وَلَيَحْمِلُنّ َ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالا ً مَعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَي
Wa Laqad 'Arsalnā Nūĥāan 'Ilá Qawmihi Falabith a Fīhim 'Alfa Sanatin 'Illā Kh am sī na `Āmāan Fa'akh adh ahumu A ţ -Ţūfā nu Wa Hum Žālimūn [29.14] Тәхкыйк Нухны кавеменә пәйгамбәр итеп җибәрдек, ул кавеме эчендә аларны дингә өндәп тугыз йөз илле ел торды, кавеме исә иман китермичә залим булдылар һәм аларны Туфан суы тотты. وَلَقَد ْ أَرْسَلْنَا نُوحا ً إِلَى قَوْمِه ِ ِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَة ٍ إِلاَّ خَمْسِي نَ عَاما ً فَأَخَذَهُمُ ا ل طُّوفَا نُ وَهُمْ ظَالِمُون
Fa'an jaynā hu Wa 'Aşĥā ba A s-Safīnati Wa Ja`alnāhā 'Ā yatan Lil`ālamī na [29.15] Әмма Нухны вә аның белән бергә көймәдә булган мөэминнәрне Туфан суыннан коткардык, вә Без бу эшне бөтен галәмгә зур гыйбрәт кылдык. فَأَن جَيْنَا ه ُ ُ وَأَصْحَا بَ ا ل سَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَة ً لِلْعَالَمِي نَ
Wa 'Ib rāhī ma 'Idh Qā la Liqawmihi A `budū A l-Laha Wa A ttaqū hu Dh ālikum Kh ayrun Lakum 'In Kun tum Ta`lamū na [29.16] Вә Ибраһим г-м кавеменә: "Аллаһуга гына гыйбадәт кылыгыз, вә Аллаһудан куркыгыз, бу әйткәннәрне кылсагыз үзегез өчен хәерледер әгәр белсәгез", – диде. وَإِب ْرَاهِي مَ إِذْ قَا لَ لِقَوْمِهِ ا عْبُدُوا ا ل لَّهَ وَا تَّقُو ه ُ ُ ذَلِكُمْ خَيْر ٌ لَكُمْ إِن ْ كُن ْتُمْ تَعْلَمُو نَ
'Inn amā Ta`budū na Min Dū ni A l-Lahi 'Awth ānāan Wa Takh luqū na 'Ifkāan 'Inn a A l-Ladh ī na Ta`budū na Min Dū ni A l-Lahi Lā Yam likū na Lakum R izqāan Fāb tagh ū `In da A l-Lahi A r-R izqa Wa A `budū hu Wa A sh kurū Lahu 'Ilayhi Turja`ū na [29.17] "Аллаһудан башка сынымнарга гыйбадәт кыласыз, вә сынымнарыгызны Аллаһ дип ялган сөйлисез, бит Аллаһудан башка гыйбадәт кыла торган сынымнарыгыз сезгә ризык бирергә кадир түгелләр, һәм ризыкны Аллаһудан сорагыз вә Аңа гына гыйбадәт кылыгыз һәм Аңа шөкер итегез, чөнки хөкем ителергә Аллаһуга кайтасыз", – диде. Wa 'In Tukadh dh ibū Faqad Kadh dh aba 'Umamun Min Qab likum Wa Mā `Alá A r-Rasū li 'Illā A l-Balāgh u A l-Mubī nu [29.18] Әгәр сине ялганга тотсалар, сездән элек булган кавемнәр дә пәйгамбәрләрне ялганга тоттылар. Пәйгамбәрнең бурычы дингә көчләү түгел, фәкать Аллаһ хөкемнәрен кешеләргә ирештерү генәдер. وَإِن ْ تُكَذِّبُوا فَقَد ْ كَذَّبَ أُمَم ٌ مِن ْ قَب ْلِكُمْ وَمَا عَلَى ا ل رَّسُو لِ إِلاَّ ا لْبَلاَغُ ا لْمُبِي نُ
'Awalam Yaraw Kayfa Yub di'u A l-Lahu A l-Kh alqa Th umm a Yu`īduhu 'Inn a Dh ālika `Alá A l-Lahi Yasī r un [29.19] Әйә алар күрмиләрме Аллаһуның башлап ничек халык кылганын, соңра кыямәт көнне үлекләрне тергезеп әүвәлге хәлләренآ» кайтарыр, бу эш Аллаһуга, әлбәттә, бик җиңел. أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُب ْدِئُ ا ل لَّهُ ا لْخَلْقَ ثُمّ َ يُعِيدُهُ~ ُ إِنّ َ ذَلِكَ عَلَى ا ل لَّهِ يَسِي ر ٌ
