Kh alaqa A s-Samāwā ti Bigh ayr i `Amadin Tarawnahā Wa 'Alq á Fī A l-'Arđi Rawāsiya 'An Tamī da Bikum Wa Bath th a Fīhā Min Kulli Dā b batin Wa 'An zalnā Mina A s-Samā 'i Mā 'an Fa'an batnā Fīhā Min Kulli Zawjin Kar ī min [31.10] Аллаһ күкләрне күргәнегезчә терәүсез халык кылды, вә җир өстенә бөек таулар куйды, ул җир сезне селкетмәсен өчен, вә җир өстенә төрле хайваннарны таратты, вә күктән яңгыр иңдереп җир өстендә ирле-хатынлы файдалы күп үсемлекләрне үстердек. خَلَقَ ا ل سَّمَاوَا تِ بِغَيْر ِ عَمَد ٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِي ا لأَرْضِ رَوَاسِيَ أَ Hādh ā Kh alqu A l-Lahi Fa'arūnī Mādh ā Kh alaqa A l-Ladh ī na Min Dūnihi Bali A ž-Žālimū na Fī Đalā lin Mubī nin [31.11] Ошбу нәрсәләр Аллаһуның бар иткән нәрсәләредер, инде мина күрсәтегез Аллаһудан башка Илаһә дигән нәрсәләрегез нәрсәне халык кылдылар? Бәлки Коръән белән гамәл итмәүчеләр залимнәрдер, алар ачык адашмакталар. هَذَا خَلْقُ ا ل لَّهِ فَأَرُونِي مَاذَا خَلَقَ ا لَّذِي نَ مِن ْ دُونِه ِ ِ بَلِ ا ل ظَّالِمُو نَ فِي ضَلاَل ٍ Wa Laqad 'Ā taynā Luq mā na A l-Ĥikmata 'Ani A sh kur Lillahi Wa Man Yash kur Fa'inn amā Yash kuru Linafsihi Wa Man Kafara Fa'inn a A l-Laha Gh anī yun Ĥamī d un [31.12] Тәхкыйк Локманга хикмәт бирдек, ягъни зур белем, саф гакыл, вә дөрес сүзлелекне бирдек, вә әйттек: "Аллаһуның биргән нигъмәтеңә шөкер ит, берәү шөкер итсә, шөкер итүенең файдасы үзенәдер, берәү шөкер итүне инкяр итсә, Аллаһ байдыр, аның шөкер итүенә мохтаҗ түгелдер, һәр эшендә мактауга лаектыр." وَلَقَد ْ آتَيْنَا لُق<
Wa 'Idh Qā la Luq mā nu Liāb nihi Wa Huwa Ya`ižuhu Yā Bunayya Lā Tush r ik Bil-Lahi 'Inn a A sh -Sh ir ka Lažulmun `Ažī mun [31.13] Локман угълын вәгазьләп әйтте: "Ий угълым, Аллаһуны бер генә дип бел, Аңа һичкемне, һичнәрсәне тиңдәш итмә, Аның тиңдәше юк, мәхлукъны Аллаһ урнына тоту яки Аллаһуның хатыны вә баласы бар дип игътикад итү, әлбәттә, бик олугъ золымдыр", – дип. وَإِذْ قَا لَ لُق ْمَا نُ لِاب ْنِه ِ ِ وَهُوَ يَعِظُه ُ ُ يَابُنَيَّ لاَ تُشْر ِكْ بِا Wa Waşşaynā A l-'In sā na Biwālidayhi Ĥamalat/hu 'Umm uhu Wahnāan `Alá Wahnin Wa Fişāluhu Fī `Āmayni 'Ani A sh kur Lī Wa Liwālidayka 'Ilayya A l-Maşī r u [31.14] Кешегә без ата-анасына яхшылык итәргә әмер иттек, баланы анасы зәгыйфьлек өстенә зәгыйфьлек белән күтәрде, ягъни корсагында авырлык белән күтәрде вә авырлык белән тудырды, вә аның баласын имезмәге ике елдыр, дәхи кешегә Миңа вә ата-анаңа шөкер ит, дип боердык, бит ахырда