu Bimā 'Unzila 'Ilayhi Min Rabbihi Wa Al-Mu'uminūna  ۚ  Kullun 'Āmana Bil-Lahi Wa Malā'ikatihi Wa Kutubihi Wa Rusulihi Lā Nufarriqu Bayna 'Aĥadin Min Rusulihi  ۚ  Wa Qālū Sami`nā Wa 'Aţa`nā  ۖ  Ghufrānaka Rabbanā Wa 'Ilayka Al-Maşīru َ002-285. Peyğəmbər Rəbbi tərəfindən ona nazil edilənə (Qur´ana) inanmış və mِ´minlər də iman gətirmişlər. (Onların) hamısı Allaha, Onun mələklərinə, kitablarına və (bütün) peyğəmbərlərinə iman gətirərək dedilər: "Biz Onun peyğəmbərləri arasında fərq qoymuruq. (Allahın hِkmlərini) eşitdik (anladıq) və itaət etdik. Ey Rəbbimiz, bizi bağışla, (axırda) Sənin dərgahına (hüzuruna) qayıdacağıq!" آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّه ِِ وَالْمُؤْمِنُونَ  ۚ  كُلّ ٌ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلاَئِكَتِه ِِ وَكُتُبِه ِِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَد ٍ مِنْ رُسُلِه ِِ  ۚ  وَقَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا  ۖ  غُفْرَانَكَ
Lā Yukallifu Al-Lahu Nafsāan 'Illā Wus`ahā  ۚ  Lahā Mā Kasabat Wa `Alayhā Mā Aktasabat  ۗ  Rabbanā Lā Tu'uākhidhnā 'In Nasīnā 'Aw 'Akhţa'nā  ۚ  Rabbanā Wa Lā Taĥmil `Alaynā 'Işrāan Kamā Ĥamaltahu `Alá Al-Ladhīna Min Qablinā  ۚ  Rabbanā Wa Lā Tuĥammilnā Mā Lā Ţāqata Lanā Bihi  ۖ  Wa A`fu `Annā Wa Aghfir Lanā Wa Arĥamnā  ۚ  'Anta Mawlānā Fānşurnā `Alá Al-Qawmi Al-Kāfirīna َ002-286. Allah hər kəsi yalnız qüvvəsi yetdiyi qədər yükləyər (bir işə mükəlləf edər). Hər kəsin qazandığı yaxşı əməl də, pis əməl də ِzünə aiddir. (Mِ´minlər deyirlər: ) "Ey Rəbbimiz, (bə´zi tapşırıqlarını) unutduqda və ya yanıldıqda bizi cəzalandırma! Ey Rəbbimiz, bizdən əvvəlkiləri yüklədiyin kimi, bizi ağır yükləmə! Ey Rəbbimiz, gücümüz çatmayan şeyi bizə yükləyib daşıtdırma! Bizi əfv edib bağışla, bizə rəhm et! Sən bizim ixtiyar sahibimizsən (mِvlamızsan). Kafirlərə qələbə çalmaqda bizə kِmək et!" لاَ يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسا ً إِلاَّ وُسْعَهَا  ۚ  لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ  ۗ  رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا  ۚ  رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرا ً كَمَا حَمَلْتَه ُُ عَلَى الَّذNext Sūrah