Qul Sīrū Fī A l-'Arđi Fān žurū Kayfa Bada'a A l-Kh alqa Th umm a A l-Lahu Yun sh i'u A n -Nash 'ata A l-'Ā kh irata 'Inn a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Qadī r un [29.20] Әйт: "Җир өстендә йөрегез һәм гыйбрәт илә карагыз – Аллаһ кешеләрне ничек төрле итеп халык кылган, соңра хөкем итәр өчен үлгән кешеләрне барын да тергезер, Аллаһуның һәр нәрсәгә көче җитәдер. قُلْ سِيرُوا فِي ا لأَرْضِ فَان ْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ ا لْخَلْقَ ثُمّ َ ا ل لَّهُ يُن شِئُ ا ل نّ َشْأَةَ ا لآخِرَةَ إِYu`adh dh ibu Man Yash ā 'u Wa Yarĥamu Man Yash ā 'u Wa 'Ilayhi Tuq labū na [29.21] Теләгән бәндәсен ґәзаб кылыр вә теләгән бәндәсенә рәхмәт итәр, ахырда аңа кайтырсыз. يُعَذِّبُ مَن ْ يَشَا ءُ وَيَرْحَمُ مَن ْ يَشَا ءُ وَإِلَيْهِ تُق ْلَبُو نَ
Wa Mā 'An tum Bimu`jizī na Fī A l-'Arđi Wa Lā Fī A s-Samā 'i Wa Mā Lakum Min Dū ni A l-Lahi Min Wa Lī yin Wa Lā Naşī r in [29.22] Җирдә, дә күктә дә Аллаһ сезне ґәзаб белән тотуыннан сез Аны гаҗиз итә алмассыз, бит сезгә Аллаһудан башка ґәзабтан коткаручы дус һәм ярдәмче юк. وَمَا أَن ْتُم ْ بِمُعْجِزِي نَ فِي ا لأَرْضِ وَلاَ فِي ا ل سَّمَا ءِ وَمَا لَكُم ْ مِن ْ دُو نِ ا ل لَّهِ مِن ْ وَلِيّ ٍ وَلاَ نَصِي ر ٍ
Wa A l-Ladh ī na Kafarū Bi'ā yā ti A l-Lahi Wa Liqā 'ihi 'Ū lā 'ika Ya'isū Min Raĥmatī Wa 'Ū lā 'ika Lahum `Adh ā bun 'Alī mun [29.23] Аллаһуның аятьләренә һәм ахирәттә Аллаһуга юлыгачакларына ышанмаучылар, алар Минем рәхмәтемнән өметсез булырлар, вә аларга рәнҗеткүче ґәзаб булыр. وَالَّذِي نَ كَفَرُوا بِآيَا تِ ا ل لَّهِ وَلِقَا ئِهِ~ ِ أُ وْلَا ئِكَ يَئِسُوا مِن ْ رَحْمَتِي وَأُ وْلَا ئِكَ لَهُمْ عَذَا بٌ أَلِي م ٌ
Famā Kā na Jawā ba Qawmihi 'Illā 'An Qālū A q tulū hu 'Aw Ĥarr iqū hu Fa'an jā hu A l-Lahu Mina A n -Nā r i 'Inn a Fī Dh ālika La'ā yā tin Liqawmin Yu'uminū na [29.24] Ибраһимның ислам диненә өндәвенә каршы кавемнең җавабы башкача булмады мәгәр аны үтерегез яки яндырыгыз дигән сүзләре булды. Ягъни Ибраһим аларны җәһәннәм ґәзабыннан коткарып җәннәтле итәргә тырышты. Шуның өчен алар аны яндырырга карар чыгардылар. Аллаһ үзенең дусты Ибраһимны кәферләрнең утыннан сәламәт ч
Wa Qā la 'Inn amā A ttakh adh tum Min Dū ni A l-Lahi 'Awth ānāan Mawad data Baynikum Fī A l-Ĥayāati A d -Dun yā Th umm a Yawma A l-Qiyāmati Yakfuru Ba`đukum Biba`đin Wa Yal`anu Ba`đukum Ba`đāan Wa Ma'wākumu A n -Nā ru Wa Mā Lakum Min Nāşir ī na [29.25] Сез Аллаһудан башка сынымнарны Илаһә тоттыгыз, дөнья тереклегендә бер-берегез белән сынымнарыгыз исеме белән сөйләштегез, соңра кыямәт көнендә бер-берегезгә ләгънәт әйтерсез, вә ул көндә бер-берегезне инкяр итәрсез, сезнең барачак җирегез утдыр, сезгә анда ярдәмче булмас. وَقَا لَ إِنّ َمَا ا تَّخَذْتُ Fa'ā mana Lahu Lūţun Wa Qā la 'Inn ī Muhājir un 'Ilá Rab bī 'Inn ahu Huwa A l-`Azī zu A l-Ĥakī mu [29.26] Лут Ибраһимга иман китерде, Ибраһим әйтте: "Мин бу мөшрикләрне ташлап Аллаһ күрсәткән урынга күчәмен, тәхкыйк Аллаһ көчледер дошманнардан мине саклар, вә Ул хикмәт ияседер, миңа файдалы эш илә әмер итәр. فَآمَنَ لَه ُ ُ لُو ط ٌ وَقَا لَ إِنّ ِي مُهَاجِر ٌ إِلَى رَبِّي إِنّ َه ُ ُ هُوَ ا لْعَزِي زُ Wa Wahab nā Lahu 'Isĥā qa Wa Ya`qū ba Wa Ja`alnā Fī Dh urr īyatihi A n -Nubūwata Wa A l-Kitā ba Wa 'Ā taynā hu 'Aj rahu Fī A d -Dun yā Wa 'Inn ahu Fī A l-'Ā kh irati Lamina A ş-Şāliĥīn [29.27] Ибраһимгә Исхак илә Ягъкубны бирдек, вә аның балаларыннан пәйгамбәрлек кылдык, вә китапларны да аның балаларына иңдердек, Ибраһимнән соң килгән пәйгамбәрләр һәммәсе аның нәселеннәндер, вә Безнең ризалыгыбыз өчен һиҗерәт итүенең әҗерен дөньяда ук алды аны һәр дин әһеле мактый, вә ул ахирәттә олугъ дәрәҗәле изг&