Миңа кайтасыз. وَوَصَّيْنَا ا لإِن س Wa 'In Jāhadā ka `Alá 'An Tush r ika Bī Mā Laysa Laka Bihi `Ilmun Falā Tuţi`humā Wa Şāĥib humā Fī A d -Dun yā Ma`rūfāan Wa A ttabi` Sabī la Man 'Anā ba 'Ilayya Th umm a 'Ilayya Marji`ukum Fa'unab bi'ukum Bimā Kun tum Ta`malū na [31.15] Әгәр ата-анаң сине Илаһә икәнлегенә дәлилең булмаган нәрсәне Миңа шәрик итүеңә көчләсәләр, ул вакытта аларга итагать итмәгел, аларга дөнья эшләрендә һаман яхшылык илә эш кыл, диндә Мине берләү белән вә итагать итү белән Миңа инабәт иткән мөэминнәр юлына ияр, бит соңра кайтмагыгыз Миңадыр, кылган эшләрегездән үзk
Yā Bunayya 'Inn ahā 'In Takun Mith qā la Ĥab batin Min Kh ardalin Fatakun Fī Şakh ratin 'Aw Fī A s-Samāwā ti 'Aw Fī A l-'Arđi Ya'ti Bihā A l-Lahu 'Inn a A l-Laha Laţī fun Kh abī r un [31.16] Локман әйтте: "Ий угълым, әгәр кылган гөнаһың горчич орлыгы авырлыгында булса да, ул гөнаһың таш эчендә, яки күктә, яки җирдә булсын, Аллаһ ул гөнаһыңны кыямәт көнне алдыңа китерер, Аллаһ, әлбәттә, бик нечкә нәрсәләрдән дә хәбәрдардыр. يَابُنَيَّ إِنّ َهَا إِن ْ تَكُن ْ مِثْقَا لَ حَبَّة ٍ مِنْ خَرْدَل ٍ فَتَكُن ْ فِي صَخْ
Yā Bunayya 'Aqimi A ş-Şalāata Wa 'Mur Bil-Ma`rū fi Wa A nha `Ani A l-Mun kar i Wa A şbir `Alá Mā 'Aşābaka 'Inn a Dh ālika Min `Azmi A l-'Umū r i [31.17] Ий угълым, намазларыңны вакытында укыгыл, һәркайда кешеләрне яхшылыкка өндә, вә гөнаһлы эшләрдән тый, вә сиңа ирешкән катылыкка, бәла-казаларга сабыр ит, тәхкыйк бу әйтелгән нәрсәләр Аллаһ фарыз кылган олугъ нәрсәләрдәндер. يَابُنَيَّ أَقِمِ ا ل صَّلاَةَ وَأْمُرْ بِا لْمَعْرُو فِ وَا نْهَ عَنِ ا لْمُن كَر ِ وَ Wa Lā Tuşa``ir Kh ad daka Lilnn ā si Wa Lā Tam sh i Fī A l-'Arđi Maraĥāan 'Inn a A l-Laha Lā Yuĥib bu Kulla Mukh tā lin Fakh ū r in [31.18] Кешеләр белән сөйләшкәндә тәкәбберләнеп, яның белән сөйләшмә, вә җир өстендә зураеп мактанып вә шатланып йөрмә, тәхкыйк Аллаһ үзенә исе китеп мактанып йөрүчеләрне сөймидер. وَلاَ تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنّ َا سِ وَلاَ تَمْشِ فِي ا لأَرْضِ مَرَحا ً إِنّ َ ا ل لَّهَ لاَ يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَا ل ٍ فَخُو ر ٍ
Wāq şid Fī Mash yika Wa A gh đuđ Min Şawtika 'Inn a 'An kara A l-'Aşwā ti Laşawtu A l-Ĥamī r i [31.19] Вә йөрүеңне бик тизлек белән әкеренлек уртасында кыйл, вә сөйләгәндә тавышыңны уртача кыйл, тәхкыйк тавышларның кабахәтрәге ишәк тавышыдыр. وَاق ْصِد ْ فِي مَشْيِكَ وَا غْضُضْ مِن ْ صَوْتِكَ إِنّ َ أَن كَرَ ا لأَصْوَا تِ لَصَوْتُ ا لْحَمِي رِ