Wa Lūţāan 'Idh Qā la Liqawmihi 'Inn akum Lata'tū na A l-Fāĥish ata Mā Sabaqakum Bihā Min 'Aĥadin Mina A l-`Ālamī na [29.28] Вә Лутның кавеменә әйткән сүзләрен укыгыз: "Тәхкыйк сез бик кабахәт эш кыласыз, ягъни ирләрнең артына барасыз, ул фәхеш эшне сездән алда дөньяда һичбер зат кылмады. وَلُوطا ً إِذْ قَا لَ لِقَوْمِهِ~ ِ إِنّ َكُمْ لَتَأْتُو نَ ا لْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم ْ بِهَا مِنْ أَحَد ٍ مِنَ ا لْعَالَمِي نَ
'A'inn akum Lata'tū na A r-R ijā la Wa Taq ţa`ū na A s-Sabī la Wa Ta'tū na Fī Nādīkumu A l-Mun kara Famā Kā na Jawā ba Qawmihi 'Illā 'An Qālū A 'tinā Bi`adh ā bi A l-Lahi 'In Kun ta Mina A ş-Şādiqī na [29.29] Әйә сез ирләргә якынлык кыйласызмы, дәхи юлчыларны басып талыйсызмы, вә җыелган җәмәгать эчендә фәхешлек кыйласызмы, янә юлдан үтүчеләргә таш аталар иде. Лутның нәсыйхәтләренә каршы җаваплары башкача булмады, мәгәр дөрес сөйли торган булсаң, бу эшләребез өчен безгә Аллаһуның ґәзабын китер, диделәр. أَئِQā la Rab bi A n şurnī `Alá A l-Qawmi A l-Mufsidī na [29.30] Лут әйтте: "Ий Раббым миңа ярдәм бир фәхеш эшне эшләүче кавем өстенә". قَا لَ رَبِّ ا ن صُرْنِي عَلَى ا لْقَوْمِ ا لْمُفْسِدِي نَ
Wa Lamm ā Jā 'at Rusulunā 'Ib rāhī ma Bil-Bush rá Qālū 'Inn ā Muhlikū 'Ahli Hadh ihi A l-Qaryati 'Inn a 'Ahlahā Kānū Žālimī na [29.31] Җибәрелгән фәрештәләр Ибраһимгә шатлык хәбәре илә килгәч, ул фәрештәләр әйттеләр: "Без бу Лут шәһәренең халкын һәлак итүчебез, тәхкыйк ул шәһәрнең халкы имансыз залим булдылар", – дип. وَلَمّ َا جَا ءَتْ رُسُلُنَا إِب ْرَاهِي مَ بِا لْبُشْرَى قَالُو ا إِنّ َا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ ا لْقَرْيَةِ إِنّ َ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِمِي نَ
Qā la 'Inn a Fīhā Lūţāan Qālū Naĥnu 'A`lamu Biman Fīhā Lanunaj jiyann ahu Wa 'Ahlahu 'Illā A m ra'atahu Kānat Mina A l-Gh ābir īn [29.32] Ибраһим әйтте: "Бит ул шәһәрдә Лут пәйгамбәр бар". Фәрештәләр әйттеләр: "Без ул шәһәрдә кемнәр барлыгын яхшы беләбез, әлбәттә, без Лутны вә аңа ияргән мөэминнәрне коткарачакбыз, мәгәр хатынын коткармабыз, чөнки ул ґәзабта калучылар җөмләсеннән булды. قَا لَ إِنّ َ فِيهَا لُوطا ً قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَن ْ فِيهَا لَنُنَجِّيَنّ Wa Lamm ā 'An Jā 'at Rusulunā Lūţāan Sī 'a Bihim Wa Đā qa Bihim Dh ar`āan Wa Qālū Lā Takh af Wa Lā Taĥzan 'Inn ā Munaj jū ka Wa 'Ahlaka 'Illā A m ra'ataka Kānat Mina A l-Gh ābir ī na [29.33] Безнең җибәргән фәрештәләребез егетләр кыяфәтендә килгәч, Лут бик каты кайгырды хәтта күкрәге кысылды, чөнки аларның фәрештә икәннәрен белмәде, шул сәбәпле залим кавемем боларга да бозык эш кылырлар, дип бик борчылды. Фәрештәләр әйттеләр: "Курыкма һәм кайгырма, без сине вә өй җәмәгатеңне коткарачакбыз, мәгәр хаm
'Inn ā Mun zilū na `Alá 'Ahli Hadh ihi A l-Qaryati R ij zāan Mina A s-Samā 'i Bimā Kānū Yafsuqū na [29.34] Без ул шәһәр өстенә күктән таш яудырачакбыз, халкы фәхеш эш кылганнары өчен". إِنّ َا مُن زِلُو نَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ ا لْقَرْيَةِ ر ِج ْزا ً مِنَ ا ل سَّمَا ءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُو نَ
Wa Laqad Taraknā Minhā 'Ā yatan Bayyinatan Liqawmin Ya`qilū na [29.35] Тәхкыйк гакыллары илә уйлап караучыларга ул шәһәрдә ачык галәмәтләр калдырдык. وَلَقَد تَرَكْنَا مِنْهَا آيَة ً بَيِّنَة ً لِقَوْم ٍ يَعْقِلُو نَ
Wa 'Ilá Mad yana 'Akh āhum Sh u`aybāan Faqā la Yā Qawmi A `budū A l-Laha Wa A rjū A l-Yawma A l-'Ā kh ira Wa Lā Ta`th aw Fī A l-'Arđi Mufsidīn [29.36] Мәдйән халкына кардәшләре Шөґәебне пәйгамбәр итеп җибәрдек, әйтте: "Ий кавемем Аллаһуга гына гыйбадәт кылыгыз, вә ахирәт өчен файдалы эшләрне эшләп савабын өмет итегез, вә җир өстеңдә төрле хыянәтләр, бозыклыклар эшләп йөрмәгез. وَإِلَى مَد ْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبا ً فَقَا لَ يَاقَوْمِ ا عْبُدُوا ا ل لَّهَ وَا رْجُو Fakadh dh abū hu Fa'akh adh at/humu A r-Raj fatu Fa'aşbaĥū Fī Dār ihim Jāth imī na [29.37] Кавеме аны ялганга тотты, шуның өчен аларны каты ґәзаб белән тоттык, алар йортларында тезләнеп үлек булдылар. فَكَذَّبُو ه ُ ُ فَأَخَذَتْهُمُ ا ل رَّج ْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَار ِهِمْ جَاثِمِي نَ
Wa `Ādāan Wa Th amū da Wa Qad Tabayyana Lakum Min Masākinihim Wa Zayyana Lahumu A sh -Sh ayţā nu 'A`mālahum Faşad dahum `Ani A s-Sabī li Wa Kānū Mustab şir ī na [29.38] Дәхи Гад, Сәмуд кавемнәрен дә һәлак иттек, ий мөшрикләр, аларның һәлак булган урыннары сезгә белдерелде, шайтан аларга батыл эшләрен зиннәтле итеп күрсәтте, вә аларны пәйгамбәрләре күрсәткән хак юлдан чыгарып адашу юлына кертте, бит алар гакыл вә басыйрәт ияләре иделәр, Аллаһ биргән белемне хак юлга кулланмыйча,
Wa Qārū na Wa Fir `awna Wa Hāmā na Wa Laqad Jā 'ahum Mūsá Bil-Bayyinā ti Fāstakbarū Fī A l-'Arđi Wa Mā Kānū Sābiqī na [29.39] Вә Карунны вә Фиргаунне һәм Һаманны һәлак иттек, Муса аларга ачык аңлатмалар белән килгән иде, алар исә Мысыр җирендә тәкәбберләнделәр, Безнең ґәзабтан котыла алмадылар. وَقَارُو نَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَا نَ وَلَقَد ْ جَا ءَهُم ْ مُوسَى بِا لْبَيِّنَا تِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي ا لأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِي نَ
Fakullāan 'Akh adh nā Bidh an bihi Faminhum Man 'Arsalnā `Alayhi Ĥāşibāan Wa Minhum Man 'Akh adh at/hu A ş-Şayĥatu Wa Minhum Man Kh asafnā Bihi A l-'Arđa Wa Minhum Man 'Agh raq nā Wa Mā Kā na A l-Lahu Liyažlimahum Wa Lakin Kānū 'An fusahum Yažlimū na [29.40] Аларны һәммәсен үзләренең гөнаһлары сәбәпле тоттык, аларның бәгъзеләренә ташлар алып килгән җил җибәрдек (Лут кавемедер), аларның бәгъзеләрен фәрештәнең кычкыруы тотты (Мәдйән вә Сәмуд кавемнәредер), кайберсен җиргә йоттырдык (ул Карундыр) вә алардан кайберләрен суга батырдык (алар Фиргаун кавемедер), Аллаһ ала