'Alam Taraw 'Ann a A l-Laha Sakh kh ara Lakum Mā Fī A s-Samāwā ti Wa Mā Fī A l-'Arđi Wa 'Asbagh a `Alaykum Ni`amahu Žāhiratan Wa Bāţinatan Wa Mina A n -Nā si Man Yujādilu Fī A l-Lahi Bigh ayr i `Ilmin Wa Lā Hud áan Wa Lā Kitā bin Munī r in [31.20] Әйә күрмисезме, Аллаһ күктә булган кояш, ай, йолдызларны вә җирдә хайваннарны вә табигать байлыгын сезгә файдаландырды, вә сезгә күренгән вә күренмәгән нигъмәтләрен тәмам бирде. Кешеләрдән бәгъзеләре Аллаһ хакында яки Аның дине хакында дәлилсез, белемсез, мәгърифәт туры булган Коръәннән башка һәм үзе һидәятсе&
Wa 'Idh ā Qī la Lahumu A ttabi`ū Mā 'An zala A l-Lahu Qālū Bal Nattabi`u Mā Wajad nā `Alayhi 'Ā bā 'anā 'Awalaw Kā na A sh -Sh ayţā nu Yad `ūhum 'Ilá `Adh ā bi A s-Sa`ī r i [31.21] Әгәр аларга Аллаһ иңдергән Коръән хөкемнәренә иярегез диелсә, алар әйтәләр: "Бәлки аталарыбызны нинди диндә, нинди гамәлдә тапсак, шул гамәлгә иярәбез, аларның юлыннан чыкмыйбыз" – дип. Әйә шайтан аларны адашкан аталарына ияртеп бидеґәт гамәлләрне кылдырып җәһәннәмгә алып бара түгелме? Аталарының юлы җәһәннәмг
Wa Man Yuslim Waj hahu 'Ilá A l-Lahi Wa Huwa Muĥsinun Faqadi A stam saka Bil-`Urwati A l-Wuth q á Wa 'Ilá A l-Lahi `Āqibatu A l-'Umū r i [31.22] Берәү үзен вә бөтен эшен Аллаһуга тапшырса вә һәр эштә яхшылыкта булса, ул кеше тотынды һич өзелү ихтималы булмаган таза арканга, ягъни Коръән хөкемнәре шул таза аркан хөкемендә булып, Коръән белән гамәл кылу гүя шул арканга тотынудыр. Бит һәр эшнең ахыры Аллаһуга кайтыр. وَمَن ْ يُسْلِمْ وَج ْهَهُ~ ُ إِلَى Wa Man Kafara Falā Yaĥzun ka Kufruhu 'Ilaynā Marji`uhum Fanunab bi'uhum Bimā `Amilū 'Inn a A l-Laha `Alī mun Bidh ā ti A ş-Şudū r i [31.23] Берәү Коръәнне инкяр итеп кәфер булса, аның көферлеге сине көендермәсен, аларның кайтачаклары Безгәдер, кылган эшләреннән үзләренә белдерербез һәм җәза кылырбыз. Бит Аллаһ күкрәкләр эчеңдә ниләр барын белүчедер. وَمَن ْ كَفَرَ فَلاَ يَحْزُن ْكَ كُفْرُهُ~ ُ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُم ْ بِمَا عَمِلُو ا إِنّ َ ا ل لَّهَ عَل Numatti`uhum Qalīlāan Th umm a Nađţarruhum 'Ilá `Adh ā bin Gh alīžin [31.24] Безгә итагать итмәгәннәрне нигъмәтләребездән дөньяда гына файдаландырабыз, соңра аларны каты ґәзабка илтербез. نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلا ً ثُمّ َ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَا بٍ غَلِي ظ ٍ