Math alu A l-Ladh ī na A ttakh adh ū Min Dū ni A l-Lahi 'Awliyā 'a Kamath ali A l-`An kabū ti A ttakh adh at Baytāan Wa 'Inn a 'Awhana A l-Buyū ti Labaytu A l-`An kabū ti Law Kānū Ya`lamū na [29.41] Аллаһудан башка сынымнарны дус тоткан мөшрикләрнең мисалы, үрмәкүч кеби ул үзенә өй ясады, әлбәттә, өйләрнең зәгыйфьрәге үрмәкүч өедер, салкыннан, яңгырдан файда бирмидер, шуның кеби сынымнарны дус тоткан мөшрикләр дә алардан һич файда күрмәсләр, әгәр шуны белсәләр. مَثَلُ ا لَّذِي نَ ا تَّخَذُوا مِ 'Inn a A l-Laha Ya`lamu Mā Yad `ū na Min Dūnihi Min Sh ay'in Wa Huwa A l-`Azī zu A l-Ĥakī mu [29.42] Аллаһ, шиксез, беләдер аларның Аллаһудан башка нәрсәгә гыйбадәт кылганнарын, җәзасыз калдырмас, Ул җиңүче вә хикмәт иясе. إِنّ َ ا ل لَّهَ يَعْلَمُ مَا يَد ْعُو نَ مِن ْ دُونِه ِ ِ مِن ْ شَيْء ٍ وَهُوَ ا لْعَزِي زُ ا لْحَكِي مُ
Wa Tilka A l-'Am th ā lu Nađr ibuhā Lilnn ā si Wa Mā Ya`qiluhā 'Illā A l-`Ālimū na [29.43] Коръәндә бу кеби мисалларны кешеләргә бәян итәбез аңнарга җиңел булсын өчен, ләкин ул мисалларны галимнәрдән башкалар аңламаслар. وَتِلْكَ ا لأَمْثَا لُ نَضْر ِبُهَا لِلنّ َا سِ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلاَّ ا لْعَالِمُو نَ
Kh alaqa A l-Lahu A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđa Bil-Ĥaq qi 'Inn a Fī Dh ālika La'ā yatan Lilmu'uminī na [29.44] Аллаһ җирне вә күкләрне хаклык белән төзеде, Аллаһуның бу эшләреңдә Аны тану өчен мөэминнәргә дәлилләр бар. خَلَقَ ا ل لَّهُ ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضَ بِا لْحَقِّ إِنّ َ فِي ذَلِكَ لَآيَة ً لِلْمُؤْمِنِي نَ
A tlu Mā 'Ū ĥiya 'Ilayka Mina A l-Kitā bi Wa 'Aqimu A ş-Şalāata 'Inn a A ş-Şalāata Tanhá `Ani A l-Faĥsh ā 'i Wa A l-Mun kar i Wa Ladh ikru A l-Lahi 'Akbaru Wa A ll ā hu Ya`lamu Mā Taşna`ū na [29.45] Ий Мухәммәд г-м, Коръәннән вәхий ителгән аятьләрне укыгыл вә намаз укыгыл, тәхкыйк намаз, фәхеш эштән дә ярамаган эшләрдән укучыны тыя, намаз, әлбәттә, Аллаһ зекерләренең иң зурысы, Аллаһ сезнең ни эшләгәннәрегезне белә. ا تْلُ مَا أُ وحِيَ إِلَيْكَ مِنَ ا لْكِتَا بِ وَأَقِمُ ا ل صَّلاَةَ إِنّ َ ا ل صّ
Wa Lā Tujādilū 'Ahla A l-Kitā bi 'Illā Bi-Atī Hiya 'Aĥsanu 'Illā A l-Ladh ī na Žalamū Minhum Wa Qūlū 'Ā mann ā Bial-Ladh ī 'Un zila 'Ilaynā Wa 'Un zila 'Ilaykum Wa 'Ilahunā Wa 'Ilahukum Wāĥidun Wa Naĥnu Lahu Muslimū na [29.46] Китап әһелләре белән низагълашмагыз, мәгәр күркәм юл белән сөйләшегез, әгәр алар нинди юл белән булса да золым итсәләр, ул вакытта аларга катылык кылыгыз, әгәр алар сезнең белән әрепләшсәләр әйтегез: "Аллаһудан сезгә һәм безгә иңгән китапларның һәммәсенә иман китерегез, сезнең вә безнең Илаһәбез бер генә Аллаһдm
Wa Kadh alika 'An zalnā 'Ilayka A l-Kitā ba Fa-Al-Ladh ī na 'Ā taynāhumu A l-Kitā ba Yu'uminū na Bihi Wa Min Hā 'uulā ' Man Yu'uminu Bihi Wa Mā Yaj ĥadu Bi'ā yātinā 'Illā A l-Kāfirū na [29.47] Аларга китап иңдергәнебез кеби сиңа Коръән иңдердек. Без китап биргән кешеләрдән Коръәнгә иман китерүчеләре бар, Безнең аятьләребезгә каршы сөйләмәс вә инкяр итмәс, мәгәр имансыз кешеләр инкяр итәрләр. وَكَذَلِكَ أَن ْزَلْنَا إِلَيْكَ ا لْكِتَا بَ فَالَّذِي نَ آتَيْنَاهُمُ ا لْكِتَا بَ يُؤْمِنُو نَ بِه ِ ِ وَمِنْ هَا ؤُلاَء مَ<