Wa La'in Sa'altahum Man Kh alaqa A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđa Layaqūlunn a A l-Lahu Quli A l-Ĥam du Lillahi Bal 'Akth aruhum Lā Ya`lamū na [31.25] Әгәр син алардан җирне вә күкләрне кем халык кылды дип сорасаң, әлбәттә, әйтерләр Аллаһ халык кылды дип. Мактау Аллаһугадыр диген. Бәлки аларның күбрәге мактау Аллаһуга тиешле икәнне белмиләр. وَلَئِن ْ سَأَلْتَهُم ْ مَنْ خَلَقَ ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضَ لَيَقُولُنّ َ ا ل لَّهُ قُلِ ا لْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُو نَ
Lillahi Mā Fī A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi 'Inn a A l-Laha Huwa A l-Gh anī yu A l-Ĥamī d u [31.26] Җирдә вә күкләрдә булган барча байлык һәм мәхлук Аллаһуныкыдыр. Ул – Аллаһ байдыр, һичкемгә мохтаҗ түгелдер, кылган эшләрендә макталуга лаектыр. لِلَّهِ مَا فِي ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضِ إِنّ َ ا ل لَّهَ هُوَ ا لْغَنِيُّ ا لْحَمِي د ُ
Wa Law 'Ann amā Fī A l-'Arđi Min Sh ajaratin 'Aq lā mun Wa A l-Baĥru Yamud duhu Min Ba`dihi Sab `atu 'Ab ĥur in Mā Nafidat Kalimā tu A l-Lahi 'Inn a A l-Laha `Azī zun Ĥakī mun [31.27] Әгәр җир йөзендәге агачлар каләмнәр булсалар иде, дәхи бер диңгезгә җиде диңгез кушылып яза торган кара ясалса, шул кара белән Аллаһуның сүзләре язылса, яза-яза кара бетәр иде, әмма Аллаһуның сүзләре бетмәс иде, Аллаһ көчле вә хөкемчедер. وَلَوْ أَنّ َمَا فِي ا لأَرْضِ مِن ْ شَجَرَةٍ أَق ْلاَم ٌ وَا لْبَحْرُ يَمُدُّه ُ ُ مِ Mā Kh alqukum Wa Lā Ba`th ukum 'Illā Kanafsin Wāĥidatin 'Inn a A l-Laha Samī `un Başī r un [31.28] Аллаһ тарафыннан сезнең халык ителешегез һәм терелеп каберләрегездән кубарылуыгыз, Аллаһуга бер кешене халык кылган вә бер кешене кубарган хәтле генәдер, Аллаһ, әлбәттә, һәрнәрсәне ишетүче вә күрүчедер. مَا خَلْقُكُمْ وَلاَ بَعْثُكُمْ إِلاَّ كَنَفْس ٍ وَا حِدَة ٍ إِنّ َ ا ل لَّهَ سَمِي ع ٌ بَصِي ر ٌ
'Alam Tará 'Ann a A l-Laha Yūliju A l-Layla Fī A n -Nahā r i Wa Yūliju A n -Nahā ra Fī A l-Layli Wa Sakh kh ara A sh -Sh am sa Wa A l-Qamara Kullun Yaj r ī 'Ilá 'Ajalin Musamm áan Wa 'Ann a A l-Laha Bimā Ta`malū na Kh abī r un [31.29] Аллаһ кичне көндезгә кертер, вә көндезне кичкә кертер, вә кояш белән айны үзенә буйсындырды, аларның барчасы йөрерләр билгеләнгән көнгә чаклы, Аллаһ сез эшләгән эшләрне белүчедер. أَلَمْ تَرَى أَنّ َ ا ل لَّهَ يُولِجُ ا ل لَّيْلَ فِي ا ل نّ َهَا ر ِ وَيُولِجُ ا ل نّ َهَا ر