Wa Mā Kun ta Tatlū Min Qab lihi Min Kitā bin Wa Lā Takh uţ ţuhu Biyamīnika 'Idh āan Lārtā ba A l-Mub ţilū na [29.48] Ий Мухәммәд г-м, Коръән иңүдән элек син китап укымыйдыр идең һәм кулың илә китап та язмый идең, әгәр укыган һәм язган булсаң, мөшрикләргә синнән шикләнергә урын булыр иде, ул китаплардан өйрәнеп үзенә дин ясады дияр иделәр. وَمَا كُن ْتَ تَتْلُو مِن ْ قَب ْلِه ِ ِ مِن ْ كِتَا ب ٍ وَلاَ تَخُطُّه ُ ُ بِيَمِينِكَ إِذا ً لاَرْت Bal Huwa 'Ā yā tun Bayyinā tun Fī Şudū r i A l-Ladh ī na 'Ū tū A l-`Ilma Wa Mā Yaj ĥadu Bi'ā yātinā 'Illā A ž-Žālimū na [29.49] Бәлки ул Коръән ачык бәян ителгән аятьләр булып галимнәр күңелендә сакланадыр, ягъни Коръән хафизълар күңелендә. Безнең аятьләребезгә залимнәр генә каршы сөйләр һәм инкяр итәр. بَلْ هُوَ آيَا ت ٌ بَيِّنَا ت ٌ فِي صُدُو ر ِ ا لَّذِي نَ أُ وتُوا ا لْعِلْمَ وَمَا يَج ْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلاَّ ا
Wa Qālū Lawlā 'Un zila `Alayhi 'Ā yā tun Min Rab bihi Qul 'Inn amā A l-'Ā yā tu `In da A l-Lahi Wa 'Inn amā 'Anā Nadh ī r un Mubī nun [29.50] Мөшрикләр әйттеләр: "Ни булыр иде, әгәр Мухәммәдкә Раббысыннан аның пәйгамбәрлегенә могъҗизалар иңдерелгән булса". Син аларга әйт: "Могҗизалар Аллаһ хозурындадыр мин фәкать ышанмаган вә итагать итмәгән кешеләрне җәһәннәм ґәзабы белән куркытучымын. وَقَالُوا لَوْلاَ أُن ْزِلَ عَلَيْهِ آيَا ت ٌ مِن ْ رَبِّه 'Awalam Yakfihim 'Ann ā 'An zalnā `Alayka A l-Kitā ba Yutlá `Alayhim 'Inn a Fī Dh ālika Laraĥmatan Wa Dh ikrá Liqawmin Yu'uminū na [29.51] Без сиңа иңдергән Коръән аларга могъҗиза булырга җитмиме, ул Коръән аларга даим укыладыр, вә ул Коръәндә мөэминнәр өчен рәхмәт һәм вәгазьләр бар. أَوَلَمْ يَكْفِهِمْ أَنّ َا أَن ْزَلْنَا عَلَيْكَ ا لْكِتَا بَ يُتْلَى عَلَيْهِمْ إِنّ َ فِي ذَلِكَ لَرَحْمَة ً وَذِكْرَى لِقَوْم ٍ يُؤْمِنُو نَ
Qul Kafá Bil-Lahi Baynī Wa Baynakum Sh ahīdāan Ya`lamu Mā Fī A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđi Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Bil-Bāţili Wa Kafarū Bil-Lahi 'Ū lā 'ika Humu A l-Kh āsirū na [29.52] Минем белән сезнең арада шаһид булырга Аллаһ үзе җитәдер диген, Ул җирдә һәм күкләрдә булган нәрсәләрне беләдер. Аллаһуга вә Аның аятьләренә ышануны инкяр итеп ялганга ышанучылар, алар хәсрәтләнүче вә һәлак булучылардыр. قُلْ كَفَى بِا ل لَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدا ً يَعْلَمُ مَا فِي ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضِ وَا لَّذ Wa Yasta`jilūnaka Bil-`Adh ā bi Wa Lawlā 'Ajalun Musamm áan Lajā 'ahumu A l-`Adh ā bu Wa Laya'tiyann ahum Bagh tatan Wa Hum Lā Yash `urū na [29.53] Мөшрикләр синнән ґәзабны ашыктырып сорарлар, әгәр ґәзаб өчен билгеләнгән вакыт булмаса иде, әлбәттә, аларга ґәзаб килер иде, әлбәттә аларга ґәзаб искәрмәстән килер, хәлбуки алар ґәзабның килгәнен сизмәсләр. وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِا لْعَذَا بِ وَلَوْلاَ أَجَل ٌ مُسَمّ ى ً لَجَا ءَهُمُ ا لْعَذَا بُ وَلَيَأْتِيَنّ َهُم ْ بَغْتَة Yasta`jilūnaka Bil-`Adh ā bi Wa 'Inn a Jahann ama Lamuĥīţatun Bil-Kāfir ī na [29.54] Алар Аллаһ ґәзабының дөньяда килүен ашыктырдылар. Бит аларны җәһәннәм чолгап алган үлү белән анда керерләр. يَسْتَعْجِلُونَكَ بِا لْعَذَا بِ وَإِنّ َ جَهَنّ َمَ لَمُحِيطَة ٌ بِا لْكَافِر ِي نَ