Dh ālika Bi'ann a A l-Laha Huwa A l-Ĥaq qu Wa 'Ann a Mā Yad `ū na Min Dūnihi A l-Bāţilu Wa 'Ann a A l-Laha Huwa A l-`Alī yu A l-Kabī r u [31.30] Аллаһу тәгаләнең белеменең вә кодрәтенең киң булуы Ул – Аллаһ Үзе генә Илаһә булганы өчендер, әмма Аллаһудан башкага гыйбадәт кылган нәрсәләре батыл ялгандыр, вә Ул – Аллаһ һәр нәрсәдән өстендер вә олугътыр. ذَلِكَ بِأَنّ َ ا ل لَّهَ هُوَ ا لْحَقُّ وَأَنّ َ مَا يَد ْعُو نَ مِن ْ دُونِهِ ا لْبَاطِلُ وَأَنّ َ ا 'Alam Tará 'Ann a A l-Fulka Taj r ī Fī A l-Baĥr i Bini`mati A l-Lahi Liyur iyakum Min 'Ā yātihi 'Inn a Fī Dh ālika La'ā yā tin Likulli Şab bā r in Sh akū r in [31.31] Күрмисеңме хакыйкатьтә диңгездә көймәләр Аллаһуның рәхмәте белән йөриләр, сезгә Үзенең галәмәтләреннән бәгъзеләрен күрсәтмәк өчен, әлбәттә, нигъмәтләргә шөкер итүче вә авырлыкларга сабыр итүче мөэминнәргә Аллаһуның эшләрендә гыйбрәтләр бар. أَلَمْ تَرَى أَنّ َ ا لْفُلْكَ تَج ْر ِي فِي ا لْبَحْ Wa 'Idh ā Gh ash iyahum Mawjun Kālžžulali Da`aw A l-Laha Mukh lişī na Lahu A d -Dī na Falamm ā Naj jāhum 'Ilá A l-Barr i Faminhum Muq taşidun Wa Mā Yaj ĥadu Bi'ā yātinā 'Illā Kullu Kh attā r in Kafū r in [31.32] Әгәр кәферләрне диңгездә таулар кеби дулкын капласа, гүя ихлас дин тотучылар кеби Аллаһуга дога кылалар, әгәр дулкыннан коткарып корыга чыгарса, кайберләре хак юлда булып вә кайберләре һаман ямансызлыкта калырлар, Безнең аятьләребезне инкяр итмәс, мәгәр ґәһедне бозып ялган сөйләүче вә нигъмәткә көферлек кыл
Yā 'Ayyuhā A n -Nā su A ttaqū Rab bakum Wa A kh sh aw Yawmāan Lā Yaj zī Wa A -Dun `An Waladihi Wa Lā Mawlū dun Huwa Jā zin `An Wa A -Dihi Sh ay'ā an 'Inn a Wa`da A l-Lahi Ĥaq qun Falā Tagh urrann akumu A l-Ĥayā A tu A d -Dun yā Wa Lā Yagh urrann akum Bil-Lahi A l-Gh arū ru [31.33] Ий кешеләр, Раббыгыздан куркыгыз, Аңа гөнаһ булудан сакланыгыз, вә кыямәт көненнән куркыгыз, ул көндә Ата үз угълының гөнаһын өстенә алмас, һәм баласы атасының гөнаһысыннан аз гынасын да өстенә алмас, Аллаһуның вәгъдәсе хактыр, кыямәт булачактыр, сезне дөнья рәхәте алдап ахирәттән мәхрүм итмәсен, һәм сезне шайта
'Inn a A l-Laha `In dahu `Ilmu A s-Sā`ati Wa Yunazzilu A l-Gh ayth a Wa Ya`lamu Mā Fī A l-'Arĥā mi Wa Mā Tad r ī Nafsun Mādh ā Taksibu Gh adāan Wa Mā Tad r ī Nafsun Bi'ayyi 'Arđin Tamū tu 'Inn a A l-Laha `Alī mun Kh abī r un [31.34] Әлбәттә, кыямәтнең кайчан булачагын белү Аллаһ хозурындадыр, Ул теләгән вакытта яңгыр иңдерер, вә Ул хатыннарның карыннарындагы балаларның ирме, кызмы икәнен белер. Вә һичбер кеше кайда үләчәген белмәс, вә һичбер кеше иртәгә нәрсә эшләячәген белмәс, Аллаһ һәрнәрсәне белүче вә һәр нәрсәдән хәбәрдардыр. إِ<