Yawma Yagh sh āhumu A l-`Adh ā bu Min Fawqihim Wa Min Taĥti 'Arjulihim Wa Yaqū lu Dh ūqū Mā Kun tum Ta`malū na [29.55] Ул көндә аларны ут ґәзабы өсләреннән вә аяк асларыннан чолгар, Аллаһ аларга кылган кабахәт эшләрегезнең ґәзабын татыгыз, дияр. يَوْمَ يَغْشَاهُمُ ا لْعَذَا بُ مِن ْ فَوْقِهِمْ وَمِن ْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَيَقُو لُ ذُوقُوا مَا كُن ْتُمْ تَعْمَلُو نَ
Yā `Ibādiya A l-Ladh ī na 'Ā manū 'Inn a 'Arđī Wāsi`atun Fa'ī yā ya Fā`budū ni [29.56] Ий мөэмин бәндәләрем, тәхкыйк Минем җирем киңдер, кайда гына булсагыз да Миңа гыйбадәт кылыгыз. يَاعِبَادِيَ ا لَّذِي نَ آمَنُو ا إِنّ َ أَرْضِي وَا سِعَة ٌ فَإِيَّا يَ فَاعْبُدُو نِ
Kullu Nafsin Dh ā 'iqatu A l-Mawti Th umm a 'Ilaynā Turja`ū na [29.57] Әлбәттә, үлем ачысын һәркем татыячактыр, соңра кубарылып Миңа кайтырсыз. كُلُّ نَفْس ٍ ذَا ئِقَةُ ا لْمَوْتِ ثُمّ َ إِلَيْنَا تُرْجَعُو نَ
Wa A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Lanubawwi'ann ahum Mina A l-Jann ati Gh urafāan Taj r ī Min Taĥtihā A l-'Anhā ru Kh ālidī na Fīhā Ni`ma 'Aj ru A l-`Āmilī na [29.58] Иман китереп Коръән юлы белән изге гамәлләр кылган мөэминнәрне, җәннәт чардакларына иңдерәчәкбез, ул җәннәтнең астыннан елгалар агадыр анда мәңге калырлар, хак мөэминнәрнең урыны һәм нигъмәтләре ни хуш яхшыдыр. وَالَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ لَنُبَوِّئَنّ َهُم ْ مِنَ ا لْجَنّ َةِ غُرَفا Al-Ladh ī na Şabarū Wa `Alá Rab bihim Yatawakkalū na [29.59] Шул җәннәткә керәсе мөэминнәр Аллаһ юлында төрле авырлыкларны күтәрделәр, ислам файдасына чыдадылар, вә алар Аллаһуга тәвәккәл итеп һәрвакыт Аллаһ юлында хәрәкәттә булырлар. ا لَّذِي نَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُو نَ
Wa Ka'ayyin Min Dā b batin Lā Taĥmilu R izqahā A l-Lahu Yarzuquhā Wa 'Ī yākum Wa Huwa A s-Samī `u A l-`Alī mu [29.60] Күпме хайваннар, кошлар үзләренә ризык хәзерләп куя алмыйлар, Аллаһ аларны да, сезне дә ризыкландырадыр, Ул – Аллаһ сүзләрегезне ишетүче, күңелләрегезне белүчедер. وَكَأَيِّن مِن ْ دَا بَّة ٍ لاَ تَحْمِلُ ر ِزْقَهَا ا ل لَّهُ يَرْزُقُهَا وَإِيَّاكُمْ وَهُوَ ا ل سَّمِي عُ ا لْعَلِي مُ
Wa La'in Sa'altahum Man Kh alaqa A s-Samāwā ti Wa A l-'Arđa Wa Sakh kh ara A sh -Sh am sa Wa A l-Qamara Layaqūlunn a A l-Lahu Fa'ann ā Yu'ufakū na [29.61] Әгәр мөшрикләрдән җирне вә күкләрне кем халык кылды, дип, сорасаң, дәхи айны вә кояшны кем йөретә дип сорасаң, әлбәттә, Аллаһ дип җаваб бирерләр, шулай җавап биргәннәреннән соң ни өчен иман китерүдән баш тарталар? وَلَئِن ْ سَأَلْتَهُم ْ مَنْ خَلَقَ ا ل سَّمَاوَا تِ وَا لأَرْضَ وَسَخَّرَ ا ل شَّمْسَ وَا لْقَمَرَ لَيَقُولُنّ َ Al-Lahu Yab suţu A r-R izqa Liman Yash ā 'u Min `Ibādihi Wa Yaq diru Lahu 'Inn a A l-Laha Bikulli Sh ay'in `Alī mun [29.62] Аллаһ теләгән бәндәсенә киң ризык бирер, теләсә шул ук кешегә ризыкны тар кылыр, Аллаһ, әлбәттә, һәр нәрсәне белүчедер. ا ل لَّهُ يَب ْسُطُ ا ل رِّزْقَ لِمَن ْ يَشَا ءُ مِنْ عِبَادِه ِ ِ وَيَق ْدِر ُ لَهُ~ ُ إِنّ َ ا ل لَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِي م ٌ
Wa La'in Sa'altahum Man Nazzala Mina A s-Samā 'i Mā 'an Fa'aĥyā Bihi A l-'Arđa Min Ba`di Mawtihā Layaqūlunn a A l-Lahu Quli A l-Ĥam du Lillahi Bal 'Akth aruhum Lā Ya`qilū na [29.63] Әгәр син күктән су иңдереп үлгән җирне кем тергезә дип мөшрикләрдән сорасаң, әлбәттә, Аллаһ дип җавап бирерләр. Мактау һәр эштә Аллаһугадыр диген! Бәлки аларның күбрәкләре хак сүзне аңламыйлар. وَلَئِن ْ سَأَلْتَهُم ْ مَن ْ نَزَّلَ مِنَ ا ل سَّمَا ءِ مَا ء ً فَأَحْيَا بِهِ ا لأَرْضَ مِن ْ بَعْدِ مَوْتِهَا لَيَقُولُنّ َ ا Wa Mā Hadh ihi A l-Ĥayāatu A d -Dun yā 'Illā Lahwun Wa La`ibun Wa 'Inn a A d -Dā ra A l-'Ā kh irata Lahiya A l-Ĥayawā nu Law Kānū Ya`lamū na [29.64] Ошбу дөнья тереклеге балалар уенчыгы кеби алдаудан башка нәрсә түгел, әмма ахирәт йорты исә улдыр хакыйкый яши торган мәңгелек яхшы бәхетле тормыш, әгәр шуны белсәләр иде, әлбәттә, бетәчәк дөньяга алданып мәңгелек бәхетле тормыштан мәхрүм булмас иделәр. وَمَا هَذِهِ ا لْحَيَا ةُ ا ل دُّن ْيَ Fa'idh ā Rakibū Fī A l-Fulki Da`aw A l-Laha Mukh lişī na Lahu A d -Dī na Falamm ā Naj jāhum 'Ilá A l-Barr i 'Idh ā Hum Yush r ikū na [29.65] Кәферләр көймәгә утырсалар диндә ихлас кешеләр кеби Аллаһуга ялваралар, әгәр Аллаһ аларны диңгездә сәламәт йөретеп корабларе белән корыга кайтарса, алар яңадан мөшрик булалар. فَإِذَا رَكِبُوا فِي ا لْفُلْكِ دَعَوْا ا ل لَّهَ مُخْلِصِي نَ لَهُ ا ل دِّي نَ فَلَمّ َا نَجَّاهُمْ إِلَى ا لْبَرِّ إِذَا هُمْ يُشْر ِكُو نَ
Liyakfurū Bimā 'Ā taynāhum Wa Liyatamatta`ū Fasawfa Ya`lamū na [29.66] Сынымнарына табынып карарланалар, Без биргән нигъмәтләргә көферлек кылыр өчен, бу эшләренең кабахәтлеген вә ґәзабын тиздән белерләр. لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ وَلِيَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ يَعْلَمُو نَ
'Awalam Yaraw 'Ann ā Ja`alnā Ĥaramāan 'Ā mināan Wa Yutakh aţ ţafu A n -Nā su Min Ĥawlihim 'Afabiālbāţili Yu'uminū na Wa Bini`mati A l-Lahi Yakfurū na [29.67] Әйә белмиләрме Без мәсҗид Хәрамны башкаларның анда килеп золым күрүләреннән вә аңдагы кешеләрне үтермәктән имин кылдык, әмма мәсҗид тирәсендәге кешеләр үтерелү яки әсир булу белән фетнәләнерләр. Инде алар ялганга ышанып, Аллаһуның нигъмәтләре булган Коръәнне инкяр итәләрме? أَوَلَمْ يَرَوْا أَنّ َا جَعَلْنَا حَرَما Wa Man 'Ažlamu Mimm ani A ftará `Alá A l-Lahi Kadh ibāan 'Aw Kadh dh aba Bil-Ĥaq qi Lamm ā Jā 'ahu 'Alaysa Fī Jahann ama Math wáan Lilkāfir ī na [29.68] Аллаһуга ялганны ифтира кылган кешедән дә залимрак кеше булырмы, яки пәйгамбәр хаклык белән килгәннән соң, пәйгамбәрне һәм Коръәнне ялганга тотучы кешедән дә залимрәк кеше булырмы? Әллә кәферләргә җәһәннәмдә урын юкмы? وَمَنْ أَظْلَمُ مِمّ َنِ ا فْتَرَى عَلَى ا ل لَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِا لْحَقِّ لَمّ َا جَا ءَهُ~ ُ أَلَيْسَ فِي جَهَ Wa A l-Ladh ī na Jāhadū Fīnā Lanahdiyann ahum Subulanā Wa 'Inn a A l-Laha Lama`a A l-Muĥsinī na [29.69] Ныклап ышанучылар Безнең юлыбызда тырышырлар, көрәшерләр, кирәк булса - сугышырлар, әлбәттә, Без аларны үзебез риза булган хак юлга күндерәчәкбез, Аллаһ, әлбәттә, мөэминнәр белән бергәдер. Мөэминнәрнең яхшы эшләре вә кылган изге гамәлләре фәкать Аллаһ ризасы өчен генә булса, Аллаһ аларга дөньяда һидәят, ахирәттә